Θα υπάρχουν, άραγε, του χρόνου νεκροθάφτες;

Πόσοι άνθρωποι πέθαναν πέρσι από το κρύο στη χώρα μας; Πόσοι θα πεθάνουνε φέτος, και πόσοι του χρόνου; Δεν ρωτάμε επειδή μας αρέσει να παίζουμε με τα νούμερα, αλλά για να έχουμε να συγκρίνουμε ανάμεσα στους πόσους θα έχουμε θάψει στο χρόνο που πέρασε, και στους πόσους θα θάψουμε στο χρόνο που θα ‘ρθει.

Ήδη οι τιμές των καυσίμων τραβάνε την ανηφόρα, κι αυτό γιατί το επάγγελμα είναι φαίνεται κλειστό, κι οι βενζινάδες, σαν δε ντρέπονται, κληροδοτούνε τις άδειες στα παιδιά τους. Μπορεί όμως και να συμβαίνει γιατί τα μαγαζιά είναι κρατικά, χωρίς τον άγιο ανταγωνισμό που ρίχνει τις τιμές. Απ’ ότι ακούω καθημερινά, άλλος λόγος αποκλείεται να συντρέχει. Του χρόνου τα πράγματα θα είναι σίγουρα χειρότερα.

Με την εξίσωση των τιμών του πετρελαίου κίνησης με αυτές του πετρελαίου θέρμανσης οι νεκροθάφτες θα χρειαστεί να δουλέψουνε υπερωρίες. Εκτός κι αν τύχει η κλιματική αλλαγή και μας συμπονέσει, κι αντίς να φέρει χιόνια το καταχείμωνο, φέρει τα χελιδόνια. Όμως είτε με, είτε χωρίς κλιματική αλλαγή, οι φονιάδες θα παραμένουνε φονιάδες, άσχετα αν το προμελετημένο έγκλημα, λόγω ανωτέρας βίας μπορεί και να μην έχει προλάβει να συντελεστεί.

«Τι συμβαίνει» αναρωτιέται ο George Monbiot στον Guardian (28/12), «και 25,000 με 30,000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο, μόνο από το κρύο, τα τελευταία χρόνια στην Αγγλία, όντες υπερδιπλάσιοι ανά κάτοικο κι απ’ αυτή ακόμα τη Σιβηρία;». Μια είναι η απάντηση: Η ανισότητα!

Ως πτωχός που δεν μπορεί να εξασφαλίσει επαρκή θέρμανση (fuel poor), θεωρείται εκείνος ο οποίος πρέπει να διαθέτει για το σκοπό αυτό το 10% του εισοδήματός του. Έτσι, με βάση το μέτρο αυτό, περίπου το 18% του πληθυσμού εμπίπτει στην κατηγορία των αντίστοιχων φτωχών. Ανάμεσα δε στο 2003 και 2008 ο αριθμός των νοικοκυριών που δεν μπορεί να ζεσταθεί έχει αυξηθεί από τα 2 στα 4.5 εκατ.

Αν αναλογιστούμε πόσο είναι με τα σημερινά δεδομένα το αντίστοιχο νούμερο στα μέρη μας, θα καταλήξουμε ότι θα πρέπει να συμπεριλάβει τα 2/3 του πληθυσμού, δεδομένου ότι τα έξοδα θέρμανσης κατά μέσο όρο, σπάνια κατεβαίνουν κάτω από τα 100 ευρώ το μήνα και το μέσο εισόδημα σπάνια ξεπερνά τα 1000 ευρώ, επίσης το μήνα. Και η κατάσταση θα χειροτερεύει όσο τα εισοδήματα θα ληστεύονται, όσο οι τιμές και οι φόροι θα αυξάνονται, κι όσο οι φονιάδες θα κυκλοφορούν ακόμα λυτοί.

Κι αν κάποιοι είχαν κατά νου, να βρούνε καταφύγιο στα αερόθερμα και τα κλιματιστικά, θα πρέπει να τη βγάλουν κι αυτή την ιδέα απ’ το μυαλό τους. Οι αυξήσεις ρεύματος του 11% στα φτωχά σπίτια, και οι ισόποσες μειώσεις στα πλούσια, (τουτέστιν, με τους φτωχούς να επιδοτούν τους πλούσιους ως ένδειξη δικαιοσύνης και αλληλεγγύης) κλείνουν και τον τελευταίο δρόμο διαφυγής. Δεν υπάρχει άλλη εξήγηση: αυτοί οι άνθρωποι θέλουν πάση θυσία να μας ξεπαστρέψουν.

Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στην Αγγλία, μάς πληροφορεί ο Monbiot και τον φαντάζομαι κι αυτόν ν’ αφρίζει και να λυσσά γι αυτή την αντιστροφή των μέτρων και των σταθμών, σταθμών, με τα οποία αιώνες τώρα μάθαμε να ζυγιάζουμε και να μετράμε τον κόσμο, και την οποία, εν μια νυκτί, μια ημιμαθής και επηρμένη παγκόσμια τσογλανοπαρέα, επιχειρεί να μάς επιβάλει να ενστερνιστούμε.

Πέρα απ' τα χρεολύσια, υπάρχει κι η Αξιοπρέπεια

Η Ελλάδα στη διάρκεια αρκετών δεκαετιών συσσώρευσε ένα χρέος το οποίο στην πλειονότητά του δεν είναι "καθαρό". Αυτό προκύπτει τόσο από τον εξόφθαλμο και υπερβολικό πλουτισμό παραγόντων της πολιτικής και επιχειρηματικής ελίτ, όσο και από τις κυνικές δηλώσεις αυτών που δωροδόκησαν και δωροδοκήθηκαν. Δεν είναι δυνατόν βουλευτές από τη μια να κλαίγονται ότι με τη βουλευτική αποζημίωση μετά βίας καλύπτουν τα έξοδά τους, κι από την άλλη να βρίσκονται κάτοχοι τεράστιας ακίνητης και κινητής περιουσίας. Αυτά τα δυο δεν συμβιβάζονται.

Επίσης οι δηλώσεις περί ισομερισμού της κλεψιάς, δεν αποτελούν παρά καθαρή μαρτυρία και παραδοχή ότι κλεψιά όντως συνετελέσθη, και μάλιστα από αυτούς που είχαν και τη δυνατότητα να παραλαμβάνουν πρώτοι τα κλοπιμαία. Κι άντε να πείσουν ότι δεν έκλεψαν στο ζύγι, κι ότι δεν κράτησαν για πάρτη τους την μερίδα του λέοντος. Οι αποδείξεις εις βάρος τους είναι σοκαριστικές, κι απ' αυτό ακόμα το γεγονός ότι επιστρατεύουν ολόκληρο μηχανισμό για να απενοχοποιηθούν, επιδιώκοντας να φορτώσουν τις κλεψιές στις πλάτες άλλων.

Το χρέος αυτό δεν μάς ανήκει. Ως προς αυτό δεν νομίζω να υπάρχουν ακόμα πολλές αντιρρήσεις. Εκεί που σκαλώνει η κοινή γνώμη και ανακρούει πρύμνα, είναι το φάντασμα των συνεπειών από τη μη αποδοχή του. Η τιμωρία! Κι εδώ αρχίζουν και βγαίνουν τα μπακαλοτέφτερα, τα σενάρια και οι προσθαφαιρέσεις, για το πόσο κέρδισε για παράδειγμα το Εκουαδόρ, για το πόσα έχασε η Αργεντινή, για το τι τής έκαναν της Ρωσίας, και πάει λέγοντας σ' ένα ατέλειωτο γαϊτανάκι αποτιμήσεων και συγκρίσεων μήλων απ' τη μια, και πορτοκαλιών απ' την άλλη, σαν να ήταν οι ισολογισμοί και μόνον αυτοί, οι οποίοι κινούσαν ανέκαθεν την ιστορία.

Φαντάζεστε τον Ρήγα και τον Κολοκοτρώνη να σκέφτονταν την επανάσταση βάζοντας κάτω τα πόσα τσαρούχια θα είχανε σαν ραγιάδες, με το πόσα ταγάρια θα κρέμαγαν στους ώμους σαν ελεύθεροι; Φαντάζεστε να έκαναν το ίδιο ο Ροβεσπιέρος κι ο Δαντόν, κι οι τόσοι άλλοι που φώναξαν "αέρα" είτε σε κορφές είτε σε πεδιάδες; Οι λαοί ποτέ τους δεν πολέμησαν έχοντας στο μυαλό μόνο το παντεσπάνι. Κι ούτε λογάριασαν ποτέ τις "τιμωρίες".

