Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011

Αναμένοντας τους πραγματικούς εκσυγχρονιστές


Δεν είναι λίγο αυτοί που θεωρούν ότι ο μόνος τρόπος για να μπορέσει η Ελλάδα να «ευημερήσει» είναι να τεθεί υπό καθεστώς επιτροπείας, όπως ακριβώς και οσονούπω θα συμβεί. Είναι τόση δε μεγάλη η πίστη στην «ανικανότητα» του ελληνικού λαού, κράτους κλπ, από τη μια, και στην «ικανότητα» των ξένων επιτρόπων, από την άλλη που ακόμα και αν οι τελευταίοι αποφάσιζαν να μας μουντζώσουν και να μας παρατήσουν, ένα όχι ευκαταφρόνητο λεφούσι θα έτρεχε ξωπίσω τους να τους θερμοπαρακαλεί.

Και αυτή την πίστη δεν μπορώ παρά να τη συμμεριστώ. Η Ελλάδα όντως θα «ευημερήσει», όντως θα νοικοκυρευτεί, όντως αυτοί που θα πάρουν στα χέρια τους τα ηνία των υπουργείων θα τα καταφέρουν «καλύτερα», όντως είναι ικανότεροι και καταλληλότεροι των εγχώριων κατσαπλιάδων, όντως έχουν περγαμηνές και θητεία στην εκτίναξη των δεικτών ευημερίας τω χωρών απ’ όπου προέρχονται, όντως θα «εκσυγχρονίσουν» το κράτος, και όντως θα επιβάλλουν τάξη, πειθαρχία και υπακοή.

Δεν έχει παρά κανείς να δει πώς τα κατάφεραν οι ΗΠΑ τις τελευταίες δεκαετίες κάτω από την καθοδήγηση αυτών των ίδιων, των «ικανών». Ρίξτε μόνο μια ματιά στο παρακάτω διάγραμμα, που δείχνει την χρονική εξέλιξη από το 1979 ως το 2007 του ποσοστού αύξησης του εισοδήματος. Μεγάλη επιτυχία, και χωρίς αμφιβολία τρελές αυξήσεις, ειδικά μετά το 1990, όπως φαίνεται και από την απότομη αύξηση της κλίσης των καμπυλών.



Αν πάρουμε το 1979 ως αρχή, με την υπόθεση, όπως φαίνεται στο διάγραμμα, ότι όλα τα εισοδήματα αυξάνονταν τότε με το ίδιο ποσοστό, φτάνουμε λίγο πριν από την κρίση, στο 2007, όπου το εισόδημα του 0.1% αυξάνεται κατά 390%, του 1% κατά 224% και του υπόλοιπου 90% κατά 5%. Σημαντικό όντως αποτέλεσμα. Το οποίο δεν θα ήταν δυνατόν να επιτευχθεί αν οι ικανοί και επαΐοντες τεχνοκράτες δεν καταργούσαν το πελατειακό κράτος, αν οι αμερικανοί δεν έπαυαν να είναι τεμπέληδες, και αν το πνεύμα της αξιοκρατίας δεν εξαπλωνόταν σε όλο το φάρδος της αμερικανικής επικράτειας.

Ας μην έχουμε λοιπόν κανένα δισταγμό κι αμφιβολία. Με το νέο καθεστώς επιτροπείας, ο ελληνικός καπιταλισμός θα μπει επιτέλους στο δρόμο του αληθινού και γνήσιου εκσυγχρονισμού, ώστε η ελληνική οικονομία να μπορεί να παράγει αποτελέσματα ισάξια με αυτά που μόλις τώρα παραθέσαμε. Παρεμπιπτόντως, παρόμοιες επιτυχίες έχει να επιδείξει και κάθε χώρα που καταφέρνει να εκσυγχρονιστεί με το «σωστό» τρόπο.

ΥΓ1. Το γράφημα είναι από μια τελευταία ανάλυση του EPI (Economics Policy Institute).

ΥΓ2. Η μεγάλη βουτιά στα εισοδήματα του 2002, φαντάζομαι ότι θα αντιστοιχεί στο σκάσιμο της φούσκας των dot.com. Το «ενθαρρυντικό» είναι ότι τα εισοδήματα επανήλθαν τάχιστα στην «κανονική» κερδοφορία.

Υ.Γ3. Οι λέξεις σε εισαγωγικά μπορούν να αποκτήσουν νόημα μόνο εφ’ όσον συνοδεύονται από κατάλληλες επεξηγηματικές ερωτήσεις. Για παράδειγμα όταν μιλάμε για «ευημερία» θα πρέπει πάντοτε να συμπληρώνουμε το «ευημερία για ποιον;», ή όταν στολίζουμε κάποιον με τον επιθετικό προσδιορισμό «ικανός», θα πρέπει δίπλα δίπλα να συμπληρώνουμε και το «ως προς τι;». Και πάει λέγοντας...


Το εγκώμιο του EPI πλέκει εδώ ο Krugman.

Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

Πως οι φτωχές χώρες επιδοτούν τις πλούσιες


Μόλις πριν λίγες μέρες βγήκε στην κυκλοφορία από τον εκδοτικό οίκο Zed, βιβλίο των Léonce Ndikumana και James K. Boyce, με τίτλο «Africa's Odious Debts: How foreign loans and capital flight bled a continent», (Τα επαχθή χρέη της Αφρικής: Πώς τα ξένα δάνεια και η φυγή των κεφαλαίων μάτωσαν μια ήπειρο). Ο James Boyce είναι καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο Amherst της Μασαχουσέτης και ο Leonce Ndikumana πρώην καθηγητής στο ίδιο πανεπιστήμιο και νυν διευθυντής του τμήματος ερευνών της Αφρικανικής αναπτυξιακής τράπεζας.


Το βιβλίο αυτό, με τη μακρόχρονη έρευνα των συγγραφέων και με λεπτομερείς αναλύσεις των εισροών και εκροών κεφαλαίων σε μια πλειάδα αφρικανικών χωρών, έρχεται να ανατρέψει μια επίσης μακρόχρονη προπαγάνδα για το δήθεν υπέρογκο βάρος που έχει επιφέρει στις δυτικές κοινωνίες η συνεχής με δίχως αποτέλεσμα, δανειοδότηση σπάταλων και διεφθαρμένων κυβερνήσεων. Η μονομερής προβολή όμως αυτής της όψης μοιραία αποκρύπτει μια άλλη, την πιο οδυνηρή, η οποία λέει ότι οι υποσαχάρεια Αφρική, από τις πλέον φτωχές περιοχές του πλανήτη, γεννούσε για δεκαετίες καθαρές κεφαλαιακές εκροές, έτσι ώστε κάποιος χωρίς υπερβολή να μπορεί να ισχυριστεί ότι για μια ολόκληρη γενιά, η Αφρική ήταν αυτή που παρείχε οικονομική βοήθεια προς τις ΗΠΑ και τη Δυτική Ευρώπη και όχι το ανάποδο.


Με τα στοιχεία, που οι συγγραφείς επιμελώς συγκέντρωσαν, φαίνεται ότι από το κομμάτι αυτό της Αφρικής, κι από το 1970 μέχρι σήμερα μετανάστευσαν προς τη Δύση περισσότερα από 700 δισ. δολάρια. Κάποια δε, από τα χρήματα αυτά βρήκαν μάλιστα καταφύγιο στις ίδιες ακριβώς τράπεζες από τις οποίες έρχονταν και τα δάνεια. Κι αν δει κανείς τη διαφορά των εκροών από τις εισροές, το αποτέλεσμα βγαίνει καθαρά θετικό. Με μια διαφορά. Ενώ οι εκροές ιδιωτικοποιήθηκαν, οι δανειακές εισροές και η υποχρέωση αποπληρωμής τους κοινωνικοποιήθηκαν, περνώντας στο σύνολο του αφρικανικού λαού. Παλιό το κόλπο, θα μου πείτε. Και όποιος πάει να τα φορτώσει αυτά στην ενδημική διαφθορά των κυβερνήσεων και των ντόπιων ελίτ, κλείνει σκοπίμως τα μάτια στη συνέργεια των δυτικών κυβερνήσεων και των διεθνών χρηματοπιστωτικών κέντρων στη συντελούμενη καταλήστευση. Με ποιον όμως τρόπο; Μα, με την επιβολή των αρχών της «Συναίνεσης της Ουάσινγκτον» και των συνταγών από το βιβλίο μαγειρικής του ΔΝΤ, οι οποίες αρχές, πέραν των άλλων, συμπυκνώνονται στην άρση κάθε ελέγχου που σχετίζεται με τη ροή των κεφαλαίων, τον καθορισμό των συναλλαγματικών ισοτιμιών και τον τρόπο λειτουργίας των εμπορικών τραπεζών. Με την εξασφάλιση όλων δηλαδή των προϋποθέσεων για τη νομιμοποίηση της κλοπής. Χοντρικά λοιπόν, δανειζόμενες οι ελίτ με επιτόκια που αποπλήρωνε με αίμα ο λαός, κατέθεταν τα κεφάλαια σε τράπεζες του εξωτερικού, εξασφάλιζαν ένα καλό εισόδημα, και μετά ξαναδάνειζαν αυτά τα ίδια χρήματα πίσω στη χώρα από την οποία τα είχαν σφετεριστεί!

