Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2010

Η Δεκαετία του Φόβου




Κάνοντας μια σύντομη ανασκόπηση της δεκαετίας που πέρασε, κάλλιστα θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε σαν την δεκαετία που ανακάλυψε το χαρτί του πανικού, που το καλλιέργησε, το εξέλιξε, το εμπέδωσε και που μπορούμε να πούμε ότι στο έβγα της αρίστευσε και στη χρήση του. Η δεκαετία αυτή μας εξοικείωσε με τον μαζικό κίνδυνο, υπαρκτό ή ανύπαρκτο, μας έδειξε τους δρόμους του φόβου, και μάς κατέστησε σαφές ότι σαν γένος, σαν πλανήτης, σαν σύμπαν κάθε άλλο παρά αλώβητοι και ασφαλείς μπορούμε να αισθανόμαστε. Ο Φόβος ως γνωστός είναι κακός σύμβουλος για τους ανθρώπους, αλλά καλός σύμβουλος για την εξουσία. Χειραγωγεί, παραλύει, πειθαρχεί. Αποδυναμώνει τη βούληση, τη σκέψη, τη δράση.


Η εκτεταμένη όμως χρήση του Φόβου στη Δύση δεν αντανακλά παρά τη δική της τρωτότητα και υπαρξιακή αγωνία


Ο πανικός έκανε ποδαρικό στη δεκαετία που μόλις αφήσαμε, με τον περίφημο ιό Υ2Κ, αυτόν που θα προσέβαλε τα σώματα των υπολογιστών και των ηλεκτρονικών συστημάτων, που θα παρέλυε τη διοίκηση, τις μεταφορές, θα κατέρριπτε τα αεροπλάνα, και θα άφηνε απροστάτευτη τη γη στις επιδρομές κακόβουλων εξωγήινων.


Η δεκαετία πάλι, εξέπνευσε βουτηγμένη μέσα σε ένα άλλο πανικό και υστερία, του Η1Ν1 αυτή τη φορά.


Ενδιάμεσα, μετά την επίθεση στους δίδυμους πύργους είχαμε την εξάπλωση του ιού της τρομοκρατίας η οποία μάς έδωσε τον άδικο πόλεμο στο Ιράκ στη βάση ανύπαρκτων όπλων μαζικής καταστροφής, και κατέληξε στην ιδεολογικοποίηση του πολέμου αυτού, όπως και του πολέμου ενάντια στον «Άλλον» και το διαφορετικό.


Είχαμε ακόμα τον πανικό του SARS, και πριν καταλήξουμε στον πανικό της γρίπης των χοίρων, είχαμε τον πανικό της γρίπης των πτηνών.


Ταυτόχρονα η δεκαετία αυτή στόχευσε τα πυρά της στους χοντρούς και τους καπνιστές κηρύσσοντας αμείλικτο πόλεμο στο λίπος και τον καπνό αντίστοιχα, καθιστώντας την παχυσαρκία κολλητική και το third-hand smoke θανατηφόρο.


Κάποιο φεγγάρι, κάτι πήγε να παίξει με κάποιον παραστρατημένο αστεροειδή, κάτι με τις μαύρες τρύπες μωρά που θα γεννούσαν τα υπόγεια του CERN και οι οποίες αντί για γάλα θα θήλαζαν τον πλανήτη, κάτι με το 2012, αλλά αυτά ήταν ήσσονος σημασίας φοβίες, μπρος τις μεγάλες νευρώσεις που έπαιζαν διαρκώς και με ένταση σε πρώτο πλάνο.


Εχω μεγάλη περιέργεια να δω, τι καινούργιο φόβο θ' αγαπήσουμε πάλι, στη νέα δεκαετία που ξημερώνει!


