Ο γελοίος κ. Μποντριγιάρ

Δεν είναι λίγες οι φορές που καταφέρθηκα εναντίον της τακτικής των επονομαζόμενων μεταμοντέρνων κοινωνιολόγων και φιλοσόφων (Ντεριντά, Κρίστεβα, Ντελέζ, Φουκώ, Μποντριγιάρ κ.α.) να χρησιμοποιούν φύρδην-μύγδην έννοιες δανεισμένες από τη φυσική, κατά προτίμηση από τα πιο δυσνόητα και μοντέρνα πεδία της, τα οποία επειδή ακριβώς δεν είναι προσιτά και κατανοητά, όπως είναι εύλογο στους μη-ειδικούς, θεωρούνται, με αρκετή δόση αλαζονείας και αυθαιρεσίας, ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ερμηνευτική πλατφόρμα οποιουδήποτε περίπλοκου κοινωνικού ή πολιτισμικού φαινομένου.

Η υπερβάλλουσα αυτοπεποίθηση με την οποία φαίνονται να χρησιμοποιούν τις έννοιες αυτές σε περιβάλλοντα εντελώς ξένα από αυτά της φυσικής και η αδυνατότητα να παράξουν νόημα, έστω και με μεταφορικό τρόπο, πράγμα που δείχνει την ογκώδη άγνοια και την αδιαφορία τους επί πλέον να μάθουν στοιχειωδώς τι περίπου οι φυσικές αυτές έννοιες αντιπροσωπεύουν, δημιουργούν τέτοιο γελοίο αποτέλεσμα που μόνο τον οίκτο μπορεί να γεννήσει για την αμετροέπεια, την περιττολογία και την κενότητα των ανθρώπων αυτών.

Έτσι στο βιβλίο «Η Διαφάνεια του Κακού», εκδ. Εξάντας-Νήματα, 1996, του Monsieur Baudrillard, θεωρητικού κοινωνιολόγου, στο πρώτο-πρώτο κεφάλαιο με τον ελκυστικό τίτλο «Μετά το Όργιο», μέσα σε λίγες σελίδες υφιστάμεθα ένα καταιγιστικό όντως όργιο κατάχρησης εννοιών από κάθε πεδίο της φυσικής και βιολογίας, όπως:

στη σελίδα 11,
[...Παίρνοντας κάποια απόσταση μπορούμε να πούμε ότι αναπόφευκτη κατάληξη κάθε απελευθέρωσης είναι να υποθάλπει και να τροφοδοτεί τα δίκτυα. Τα πράγματα που απελευθερώνονται προορίζονται για την ακατάπαυστη μετατροπή/αντιμετάθεση, και άρα για την αύξουσα ακαθοριστία και την αρχή της αβεβαιότητας...]

Στην ίδια σελίδα αναφερόμενος στην εξαφάνιση των πάντων όχι από τον θάνατο και το τέλος αλλά από τον πολλαπλασιασμό και την επιδημία προσομοίωσης λέει: [ Δεν υπάρχει πια μοιραίος τρόπος εξαφάνισης, αλλά μορφοκλασματικός (fractal) τρόπος διασποράς]. Γαμώ τα πτυχία μου!!!

Πάντα στην ίδια σελίδα, μια γραμμή παρακάτω από πριν έχουμε [την ιώδη (viral) τώρα διασπορά των δικτύων], την [..κεντρομόλα ώθηση και την εκκεντρότητα των συστημάτων].

Στη σελίδα 12,
ορίζοντας την τριλογία της αξίας, δηλαδή, την αξία χρήσης, την ανταλλακτική αξία και την αξία-σημείο (?), ξαφνικά εισάγει από το πουθενά και το τέταρτο στάδιο αξίας, το μορφοκλασματικό ή και ιώδες ή και ακτινοβολούν. (Θεέ μου, Θεέ μου!!!). Στο δε μορφοκλασματικό στάδιο της αξίας δεν υπάρχει κανένας νόμος της αξίας, αλλά ένα είδος επιδημίας της αξίας, καθολική μετάσταση της αξίας, πολλαπλασιασμός και κυβευτική(???) διασπορά.
Συνεχίζοντας το παραλήρημα ορίζει μάλιστα αυτό το τέταρτο στάδιο κάτι σαν το φυσικό ανάλογο ενός καινούργιου σωματιδίου, τα οποία όπως διατείνεται παράγονται καθημερινά και με τη σέσουλα από τους φυσικούς. Άκουσον, άκουσον!!

Στη σελίδα 13,
[...To κακό δεν κείται πια καθέτως προς το καλό, τίποτε δεν τίθεται πια σε τεταγμένες και τετμημένες. Κάθε σωματίδιο ακολουθεί τη δική του κίνηση, κάθε αξία λάμπει για μια στιγμή στον ουρανό της προσομοίωσης κι έπειτα χάνεται στο κενό ακολουθώντας μια τεθλασμένη γραμμή που μόνο κατ’ εξαίρεση συναντά τη γραμμή των άλλων. Αυτό είναι ακριβώς το σχήμα του μορφοκλασματικού, (του fractal), το τωρινό σχήμα της κουλτούρας μας].

Έλεος, κ. Μποντριγιάρ μας!
Επειδή η δόση ασυναρτησίας και γελοιότητας που πήραμε σε δυο μόνο σελίδες είναι παραπάνω από αρκετή, θεωρώ ότι δεν έχει νόημα να προχωρήσω παραπέρα. Ο Monsieur Baudrillard δεν είναι ένας τυχαίος άνθρωπος, διετέλεσε καθηγητής διαφόρων πανεπιστημίων στο Παρίσι, όπως στα Université de Paris-X Nanterre και Université de Paris-IX Dauphine, απέκτησε μεγάλη φήμη, έγραψε πλειάδα βιβλίων και έγινε ένας από τους φιλοσόφους του γαλλικού star system, ένας απ’ αυτούς που εκτρέφουν και λατρεύουν οι Γάλλοι. Πέθανε πριν ένα ακριβώς χρόνο.

Όσο ο κ. Μποντριγιάρ διατηρούσε κάποια επαφή με τη γη και τον Μαρξ μπορώ να πω ότι είχε μια σημαντική συνεισφορά. Η "Καταναλωτική Κοινωνία" κάνει ενδιαφερούσες αναλύσεις και ελκύει ακόμα και σήμερα. Με το πέρασμά του στην άλλη όχθη του μεταμοντέρνου και της αχαλίνωτης ασυναρτησίας το νόημα άρχισε πια να γίνεται δυσεύρετο. Ας ελπίσουμε ότι το παρόν βιβλίο ήταν το ατυχέστερο όλων της περιόδου αυτής του συγγραφέα.