Το εκπληκτικό, όμως, της έρευνας είναι ότι συσχετίζει με αδιαμφισβήτητο τρόπο την εισροή των δανείων με την έξοδο των κεφαλαίων. Βρέθηκε, λοιπόν, ότι για κάθε δολάριο που δανείζονταν, έφευγαν κατά μέσο όρο στο εξωτερικό 80 σεντ και μάλιστα μέσα στον ίδιο ακριβώς χρόνο! Για τα επόμενα δε χρόνια, αυτό το δολάριο έδιωχνε κι άλλα τρία με τέσσερα επιπλέον σεντ. Τα δάνεια, δηλαδή, έμπαιναν από τη μια μεριά και πριν προλάβουν καλά καλά να ζεσταθούν από τον καυτό αφρικάνικο ήλιο, έπαιρναν τον δρόμο της επιστροφής, από την άλλη.


Συνήθεις μηχανισμοί αποτελούν η διόγκωση των προμηθειών στα συμβόλαια για αγαθά και υπηρεσίες, οι μίζες σε κυβερνητικούς αξιωματούχους, η εκτροπή δημοσίων κονδυλίων κατευθείαν σε ιδιωτικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό, οι τόκοι και τα πανωτόκια, καθώς και τα κέρδη από την πώληση και εξαγωγή φυσικών πόρων και ορυκτού πλούτου. Θυμίζει κάτι αυτό; Φυσικά και θυμίζει, καθ’ ότι η πρακτική αυτή είναι διεθνής, καλοδουλεμένη και προπάντων σύμφυτη με το ίδιο το αλισβερίσι του δανεισμού κρατών, όποια και να είναι αυτά, τριτοκλασάτα, δευτεροκλασάτα ή τελευταία και πρωτοκλασάτα.


Οι κοινωνικές δε επιπτώσεις από την εξ αιτίας του δανεισμού, φυγή των κεφαλαίων είναι τεράστιες. Σύμφωνα με στοιχεία της παγκόσμιας τράπεζας για τις εν λόγω χώρες της Αφρικής, για κάθε δολάριο που πηγαίνει στην εξυπηρέτηση του χρέους, τα κονδύλια για τη δημόσια υγεία φτωχαίνουν κατά 29 σεντ. Και τι σημαίνει αυτό; Πολύ απλά, άμεση και χωρίς περιστροφές αύξηση της παιδικής θνησιμότητας. Σε αριθμούς, 40,000 δολάρια λιγότερα, μεταφράζονται σε ένα παιδί λιγότερο. Και για να έχουμε ολόκληρη την εικόνα, η εξυπηρέτηση των δανείων κοστίζει κατ’ έτος σε περισσότερους από 75,000 θανάτους παιδιών!


Για το ίδιο ακριβώς θέμα, έγραφε το 1992 κι η Susan George, γνωστή αμερικανίδα πολιτική επιστήμων και ακτιβίστρια, στο βιβλίο της «Debt Boomerang: How Third World Debt Harms Us All», (Το μπούμερανγκ του χρέους: Πώς το χρέος του τρίτου κόσμου, βλάπτει όλους εμάς). Η George υπολόγισε ότι ανάμεσα στο 1982 και 1990 418 δις. δολάρια από δανεικά κεφάλαια, ποσό μεγαλύτερο κι από αυτό που δαπανήθηκε για την ανασυγκρότηση της Ευρώπης μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, πέταξαν, με το ίδιο εισιτήριο για τις κρύες πεδιάδες του βορρά.


Γράφει η George: «Πάνω από το 80% της αμερικανικής εξωτερικής βοήθειας επιστρέφει άμεσα μέσα από τις εξαγωγές των οφειλετριών χωρών. Σχολιάζοντας για το ίδιο θέμα, ο πρόεδρος της Μαλαισίας, υπογράμμιζε ότι η Ιαπωνία από τα κεφάλαια που δανείζει, σαν από μαγικό τρόπο, παίρνει πίσω στο τέλος τα διπλάσια. Λατινοαμερικάνικες επίσημες πηγές υπολόγισαν ότι μέχρι το 1986 ο πλούτος που έφυγε από την περιοχή ήταν της τάξης των 70 δις. δολαρίων κατ’ έτος, χωρίς να υπάρξει κανένα επιπλέον αντάλλαγμα. Το αποτέλεσμα αυτής της ληστείας ήταν οι μισθοί στο Μεξικό τη δεκαετία του 1980, να πέσουν κατά 60%, στην Αργεντινή κατά 50% και στο Περού κατά 70%».


Ακριβώς στο ίδιο μονοπάτι πατάει και η Ελλάδα. Οι παγκόσμιοι δανειστές ενεργούν με τον ίδιο τρόπο, και με τον ίδιο τρόπο επίσης ενεργεί και κάθε εγχώρια ελίτ που στρώνει το χαλί στο δανειακό κεφάλαιο. Αν την προηγούμενη περίοδο έφυγαν από τη χώρα 600 δις, τα οποία καλούμαστε να αποπληρώσουμε τώρα με νέα δάνεια μαμούθ, και απάνθρωπες ποινές, σκεφτείτε πόσα έχουν να φύγουν τώρα. Ο δανεισμός μέσω των γνωστών ευαγών ιδρυμάτων, ιδίως όταν μεθοδεύεται, κανένα άλλο στόχο δεν εξυπηρετεί, παρά τη γιγαντιαία αναδιανομή του πλούτου…

Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2011

Οι επίσημοι του ΟΧΙ



Πολύ λαμπερή η σημερινή ημέρα. Μια ωραία λιακάδα είχε σκεπάσει ολόκληρη τη χώρα. Ούτε ένα συννεφάκι, από Αλεξανδρούπολη μέχρι την Κρήτη. Κι η χαρά μεγάλη. Μέρες είχαμε να δούμε τόσο ωραίο ουρανό. Το αεράκι ελαφρύ, λίγο τσουχτερό, αλλά κανείς δεν φαινόταν να νοιάζεται γι αυτό. Ούτε οι μαθητές, αυτοί τι να φοβηθούν, το αίμα στα νιάτα βράζει, ούτε και οι γονείς και οι διάφοροι παρευρισκόμενοι. Με τις ζητωκραυγές και τις έντονες χειρονομίες, το κρυαδάκι ξεπερνιόταν εύκολα.


Μόνο αυτοί που στέκονταν μπαστακωμένοι για ώρες στις εξέδρες, θα έπρεπε να κρύωναν αρκετά. Ήταν ωραία η μέρα και ξεγελάστηκαν φαίνεται οι οργανωτές. Απρόσεκτοι και αρπακολλητζήδες όπως πάντα. Αν τους έβαζαν μια σόμπα στα κρυφά, σε μια γωνίτσα έστω, να μην φαίνεται πολύ και γίνονταν ρεζίλι, οι επίσημοι του ΝΑΙ, που τιμούσαν με την παρουσία τους το ΟΧΙ, θα έμεναν ίσως παραπάνω, και δεν θα αναγκάζονταν να φύγουν άρον άρον ψάχνοντας για καταφύγιο να ζεσταθούν.


Κι έτσι προς στιγμήν, κάποιοι νόμισαν ότι η παρέλαση θα τελείωνε. Αφού δεν υπήρχαν πια οι επίσημοι να την τιμήσουν. Κι ό ίδιος ο Πρόεδρος αναγκάστηκε κι αυτός να φύγει νωρίς. Γέρος άνθρωπος, πού ν’ αντέξει τόση παγωνιά. Και οι εξέδρες έμειναν κενές, σαν να ‘θελαν να τιμωρήσουν το πλήθος που στο εξής θα έμενε ορφανεμένο, χωρίς τους επισήμους του. Μα δεν κράτησε για πολύ.


Ένα πλήθος από χαρούμενα και ξαναμμένα πρόσωπα, πήδηξε τα κάγκελα που του έφραζαν το δρόμο προς τους επισήμους, κι έτρεξε πάραυτα και χωρίς δισταγμό να γεμίσει το κενό. Σκούπισε μάνι-μάνι τις καρέκλες από τη σκόνη και τις βρωμιές που είχαν αφήσει οι προηγούμενοι, και πήρε όμορφα και τακτικά τις θέσεις τους. Περίεργο, πώς έγινε και χώρεσαν τόσες πολλές χιλιάδες κάτω από μια μόνο τέντα!


Η μπάντα του δήμου, ίσιαξε τα καπέλα της, έλυσε τις μαύρες κορδέλες, έκανε στροφή, πήγε στην πρωινή της θέση και με τα όργανα να παιανίζουν στο διαπασών, έδωσε το σύνθημα:


Η παρέλαση του ΟΧΙ ήταν έτοιμη να ξαναρχίσει, μπροστά από τους επισήμους του ΟΧΙ, αυτή τη φορά.


Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2011

Επιθέσεις της αστυνομίας στα κινήματα Occupy

Από την επίθεση της αστυνομίας στο Occupy Oakland, Καλιφόρνια την Τρίτη το απόγευμα. Έτυχε υποστήριξης από τους δημοκρατικούς, (η αστυνομία βεβαίως).










Η αστυνομία επίσης επιτέθηκε και διέλυσε τα κινήματα Occupy στην Ατλάντα, στην Αλμπουκέρκη, στη Βαλτιμόρη, στο Σικάγο. Μέχρι τώρα έγιναν συνολικά 2,500 συλλήψεις.

Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 2011

Ποιο είναι το πιο καλό κουρείο;


Τ
ο κούρεμα θεωρείται δεδομένο. Ας πούμε ότι θα είναι γύρω στο 50%. Όπως έχει δείξει αναλυτικά ο Δελαστίκ, ένα κούρεμα σ’ αυτό το ποσοστό, δεν σημαίνει ότι θα γλιτώσουμε 170 δις χρέος, αλλά μόνο 25 δις. Σιγά τα λάχανα δηλαδή, για να γίνεται τόση φασαρία, και τόσα σούρτα φέρτα τόσων σπουδαίων ανθρώπων.
Τη χάρη αυτή, όμως των 25 ψωρο-δις, θα πρέπει να την αντισταθμίσουμε:
Α) με το μπαστάκωμα μιας μόνιμης και αλλόγλωσσης επιτροπείας η οποία και θα κυβερνά, στην ουσία, και όχι στα χαρτιά.
Στα χαρτιά θα έχουμε το σκηνικό ποτέμκιν της κοινοβουλευτικής, κατ’ ονομασίαν δημοκρατίας, λίγο πολύ όπως γίνεται και σήμερα, στη μ.Τ. (μετά Τρόικα) εποχή. Η διαφορά θα είναι βέβαια ότι θα έχουμε να πληρώνουμε μια διπλή κυβέρνηση, μια των τροϊκανών και μια των ημεδαπών, με διπλούς μισθούς, διπλά αυτοκίνητα, διπλά σπίτια, διπλό υπηρετικό προσωπικό, διπλούς συμβούλους και πάει λέγοντας. Και επειδή οι Τροϊκανοί θα δουλεύουν και εκτός έδρας, θα πρέπει να παίρνουν και διπλό μισθό. Άρα η Τροϊκανή επιτροπεία θα μας στοιχίζει όσο τρεις κυβερνήσεις. Αν τα αθροίσεις όλα αυτά, η κουρά αρχίζει να γίνεται όλο και πιο ασύμφορη.
Φυσικά, μια επιτροπεία παραπέμπει στο πήδημα της εθνικής κυριαρχίας. Αυτά είναι, όμως, ψιλά γράμματα και δεν νομίζω να σκοτίζεται κανείς, για κάτι που ανήκει στο χώρο των ιδεών, αξιών και άλλων αηδιών. Ε! και τι έγινε δηλαδή; Ποια η διαφορά;. Αντί για Γιωργάκη, θα έχουμε τον Horst. Μια ρεαλιστική προσέγγιση, στην οποία έχουμε την τελευταία τριακονταετία εκπαιδευτεί, δεν θα έβρισκε κάτι το επιλήψιμο σε αυτό. Ο Γιωργάκης ήταν έτοιμος να δώσει τα κλειδιά στον Σαμαρά, και πριν απ’ αυτόν στον Παπαδήμο. Και τώρα θα μας πειράξει ο Horst; Τι Λουκάς, τι Αντώνης, τι Horst. Ξεμείναμε από λογική; Για όνομα! Για όσους δε, βρίσκουν αντιαισθητική την ιδέα της επιτροπείας, αυτή μπορεί εύκολα να μετονομαστεί σε τεχνική βοήθεια, σε φιλική συνδρομή, σε φιλική επίσκεψη κλπ. Δεν είναι δα και τόσο δύσκολο να βρεθούν οι λέξεις που θα την εξωραΐσουν. Αν οι πρόγονοί μας είχαν ανακαλύψει την τέχνη που λέγεται cosmetic engineering, δεν θα χρειαζόταν να κάναμε τον πόλεμο με τους Γερμανούς και να περνάγαμε σαν λαός αυτή την τόσο μεγάλη ταλαιπωρία. Τι ήθελαν τότε οι άνθρωποι; Να περάσουν λίγο από Ελλάδα και να ξαποστάσουν. Θα τους φιλοξενούσαμε για λίγο, θα τους κερνάγαμε γλυκό σταφύλι, και όλα θα ήταν μέλι γάλα.
Πολλοί βέβαια, που δεν παρεκκλίνουν καθόλου από τον δρόμο της λογικής, πιστεύουν ακράδαντα, ότι το προτεκτοράτο είναι μια πολύ καλή λύση, γιατί τα ελληνικά προβλήματα θα τα διαχειρίζονται οι «ξένοι», οι οποίοι κατά τεκμήριο είναι παντογνώστες, αλάθητοι και αδιάφθοροι. Δηλ, θα διοικούν με γνώμονα αξιοκρατικές τεχνικές management. Τα συμπεράσματα αυτά, βέβαια, είναι εντελώς ορθά για όσους νομίζουν ότι το πρόβλημα της όποιας Ελλάδας είναι η έλλειψη αξιοκρατίας και της καλής οργάνωσης. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, δεν θα ήταν καλύτερα να διοικείτο το κράτος από ένα καλό expert system, παρά από ανθρώπους, όσο έξυπνοι και έντιμοι να ήσαν; Τι σημαίνει κυβερνώ ένα κράτος δηλαδή; Μήπως είναι θέμα συμβολαίου; Μήπως είναι θέμα εμπιστοσύνης; Μήπως είναι το αντικείμενου αυτού του πολυδιάστατου και α-περίγραπτου πράγματος που λέγεται πολιτική; Τρίχες!
Β) Το δεύτερο αντιστάθμισμα του κουρέματος είναι το κλείσιμο της στρόφιγγας προς το εσωτερικό. Όσα χρήματα δοθούν θα είναι απ’ ευθείας προς τις τράπεζες για να ανταπεξέλθουν το σοκ του κουρέματος. Χοντρικά, η συμφωνία προβλέπει, οι ευρωπαίοι να αναλάβουν το χρέος και εμείς τα ελλείμματα. Γι αυτό και λυσσάει και ο σκύλος, ο μαύρος, ο αράπης. Αυτό θα σημαίνει ανακατανομή του εσωτερικού ταμείου και των εσωτερικών συσχετισμών. Έστω, ότι θα μπορέσουμε να τα καταφέρουμε. Αλλά προς τι; Σύμφωνα με τα καλύτερα προγνωστικά, στις αγορές θα βγούμε μετά το 2020, δηλαδή σε δέκα χρόνια!
Δηλαδή τι θα έχουμε καταφέρει;
Απλά, να έχουμε πληρώσει το ψαλίδισμα της φράντζας, τόσο, όσο θα πληρώναμε στο καλύτερο κομμωτήριο της χώρας για λούσιμο, κούρεμα, ανταύγειες, βάψιμο και χτένισμα, όλα μαζί.
Και τι όνομα έχει αυτό το κομμωτήριο;
Στάση πληρωμών! Αυτό κι αν είναι όνομα! Κι όπως έχει δειχτεί από το ίδιο του ΔΝΤ, ο δρόμος για τις αγορές μετά από μια στάση πληρωμών, είναι κατά πολύ συντομότερος...

Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011

Οι ...99 δρόμοι του 99%



Είναι εκπληκτικό πως, μετά από τόσα χρόνια μοναξιάς, με τον καθένα δεμένο γύρω απ’ το δικό του το παλούκι, και με το βλέμμα στραμμένο προς τα μέσα, ατέρμονα να ομφαλοσκοπεί, πώς έγινε λοιπόν κι αυτό το βλέμμα, καθάρισε έτσι ξαφνικά από τη μακρόχρονη σκουριά, πώς έγινε και πέταξε τόσο μακριά, πώς έγινε και ανακάλυψε, όχι τον άλλον έναν, αλλά τους άλλους 99%. Περίεργο, να είναι τόσοι πολλοί εκεί γύρω, και τόσα χρόνια να μην έχει καταφέρει να τους δει.


Το πιο συνηθισμένο παράδειγμα που έρχεται στο νου κάποιου, όταν πάει να περιγράψει πώς ένα κολοσσιαίων διαστάσεων γεγονός μπορεί να προκύψει από την επίδραση ενός ασήμαντου και τοπικής εμβέλειας συμβάντος, χιλιάδες μίλια μακριά, είναι αυτό της πεταλούδας που απλά ανοιγοκλείνει τα φτερά. Από τα γεγονότα όμως της φετινής σημαδιακής χρονιάς, με την Αραβική Άνοιξη, τους Αγανακτισμένους της Ισπανίας, και μιας πλειάδας άλλων χωρών, με τους πολέμους στη Λιβύη, με τις αιματηρές εξεγέρσεις που ακόμα μαίνονται στη Συρία, Υεμένη και Μπαχρέιν, με τα γεγονότα του Ουισκόνσιν, τις φοιτητικές διαδηλώσεις στη Βρετανία και Χιλή, και με το κίνημα, τελευταία, της Wall Street, το παράδειγμα της πεταλούδας οφείλει να ανανεωθεί και δικαιωματικά να δώσει τη θέση του στο καρβουνιασμένο σώμα του Μοχαμέντ Μπουαζίζι, του νεαρού από την Τυνησία, που πριν από ένα χρόνο σχεδόν έβαλε σε κίνηση το 99% ενός ολόκληρου πλανήτη.