Πάνω απ' όλα πολεμούσαν για να ξανακερδίσουν αυτό που λεγόταν "Δίκαιο" και "Αξιοπρέπεια". Δύσκολες έννοιες, μα ξεφτισμένες. Αχνές, ακούγονται σήμερα, γυμνές από ουσία. Παρλαπίπες τελικά για ρητορείες της δεκάρας. Μα ήταν αυτές, πάνω απ' όλα, που τους έκαναν ν' αποφασίσουν να χάσουν τη βολή τους, την όποια είχαν βολή, για να τις ξανακερδίσουν, με ρίσκο, με θυσίες, με χίλιες μύριες αβεβαιότητες, μα με την πίστη πως αυτό που έκαναν ήταν και το σωστό. Δεν ήταν το μόνο, αλλά ήταν αυτό που θα τους έπαιρνε από το βασίλειο των ερπετών, και θα τους πήγαινε στο βασίλειο των ανθρώπων.

Και μεις σήμερα, στο κατώτατο σημείο αυτοεκτίμησης, αφήνουμε τον όποιο χαμερπή να μάς σέρνει απ' τη μύτη, να μάς λοιδορεί, να μάς εμπαίζει και να μάς εξαθλιώνει, παραμένοντας χαμένοι στα λογιστικά της εξέγερσης.

R. Wolff: State and City Budget Crisis: Causes and Solutions

Πηγή:truthout

Monday 27 December 2010

by: Richard Wolff

Richard Wolff is Professor of Economics Emeritus at the University of Massachusetts in Amherst and currently a Visiting Professor at the Graduate Program in International Affairs of the New School University in New York.

Χρέη παράνομα και απεχθή: Η περίπτωση του Εκουαδόρ

Με εξωτερικό δημόσιο χρέος γύρω στο 125% του ΑΕΠ σήμερα και με το πιο ευοίωνο σενάριο να το ανεβάζει σε κάνα δυο χρονάκια στο 150%, δεν έχουμε και πολλούς δρόμους να πορευτούμε. Ή μας τρώει ή το τρώμε. Η κυβέρνηση προς το παρόν ακολουθεί τον πρώτο ανθρωποφαγικό δρόμο. Υπάρχει όμως και ο δεύτερος, εξ ίσου εφικτός: να το «φάμε», δηλαδή εμείς, είτε ολόκληρο με μια χαψιά, είτε μέρος του, μπουκίτσες, μπουκίτσες...

Πολλές χώρες στα μεταπολεμικά χρόνια πήραν τη γενναία απόφαση να διαγράψουν μέρος τους χρέους τους, με πιο πρόσφατη και πιο γνωστή την περίπτωση της Αργεντινής. Ο λόγος που οι καταχρεωμένες χώρες δεν πράττουν το αυτονόητο είναι κυρίως δυο. Είτε οι κυβερνώντες βρίσκουν τον δανεισμό ως το προσφορότερο μέσο για ν’ αυξάνουν εις το διηνεκές και άκοπα τα περιουσιακά τους στοιχεία, υπεξαιρώντας μέρος των δανείων, είτε φοβούνται ότι θα αποκλειστούν από τις αγορές ως τιμωρία. Αυτό το δεύτερο έχει αποδειχτεί στην πράξη ότι δεν πολυισχύει. Ο αγορές δεν θέλουν τα κεφάλαιά τους να κοιμούνται και ο αποκλεισμός συνήθως κρατάει πολύ λίγα χρόνια.

Προφανώς με δάκτυλο των ισχυρών πιστωτριών χωρών του Βορρά, δεν υπάρχει σήμερα κάποιο νομοθετικό πλαίσιο, ή κάποιος διεθνής ανεξάρτητος οργανισμός στον οποίο να μπορούν να καταφεύγουν οι καταχρεωμένες χώρες για να απαλλαγούν νομίμως από το σύνολο ή μέρος των δανείων τους, χαρακτηρίζοντάς τα παράνομα ή απεχθή.

Παρά ταύτα ΜΚΟ και οργανισμοί που δραστηριοποιούνται στην υπόθεση διαγραφής χρεών του τρίτου κυρίως κόσμου, έχουν διατυπώσει διάφορα επιχειρήματα, ηθικά, πολιτικά, οικονομικά, νομικά και περιβαλλοντικά, τα οποία μια χώρα μπορεί να επικαλεστεί και να προβάλλει προς τους πιστωτές της. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ως απεχθές χαρακτηρίζεται ένα χρέος στο οποίο συντρέχει ένα από τα τρία: 1) είτε έχει συναφθεί από δικτατορικά/δεσποτικά καθεστώτα με στόχο την εδραίωση της θέσης τους, 2) είτε τα χρήματα αυτά δεν πήγαν προς το συμφέρον του λαού, παρά ιδιοποιήθηκαν από το στενό περιβάλλον των κυβερνώντων και 3) είτε η ως άνω κατάσταση ήταν εις γνώσιν των πιστωτών, δηλαδή όταν λείπει η συναίνεση, όταν δεν υπάρχουν οφέλη για το λαό, και όταν οι πιστωτές γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι δεν θα υπάρξουνε οφέλη.

