Τα ΜΑΤ και το Δέντρο: Η Αποθέωση του Γελοίου!

Η εικόνα της διμοιρίας των ΜΑΤ, που εν πλήρη εξαρτήσει, στοιχημένη και ετοιμοπόλεμη είναι παρατεταγμένη στην πλατεία Συντάγματος, μπροστά από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο, δεν λέει να ξεκολλήσει απ’ το μυαλό μου. Μέρες τώρα παιδεύομαι να βρω το λόγο που το όλο θέαμα μου φαντάζει κωμικό.

Τι είναι αυτό που στην προκειμένη περίπτωση υπερασπίζονται τα ΜΑΤ; Προφανώς, όχι το δέντρο αυτό καθ’ αυτό, αλλά αυτό που συμβολίζει, δηλαδή, το δέντρο σαν φορέα και σύμβολο του μηνύματος των Χριστουγέννων, που σύμφωνα με ένα πληθωρισμό από κλισέ της εποχής, είναι η αγάπη, η ειρήνη, η αλληλεγγύη, η συμφιλίωση, η συναδέλφωση, η ανάταση της καρδιάς, το φλερτ με το πνευματικό και το θείο, και άλλες αξίες που επειδή ακριβώς έχουν χαθεί, θέλουμε κάποιο σύμβολο, έστω και μια φορά το χρόνο, να μας τις θυμίζει, για να μπορούμε χωρίς τύψεις να τις ξαναξεχνάμε ως την επόμενη χρονιά.

Στην προκειμένη περίπτωση, οι ένστολοι φρουροί επιφορτίζονται με την προστασία των αξιών αυτών από ένα βάνδαλο πλήθος, που σύμφωνα με τη λογική των φρουρών, επιδιώκει να τις καταλύσει.

Στην πραγματικότητα, όμως, τα Χριστούγεννα έπαψαν από καιρό να συνδέονται με τις παρά πάνω πολύ ωραίες αξίες, μιας και το μόνο που απέμεινε να συμβολίζουν είναι ο μαμμωνάς, η ματαιοδοξία, η απληστία, η βουλιμία, η ελαφρότητα, η επιδειξιμανία. Τα Χριστούγεννα δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αποθέωση της υλικότητας, και κάθε χρόνο ένας ολόκληρος πλανήτης εξωθείται στο να βιώνει μια σχιζοφρένεια: να καλείται, δηλαδή, από όλες τις μεριές και κυρίως από την εξουσία, τής οποίας τα ΜΑΤ αποτελούν εν προκειμένω αντιπροσώπους και τοποτηρητές, να αποκαταστήσει μια πνευματική σχέση με τον κόσμο και το θείο, εν μέσω όμως, ενός οργίου εμπορευματικών πράξεων, οι οποίες εξ ορισμού βρίσκονται στον αντίποδα οτιδήποτε πνευματικού.

Το δέντρο, στην ουσία του λοιπόν συμβολίζει όχι πνευματικές αλλά εμπορικές σχέσεις. Αλλά, αυτό που είναι έκδηλο σε μας φαίνεται ότι η εξουσία δεν το αντιλαμβάνεται, τουλάχιστον με την πρώτη.

Το κωμικό στοιχείο στην προκειμένη περίπτωση νομίζω ότι προκύπτει από την τυφλή εμμονή σε κάτι (Χριστουγεννιάτικο δέντρο σαν φορέας πανανθρώπινων αξιών), τη στιγμή που κανένας άλλος δεν το αντιλαμβάνεται σαν τέτοιο. Ενώ η ίδια υποσκάπτει τον πνευματικό χαρακτήρα του, συνδέοντάς το με καταναλωτικές πρακτικές, στην πραγματικότητα φαίνεται να μην το αντιλαμβάνεται πλήρως, θεωρώντας ότι το ένα παραμένει αμόλυντο και απόλυτα διαχωρισμένο από το άλλο, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται εξόχως αφελής και γελοία στα μάτια των περισσοτέρων και ιδιαιτέρως αυτών που το καίνε.

Η εξουσία, λοιπόν όχι μόνο συνεχίζει να εμμένει στα παραπάνω, αλλά επιτείνει το κωμικό, μεγεθύνοντάς το μάλιστα, μέσω μιας υπερβολικής επίδειξης δύναμης, που μεταφράζεται στη συγκεκριμένη διμοιρία των ΜΑΤ. Δηλαδή η άγνοιά της εκτίθεται όχι απλά, αλλά μεγεθυντικά.

Η γελοιοποίηση των ΜΑΤ δεν προκύπτει από τα σκουπίδια και τις γουρουνοκεφαλές που δέχονται στωικά στα κεφάλια από τους περαστικούς και τους θαμώνες της πλατείας Συντάγματος, αλλά από την αντίθεση που γεννάει η ίδια τους η σιδηρά παρουσία δίπλα σ’ αυτό το καλοκάγαθο δεντράκι. Η εξουσία δηλαδή, επιστρατεύει όλη της τη δύναμη και τον οπλισμό για να περιφρουρήσει ένα σύμβολο ειρηνικών αξιών, όπως νομίζει, που όμως για τους περισσότερους δεν είναι τίποτε άλλο παρά γράμμα κενό. Και για την ίδια φυσικά είναι γράμμα κενό, μόνο που μη θέλοντας να το συνειδητοποιήσει, εκτίθεται ακόμα παραπάνω και γελοιοποιείται.

Διότι αυτό είναι γελοιοποίηση, το να δρας σαν κάτι άλλο, χωρίς να έχεις συναίσθηση τού τι πραγματικά είσαι, ενώ από την άλλη μεριά, το τι πραγματικά είσαι να είναι ορατό σε όλους τους άλλους εκτός από σένα.

Εν κατακλείδι, νομίζω ότι η εικόνα των ΜΑΤ μπροστά από το δέντρο της πλατείας Συντάγματος συμπυκνώνει ακριβώς αυτή την γελοιότητα της εξουσίας, όπου οι εικόνες δεν φαίνονται πια σαν εικόνες αλλά σαν γελοιογραφίες.