Σήμερα, το κέντρο της προσοχής βρίσκεται στο πάρκο Zuccotti στη Wall Street, και δεν υπάρχει κάποιο σημάδι που να λέει ότι αυτό θα είναι και το τελευταίο μέρος που ευλογήθηκε από τις στάχτες του Μπουαζίζι. Ήδη το κίνημα μπαίνει στο δεύτερο μήνα, και εξαπλώνεται. Μπορεί όχι στην ίδια τη Νέα Υόρκη, τις γειτονιές και τα περίχωρα αυτής, αλλά σε εκατοντάδες άλλες πόλεις στις ΗΠΑ. Το μέγα ερώτημα είναι βέβαια το πού θα πάει από δω και πέρα. Το κίνημα μπορεί να διασπαστεί σε πολλά μικρά κομμάτια και να διαλυθεί, μπορεί να χάσει τη δυναμική του, αλλά μπορεί και να εξαπλωθεί και να στεριώσει, μπορεί και να γιγαντωθεί. Κι όποιος λέει ότι κατέχει τη συνταγή είτε για τη μια, είτε για την άλλη έκβαση, απλά δεν λέει την αλήθεια. Προς το παρόν το κίνημα δεν φαίνεται να ανήκει πουθενά, ούτε να έχει γίνει ιδιοκτησία κανενός, παρά μονάχα αυτού του 99% κομματιού της κοινωνίας. Το κίνημα βρέθηκε στο επίκεντρο αφ’ ότου άρχισε ο τύπος να ασχολείται μαζί του. Στην αρχή αδιαφορία, μετά συγκατάβαση και δημοσιότητα, τώρα βρίσκεται στη φάση της νομιμοποίησης από το κατεστημένο και της «ειλικρινούς κατανόησης». Είναι εκπληκτικό πόσοι πολλοί, ακόμα και μέσα από το 1%, έσπευσαν εσχάτως να το χαιρετήσουν, Soros, Buffett, πατέρας και γιος μαζί, Al Gore, Bernanke, ακόμα και ο Παπανδρέου, ναι κι ο ίδιος ο Παπανδρέου, διαχωρίζοντάς τους όμως από τους έλληνες «αγανακτισμένους», στους οποίους όλα κι όλα, συνέστησε να δρουν υπεύθυνα για το συμφέρον της χώρας τους, είτε προσπαθώντας σκόπιμα να ακυρώσουν τη δυναμική του, είτε να υποβαθμίσουν τη σημασία του, είτε με πρόσχημα αυτό να αναπολήσουν με κάποια ρομαντική διάθεση τα πρότερα, μπορεί κι εξεγερμένα, νιάτα τους. «Πέντε χρόνια τώρα φωνάζουμε ότι είμαστε το 99%, και κανείς δεν μας δίνει σημασία», λέει με κάποιο παράπονο, μια γυναίκα από το συνδικάτο SEIU, των τομέων υγείας, και δημοσίων υπηρεσιών. «Αλλά, εμείς είμαστε συνδικάτο, ενώ αυτά τα παιδιά είναι κάτι παραπάνω από συνδικάτο, είναι ολόκληρη η κοινωνία!».


Δεν αποκλείεται όμως, μετά το μήνα του μέλιτος, να υπάρξει και μια τέταρτη φάση, η φάση της απ’ ευθείας σύγκρουσης με τις δυνάμεις του συστήματος, είτε ΜΜΕ, είτε δυνάμεις καταστολής. Μια πρώτη απόπειρα, εκ μέρους της αστυνομίας, να εκκενωθεί το πάρκο, με πρόσχημα την καθαριότητα από τα συνεργεία του δήμου, δεν τελεσφόρησε. Μετά από διαπραγματεύσεις, συμφωνήθηκε την καθαριότητα να την αναλάβουν οι ίδιοι οι καταληψίες, και έτσι το πάρκο διασώθηκε. Για πόσο καιρό όμως ακόμα;


Τι επιλογές επιβίωσης υπάρχουν; Θα μπορούσαν να συνάψουν στενότερους δεσμούς με τα συνδικάτα. Είναι κάτι όμως που δεν συνάδει με το πνεύμα του κινήματος. Άλλωστε, πολλά από αυτά διατηρούν στενούς δεσμούς με το δημοκρατικό κόμμα, και θα ήταν εύκολο το κίνημα να εκφυλιστεί σε στρατό υποστήριξης του Ομπάμα, τώρα μάλιστα που θα χρειαζόταν έναν, εν όψει των εκλογών του 2012. Αλλά οι άνθρωποι του 99% είναι πάνω και πέρα από μια αλλαγή στην Προεδρία.

Θα μπορούσαν, χρησιμοποιώντας το Zuccotti σαν ορμητήριο και βάση για τις συνελεύσεις τους, να απλωθούν στις γειτονιές, να μιλήσουν με τους ανθρώπους εκεί, να καταγράψουν τις ανάγκες τους, να ελαφρύνουν τον πόνο από την ανεργία, τη φτώχεια, τις κατασχέσεις των σπιτιών, να χαράξουν πολιτικές, να προβάλλουν διεκδικήσεις και πάνω στην πράξη να μετασχηματίσουν τη συνείδηση της πλατειάς Αμερικής. Κι εδώ, το κίνημα θα μπορούσε να γίνει επικίνδυνο. Αλλά συνάμα θα είχε ισχυροποιήσει τη βάση του και θα είχε πολλαπλασιάσει τους συμμάχους του, στο πραγματικό 99%.


Θα μπορούσε επίσης να συσπειρωθεί πίσω από ένα αίτημα. Ποιο όμως; Τα αιτήματα είναι πολλά, κι εξ ίσου σημαντικά που άπτονται τόσο του οικονομικού, όσο και του πολιτικού και του κοινωνικού πεδίου. Ένα και μόνο αίτημα, όσο και να δρα, όπως λέει η θεωρία, ενωτικά στη δράση, αν ήταν συγκεκριμένο θα απέκλειε όλα τ' άλλα, αν ήταν γενικό, όπως θα προέκυπτε από τη συμπύκνωση όλων των επιμέρους, θα ήταν δύσκολο να μεταφραστεί σε πράξη. Το κίνημα, όπως και να το κάνουμε έχει δύσκολο και μακρύ δρόμο μπροστά του.


Αλλά ακόμα κι αν αδρανήσει και σβηστεί, θα έχει αφήσει πίσω του κληρονομιά, ώστε για τα επόμενα κινήματα που θα ξεπηδήσουν αργότερα, να μπορεί να ειπωθεί ότι δεν προέκυψαν από παρθενογένεση...


Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2011

Τον γελοίο άρχοντα, ούτε τον αγαπάς, ούτε και τον φοβάσαι


Η Κριστίνα Κίρσνερ, αναμένεται να σαρώσει τις εκλογές σήμερα στην Αργεντινή, τόσο ώστε να μην χρειαστεί καν δεύτερος γύρος. Η ίδια, μετά την κατακρήμνιση της δημοτικότητά της πέρσι στο 20%, φέτος ξεπερνάει το 50%. Τι συνέβη στο μεταξύ;

Σίγουρα είναι ο πολύ μεγάλος ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας, που φέτος τρέχει με 9% , και αναμένεται στα ίδια ποσοστά και για του χρόνου.

Σίγουρα είναι το ότι τα βρήκε με τους αγρότες και με τον διαφιλονικούμενο φόρο επί των εξαγωγών.

Σίγουρα είναι η συμπάθεια που εισέπραξε μετά τον ξαφνικό θάνατο του αγαπημένου της συζύγου, αγαπητού όχι μόνον κι από την ίδια.


Αλλά πιο πολύ κι απ' το πολύ είναι ότι αυτός ο θάνατος την άλλαξε σαν προσωπικότητα. Την έκανε πιο ανθρώπινη, πιο γήινη, πιο προσιτή.

Η Κριστίνα δεν διστάζει πλέον να βγαίνει δημόσια και να απαριθμεί τα λάθη της, να τα ονοματίζει και να τα παραδέχεται, όπως κάθε απλός και ειλικρινής άνθρωπος.

Αυτό λοιπόν που καταλαβαίνει και αποζητά ο καθένας, αυτό που προσδοκά και αυτό που στο τέλος ανταμείβει, την ανθρωπιά δηλαδή και την ειλικρίνεια, αυτό ακριβώς αδυνατούν να εννοήσουν τα διαχρονικά ξεσαμάρωτα γομάρια που κάθε φορά που πιάνουν μια καρέκλα, εξακοντίζονται σε υψηλότερες σφαίρες αλαζονείας και γελοιότητας.

