Ο Αραβικός Πληθυσμός του Ισραήλ: Μια Ενδοσκόπηση

Κοιτάζοντας τις τελευταίες μέρες το Παλαιστινιακό από λίγο πιο κοντά και προσπαθώντας να βγάλω κάποια άκρη από τα ιστορικά και ανθρωπογεωγραφικά στοιχεία της περιοχής, αντιλήφθηκα ότι πέρα από τον μεγάλο αριθμό Ισραηλινών εποίκων στα κατεχόμενα εδάφη της Δ. Όχθης, που συνιστούν το 17% του πληθυσμού της, ένας εξίσου μεγάλος αριθμός παλαιστινίων/αράβων, περίπου το 20% του πληθυσμού του Ισραήλ, κατέχει Ισραηλινή υπηκοότητα και βρίσκεται εγκατεστημένος στο έδαφός του.

Συγκεκριμένα αν σπάσουμε τον πληθυσμό σε εθνικές ενότητες,

οι Εβραίοι ανέρχονται σε 5,435,900, που ισοδυναμεί στο 76.0%. Οι Άραβες, μαζί με αυτούς της Ανατολικής Ιερουσαλήμ (περίπου 250,000), ανέρχονται σε 1,375,600, δηλαδή στο 19.4%, ενώ το 4.6% του πληθυσμού του κράτους του Ισραήλ απαρτίζεται από άλλες εθνικότητες οι οποίες ισοδυναμούν με 302,400 ψυχές.

Στο Ισραήλ κατοικούν επίσης μόνιμα γύρω στους 170,000 Βεδουίνους, γύρω στους 117,000 Δρούζους, γύρω στους 5000 Αρμένιους και περίπου 2,500 Λιβανέζοι. Οι δε μουσουλμάνοι αποτελούν το 70% μόνο του αραβικού πληθυσμού.

Από τους περίπου 950,000 Άραβες που ζούσαν στην περιοχή την εποχή που δημιουργήθηκε το κράτος του Ισραήλ το 1948, οι περισσότεροι το εγκατέλειψαν είτε εκδιωκόμενοι, είτε με τη θέλησή τους. Ο σημερινός αραβικός πληθυσμός του Ισραήλ προέρχεται κατά μεγάλο μέρος από αυτούς τους 156,000 που παρέμειναν τότε, καθώς και από τους απογόνους τους.

Ο αραβικός όμως πληθυσμός κάθε άλλο παρά ενιαίος είναι και από άλλη άποψη. Υπολογίζεται ότι 1 στους 4 Άραβες ζει στο Ισραήλ κάτω από το καθεστώς του εσωτερικού πρόσφυγα, και περιλαμβάνει όλους αυτούς και τους απογόνους τους οι οποίοι μετά την δημιουργία του κράτους του Ισραήλ εγκατέλειψαν μεν τις εστίες τους, αλλά παρέμειναν μέσα στη χώρα, σε άλλη όμως περιοχή. Τα σπίτια και οι περιουσίες τους κατασχέθηκαν και τους απαγορεύτηκε η επιστροφή και η ανάκτηση των περιουσιών τους. Ο μισός αραβικός πληθυσμός της Ναζαρέτ και της Umm al Fahm, απαρτίζεται σήμερα από εσωτερικούς πρόσφυγες. Επίσης, Βεδουίνοι με το καθεστώς του εσωτερικού πρόσφυγα διαμένουν σε σκηνές σε εκατό περίπου ανεπίσημα χωριά της Γαλιλαίας.

Το 52% του αραβικού πληθυσμού είναι συγκεντρωμένο σε περιοχές του βόρειου Ισραήλ. Ενώ ο μεγαλύτερος αραβικός πληθυσμός ζει στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Μετά τον πόλεμο του 1967 κατέστησαν μόνιμοι κάτοικοι του Ισραήλ, απέκτησαν ισραηλινή ταυτότητα και δημοτικά εκλογικά δικαιώματα, αλλά πολύ λίγοι εξ αυτών έκαναν αίτηση για να αποκτήσουν και την ισραηλινή υπηκοότητα.