Περισσότερα στο άρθρο της Natalie Rothschild εδώ

30 σχόλια:

  1. Δεν είναι τυχαίο, cynical, ότι αυτή ήταν η πρώτη δεκαετία με μηδενική απασχόληση και ανάπτυξη για τον δυτικό κόσμο + Ιαπωνία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλησπερα @cynical
    Η παραπληροφόρηση & τρομοκράτηση σε παγκοσμιο επιπεδο συνδεεται με την προσπαθεια για μαζικη..
    αγελοποιηση του κοσμου οπου θα βρισκομαστε στην ιδανικη γι αυτους κατασταση- υπο τον έλεγχο τους! Τα δε ΜΜΕ, σ ολο τον κοσμο, εχουν για εμενα ενα πολυ μεγαλο μεριδιο ευθυνης και ενοχης αφου συντελουν στη παραπληροφόρηση και στη δημιουργια ενος απαισιοδοξου, φοβικου κλιματος παντου, πια.
    Σ εμας δεν αφηνουν ουτε τη..
    'πολυτελεια' της κριτικης σκεψης αφου το κανουν αλλοι 'πριν απο εμας για εμας' και μαλιστα στο ονομα της υγειας και της προστασιας μας, απο αρρωστειες, τρομοκρατες κλπ , "απειλες", που αλλοτε διευρυνονται σε παγκοσμιο επιπεδο και αλλοτε περιοριζονται σε τοπικο, αναλογα τις αναγκες του συστηματος.
    Ποτε θα καταλαβουμε οτι μας εξαπατουν και μαλιστα καθημερινα ωστε να ξυπνησουμε; Εκει ειναι το ερωτημα....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ο μόνος φόβος που, δυστυχώς, επαληθεύτηκε, ήταν αυτός για το μέγεθος της ανικανότητας του ΓΑΠ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μη φοβάσαι Cynical δεν αγωνιά μόνο αυτός που φοβάται αλλά και αυτός που ασκεί το φόβο και τον τρόμο. Αυτός χάνει ακόμα πιο πολύ ενέργεια, λεει η θεωρία του χάος.
    Οπότε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Και σκέψου δε γράφεις τίποτα για το 2012 που ανήκει σε άλλη δεκαετία. Εχουμε τόσα να συμπληρώσουμε για τη μισαλλοδοξία, για τους αυτόκλητους επιστήμονες-παντογνώστες, για το λαϊκισμό και τη συνομωσιολογία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @ Greek Rider

    Δεν νομίζω ότι υπήρξε πρόβλημα "ανάπτυξης". Τα projects των αγωγών πετρελαίου, ΦΑ, Πράσινης Ενέργειας περπάτησαν με τρομακτικούς ρυθμούς, το ίδιο με τα προϊόντα της Gatt, τη φτηνή δουλειά των Ανατολικών - Κινέζων κλπ. Η παγκοσμιοποίηση έφερε τρελά αφορολόγητα κέρδη, ο Τσόμσκυ είπε ξανά "βάλτε τους 0,5% στην υπεραξία κίνησης των κεφαλαίων και ο τρίτος κόσμος θα ρεφάρει το χρέος του σε ένα χρόνο".

    Μήνες πριν την κρίση, το πετρέλαιο άγγιζε τα 200$/βαρέλι, επί δισ βαρέλια το χρόνο, μας τα τσέπωσαν άγρια. Η κρίση ήταν "λειτουργική", οι μεγάλες τράπεζες ξεκαθάρισαν το τοπίο απ' τις μικρές, ξεζουμίστηκε η απασχόληση (δηλ οι λαοί), που έμπαιναν στην πίτα, μέσω πολιτικής επιρροής.

    Ο μεσαίωνας αφορά μόνο τους λαούς. Το κεφάλαιο σε 1-2 χρόνια θα καταγράφει κέρδη τάξης 700% ανά πενταετία, όπως ως το 2006. Με αντίστοιχο αρνητικό ρεκόρ μισθών και κοινωνικών παροχών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. @Cyn,

    θα πω, αντί ευχής, ότι καλύτερες χρονιές δεν υπάρχουν αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς δεν θα είμαστε καλύτερα, καλύτεροι/ες. Στο χέρι μας (και όχι στο δικό τους) είναι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. cirut συμφωνώ με όσα αναφέρεις, τα κέρδη των επιχειρήσεων συνεχίζουν να αυξάνονται.