Τον γελοίο άρχοντα στο τέλος, ούτε τον αγαπάς, ούτε και τον φοβάσαι.

Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2011

Ποιος κατέχει το χρέος ποιου...




Από το Stratfor τσίμπησα τον προηγούμενο πίνακα, που δείχνει την έκθεση μιας σειράς χωρών, όπως καταγράφονται στην πρώτη στήλη, στο χρέος των χωρών της Ευρωζώνης, οι οποίες αναγράφονται με πράσινο χρώμα στην πρώτη γραμμή.


Όπως φαίνεται από τη σούμα στην τελευταία στήλη, οι γαλλικές τράπεζες έχουν τη μεγαλύτερη έκθεση στο χρέος της Ιταλίας, Ισπανίας, Ελλάδας, Πορτογαλίας, Ιρλανδίας και Βελγίου, με περίπου 214 δις, που αντιστοιχεί στο 8.5% του ΑΕΠ της Γαλλίας.


Ακολουθεί η Γερμανία με 117 δις, και τρίτη με σαφώς μικρότερη έκθεση έρχεται το ΗΒ, με περίπου 39 δις.


Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, οι γαλλικές τράπεζες κατέχουν περίπου 13 δις ελληνικό χρέος, ενώ οι γερμανικές γύρω στα 14 δις, γεγονός που ανατρέπει την παραδοχή ότι οι γερμανικές τράπεζες κινδυνεύουν λιγότερο από τις γαλλικές.


Στον πίνακα αυτό δεν καταγράφεται το χρέος κάθε χώρας στο δικό της τραπεζικό σύστημα, που είναι και το μεγαλύτερο.


Στην επόμενη εικόνα, φαίνεται η επέκταση του τραπεζικού κλάδου τεσσάρων χωρών της Ευρώπης, τις οποίες το Stratfor ονομάζει banking empires, λόγω της ταχύτατης επέκτασής τους. Οι χώρες αυτές είναι η Σουηδία, Αυστρία, Ισπανία και Ελλάδα. Η Σουηδία, έχει αγοράσει σχεδόν ολόκληρο τον τραπεζικό κλάδο των χωρών της Βαλτικής, ενώ αύξησε τη διείσδυσή της στη Δανία κατά 80% μόλις πρόσφατα. Η Αυστρία επεκτάθηκε στις χώρες τις πρώην Αυστροουαγγαρίας, η Ισπανία στη Λατινική Αμερική και η Ελλάδα στα νότια Βαλκάνια.



Ενδεικτικό είναι ότι το 17% του τραπεζικού κλάδου της Ρουμανίας είναι ελληνικό, το 27% της Βουλγαρίας, το 16% της Σερβίας, το 25% της Fyrom και το 11% της Αλβανίας.


Κι εδώ καταγράφεται η έκθεση ευρωπαϊκών τραπεζών στις αγορές άλλων χωρών σαν ποσοστό του ενεργητικού τους.



Τετάρτη 19 Οκτωβρίου 2011

Λαγκάρντ: Να εγκαταλείψετε τα μέτρα λιτότητας!




Πηγή: The Telegraph

The International Monetary Fund has called on the US and Europe to abandon fiscal austerity and switch to stimulus measures, warning that the global economy faces a "threatening downward spiral".

Mrs Lagarde said the US has scope to "abandon short-term austerity and introduce some measures to drive growth" provided the country lays out a credible debt strategy over the medium term.
She said Europe needs to take its foot off the fiscal brake and shift to "growth-intensive measures" until the danger has passed, insisting that Germany has leeway to "stimulate demand".

Πηγή: Truthout
No more austerity! With the global economy sputtering – the International Monetary Fund is calling on government around the world to ditch their austerity agendas of spending cuts – fearing that such policies could push the world into another recession. This is a stark contrast in advice coming from the IMF which is normally preaching to government to adopt spending cuts – as it has been over the last few years. But now – seeing that these policies clearly aren’t working – the IMF is calling on government to grow their federal budgets and INCREASE spending to stimulate the economy and get money back into people’s pockets again to spend.


Υ.Γ. Η επιβολή των μέτρων λιτότητας έχει σαν στόχο, από αυτούς που τα προτείνουν, τη μείωση του ελλείμματος, την εσωτερική υποτίμηση και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, η οποία και θα αυξήσει τις εξαγωγές, μέσω των οποίων θα επέλθει και η ανάπτυξη.

Για να αυξηθούν όμως οι εξαγωγές, το ΔΝΤ και σια υποθέτουν ότι υπάρχει ένα "κάτι τις" για να εξαχθεί, διότι χωρίς αυτό, εξαγωγές δεν μπορούν να γίνουν. Αν αυτό αληθεύει, τότε γιατί όταν έρχεται η ώρα να συζητήσουμε τη δυνατότητα άσκησης αυτοδύναμης οικονομικής και νομισματικής πολιτικής, το ενάντιο επιχείρημα που κυριαρχεί είναι ότι " η Ελλάδα δεν παράγει τίποτε;". Απλώς αναρωτιέμαι τι από τα δυο συμβαίνει...

Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011

Το κόστος της κρίσης για την περιφέρεια και τον πυρήνα της ΕΖ


Ας προσπαθήσουμε να αντιληφθούμε την Ευρωζώνη, (ΕΖ) ως αποτελούμενης από δύο κόσμους, τον πυρήνα Γερμανία, Κάτω Χώρες, Φινλανδία, Αυστρία και Γαλλία, και την περιφέρεια Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία και Ιρλανδία. Οι νότιες χώρες υφίστανται το κόστος, ουσιαστικά τιμωρία, των μέτρων λιτότητας και της ύφεσης, ενώ ο βορράς φέρει το κόστος από τον δανεισμό των επάλληλων πακέτων διάσωσης.


Όπως έχει πολλάκις εξηγηθεί ο βορράς δεν είναι άμοιρος ευθυνών για την υπερχρέωση του νότου, καθ’ ότι μέσω αυτού του μηχανισμού συσσώρευε πλεονάσματα και ΑΕΠ. Έτσι το σημερινό τοπίο χρεών της ΕΖ, δεν είναι άτοπο να ειπωθεί, ότι θα πρέπει να μοιραστεί εξ ίσου ανάμεσα στους «θύτες» και τα «θύματα», και τούτο για το καλό και μόνο των «θυτών», διότι μια μαζική ή ατομική εξέγερση των «θυμάτων», εν είδη μονομερούς στάσης πληρωμών θα μπορούσε να βλάψει τους πρώτους σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ’ ό,τι τα δεύτερα.


Ας δούμε λοιπόν, ποιο είναι το κόστος της κρίσης χωριστά για την περιφέρεια και ποιο για τον πυρήνα.

Στο εξής θα χρησιμοποιήσουμε την, κατά προσέγγιση, αλλά ενδεικτική, ανάλυση του Κash Mansori, από το site «The Street Light», η οποία συνοψίζεται στον παρακάτω πίνακα.



Η πρώτη γραμμή δείχνει το ΑΕΠ κάθε χώρας, ενώ οι επόμενες τρεις, τη μεταβολή αυτού κατά τα έτη 2010, 2011 και 2012, σύμφωνα με τις ευνοϊκότερες εκτιμήσεις.


Για την Ελλάδα οι τιμές αυτές είναι -2.1%, -3.2%, και -2% αντίστοιχα, πολύ παραπάνω από τις πραγματικές. Αλλά έστω και έτσι, με τους πλέον μετριοπαθείς όρους, η Ελλάδα θα έχει χάσει 41.7 δις, η Ιρλανδία 17 δις, η Πορτογαλία 15.5 και η Ισπανία 1,054 δις.


Αν το ποσό αυτό το μοιράσουμε σε κάθε κάτοικο των χωρών αυτών, προκύπτει η τελευταία γραμμή, η οποία μας λέει ότι το κόστος απώλειας στην τριετία, (εφ’ όσον η ύφεση δεν συνέβαινε, αλλά η οικονομία συνέχιζε να αναπτύσσεται με ρυθμούς ίσους με τον μέσο όρο του πυρήνα της Ευρωζώνης), θα είναι γύρω στο 18.1% για κάθε Έλληνα, στο 10.9% για κάθε Ιρλανδό, στο 9% για κάθε Πορτογάλο, και στο 5.8%.για κάθε Ισπανό


Τι μας λέει δηλαδή για την Ελλάδα; Ότι η μείωση του εισοδήματος, αν βάλουμε τα πραγματικά ποσοστά της ύφεσης, που είναι περίπου διπλάσια, δεν θα είναι 18% αλλά πολύ περισσότερη.


Το κόστος τώρα για τον πυρήνα της ΕΖ, μέσα από τα δυο πακέτα διάσωσης, με την προϋπόθεση ότι το δεύτερο της 21ης Ιουλίου θα εκταμιευθεί και ότι το 50% των χρημάτων αυτών κάποτε θα αποπληρωθούν, ανέρχεται στα 192 δις, ποσό το οποίο μεταφράζεται σε μια απώλεια εισοδήματος για κάθε κάτοικο του πυρήνα, ίση με 2.5% την τριετία.