Σύμφωνα με την Ιδρυτική Αρχή της Ανεξαρτησίας του Ισραήλ, όλοι οι πολίτες, ανεξαρτήτως φύλου, θρησκείας και φυλής απολαμβάνουν τα ίδια κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, αλλά όπως προστέθηκε αργότερα, όχι και τα ίδια πολιτικά καθήκοντα. Για παράδειγμα ο μουσουλμανικός πληθυσμός εξαιρείται της στρατιωτικής θητείας.

Σχετικά με τη συμμετοχή των Αράβων στην ισραηλινή κυβέρνηση, σήμερα υπάρχουν 12 βουλευτές στην Κνεσέτ, (ισραηλινό κοινοβούλιο), από ένα σύνολο 120, και ένας παλαιστίνιος δικαστής στο Ανώτατο Δικαστήριο. Επίσης, από στοιχεία του 2002, ένα 6% των δημοσίων υπαλλήλων είναι αραβικής καταγωγής, δηλαδή συνολικά 56,000 άτομα. Επίσης με νόμο του Αριέλ Σαρόν το 2004, κάθε κρατική επιχείρηση υποχρεούται να έχει έναν τουλάχιστον πολίτη αραβικής καταγωγής στο διοικητικό της συμβούλιο.


Τι γίνεται όμως στην πράξη, και ποια είναι η κοινωνικο-οικονομική κατάσταση των Aράβων και το μορφωτικό τους επίπεδο εν γένει;

Ας δούμε λιγάκι τα πράγματα στον οικονομικό τομέα. Σύμφωνα με ένα άρθρο των New York Times τον Φεβρουάριο του 2007, το 52% των φτωχών ισραηλινών είναι αραβικής καταγωγής, από τις 40 πόλεις με την υψηλότερη ανεργία οι 36 είναι με κυρίως αραβικό πληθυσμό, ενώ ο μέσος μισθός των αράβων είναι κατά 29% χαμηλότερος αυτού των εβραίων εργαζομένων. Η δυσκολία στο να βρούνε απασχόληση αποδίδεται στο χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, στις φυλετικές διακρίσεις και στον ανταγωνισμό με το ξένο φτηνότερο εργατικό δυναμικό. Το ότι δεν υπηρετούν στον ισραηλινό στρατό επίσης, τους στερεί πολλά προνόμια όπως υποτροφίες για σπουδές και στεγαστικά δάνεια.

Σχετικά με το εκπαιδευτικό σύστημα, στο Ισραήλ λειτουργούνε δυο ειδών σχολεία για άραβες και εβραίους χωριστά. Ακολουθούν το ίδιο πρόγραμμα στα μαθηματικά, επιστήμες και αγγλικά, ενώ διαφέρουν στη γλώσσα και τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Η εβραϊκή γλώσσα είναι υποχρεωτική στα αραβόφωνα σχολεία, ενώ στα εβραϊκά σχολεία διδάσκοντα μόνο τα στοιχειώδη αραβικά. Όμως, η κυβέρνηση ξοδεύει κατά μέσο όρο $192 για ένα άραβα μαθητή, ενώ για τον αντίστοιχο εβραίο το ποσό αυτό πενταπλασιάζεται στα περίπου $1100. Επί πλέον υπάρχει έλλειψη μεγάλου αριθμού (5000) αιθουσών και διδακτικού προσωπικού στα αραβικά σχολεία, ενώ ο ρυθμός πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου είναι διπλάσιος (12%) ανάμεσα στους άραβες μαθητές. Σύμφωνα με την έκθεση του παρατηρητηρίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι άραβες μαθητές λαμβάνουν κατά πολύ κατώτερη εκπαίδευση από τους αντίστοιχους εβραίους.

Παρά τις επίσημες διακηρυκτικές αρχές όμως, οι άραβες στην καθημερινότητά τους υφίστανται ποικίλες διακρίσεις, κατάσταση η οποία αναγνωρίζεται και από ισραηλινές πλευρές.

Τι γίνεται όμως με το καυτό θέμα των διακοινοτικών, αραβο-ισραηλινών σχέσεων, όχι στα πεδία των μαχών αλλά στην απλή καθημερινότητα;
Μια ιδέα μπορούμε να πάρουμε από τις διάφορες πρόσφατες σφυγμομετρήσεις εφημερίδων και πανεπιστημιακών.

