Τι κινει την Παγκοσμιοποιηση?

Όσοι ακομα πιστευουν οτι μπορουν τα κρατη να μπαινοβγαινουν στα χωράφια της παγκοσμιοποιησης κατά το δοκούν, μαλλον δεν εχουν κατανοησει τη γενεσιουργό της αιτια. Αυτα που βλεπουμε δεν ειναι η αιτία, αλλά το αποτέλεσμα. Η παγκοσμιοποιηση, δλδ  το ανοιγμα των συνορων στη μετακίνηση ανθρώπων και υλικών και άυλων αγαθών δεν προαποφασιστηκε σε καποια σκοτεινα γραφεια ή επι το συγχρονον σε καποιο απομακρο resort του Colorado ή των Αλπεων αλλα συνεβη επειδη η τεχνολογία ηδη επέτρεπε ολα τα προηγούμενα να συμβαινουν σε μικρη αλλα διογκουμενη κλιμακα, χωρις φυσικα να εχει ζητηθει η αδεια κανενος.

 Και επειδη το κοστος της αποτροπής μεσω ολοενα σκληροτερων μετρων καταστολης και επιτηρησης φανηκε να ειναι δυσβασταχτο απο καθε αποψη για να μην πουμε και γελοίο, η αλλαγη του παραδειγματος φανηκε συμφεροτερη και συνεπώς αναπόφευκτη. Ετσι "επεσε" η σοβιετικη ενωση, ετσι "πέφτει" η κουβα, ετσι αναδυθηκε η Κινα και ετσι θα πεσει και το τελευταίο καστρο, η Βορεια Κορεα.

Δεν γνωρίζω ακριβώς ποιο συγκεκριμενα ηταν το τεχνολογικο γκατζετ που διελυσε την κραταια Σοβιετια, για τη Β. Κορεα ομως νομιζω οτι εχω αποψη. Σιγουρα συνεβαλε το CD player και μετα το DVD player που προκαλεσαν μια πρωτη συγκρουση αναμεσα στον κοσμο που τους τάιζαν οι Κιμ και στον κοσμο που προβαλε στις οθόνες τους με το υλικο που μετεφεραν απο την μια οχθη του Yalu στην αλλη ατρομητοι  λαθρεμποροι, αλλα δεν απετελεσαν και τη χαριστικη βολη.

Οι βορειοκορεατες που ειχαν αρχισει σιγα να ξεζαλιζονται απο το οπιο της ανελεητης προπαγανδας, ανακαλυψαν οτι μπορουσαν να παιζουν τους απαγορευμενους καρπους στα σπιτια τους, ειτε κουκουλωμενοι με κουβέρτες ειτε καλυπτοντας τα παραθυρα με βαριες κουρτινες, ειτε με αλλους τροπους.

Φυσικα η αστυνομια επιτηρησης της ιδεολογικής καθαροτητας δεν αργησε να αντιληφθεί τις εξυπναδες των ατακτων βορειοκορεατων και αρχισε να κανει ντου εκει που προεβλεπε (βλ. σκοτεινα παραθυρα) οτι θα χορευαν τα διαβολια της Δυσης. Οι ενοικοι ειχαν ετοιμη την τελετουργια. Με το που μπουκαραν οι λεβεντες εβγαζαν το κακο DVD απο το πορτακι, εβαζαν στη θεση του το καλο με τις μεγαλοφυεις μπουρδες καποιου Κιμ και προσποιουνταν τις παναγιες. Ελα ομως που οι αλλοι το ειχαν ξαναδει το εργο και διαπιστωναν για χιλιοστη φορα οτι το DVD που βρισκοταν στο συρταρακι ηταν πιο κρυο και απο το χιονι, γεγονος που προδιδε την ολη πλεκτανη.