Ο χαρακτηρισμός ενός χρέους ως παράνομου δεν έχει νομική υπόσταση. Με τα χρόνια όμως έχουν διαμορφωθεί κάποια κριτήρια από διάφορες περιπτώσεις που αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς. Τέτοια είναι, όταν 1) το χρέος συνάπτεται από δικτατορικά καθεστώτα, 2) τα επιτόκια δανεισμού είναι υπερβολικά, 3) υπάρχει γνώση ότι η χώρα δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει και 4) οι όροι που επιβάλλονται (συνήθως από ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα) εξοντώνουν οικονομικά τη χώρα με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η δυνατότητα αποπληρωμής.

Στα καθ’ ημάς, υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι το συσσωρευμένο από το 1980 και εντεύθεν εξωτερικό χρέος, δεν είναι στο σύνολό του καθαρό. Έχουν φτάσει στ’ αυτιά μου, μπορεί και στα δικά σας, φήμες για μίζες και παράνομους πλουτισμούς, για εξοπλισμούς που δεν παρελήφθησαν ή παρελήφθησαν ελαττωματικοί και διάφορα άλλα ανήκουστα. Κοντολογίς, μας έρχεται να πληρώσουμε ένα παρα-φουσκωμένο λογαριασμό για τον οποίον οι πλείστοι εξ ημών δεν έχουμε την παραμικρή ιδέα, για το πώς προέκυψε. Το να ζητήσουμε λοιπόν, όπως θα έκανε κάθε συνετός νοικοκύρης, το άνοιγμα όλων των δανειακών συμβάσεων από κάποιο χρόνο και μετά, κάθε άλλο παρά αποκοτιά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Το αντίθετο μάλιστα.

Για καλή μας τύχη, κάτι τέτοιο επιχείρησε προσφάτως, και εστέφθη μάλιστα με επιτυχία, ο Πρόεδρος του Εκουαδόρ, Ραφαέλ Κορρέα. Ο Κορρέα ανέλαβε πρόεδρος τον Ιανουάριο του 2007, και τον Ιούλιο του ιδίου έτους, είχε ήδη συστήσει διεθνή επιτροπή με σκοπό την επανεξέταση των δανειακών συμβάσεων της χώρας, αρχής γενομένης από το 1976, παρά το γεγονός ότι το χρέος που είχε παραλάβει, γύρω στα 11 δις δολάρια, αντιπροσώπευε το 25% του ΑΕΠ. Η επιτροπή αυτή, παρά τις δυσκολίες που συνάντησε, και δουλεύοντας εντατικά για ενάμιση περίπου χρόνο, κατόρθωσε να στοιχειοθετήσει ότι ένα μέρος του χρέους ήταν όντως απεχθές. Για παράδειγμα, βρέθηκε ότι οι Citigroup Inc., και J. P. Morgan κάποια στιγμή μονομερώς, και χωρίς την τυπική έγκριση της κυβέρνησης, είχαν προβεί σε αναδιάρθρωση αυξάνοντας τα επιτόκια δανεισμού σε τιμές γύρω στο 10%-12%. Επίσης, ότι τα 2/3 των δανειακών υποχρεώσεων ήταν για αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού, και το χειρότερο όλων, ότι το 86% των νέων δανείων πήγαιναν για αποπληρωμή των παλαιών.

Με το πόρισμα αυτό, των 172 σελίδων, στο χέρι και με την υποστήριξη του λαού του Εκουαδόρ, ιδίως των ιθαγενών, πάγιο αίτημα των οποίων ήταν η διαλεύκανση του χρέους, αλλά και άλλων κρατών της Λατινικής Αμερικής, τον Νοέμβριο του 2008, ο Κορρέα προχώρησε σε στάση πληρωμών. Τον δε Απρίλιο του επόμενου έτους, η υπουργός του επί των οικονομικών σε ταξίδι της στην Ευρώπη κατόρθωσε να έρθει σε συμφωνία με το 91% των πιστωτών και να αγοράσει παλιά ομόλογα που έληγαν το 2012 και 2030 στο 35% της αξίας τους.