Για παράδειγμα σφυγμομέτρηση του Ισραηλινού Ινστιτούτου για τη Δημοκρατία (IDI) το 2007 έδειξε ότι το 75% των Αράβων θα υποστήριζε ένα σύνταγμα το οποίο θα διατηρούσε τον χαρακτήρα του ισραηλινού κράτους ως εβραϊκό, αλλά θα εξασφάλιζε τα πολιτικά δικαιώματα των μειονοτήτων.

Ομοίως σφυγμομέτρηση της αραβικής εφημερίδας A-Sinara το ίδιο έτος, ανέφερε ότι το 78% των αράβων θα προτιμούσε να παραμείνει υπό ισραηλινή διακυβέρνηση παρά να μετακομίσει σε ένα με μελλοντικό Παλαιστινιακό κράτος. Το ίδιο ποσοστό αναφέρθηκε και από ανεξάρτητη σφυγμομέτρηση που διεξήχθη το 2008 από το Harvard Kennedy School.

Αντιθέτως, σφυγμομέτρηση ανάμεσα στους εβραϊκούς πληθυσμούς από την αραβική ομάδα “The Center Against Racism”, το 2008 έδειξε ότι

ένα 63% πιστεύει ότι οι Άραβες συνιστούν απειλή,

ένα 59% ότι η αραβική κουλτούρα είναι κατώτερη της εβραϊκής και

ένα 75% ότι δεν θα συγκατοικούσε στο ίδιο κτίριο με Άραβες, ούτε θα δεχόταν επισκέψεις από αυτούς. Επίσης,

ένα 40% θα ήθελε να αποστερηθεί από τους Άραβες το δικαίωμα ψήφου,

ένα 50% θα επιθυμούσε οι Άραβες να μετανάστευαν σε άλλες αραβικές χώρες, ενώ ένα 31% ανέφερε ότι νοιώθει μίσος γι αυτούς και

ένα 50% φόβο.

Περιέργως, ρατσιστικά αισθήματα φάνηκε να είναι περισσότερο διαδεδομένα ανάμεσα στους εβραίους τους προερχόμενους από τη Μέση Ανατολή, παρά από αυτούς με ευρωπαϊκή καταγωγή.

Άλλη δημοσκόπηση το 2007, από τον Sami Smooha, καθηγητή κοινωνιολογίας του πανεπιστημίου της Χάιφα ανέφερε ότι το:

68.4% των Εβραίων φοβάται εσωτερική εξέγερση των Αράβων,
89% των Αράβων είδε τον βομβαρδισμό του Λιβάνου από το Ισραήλ, το 2006, σαν έγκλημα πολέμου,
44% των Αράβων είδε τον βομβαρδισμό του βορείου Ισραήλ από τη Hezbollah σαν έγκλημα πολέμου,
60% των Αράβων φοβάται ότι θα αναγκαστεί να μετακινηθεί στις παλαιστινιακές περιοχές,
67% των Αράβων απάντησε ότι θα ήταν ευχαριστημένο να ζει στο Ισραήλ δίπλα σε ένα παλαιστινιακό κράτος και ότι
28% των Αράβων αρνείται την ύπαρξη του Ολοκαυτώματος.

Σχετικά με την ανάμειξη των Αράβων του Ισραήλ, από το 1948 και εντεύθεν, σε βομβιστικές ενέργειες εντός του Ισραήλ σε συνεργασία με τη Hezbollah ή Παλαιστινίους εκτός των συνόρων, ο αριθμός είναι πολύ μικρός, που αγγίζει τους δέκα. Αντιθέτως, ο αριθμός των αράβων πολιτών που σκοτώθηκαν το ίδιο χρονικό διάστημα, από ισραηλινούς σε συμπλοκές και διαδηλώσεις ή σε εν ψυχρώ δολοφονίες είναι σχεδόν επταπλάσιος.

http://en.wikipedia.org/wiki/Arab_citizens_of_Israel

http://en.wikipedia.org/wiki/Demographics_of_Israel

http://en.wikipedia.org/wiki/Internally_Displaced_Palestinians

http://www.hrw.org/legacy/reports/2001/israel2/

http://en.wikipedia.org/wiki/Israeli_Democracy_Institute