Τα πραγματα ομως αλλαξαν αρδην οταν καποιοι κακοι τεχνοκαπιταλιστες βαζοντας στο ματι τον τελευταιο αμολυντο παραδεισο επί της γης, εβγαλαν στο εμποριο τα "στικακια" τα οποια λογω μεγεθους ειναι ευκολοτερο να περασουν τον Yalu και μαλιστα σε πολλαπλασιες ποσότητες και μετα να κρυφτουν, ακομα και μεσα στο μενταγιον με το προσωπο του ιδου του dear leader.
Το κυριοτερο ομως επιτρεπουν στους ξετσουπισμενους πλεον βορειοκορεατες να γευονται τους απαγορευμενους καρπους της νοτιοκορεατικης σαπουνοπερας χωρις να κινδυνευουν να αποκαλυφτουν.

Μπορει η σαπουνοπερα να μην προαγει και τοσο το πολιτιστικο επιπεδο του θεατη, αλλα εχει αρκετη δυναμη ωστε να βαλει καποια εκατομμυρια γλωσσες καποια στιγμη να χλευαζουν το βουβαλοπαιδο Κιμ Ουν.

Σκέψεις για τις ευρωπαικές και αμερικάνικες αγορές

Πολυς λόγος έγινε τα τελευταία χρόνια της κρίσης για την εισοδηματική ανισότητα στις ΗΠΑ κυρίως και λιγότερο στις υπόλοιπες αναπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες της Δύσης. Το βιβλίο-βίβλος το “Κεφάλαιο στον 21ο αιώνα” του Πικετί δεν προφταίνει να μετράει επανεκδόσεις. Δεν το διάβασα, αν και το φυλλομέτρησα ηλεκτρονικά. Με κούρασε η υπερβολική συσσώρευση στοιχείων αριθμών και ντοκουμέντων, (καλό για τους ακαδημαικούς), για να φτάσει στο τέλος να πει ότι ανισότητα παράγεται όταν ο ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας γίνεται μικρότερος από τον ρυθμό απόδοσης του κεφαλαίου. Με απλά ελληνικά δηλαδή, όταν ο χρηματιστηριακός καπιταλισμός παίρνει καβάλα την παραγωγική οικονομία. Εντάξει. Έχει απόλυτο δίκαιο φυσικά και συγχαρητήρια για το επίμονο σκάψιμο στις παγκόσμιες βιβλιοθήκες. Αλλά το συμπέρασμα ήταν λίγο πολύ αναμενόμενο. Αρκεί μια ματιά στον δείκτη S&P500 ο οποίος με τα πολλαπλά QEs είδε τις 'μετοχές' του ν' αυξάνουν από τις 680 μονάδες στις αρχές του 2009, στις πάνω από τις 2000 σήμερα, δλδ μια αύξηση περίπου 210%.

Τουτέστιν όλα τα τρις που τύπωσε η FED πήγαν στα χρηματιστήρια και προφανώς αυγάτισαν. Στην Ευρώπη τα πράγματα δεν ήταν διαφορετικά. Άλλωστε το κεφάλαιο δεν γνωρίζει σύνορα και εδώ που τα λέμε, καλά κάνει. Στο ίδιο διάστημα, παρ' όλο που ο Draghi άργησε, ένεκα Γερμανίας, να βάλει μπρος την ευρωπαική εκτυπωτική μηχανή, ο γερμανός DAX παρουσίασε κέρδη κατά τι λιγότερα, γύρω στο 160%. Όχι κι άσχημα, εδώ που τα λέμε. Η Γερμανία, ότι και να λέμε αποτελεί μαγνήτη κεφαλαίων στην Ευρώπη και κυρίαρχη δύναμη.

Απεναντίας, ο γάλλος CAC από τον Νοέμβρη του 2009 μετά βίας κουνήθηκε κατά 18%, κι αυτό αποτελεί άλλη μια ένδειξη ότι η Γαλλία είναι για τα μπάζα. Πιθανώς και να φταίει η μεγάλη φορολογία (30%) που αποθαρρύνει τις επενδύσεις σε γαλλικές επιχειρήσεις. Ο ΑΕΧ (του Αμστερνταμ) προχώρησε κατα 50% κι εδώ σταματώ, όσον αφορά στην Ευρωζώνη. Στο ΗΒ ο FTSE100 ανέβηκε κατά 95%, κάπως καλύτερα, αλλά υστερώντας της Γερμανίας.