Αν κάνουμε τις συγκρίσεις, Not bad!, δηλαδή.



Το θρίλερ με τη Σλοβακία είχε ...καλό τέλος


Η συμφωνία της 21ης Ιουλίου δεν προέβλεπε μόνο απομειώσεις, εν προκειμένω των ελληνικών ομολόγων κατά 21%, αλλά και ενισχύσεις, εν προκειμένω του EFSF, από τα περίπου 250 δις που έχει σήμερα στο ταμείο του, -μέρος των οποίων πάει για τη σίτιση της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας-, στα 440 δις, που μαζί με τις εγγυήσεις θα πρέπει να φτάνουν αισίως τα 780 δις ευρώ. Ψίχουλα, δηλαδή, μπροστά στα 2 τρις, που σύμφωνα με πρόσφατους λογαριασμούς θέλουν να δουν οι αγορές να σαλεύουν στα ταμεία του EFSF για να καταπραΰνουν τα νεύρα τους, τα οποία, ομολογουμένως, υφίστανται μεγάλη ταλαιπωρία εσχάτως από την κάτω βόλτα που έχουν πάρει τα ιταλικά και ισπανικά ομόλογα.


Επειδή όμως η Ευρωζώνη, λόγω της μεγάλης εκτίμησης που τρέφει προς τη δημοκρατία, δεν τολμά να πάρει καμιά απόφαση που να μην την εγκρίνει ο λαός, το σκέλος της απόφασης της 21ης Ιουλίου που αφορά στο EFSF, θα έπρεπε να επικυρωθεί και από τα 17 κοινοβούλια των χωρών που την απαρτίζουν. Κάποια ήταν σίγουρο ότι θα πήγαιναν μονοκούκι, για κάποια άλλα όμως δεν έπαιρναν και όρκο. Το ένα ήταν της ίδια της Γερμανίας, όπου η Μέρκελ σώθηκε την τελευταία στιγμή με μικρές απώλειες από το συνασπισμό της, το άλλο ήταν της Φινλανδίας, που οι εγγυήσεις Βενιζέλου το έφεραν μετά από πολλές μανούβρες, στο σωστό δρόμο, ήταν και οι κορώνες της Αυστρίας και της Ολλανδίας, αλλά στο τέλος όλα πήγαν κατ΄ ευχήν, μέχρι που ο κόμπος έφτασε, την Τρίτη, στο χτένι της Σλοβακίας. Και η Σλοβακία την έκανε την έκπληξη, κι έσπασε το χτένι!


Ο συνασπισμός των τεσσάρων κομμάτων που κυβερνά, παρά τις δακρύβρεχτες εκκλήσεις της ωραίας Ιβέτας, πρωθυπουργού, από το βήμα της βουλής, και παρά τις απεγνωσμένες προειδοποιήσεις, ώστε να επικρατήσει σύνεση για να μην τιναχτεί η Ευρώπη στον αέρα, το ένα τέταρτο από τα σπλάχνα της, το πολύ σκληροπυρηνικό και νεοφιλελεύθερο SaS με αρχηγό τον πολυεκατομμυριούχο Richard Sulik, καθώς και η αντιπολίτευση των σοσιαλδημοκρατών Smer, δεν φάνηκαν να συγκινούνται και ψήφισαν ένα περιποιημένο όχι. Φαίνεται πως το ‘χει φέρει η μοίρα, να μένει στα μικρά και πτωχά κράτη να κρατούν πλέον στα χέρια τους την τύχη του κόσμου! Από τη μια η Ελλάδα με την «απειλή» της χρεοκοπίας της, κι από την άλλη η Σλοβακία, με την απειλή της ακύρωσης του σχεδίου «σωτηρίας» της Ελλάδας και εξ αυτού ολόκληρου του πλανήτη, και έπεται συνέχεια…


Η Σλοβακία είναι μια χώρα φτωχή, ίσως η φτωχότερη των 17, και κάποιος θα φανταζόταν ότι τα 7,7 δις που οφείλει, βάσει της συμφωνίας, να παρκάρει στο EFSF, θα ήταν και ο κύριος λόγος της άρνησης επικύρωσής της. Στην πραγματικότητα, οι σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι κατ’ αρχήν δεν είχαν αντίρρηση να δώσουν θετική ψήφο, είδαν την ψηφοφορία σαν την ευκαιρία της ζωής τους για ν’ ανατρέψουν μια ώρα αρχύτερα την κυβέρνηση, και με τον τρόπο αυτό να προκαλέσουν εκλογές. Πράγμα που πέτυχαν. Η Ιβέτα μην έχοντας άλλη διέξοδο, ενέδωσε, υποσχέθηκε εκλογές τον προσεχή Μάρτη αντί για το 2014, και η συμφωνία της 21ης Ιουλίου επικυρώθηκε, μόλις δυο μέρες μετά, την Πέμπτη. Οι νεοφιλελεύθεροι πιστοί στις αρχές τους ότι ο καθ’ ένας θα πρέπει να σώζεται από τον εαυτό του μόνο και όχι από κάποιον άλλο, και φοβούμενοι ότι τα συνεχή bail-outs θ’ αποτελέσουν το συντομότερο δρόμο για την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού στην Ευρώπη, πράγμα που διακαώς απεύχονται, αποχώρησαν από την κυβέρνηση και υποβιβάστηκαν προσωρινώς σε αντιπολίτευση.


Πέρα όμως από τα πολιτικά παιχνίδια, η αλήθεια είναι ότι και οι Σλοβάκοι οι ίδιοι, δεν έχουν την καλύτερη γνώμη για τις κολοσσιαίες πυραμίδες που στήνονται προς σωτηρία αιμοδιψών τραπεζών και «αφρόνων» χωρών, ειδικά της Ελλάδας, την οποία επιπλέον φαντάζονται και σαν μια αρκετά πλούσια χώρα, που δεν είναι διατεθειμένοι να διασώσουν. Όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και καμιά άλλη. Η νοοτροπία αυτή ταιριάζει γάντι με τη σκληρή νεοφιλελεύθερη οικονομική αρχιτεκτονική της χώρας, στην οικοδόμηση της οποίας συνετέλεσε και ο αρχηγός του τέταρτου κόμματος του κυβερνητικού συνασπισμού, Richard Sulik, από την εποχή που διατελούσε σύμβουλος του υπουργού οικονομικών της χώρας. Ο ίδιος δικαιολόγησε την καταψήφιση της συμφωνίας με το επιχείρημα ότι το πρόβλημα της ευρωζώνης όχι μόνο δε λύνεται μα επιτείνεται εξ αιτίας του υπέρμετρου δανεισμού. Και ότι η καταστροφή του ευρώ θα προέλθει εξ αιτίας αυτής της πολιτικής, την οποία καλείται να επικυρώσει. Ως προς αυτό, βέβαια, δεν έχει και πολύ άδικο. Σαν λύσεις δε, προτείνει, οι πολιτικοί να αγνοήσουν τις αγορές και να ασκήσουν εκ νέου την τέχνη της πολιτικής, η Ελλάδα να αφεθεί να χρεοκοπήσει με ένα κούρεμα της τάξης του 50%-60%, οι τράπεζες να αναλάβουν τα κόστη από μόνες τους, όπως αξίζει στον καθένα που αναλαμβάνει ρίσκο, και οι οφειλέτριες χώρες να υιοθετήσουν αιματηρές περικοπές. Όπως και η δική του χώρα.

Η Σλοβακία, μετά από μια ραγδαία ανάπτυξη, γύρω στο 2007, εξ αιτίας κυρίως προσέλκυσης επενδύσεων λόγω πολύ χαμηλής φορολόγησης από γνωστές αυτοκινητοβιομηχανίες, πέρασε κι αυτή από μια βαθιά κρίση, με κορύφωση το 2009, οπόταν και είδε το ΑΕΠ της να συρρικνώνεται κατά 5 περίπου ποσοστιαίες μονάδες.


Αντί να τρέξει να δανειστεί, να ζητήσει βοήθεια απ’ έξω και να προσφύγει στην αύξηση των φόρων, προτίμησε να σφίξει το ζωνάρι των πολιτών της με αυστηρή λιτότητα και περικοπές. Περικοπές σε σχολεία, νοσοκομεία και δημόσιες επενδύσεις. Μόλις την προηγούμενη βδομάδα οι δάσκαλοι πήραν τους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για την εγκατάλειψη των σχολείων και τους πενιχρούς μισθούς. Για τον ίδιο λόγο διαμαρτύρονται και οι γιατροί. 1500 από τους 6500 νοσοκομειακούς γιατρούς της χώρας απείλησαν να παραιτηθούν ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την εγκατάλειψη των νοσοκομείων.