Με βάση τα προηγούμενα, η Ελλάδα, θα μπορούσε να βρει αρκετά πατήματα για να χαρακτηρίσει μέρος του χρέους είτε παράνομο είτε απεχθές, και να το αρνηθεί, αρκεί να υπάρξει η κατάλληλη λαϊκή κινητοποίηση που θα απαιτήσει από την παρούσα κυβέρνηση (απίθανο) ή από μια προσεχή, το άνοιγμα των μαύρων βιβλίων. Ακολουθώντας τα βήματα του Κορρέα και την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε, κάτι τέτοιο φαντάζει παραπάνω από εφικτό. Ας μην ξεχνάμε ότι το ζήτημα αντιμετώπισης του χρέους είναι πάνω απ’ όλα πολιτικό.

Στατιστικές Υπηρεσίες στη δούλεψη του ΔΝΤ και των αγορών

Όταν η Eurostat ανακοίνωσε στα ξαφνικά ότι το έλλειμμα του 2009 θα έπρεπε για μια ακόμα φορά να αναθεωρηθεί, παρά το γεγονός ότι στην κεφαλή της ελληνικής στατιστικής υπηρεσίας είχε επιτέλους τεθεί άνθρωπος αξιόπιστος, από τα σπλάχνα μάλιστα του ΔΝΤ, και παρά το γεγονός ότι στο πρόσφατο παρελθόν είχε αναθεωρηθεί, προφανώς προς τα πάνω, για άλλες 999 φορές, η κοινή γνώμη δέχτηκε το νέο αυτό κακό περίπου σαν λογικό και αυτονόητο. Όπως περίπου θα δεχόταν το φόρτωμα ακόμα μιας ξεκρέμαστης κλοπής σ’ ένα σεσημασμένο κλεφτρόνι, ή ακόμα μιας απιστίας στην πεταχτούλα παντρεμένη του 3^ου.

Ελάχιστες ήταν οι εκπεφρασμένες αμφιβολίες και τα ερωτηματικά για τη σκοπιμότητα αυτού του τόσο οδυνηρού για τον κόσμο, γεγονότος. Ερωτηματικά, όπως για το ενιαίον ας πούμε της εφαρμογής των εν λόγω κριτηρίων υπολογισμού δημοσίων ελλειμμάτων και στην υπόλοιπη ευρωπαϊκή κοινότητα, με τους τόσο διαφορετικά διαρθρωμένους δημόσιους τομείς, ή όπως για το εάν οι επιδιώξεις της πήγαιναν μακρύτερα και πέρα από την πιστή εφαρμογή των κανόνων μιας ουδέτερης λογιστικής τέχνης.

Μετά την απότομη πτώση από τον παράδεισο των «αδέκαστων» οίκων αξιολόγησης Fitch, S&P, Moody’s κλπ, είχαμε κάθε λόγο να ψυλλιαζόμαστε ότι και η Eurostat μπορεί, τέλος πάντων, να μην ήταν και τόσο παρθένα. Άντε όμως να το αποδείξεις, με τις τόσες εξελιγμένες τεχνικές παρθενορραφής που κυκλοφορούν στο Λουξεμβούργο.

Θα είχα αφήσει τις αμφιβολίες μετέωρες να πλανώνται, αν δεν έπεφτα πάνω στο κεφάλαιο 12 του βιβλίου «Το Δόγμα του Σοκ», της Ναόμι Κλάιν, εκδ. Λιβάνη. Διαβάζοντάς το, έτυχε πολλές φορές να αναρωτηθώ αν το κορίτσι αυτό όταν το έγραφε είχε στο νου του μόνο την Ελλάδα, ή αν όσα εξιστορούσε για τις άλλες χώρες απ’ όπου πέρασε το ΔΝΤ, δεν ήταν απλώς μυθεύματα και προβολές της δικής μας περίπτωσης. Η ομοιότητα δράσης ήταν συντριπτική, αλλά αυτό στο οποίο θ’ αναφερθώ στη συνέχεια αφορά κάτι ειδικότερο, συγκεκριμένα δυο τουλάχιστον κράτη τα οποία επιδιώχτηκε να σπρωχτούν στην αγκαλιά του ΔΝΤ με τη μέθοδο της φαλκίδευσης των οικονομικών τους στοιχείων. Το ένα κράτος ήταν ο Καναδάς και το άλλο το Τρίντινταντ & Τομπάγκο.