Τα νούμερα αυτά, πέρα από κουραστικά, δείχνουν κυρίως πώς ιεραρχεί ο εξωτερικός κόσμος τη γηραιά Ευρώπη και ως προς αυτό νομίζω ότι είναι χρήσιμο να τα έχουμε στα υπ' όψιν.

Βασικά, η μικρή αυτή παρέκβαση έγινε για να δείξω πού πήγαν τα λεφτά της FED, και σαν συνέχεια, πώς αυτοί που τα καρπώθηκαν έγιναν πολύ πιο πλούσιοι, διογκώνοντας την ανισότητα.

Επί της αρχής, στις αγορές ομολόγων, μετοχών, παραγώγων, συναλλάγματος κλπ μπορεί να συμμετάσχει ο οποιοςδήποτε με όσα χρήματα διαθέτει στην τσέπη του.

Απλά, όσο πιο πολλά βάζει στο τραπέζι τόσα πιο πολλά θα πάρει πίσω ή θα χάσει. Δυστυχώς όμως, το παιχνίδι δεν είναι τόσο αναλογικό όσο το περιέγραψα. Στις αγορές ομολόγων για παράδειγμα, δεν μπορεί να συμμετάσχει κάποιος κάτω από ένα ορισμένο ποσό. In principle, το ελάχιστο αγοράς για ενα ομόλογο είναι το χιλιάρικο ή το διχίλιαρο όταν πρόκειται για αμερικάνικα εταιρικά ομόλογα (δλδ χρέος). Αλλά στην πράξη αυτό δεν ισχύει, ιδίως στα ευρωπαικά ομόλογα. 

Ας πούμε οτι μετά από πολύ ψάξιμο βρίσκεις ένα λαχταριστό ομόλογο, σχετικά σίγουρο οτι θα σε αποπληρώσει με τη λήξη του και με καλό επιτόκιο (κουπόνι) για ν' ανακαλύψεις μετά, βρίζοντας, ότι το ελάχιστο ποσό που πρέπει να καταβάλεις είναι τα 100,000 ή τα 200,000. Τι λες καλέ! Κοίτα μούρη που ζητάει τόσα. Βλέπεις για παράδειγμα ελληνικές επιχειρήσεις όπως τα ΕΛΠΕ, ο ΟΤΕ, ή η ΙΝΤΡΑΛΟΤ κ.α. που χρωστάνε της Μιχαλoύς, με αξιολόγηση τη χαμηλότερη, στο C, να σου ζητάνε κατοστάρες για να σε τιμήσουν.

Κι' απ΄την άλλη έχεις τον γίγαντα Microsoft να εκδίδει ομόλογα (χρέος) με ελάχιστο ποσό τα 2000 δολάρια και την Verizon με ελάχιστο ποσό το χιλιάρικο να προσκαλει τον καθένα ακόμα και τους πένητες να επωφεληθούν.

Κι εδώ έγκειται η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις ευρωπαικές και αμερικάνικες αγορές χρηματιστηριακών προιόντων. Οι πρώτες, παρά του αντιθέτου θρυλούμενα είναι αρκετά ελιτίστικες και με αποκλεισμούς, ενώ οι αμερικάνικες είναι πιο λαικές και ανοιχτές σε όλα τα πορτοφόλια. Δε χωρά αμφιβολία ότι ο ευρωπαικός καπιταλισμός θέλει ακόμα πολλά ψωμιά να φάει για να φτάσει τον αμερικάνικο.

Προφανώς δεν είναι δυνατόν όλα τα πορτοφόλια να επωφεληθούν με τον ίδιο τρόπο, και τούτο εξ αιτίας του παράγοντα ρίσκο. Τα μεγάλα πορτοφόλια μπορούν να παίρνουν μεγαλύτερο ρίσκο απ' ότι τα μικρά και κατα συνέπεια να θερίζουν μεγαλύτερα κέρδη.