Παρά την ανάκαμψη όμως του ΑΕΠ για το 2011, ανεργία και ανέχεια συνεχίζουν να στοιχειώνουν τον πληθυσμό. Σε μερικές δε περιοχές η ανεργία ξεπερνάει το 35%. Και οι μισθοί και οι συντάξεις παραείναι μικροσκοπικοί, για όσους ακόμα τις λαμβάνουν…


Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2011

Πέφτουν οι μίζες σαν το χαλάζι! Στην Αυστρία. Όχι εδώ.



Αν οι δικοί μας πολιτικοί, (των δυο μεγάλων κομματων) είναι βουτηγμένοι μέχρι το λαιμό στο σκατό, οι άλλοι που μας κουνάνε το δάχτυλο, είναι βουτηγμένοι μέχρι το κεφάλι, κι ακόμα παραπάνω. Το αληταριό δεν είναι εθνικό, αλλά διεθνές, και μάλιστα πολύ ανώτερης κλάσης, τόσης, ώστε οι δικοί μας να εμπίπτουν στη κατηγορία των κλεφτοκοτάδων και των παπατζήδων.


Η Αυστρία αυτή τη στιγμή συγκλονίζεται όχι από ένα, όχι από δυο, όχι από τρία, αλλά από τέσσερα σκάνδαλα μεγατόνων, με μίζες πολλών πολλών δις, στα οποία είναι μπλεγμένοι, τι άλλο, ο νυν καγκελάριος Faymann, πρώην καγκελάριοι, αρχηγοί μεγάλων κομμάτων, όπως του κεντροαριστερού-σοσιαληστρικού SPÖ, του κεντροδεξιού ÖVP, και του ακροδεξιού FPÖ, καθώς και υπουργοί, εκ των οποίων πέντε, καλά ακούσατε, πέντε πρώην υπουργοί οικονομικών, ένας υπουργός υποδομών, ένας άλλος μεταφορών, και κάμποσα κιλά μαρίδες βουλευτές, οι οποίοι τα είχαν κάνει πλακάκια με επιχειρηματίες, μεγαλο-δικηγόρους, εταιρίες συμβούλων και λομπίστες, οι οποίοι σαν μια καλοστρωμένη μαφιόζικη οικογένεια λυμαίνονταν για χρόνια τα κρατικά ταμεία.


Η ιστορία ξεκινάει από το 2000, και η αστυνομία ακόμα προσπαθεί να ξεμπλέξει το κουβάρι, με τον ίδιο ακριβώς ζήλο όπως και η δική μας!


Το πρώτο από τα τέσσερα σκάνδαλα, γνωστό και ως υπόθεση Telekom, όπου Telekom Austria σημαίνει ημικρατική εταιρία με κύριο μέτοχο το κράτος, αφορά

α) μασάζ στις τιμές των μετοχών, κάτι όπως και στο δικό μας χρηματιστήριο την ίδια πάνω-κάτω εποχή,

β) κομπίνα κατά την εξαγορά κάποιας βουλγάρικης εταιρίας κινητής τηλεφωνίας, όπου αντί η εξαγορά να γίνει απ’ ευθείας, προχώρησε δια μέσου ενός αυστριακού Χ μεσάζοντα, ο οποίος για το σκοπό της μεσιτείας αυτής εισέπραξε το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 800 εκατ. ευρώ, και

γ) παράνομες χρηματοδοτήσεις κομμάτων, κάτι όπως Τσουκάτος και σία, δια μέσου εταιριών συμβούλων, σαν αυτές που μας κουβαλάει με τη σέσουλα ο ΓΑΠ.


Κάποιος κ. επιχειρηματίας και σύμβουλος δημοσίων σχέσεων της Telekom, ονόματι Hochegger, εισέπραξε όλα αυτά τα χρόνια γύρω στα 9.06 εκατ. ευρώ χωρίς να υπάρχουν παραστατικά, και χωρίς να υπάρχει ανάγκη, μιας και η εταιρία είχε το δικό της γραφείο δημοσίων σχέσεων και συμβούλων. Επίσης ο ίδιος φέρεται να μπούκωσε με άλλα 10 εκατ. τον πρώην αντι-καγκελάριο Gordbach καθώς και τον πρώην υπουργό Reichhold, για γνωστή-άγνωστη αιτία.


Η καλή δε κοινωνία της Βιέννης βρέθηκε σε ημι-λιπόθυμη κατάσταση, όταν πληροφορήθηκε ότι οι μάνατζερς της Telekom μετέφεραν τα πάκα με τα πεντακοσάευρα, όχι σε τσάντες Louis Vuitton, αλλά μέσα σε κοινές πλαστικές σακούλες από τη λαϊκή, τα οποία χρήματα παρέδιδαν, κρυμμένοι σε σκοτεινές γωνιές των πάρκων, σε ενδιάμεσους χρηματιστές, οι οποίοι και αναλάμβαναν να φέρουν στα ίσια τους κάποιες μετοχές της εταιρίας, όταν τύχαιναν να στραβώσουν, αποφέροντας φυσικά αμύθητα κέρδη στα στελέχη της εταιρίας.


Δεύτερο σκάνδαλο: Σύμβουλος, από κάποια άλλη εταιρία συμβούλων, βρέθηκε να έχει εισπράξει γύρω στο 1 εκατ. για αγνώστου φύσεως συμβουλευτικές υπηρεσίες. Οι υποψίες πέφτουν στον πρώην υπουργό εσωτερικών Strasser, ο οποίος και φέρεται να είναι και ο τελικός παραλήπτης αυτού του ποσού, σαν «δώρο» ας πούμε από την εταιρία στην οποία ανατέθηκε η εγκατάσταση του νέο δικτύου ραδιο-επικοινωνιών της αστυνομίας. Αυτό αποτελεί το σκάνδαλο νούμερο 2.


Συμπέρασμα; Φοβού τους συμβούλους και δώρα φέροντας. Ή όπου βλέπεις σύμβουλο, κάποιο λάκκο έχει η φάβα!


Το τρίτο από τα τέσσερα σκάνδαλα, γνωστό και ως υπόθεση Buwog, αφορά τον πρώην υπουργό οικονομικών Grasser ο οποίος φέρεται να υπεξαίρεσε τεράστια ποσά σχετικά με την πώληση 60,000 διαμερισμάτων, κρατικής ιδιοκτησίας. Σκεφτείτε τι έχει να συμβεί σε μας με τη εταιρία που έχει αναλάβει να εκποιήσει όχι 60,000 σπίτια, μα την Ελλάδα ολόκληρη!


Το τέταρτο σκάνδαλο αφορά τον νυν σοσιαλδημοκράτη (τρομάρα του!) καγκελάριο της Αυστρίας Faymann, και τον υπουργό συντονισμού της κυβέρνησης, για «κακή» διαχείριση των δημόσιων κονδυλίων σε μια υπόθεση η οποία δεν περιέχει συμβούλους αλλά διαφημιστές. Χοντρικά, ο Faymann χρηματοδοτούσε την προεκλογική του εκστρατεία για το πόστο του καγκελαρίου, όταν ήταν ακόμα υπουργός μεταφορών, με κρατικά λεφτά, γύρω στο 1.5 εκατ. και κάτι ψιλά. Συγκεκριμένα, είχε διατάξει τις κρατικές εταιρίες, όπως για παράδειγμα τους σιδηροδρόμους να αναρτούν διαφημίσεις με την αφεντομουτσουνάρα του και τα προεκλογικά του συνθήματα στα τρένα, στα κτίρια, στα λεωφορεία και όπου αλλού το κράτος διέθετε μετοχές. Και, σκεφτείτε, αυτό εδώ το άτομο, τολμάει να μας κουνάει το δάχτυλο για διαφθορά!


Η ιστορία, κομμάτια της οποίας παραθέσαμε πιο πάνω, είναι μια ιστορία η οποία επαναλαμβάνεται copy paste σε όλα τα καλά σαλόνια των ευρωπαϊκών μητροπόλεων, καθ’ ότι δεν υπάρχει κάποιος γενετικός λόγος που να καθιστά τους αυστριακούς περισσότερο επιρρεπείς στη διαφθορά από τους όμορους με αυτούς λαούς. Απλώς είχαν περισσότερο κακή τύχη και πιάστηκαν. Αυτό, βέβαια δε σημαίνει ότι και θα τιμωρηθούν.


Επίσης είναι ενδιαφέρον να μελετήσει κανείς τους τρόπους, τους οποίους μετέρχονται οι πολιτικοί για να μιζάρονται. Στην περίπτωση της Αυστρίας, είδαμε ότι μεγάλο ρόλο έπαιξαν οι εταιρίες συμβούλων. Είναι που είναι άχρηστοι, οι άνθρωποι. Τουλάχιστον στη χώρα αυτή, έκαναν και κάτι χρήσιμο για τα αφεντικά τους…


ΥΓ. Ολόκληρο το ρεπορτάζ στο SPIEGEL

Τετάρτη 12 Οκτωβρίου 2011

Γρήγορη ανάκαμψη, μετά τη στάση πληρωμών υπερχρεωμένων χωρών




Sources: IMF International Financial Statistics Online, Author's calculations, and Reinhart and Rogoff. (στοιχεία του 2010)


Στο παραπάνω γράφημα, το οποίο συντάχθηκε από τους M. Weisbrot and Juan Montecino, με βάση στοιχεία του ΔΝΤ, αποτυπώνονται

α) η συνολική συρρίκνωση σαν ποσοστό του ΑΕΠ, για μια σειρά χωρών που προέβησαν σε αθέτηση πληρωμών, (δείτε τις γαλάζιες μπάρες στα αριστερά), και

β) η χρονική διάρκεια της ύφεσης μετά τη χρεοκοπία, (δείτε τις σκούρες μπλε μπάρες στα δεξιά).