Παράδειγμα πρώτο

Τον Φεβρουάριο του 1993 διάφορα μέσα του Καναδά, έντυπα και ηλεκτρονικά, άρχισαν να διακηρύττουν δεξιά κι αριστερά ότι η χώρα βρισκόταν προ των πυλών μιας μεγάλης κρίσης χρέους, γεγονός που θα έσπερνε τον τρόμο στους επενδυτές και στα κεφάλαιά τους. Επειδή λοιπόν οι καναδοί δεν θα μπορούσαν να δανειστούν από τις αγορές, θα έπρεπε να προβούν σε σημαντικές περικοπές στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και την ασφάλιση των ανέργων. Πράγμα το οποίο και πραγματοποίησε το Φιλελεύθερο κόμμα, το οποίο είχε κερδίσει πρόσφατα τις εκλογές με τα εντελώς αντίθετα.

Δεν πέρασαν δυο χρόνια και η ικανή δημοσιογράφος Λίντα Μακουέγκ αποκάλυψε ότι όλο αυτό το σκηνικό κρίσης είχε στηθεί για τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης από μια φούχτα δεξαμενές σκέψης οι οποίες χρηματοδοτούνταν από μεγάλες τράπεζες και εταιρίες του Καναδά. Επισκεπτόμενη στη συνέχεια τα γραφεία της Moody’s στη Νέα Υόρκη και συνομιλώντας με τον επικεφαλής της επιτροπής αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας του Καναδά, ανακάλυψε ότι η Moody’s βρισκόταν σε ασφυκτική πίεση από τις ίδιες τις καναδικές εταιρίες και τράπεζες να υποβαθμίσει τη χώρα τους, κι αυτό σαν μέσο πίεσης προς την κυβέρνηση να μειώσει τη φορολογία και να προβεί σε κοινωνικές περικοπές. Προς τούτο διοχέτευαν στον οίκο «μαγειρεμένα» στατιστικά στοιχεία, προσπαθώντας να πείσουν ότι ο Καναδάς τελεί όντως υπό χρεοκοπία. Όταν οι καναδοί έμαθαν μετά από καιρό ότι η κρίση δημοσιονομικού ελλείμματος είχε κατασκευαστεί, οι περικοπές είχαν πια παγιωθεί.

Παράδειγμα δεύτερο

Ο Ντέιβισον Μπαντού, διαπραγματευτής για χρόνια στο ΔΝΤ, όταν κάποια στιγμή αυτομόλησε αηδιασμένος και πλήρης ενοχών για τα όσα κακά προξένησε στους κατοίκους χωρών που βρέθηκαν στην επιρροή του, έδωσε στη δημοσιότητα πολλές από τις πρακτικές του οργανισμού εργοδότη του. Μια από αυτές ήταν το μαγείρεμα των στοιχείων με τα οποία καταδίκαζε μια χώρα, φτωχή μεν, αλλά με ισχυρή θέληση αντίστασης. Παρέθεσε δε λεπτομερή στοιχεία για το πώς είχε αναμειχθεί σε εσκεμμένα στατιστικά σφάλματα, προκειμένου να διογκωθούν τα αριθμητικά στοιχεία στις εκθέσεις του Ταμείου για το πλούσιο σε πετρέλαιο Τρίνινταντ & Τομπάγκο, ώστε η χώρα να δείχνει λιγότερο σταθερή απ’ όσο ήταν στην πραγματικότητα. Ο Μπαντού ισχυρίστηκε ότι το ΔΝΤ είχε φουσκώσει τα στατιστικά στοιχεία για το εργατικό κόστος, με συνέπεια η παραγωγικότητα της χώρας να φαίνεται χαμηλή. Σε άλλη περίπτωση δε, (δώστε προσοχή εδώ!) επινόησε κυριολεκτικά από το πουθενά ένα τεράστιο απλήρωτο κρατικό χρέος. Η άμεση συνέπεια των εσκεμμένων αυτών παραποιήσεων ήταν οι αγορές να θεωρήσουν το Τρίνινταντ & Τομπάγκο επισφαλές, διακόπτοντας έτσι τη χρηματοδότηση. Η συνέχεια μπορεί να προβλεφτεί: επέλαση του ΔΝΤ, απολύσεις, περικοπές μισθών, ιδιωτικοποιήσεις, σαν κύρια συστατικά στοιχεία του προγράμματος ριζικής «αναμόρφωσης» του κράτους, ώστε καθαρό πλέον και ελαφρωμένο να δεχτεί την ευλογία των κεφαλαίων.

Y.Γ. Σε πρόσφατο άρθρο του ο Economist (25 Νοv 2010), με τίτλο "Poverty in Canada", έγραφε ότι παρά το γεγονός ότι η χώρα πέρασε ξώφαλτσα από την κρίση, εν τούτοις κατατάσσεται στην 22η θέση, από τις 31 του ΟΟΣΑ σχετικά με την παιδική φτώχεια. Πάνω από 3 εκ. Καναδοί είναι φτωχοί , εκ των οποίων 610,000 παιδιά. Και τι λέει παρακάτω;

Ότι αυτή η κατάσταση ανάγεται στις δεκαετίες του '80 και '90, όταν η κυβέρνηση είχε προβεί σε περικοπές κοινωνικών επιδομάτων και μείωση των δημοσίων επενδύσεων, για να φέρει σε ισορροπία τα οικονομικά της. Σ' αυτό ακριβώς αναφέρεται η Ν. Κλάιν στο πρώτο παράδειγμα, τις επιπτώσεις του οποίου βλέπουμε σήμερα.

Η περίφραξη των κοινών

Δεν είναι παράδοξο, η εποχή μας από τη μια μεριά να διατείνεται ότι μέγιστη προτεραιότητά της αποτελεί η οικοδόμηση της «Κοινωνία της Γνώσης» και από την άλλη, την ίδια ακριβώς στιγμή, να την οριοθετεί και να την καθιστά δυσπρόσιτη σε ολοένα και μεγαλύτερα κομμάτια της κοινωνίας, με το να επιβάλλει ακριβά έως πανάκριβα διόδια στις εισόδους της;

Αν η περίφραξη και η υφαρπαγή των κοινών γαιών επί Τυδώρ και μετέπειτα επί Στιούαρτ στην Αγγλία ήτανε πράξη κλοπής και αποκλεισμού των αγροτών, το ίδιο και σήμερα, η περίφραξη της Γνώσης αποτελεί πράξη απαλλοτρίωσης από μια μόνο τάξη της κοινής παγκόσμιας κληρονομιάς του πνεύματος.

Και στη μια και στην άλλη περίπτωση το πραξικόπημα συνοδεύτηκε από βίαιες και μακροχρόνιες εξεγέρσεις.

Σαν σήμερα στις 20 Δεκέμβρη

τ

Σαν σήμερα, το βράδυ της 20ης Δεκέμβρη του 2001, το γνωστό ελικόπτερο που προσγειώθηκε στην ταράτσα της Casa Rosada, απομάκρυνε για πάντα τον πρόεδρο της Αργεντινής Fernando de la Rua.

Η άλλη εναλλακτική που είχε, ήταν να υπακούσει στο πλήθος που από κάτω συγκεντρωμένο φώναζε με μανία: "Πήδα κάτω αρχηγέ".

Στον πάτο οι Κοινωνικές Δαπάνες στην Ελλάδα: 1998-2007

Τα κάτωθι στοιχεία, που αφορούν στο μέσο όρο των κοινωνικών δαπανών του ελληνικού κράτους κατά το διάστημα 1998-2007, αποτελούν προϊόν μελέτης της ερευνητικής ομάδας του Καθ. Δ. Παπαδημητρίου του Levy Economics Institute of Bard College *, οι οποίοι και επεξεργάστηκαν το πρωτογενές υλικό από τη βάση δεδομένων της Eurostat.

Όπως γίνεται άμεσα κατανοητό, σ' όλο αυτό το διάστημα των δέκα τελευταίων χρόνων, το ελληνικό κράτος, συγκρινόμενο με μια πλειάδα ανεπτυγμένων χωρών, βρισκόταν πολύ χαμηλά στην κλίμακα των κοινωνικών δαπανών.

Εικ. 1. Μέσος όρος συνολικής δαπάνης ανά κάτοικο, σε ευρώ.

Εικ. 2. Μέσος όρος διοικητικού κόστους ανά κάτοικο, σε ευρώ.

Εικ. 3. Μέσος όρος δαπανών υγείας ανά κάτοικο, σε ευρώ.

Εικ. 4. Μέσος όρος επιδομάτων ανεργίας, σε ευρώ.

Εικ. 5. Μέσος όρος συντάξεων, σε ευρώ.

Παρά τη σκαιή προπαγάνδα και αχρεία παραπληροφόρηση ότι οι Έλληνες απολαμβάνουν ένα γενναιόδωρο κοινωνικό κράτος, τα στοιχεία δείχνουν το εντελώς αντίθετο. Οι δαπάνες ανά κάτοικο για υγεία, επιδόματα ανεργίας, και συντάξεις αποδεικνύονται απελπιστικά χαμηλές. Πολύ χαμηλότερες κι από την άκρως νεο-φιλελεύθερη Ιρλανδία. Το δε εξ ίσου πολύ χαμηλό διοικητικό κόστος ανά κάτοικο, κάθε άλλο παρά σε μεγάλο και αναποτελεσματικό κράτος, με υψηλόμισθους υπαλλήλους παραπέμπει.