Πάρτε για παράδειγμα στα καθ' ημάς τις τραπεζικές μετοχές. Αν κάποιος ρίξει σήμερα 50000 ευρώ θα αγοράσει μια γερή φέτα της eurobank σε μετοχές. Καποια στιγμή, οι τράπεζες δεν θα ειναι όπως τώρα και οι μετοχες θα ανατιμηθούν. Μπορεί σε 5, 10, 15 τέρμινα. Αν δεν σου λείπουν τα 50000 μπορείς να περιμένεις. Καποτε θα αυγατίσουν. Αν δεν επωφεληθείς εσύ ο ίδιος, σίγουρα οι απόγονοι. Για κάποιους άλλους όμως τα 50000 είτε λείπουν είτε είναι ζωτικής σημασίας για το σήμερα. Αυτοί δυστυχώς αποκλείονται από τα μεγάλα μελλοντικά κέρδη. Αυτή όμως είναι η φύση των αγορών και δεν έχει να κάνει με το αν πρόκειται για ευρωπαικές ή αμερικάνικες.

Από την Εξάρτηση στην Αυτονομία

Τζα!

Περασαν κιολας δυο χρονια απο τοτε που του περασα λουκετο. Ηταν η εποχη που ο Συριζα βαδιζε πλησιστιος προς την εξουσια με μια ασυγκρατητη ρητορικη που ολα τα εσφαζε, ολα τα μαχαιρωνε. Ηταν τοτε που βαραγαν τα νταουλια και που οι αγορες επισκεπτονταν τα ντοπια χοροδιδασκαλια για να μαθουν να λικνιζονται στους νεους συριζαιικους σκοπους.
Μεσα σ' αυτο το κλιμα θα ηταν αδικο και μιζερο να κανεις κριτικη. Οι ψυχραιμοι παρατηρητες θα μπορουσαν να περιμενουν για λιγους ακομη μηνες.
Πραγματι ο Συριζα στην εξουσια εμελλε να δωσει μοναδικες παραστασεις απο ολο το δραματικο και κωμικο ρεπερτοριο.
Με τον καιρο και υστερα απο αρκετες σκουντουφλες και αναποδες κολοτουμπες, το πραγμα αρχισε να ισορροπεί στη σανιδα οπου ειχαν ισορροπησει και ολοι οι προηγουμενοι. Ετσι μπηκαμε στην περιοχη του deja vu.  Εδω πλεον τα ψεμματα ειχαν τελειωσει.
Να ασκησεις κριτικη? Χωρις νοημα κατα τη γνωμη μου. Ετσι, για να βρισκομαστε μονο σε δουλεια, απασχολωντας τη γλωσσα με οικεια αναμασηματα. Η  προοπτικη εξοδου απο ΕΖ και ΕΕ, περα απο τις αρνητικες συγκυρίες, σαν εναλλακτικη, ηθελε πολυ γερα κοτσια να την υποστηριξεις, τετοια που ουτε κατα διανοια διεθεταν τα παλληκαρια του Λαφαζανη και οι φιλεναδες της Ζωης.
Η επικαιροτητα δεν ειχε πλεον κανενα ενδιαφερον, ισως να αξιζε μονο να παρακολουθει κανεις το βαθμιαιο γλιστρημα προς την παρακμη της πολιτικης και των πολιτικων. Αυτων κυριως.
Ομολογουμενως, οχι και πολυ εποικοδομητική ενασχοληση.

Το διαστημα που μου λειψατε και, θα ηθελα πολυ, να ειχα λειψει και σε σας, επεσα με τα μουτρα σε αυτο που ονομαζεται "χρηματαγορες".
Το νεο "cynical" θα ασχολειται κυριως με το πως μπορουμε να κατανοησουμε και να αρμεξουμε τις αγορες με πολυ διαβασμα, μεθοδο, υπομονή και ψυχραιμια.
Ειναι ενας χωρος πολυπλοκος, λιγο πολυ απιαστος αλλα και διαχειρισιμος, οπου χωρανε τοσο η διαισθηση οσο και η επιστημη, η θεωρια και η πρακτικη εξασκηση.
Θα ηθελα να μοιραστω μαζι σας την εμπειρια μου αυτη, αλλα και να μαθω απο σας.
Φανταζομαι οτι στο τελος θα κερδισουμε ολοι μας, και μεταφορικα και ουσιαστικα.

Θα χαρω να τα πουμε!