    Να τι λέει ο Κρούγκμαν για τη δεκαετία του μεγάλου μηδενικού:

    http://www.nytimes.com/2009/12/28/opinion/28krugman.html?_r=1

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Καλά το πας, cynical! Ο "καινούριος φόβος" που ψάχνεις, δεν είναι και τόσο καινούριος αφού -ξέρω, ξέρω, θα έχεις αντιρρήσεις- ακούει στο όνομα "ανθρωπογενής υπερθέρμανση". Κατά τα άλλα, συμφωνώ μαζί σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. @Greek Rider

    για αστός καλά τα λέει ο Mr Krugman, λίγο απολογητικά βέβαια. Εντοπίζει σαφώς ότι το πρόβλημα το έχει η απασχόληση, κύρια, ενώ από την διεταιρική ενδοσύγκρουση απλά θα προκύψουν χαμένοι και κερδισμένοι. Το κακό είναι ότι δεν υπάρχει παρεμβατική "φωνή λαών". Η Σαχάρα "πουλήθηκε" στους Γερμανούς για το DESERTEC και το "όφελος" δεν έγινε ακόμα γνωστό.

    Έρχεται New Age με ενσωματωμένο - προεξοφλημένο και το Green Deal! Όχι, το σύστημα δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα. Οι λαοί έχουν.

    Χαίρε

    (Δικαιούμαι και γω, νομίζω, ολίγον "..rider", με μερικές δεκάδες χιλιάδες διεθνή δίκυκλα χιλιόμετρα. Και με ολίγη ..Λάρισσα, εντός).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Καλησπέρα Cynical,

    Ο φόβος δεν διαδίδεται τυχαία. Χρειάζεται γόνιμο έδαφος για να διαδωθεί και να ωριμάσει. Και το έδαφος αυτό είναι η ανοησία, όπως αυτή εκφράζεται από την έλλειψη κριτικής σκέψης και στοιχειώδους γνώσης.

    Γι' αυτό βρίσκω εύστοχη και την ονομασία αυτής της γενιάς, ως γενιά των 00's (zeros). Η δεκαετία που πέρασε, γέμισε με φόβους και θεωρίες συνομωσίας όλο τον δυτικό κόσμο, επειδή απλά ο δυτικός κόσμος έχει αρχίσει και αποβλακώνεται (για να το πω και πιο λιανά).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Ποντάρω σε σενάρια με αστεροειδείς, αλλά δεν είναι πολύ πιασάδικα στο ευρύ και ελαφρώς ανεγκέφαλο κοινό, γιατί βρε, παιδί μου, άλλο να σε κάνουνε να φοβάσαι και να μισείς τον διπλανό σου και να του ρίχνεις και πέντε σφαλιάρες να ξεδίνεις, και άλλο κάτι μακρινό.... (εκτός αν είσαι Γαλάτης, οπότε, πάσο..)

    Τί? Θες να πεις μέσα στις τόσες χιλιετίες κοινωνικής συμβίωσης δεν έχουμε επιτυχώς ανακαλύψει όλα τα είδη φόβου? Cool!!! Ναι, ναι, να δούμε να δούμε!!
    ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Δεν φοβάμαι τπτ φιλενας. Το 2024, συμφωνα με τα λεγομενα του Προφητη Μας, θα διαπρεψουμε!!!:))
    Καλη Χρονια, καλη συνεχεια στο εργο το καλο ευχομαι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Καλημέρα cynical και λοιποί αναγνώστες.

    Θα σας αποκαλύψω ποιος θα είναι ο επόμενος μεγάλος φόβος! Τα μεγα-ηφαίστεια! Βάλτε "megavolcano" σε ένα ψαχτήρι και θα δείτε το φως το αληθινόν!