Η χρονιά της χρεοκοπίας αναγράφεται διπλα στο όνομα της κάθε μιας χώρας χωριστά.


Δυο είναι οι γενικές παρατηρήσεις που εχω να κάνω:

Κατά πρώτο, επιβεβαιώνεται αυτό που γράφαμε σε προηγούμενο ποστ, ότι η μέγιστη χρονική διάρκεια της ύφεσης, μετά τη στάση πληρωμών, δεν ξεπερνάει τα 4 χρόνια. Και δεύτερο, ότι όλες οι εξεταζόμενες χώρες την περίοδο μετά τη στάση πληρωμών είχαν δικό τους νόμισμα, και επομένως μπορούσαν να ασκήσουν ανεξάρτητη νομισματική, τουλάχιστον, πολιτική.

Αυτό το δεύτερο, απ' όσο γνωρίζω, καθιστά τη χώρα μας μοναδική περίπτωση: Δηλαδή, να χρεοκοπεί χωρίς να μπορεί να χρησιμοποιήσει όλα τα 4 εργαλεία που κάθε κυρίαρχο κράτος έχει στη διάθεσή του: οικονομική, νομισματική, συναλλαγματική πολιτική και πολιτική εσωτερικής υποτίμησης. Δυστυχώς υπό την επικυριαρχία της Τρόικας, η Ελλάδα απομένει με το τελευταίο μόνο εργαλείο, τα αποτελέσματα του οποίου, υφιστάμεθα με τόση βαρβαρότητα, αλλά και αναποτελεσματικότητα.


Πάνω στο ίδιο μοτίβο , είναι και το επόμενο γράφημα από τον Economist (To Default, or Not to Default?),



Οι γαλάζιες μπάρες δείχνουν την ετήσια μεταβολή του ΑΕΠ (κατά μέσο όρο πενταετίας), πριν τη στάση πληρωμών, ενώ οι σκούρες μπλε, την ίδια ποσότητα, για την περίοδο μετά τη στάση πληρωμών.

Το συμπέρασμα είναι ότι χώρες που βρίσκονται για κάποιο χρόνο αποκλεισμένες από τις αγορές, (μέγιστο κατά 4 χρόνια), σύντομα ανακάμπτουν. Παράδειγμα η Αργεντινή, της οποίας το πραγματικό ΑΕΠ απεικονίζεται παρακάτω.



Πολύ καλή επίδοση επίσης είχαν η Ουρουγουάη, Ρωσία και Ινδονησία.


Τρίτη 11 Οκτωβρίου 2011

Κινέζοι; Ok. Κινέζοι, αλλά με ευρώ;




Τι γίνεται εδώ πέρα, τόσο καιρό; Γιατί κόβουν μισθούς στο δημόσιο, γιατί κόβουν μισθούς στον ιδιωτικό τομέα; Γιατί καταργούν τις συλλογικές συμβάσεις στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα; Γιατί απολύουν κόσμο στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα; Γιατί αυξάνεται η ανεργία; Γιατί αυξάνεται η φτώχεια και η εξαθλίωση; Αστοχία του προγράμματος; Ανικανότητα των σχεδιαστών και των εφαρμοστών αυτού; Παπαριές! Όλα βαίνουνε καλώς και καλώς κυλούν πάνω στις ράγες του Προγράμματος, που το βαφτίσανε «εσωτερική υποτίμηση».


Ποιοι οι στόχοι του μεγαλεπήβολου αυτού Σχεδίου;


Αύξηση της ανεργίας, πτώση των μισθών, πτώση του βιοτικού επιπέδου, διάλυση της κοινωνίας, τσάκισμα της αξιοπρέπειας, τσάκισμα του ηθικού.


Ναι αλλά δεν μπορεί, οι προγραμματιστές, να είναι τόσο σαδιστές. Κάτι καλό θα φέρνει στις βαλίτσες του το πρόγραμμα αυτό. Δεν μπορεί. Λέγεται, ότι η εξιλέωση προϋποθέτει την τιμωρία. Κι αν τα προηγούμενα συνιστούν την τιμωρία, δεν μπορεί, η προσδοκώμενη «Ανάπτυξη» θα συνιστά την ανταμοιβή.


Υπάρχει ακόμα κόσμος που πιστεύει ότι αυτός είναι ο δρόμος για τη λύτρωση. Και φέρνει στο νου, για παράδειγμα, την Κίνα. Σου λέει, ωραία, θα κινεζοποιηθούμε, θα τσακιστούμε, αλλά για κοίτα την Κίνα; Δεν πλουταίνει σιγά σιγά; Τι σχέση έχει η σημερινή Κίνα με την Κίνα του Μάο; Δεν την ομόρφυνε η κινεζοποίηση; Έβλεπες παλιά κινέζο τουρίστα στην Ακρόπολη; Κοίτα τώρα πόσους; Άρα και μεις, πού θα πάει, πάλι με χρόνια με καιρούς, θα μπορούμε πάλι να πληρώνουμε τα διόδια για ν’ ανεβαίνουμε στην Ακρόπολη.


Η Κίνα όμως, πέρα απ’ τα κινέζικα μεροκάματα, έχει και ένα άλλο προσόν. Έχει το γουάν! Δηλαδή, ένα δικό της νόμισμα, το οποίο μπορεί να ανεβοκατεβάζει όπως και όποτε γουστάρει, άσε που το κρατάει μονίμως στα χαμηλά, τόσο ώστε κάνει τους Αμερικανούς να βγάζουν καπνούς απ’ τα ρουθούνια τους. Κι αν το γουάν το ίδιο, δεν ήταν τόσο ταπεινό, δεν είναι σίγουρο αν τα εξ ίσου ταπεινά κινέζικα μεροκάματα θα έφταναν, ώστε να φέρουν αυτούς τους κινέζους τουρίστες, που βλέπουμε, στην Ακρόπολη.


Άρα, το Πρόγραμμα, πάει να κάνει το ίδιο όπως και στην Κίνα, αλλά με τις βαλίτσες του μισές, προς το παρόν. Τις άλλες μισές, θα αναγκαστεί να τις πάρει, έτσι κι αλλιώς στη διαδρομή.


Ευτυχώς, εδώ και κάμποσο καιρό, έχουν αρχίσει πια να αντιλαμβάνονται εκεί στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες, ότι το πρόβλημα για τα κακά, ψυχρά κι ανάποδα της Ευρωζώνης, δεν είναι οι ασύδοτοι νότιοι που ζούσαν πέρα από τις δυνατότητές τους, δανειζόμενοι, αλλά η ίδια η δομή του ευρώ, αν και αρκετά πυροβολημένα φασιστοειδή στα κανάλια, αδυνατούν να αντιληφθούν την κατάσταση και συνεχίζουν να ταΐζουν τον κόσμο με το δηλητήριο της ενοχής και του αυτομαστιγώματος. Φυσικά, σκοπίμως.


Όχι μόνο την κρίση την προκάλεσε το ίδιο το Σχέδιο της Ευρωζώνης, αλλά η Ευρωζώνη η ίδια ήταν σχεδιασμένη γι αυτόν ακριβώς τον σκοπό, να φορτώνει δηλαδή την περιφέρεια με μεγάλα χρέη, δηλαδή με μεγάλες εισροές δανειακών κεφαλαίων.


Μια ματιά στο παρακάτω γράφημα, του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κατά την περίοδο 1995-2007, αποτυπώνει ανάγλυφα την πραγματικότητα. Η μπλε καμπύλη, με το θετικό ισοζύγιο αναφέρεται στις πλούσιες χώρες του κέντρου, Γερμανία, Αυστρία, Γαλλία, Φινλανδία, και Κάτω Χώρες, ενώ η κόκκινη, στις «ασύδοτες».



Ενώ, το επόμενο γράφημα δείχνει την ανυπαρξία συσχέτισης ανάμεσα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και στο μέγεθος του δημοσίου ελλείμματος.


Η Ελλάδα, δηλαδή βγαίνει λάδι; Δεν έφταιγε καθόλου; Φυσικά και "έφταιγε", αν θέλουμε σώνει και καλά να μιλάμε με όρους ηθικής. Αλλά το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι, ακόμα και να ήταν φρόνιμη και συνετή σαν την Παναγία, η κρίση θα της χτύπαγε την πόρτα με την πρώτη ευκαιρία. Θα της έπαιρνε ίσως κάποιο χρόνο παραπάνω, αλλά σίγουρα κάποια στιγμή είναι βέβαιο, ότι θα τής την χτύπαγε.


Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον!