Οι αλμπάνηδες του ΔΝΤ

Ξεπροβόδησα τον παλιό χρόνο αγκαλιά με το βιβλίο «Debt, the IMF and the World Bank: Sixty Questions, Sixty Answers», των Eric Toussaint και Damien Millet, και τον καλωσόρισα ομοίως με το ίδιο.

Από τους συγγραφείς, o Eric Toussaint, πολιτικός επιστήμονας, είναι πρόεδρος της διεθνούς κίνησης για την ακύρωση του χρέους του τρίτου κόσμου, CADTM, ενώ ο Damien Millet, καθηγητής μαθηματικών, κατέχει τη θέση του εκπροσώπου. Πληροφοριακά, ο Toussaint συμμετείχε και στην επιτροπή που σύστησε ο Ραφαέλ Κορέα, Πρόεδρος του Εκουαδόρ, για την εξέταση όλων των προηγούμενων δανειακών συμβάσεων της χώρας. Περί αυτού είχαμε ασχοληθεί στο «Χρέη παράνομα και απεχθή: Η περίπτωση Εκουαδόρ».

Το βιβλίο πραγματεύεται τα πάντα γύρω από το χρέος των αναπτυσσόμενων κυρίως χωρών του τρίτου κόσμου, συνολικά 140+ χωρών, την προέλευση και τη δομή του, την κρίση χρέους και πώς προέκυψε, το ρόλο του ΔΝΤ και της επιχειρησιακής χειρός του, της Παγκόσμιας Τράπεζας, τη λογική των δομικών αλλαγών που επιβλήθηκαν στις κατά τόπους οικονομίες, ως προϋπόθεση ελάφρυνσης ή διαγραφής του χρέους, την απάτη και αναποτελεσματικότητα των μέτρων, καθώς επίσης και το τελικό ενάντιο αποτέλεσμα, με τις χώρες που υποτίθεται ότι ευνοήθηκαν, να καταλήξουν να χρωστάνε περισσότερα απ’ ότι προηγουμένως.

Θα μου πείτε τώρα τι μας νοιάζει εμάς για το χρέος των ξεβράκωτων τριτοκοσμικών, τι σχέση μπορεί να έχουμε μ’ αυτούς, εμείς μια χώρα μέλος του ΟΟΣΑ, με πλούτο που κόντεψε να μας θρονιάσει στο top 20 των πλουσιότερων χωρών του κόσμου, και τι σχέση μπορεί να έχει η οικονομία μας μ’ αυτονών. Μπορεί να λέμε καμιά φορά ότι οι χώρα μας έχει τριτοκοσμικές δομές, αλλά αυτό μας έλλειπε και να το εννοούμε!

Παραδόξως, θα συμφωνήσω μαζί σας. Τι σχέση μπορεί να έχει η οικονομία, η διάρθρωση του κράτους και του δημόσιου τομέα, καθώς και η καπιταλιστική ανάπτυξη χωρών όπως η Ιρλανδία και Ελλάδα με τις αντίστοιχες δομές της Μπουργκίνα Φάσο, της Γκαμπόν και της Γουιάνας; Εκ πρώτης όψεως ελάχιστες έως καμία. Κι ενώ εδώ το αυτονόητο μας ξεπερνά, εν τούτοις, με ανείπωτη έκπληξη διαπιστώνω, διαβάζοντας το εν λόγω βιβλίο ότι αυτό που μας συνδέει είναι το σταθερό ΔΝΤ-ειο μάντρα του «μικρού κράτους, της μείωσης των δημοσίων δαπανών, των απολύσεων, των ιδιωτικοποιήσεων και των εργασιακών απορρυθμίσεων».

Έτσι, ενώ και το πιο απαίδευτο μάτι αντιλαμβάνεται ότι με τις προηγούμενες ρυθμίσεις, η όποια ελάφρυνση λόγω διαγραφής των δανειακών υποχρεώσεων, θα υπερκεραστεί από την εκπτώχυνση και από την διοχέτευση καινούργιων πόρων προς ελάφρυνση μέρους της νέας και βαθύτερης φτώχειας, όπως και αποδεδειγμένα συμβαίνει, (το χρέος στον τρίτο κόσμο συνεχίζει να αυξάνει), εν τούτοις το ΔΝΤ και οι επαΐοντες που το στελεχώνουν μένουν προσκολλημένοι στην ίδια παμπάλαια, και ατελέσφορη συνταγή. Τι να υποθέσει κανείς; Θ’ αφήσω στην άκρη ότι πρόκειται περί εκτέλεσης συγκεκριμένου «σχεδίου», και θα μείνω στο προφανές:

Το οποίο είναι η ανικανότητα των στελεχών του να μπορούν να διακρίνουν το ένα από το άλλο, την μια περίπτωση από την άλλη, η ανεπάρκειά τους να μπορούν να επεξεργάζονται σχέδια «διάσωσης» κατά περίπτωση, ανάλογα με τις πολιτικο-οικονομικές και δημοσιονομικές δυνατότητες κάθε χώρας χωριστά, η ελλιπής τους ενημέρωση, τουλάχιστον ως προς τις εξελίξεις της οικονομικής επιστήμης, ως και η ευστροφία τους στο να μπορούν να δρουν προσαρμοζόμενοι στις εκάστοτε συνθήκες.

Η προσκόλληση των στελεχών του σε ένα απαρχαιωμένο, ενοχλητικά επαναλαμβανόμενο, αλλά και απλοϊκό, στις γραμμές του, σχέδιο, δεν διαφέρει και πολύ από την προσκόλληση των πιστών στο δόγμα της εκκλησίας όπου έτυχε ν' ανήκουν και στα πανάρχαια βιβλία της.

Δύσκολο λοιπόν ν’ αντισταθώ στον πειρασμό να παρομοιάσω τον «γιατρό» Στρος Καν, με τον Βουτσά στην παλιά καλή ταινία «Ο Ψεύτης», όπου ως ψευτο-γιατρός και μ’ ένα έμπλαστρο στην τσέπη θεραπεύει με μπαγαμποντιά όλας τας νέο-ελληνικάς νόσους και μαλακίας.

Κι αυτή είναι η καλή εκδοχή. Η άλλη, φέρνει στο νου κάτι πολύ χειρότερο, μια άλλη ταινία, τη «Λάμψη», με τον ψυχοπαθή Τζακ (Τζακ Νίκολσον) να δακτυλογραφεί έναν ολόκληρο χειμώνα την ίδια πάντα φράση: "All work and no play makes Jack a dull boy". Στην ταινία όμως ο Τζακ, δεν είναι μόνο ένας ανιαρός και αποτυχημένος συγγραφέας που κατατρύχεται από εμμονές, αλλά ένας αδίσταχτος δολοφόνος.