    Κι επειδή δε λείπει ο μάρτης από τη σαρακοστή, ψάξτε και για "megavolcano + 2012" και δε θα χάσετε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Γεια σας παιδια,

    ζητω συγνωμη για την καθυστερημενη ανταπόκριση. Και τουτο λογω αδυναμιας προσβασης σε σταθερο και αξιόπιστο ιντερνετ.

    Δυστυχως η επιχειρηση κλοπη από τον μοναδικό ευγενικό κι άγνωστό μου γείτονα, που είχε την καλοσύνη ν' αφήσει την σύνδεσή του αφύλακτη, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, ώστε το σήμα να βρίσκει απρόσκοπτα και συνεχώς το δρόμο στον υπολογσιτή μου. Πιθανον να εφταιγε κι ο άστατος αέρας που το παρέσερνε μια απο δω και μια απο κει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Γεια σας Rider και Cirut,

    η Ευρωπη κατι κουτσοεκανε. Νομιζω ότι ετρεχε με 1%, 1.5% Καλό δεν είναι;; Οταν καποιος ειναι πολυ ανεπτυγμενος, πόσο παραπάνω μπορεί ν' αναπτυχθει;

    Μονο οι ...αναπτυσσομενοι μπορουν να αναπτυσσονται με μεγάλους ρυθμους. Ακομα και σημερα αναπτύσσονται!

    Αν βαλουμε στην ακρη τους οικονομικούς δείκτες, διότι πρεπει να μαθουμε να μετραμε τη ζωη και έξω από αυτους, μεσα σε μια δεκαετια ο καθενας μας κερδισε πολλα σε γνωσεις, σε εμπειριες, σε πολιτισμικό κεφάλαιο.
    Μην αφηνουμε πια τους οικονομολογους να μας παρασερνουν στο τροπο σκεψης τους!!!

    Και ειπαμε, ας αρχισουμε να συνηθιζουμε στην ιδεα οτι η προοδος δεν σημαινει παντα αναπτυξη! Και οτι η αναπτυξη δεν φερνει μονο καλα, αλλα και δεινά. Ας θερπισουμε νεα κριτηρια αποτιμησης δεκαετιών...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Καλησπερα Ελβα,

    τα ΜΜΕ κανουν σημερα πολιτικη. Το κρατος χωρις την αρωγη τους δεν πιανει μια. Και που να τη βρουμε την κριτικη σκεψη;
    Θα ξερεις πως διαβαζουν τα παιδια για τις πανελληνιες καποια μαθηματα. Ουτε και να μην παραλειφθει. Αν δεν το δεις δεν μπορεις να το πιστεψεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Swell,

    λιγο υπερβαλλεις... Περιμενε ακομα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Γεια σου Νικόλαε Σοκο,

    αυτος που την χανει τρομοκρατωντας, μπορεί και την αναπληρωνει ομως! Σε αντιθεση με τον αλλο που μενει παντα απο κατω και αδυναμος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Καλησπερα Δήμο,

    Ασε, μου ξεφυγε και ανεφερα στα πλην της δεκαετιας που περασε και το 2012. Αυτο ανηκει στην επομενη. Αλλα, αφου μας απασχολησε απο τωρα, χαλάλι του!

    οι επιστημονες βγαινοντας κι αυτοι στο κυνηγι της χρηματοδοτησης μεταχειριζονται τα ιδια οπλα με αυτους που κανουν marketing. Κοιτανε δλδ να στρεψουν τα φωτα επανω τους με ο,τιδηποτε κουλό, ωστε να γινουν γνωστοι και να βρουνε χρηματοδοτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Ανωνυμε,

    δεν πιστευω να ειδε κανεις τα διαφημιστικα τρειλερς της greenpeace για την κλιματικη αλλαγη και να μην ενιωσε οτι το παραζόρισαν το πραγμα τα παιδια...

    Δεν αντιλεγω οτι πονταρουν κι αυτοι στο φοβο. Αυτο ομως -- προσοχη-- δεν σημαινει οτι ολα ειναι μελι-γαλα. Και το κλιμα αλλαζει και οι αλλαγες ειναι ανθρωπογενεις.

    Για το ποσο ομως θ' ανεβει η σταθμη το 2050 και για το ποσο θα ειναι η θερμοκρασια το 2040, δεν θα στοιχηματιζα σε κανενα νουμερο. Αυτα δεν τα παιρνω και πολυ τοις μετρητοις (ακομα).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Καλησπέρα Ελληνάκι,

    αμα η ανασφαλεια μας ριξει σε κριση πανικού, τοτε καθε εξυπναδα και κριτικη ικανοτητα πάει περίπατο!

    Φυσικα, ισχυει και αυτος που λες. Αμα υπαρχουν γερά θεμέλια, δυσκολα τσιμπας...

    Γενικως και ειδικως ειμαστε σε γενικευμενη παρακμη. Οπως πριν απο καθε Πτώση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. Λοιπον,

    Σοφια, μπρος σκεψου και προτεινε την καινουργια υστερια της δεκαετιας.

    Να η @Rodia ειπε για το 2024, και
    ο @psephis, τα μεγα-ηφαιστεια...

    Περιμενω στοιχηματα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. http://e-cynical.blogspot.com/2008/03/blog-post_05.html

    http://e-cynical.blogspot.com/2008/03/blog-post_31.html

    αυτά.. και καλή χρονιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. http://ritsmas.wordpress.com/2010/01/03/%CE%BF-%CF%87%CE%BF%CF%81%CF%8C%CF%82-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B2%CE%B1%CF%81%CE%B2%CE%AC%CF%81%CF%89%CE%BD/

    Η δική μου "συμβολή" στο φόβο! Επιφανειακά και βιαστικά, αλλά εκ βαθέων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. Ανώνυμε, καλη χρονια,

    ...δεν τα ξεχασα τα παλια μου γραπτα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. Γεια σου Ρίτσα και

    Καλή Χρονιά! με σύνεση και μακρια απο τις παγιδες που στηνουν οι κάθε λογής έμποροι του φόβου.

    Ακούμε συνεχώς για Διαχειρηση ρισκου, για κοινωνια του ρισκου... ότι η ζωή ειναι ενα σλαλομ μεσα απο διαρκεις απειλες, και ότι ο φυσιολογικος θανατος ένα ολο και πιο άπιαστο ονειρο.
    Έλεος!

    Χασαμε την προοπτικη των πραγματων. Ας μη χασουμε και την ευαισθησια μας, οπως γραφεις. Προσοχη, ο φοβος την σκοτωνει!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  28. Παντως δέν ειχα συνειδητοποιήσει οτι περάσαμε τόσους πολλούς φόβους σ' αυτή τη δεκαετία.Τώρα αν βάλουμε μέσα και τους προσωπικούς φόβους θα γίνει χαμός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  29. Καλή Χρονιά Βάσω,

    Να δεις τι θα παθουμε αυτη τη δεκαετια! Η προηγουμενη ηταν απλως η προθερμανση!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  30. Ψιτ… Η δεκαετία δεν βγήκε ακόμα λέμεεεεε!

    Δηλαδή να σου πω… εγώ πάλι που φοβάμαι μόνο μη μου πέσει ο ούρανός στο κεφάλι, χαμπάρι δεν πήρα απ’ όσα έπρεπε ε;
    Φτου! Πάλι εκτός πνεύματος είμαι…
    :(

    Μα καλά, αλήθεια, αφού είναι γνωστό πως ζούμε μόνο όσο κανείς δεν επιβουλεύεται το κεφάλι μας, γιατί δεν το είχαμε συνειδητοποιήσει νωρίτερα και γιατί, αφού το συνειδητοποιήσαμε, μας έπιασε πανικός;

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Καλώς ορίσατε!