Τα επόμενα γραφήματα δείχνουν τις κοινωνικές δαπάνες όχι σε απόλυτους αριθμούς, αλλά ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Εικ. 6. Μέσος όρος κοινωνικών δαπανών ανά κάτοικο, ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Εδώ βλέπουμε ότι η Ελλάδα βρίσκεται περίπου στο ίδιο επίπεδο με τις χώρες του ΟΟΣΑ, ενώ υπολείπεται του Μ.Ο. της Ευρωζώνης.

Εικ. 7. Τα επιδόματα ανεργίας, όπως δείχνει η εικόνα, βρίσκονται κυριολεκτικά στον πάτο, μαζί με αυτά της Αμερικής και Η.Β.

Εικ. 8. Συντάξεις ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Εδώ, η εικόνα καλυτερεύει, με τις συντάξεις ως ποσοστό του ΑΕΠ να βρίσκονται στα ίδια επίπεδα με αυτές της Γερμανίας και Γαλλίας. Κοντολογίς, τίποτε το υπερβολικό.

Υ.Γ. Ευχαριστώ τον Ψευτοστέργιο για την υπόδειξη της συγκεκριμένης μελέτης.

Η αφύπνιση των Γερμανών

Παρακολουθώντας όλο αυτό το διάστημα την εξέλιξη της κρίσης στην Ευρώπη και ανιχνεύοντας σιγά σιγά το ρόλο του ευρώ, τη σημασία της αρχιτεκτονικής της ευρωζώνης, και την επίδραση των θηριωδών εμπορικών πλεονασμάτων της Γερμανίας πάνω και στο δικό μας ριζικό, είχα αναρωτηθεί πολλές φορές πώς είναι να ‘σαι αυτές τις ώρες Γερμανός, την ώρα μάλιστα που τα πλεονάσματα αυτά οφείλονταν κατά ένα μέρος τουλάχιστον και στην δεκαετή περίπου καθήλωση των μισθών τους, και στο κουτσούρεμα των κοινωνικών παροχών, άμεση συνέπεια των αντεργατικών μέτρων Hartz I-IV που είχαν εισαχθεί το διάστημα 2003-2005 από τον συνασπισμό Σοσιαλδημοκρατών-Πρασίνων.

Παρά τις σημαντικές κινητοποιήσεις του 2004, στα χρόνια που ακολούθησαν οι μόνες φωνές που φτάσανε στ’ αυτιά μας ήταν από τις αντιπολεμικές κινητοποιήσεις, αφήνοντάς μας με την εντύπωση ότι στη Γερμανία όλα έβαιναν καλώς. Λάθος όμως εντύπωση, μια και η γερμανική οικονομία όλα τα χρόνια από το 1999 και εντεύθεν σημείωνε μικρούς ρυθμούς ανάπτυξης, το βιοτικό επίπεδο έπεφτε, η οικονομική ανισότητα αύξανε, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι ολίσθαιναν κάτω από το κατώφλι της φτώχειας, για παράδειγμα το 2007 οι φτωχοί αντιστοιχούσαν στο 15% του πληθυσμού, και ολοένα και περισσότερα παιδιά βαφτίζονταν φτωχά, το 1/3 περίπου από αυτά που ζούσαν σε μεγάλες πόλεις, όπως Αμβούργο, Βερολίνο και Βρέμη.

«Καλά, πώς έγινε και δεν αντέδρασαν;» ρώτησα κάποια στιγμή μια φίλη που ζει στη Γερμανία. «Με την τεχνική της σαλαμοποίησης», μου απάντησε. «Κόβοντας και παγώνοντας λίγο από δω, λίγο από κει και σε διαφορετικό κλάδο τη φορά, με τις διοικήσεις των συνδικάτων, και συγκεκριμένα του μεγαλύτερου εργατικού συνδικάτου, IG Metall, να έχουν έρθει σε συνεννόηση με την εργοδοσία, ώστε σε αντάλλαγμα για τις μειώσεις μισθών να διαφυλαχτούνε θέσεις εργασίας.

Η χρονιά όμως αυτή ήταν διαφορετική. Η κρίση θαρρείς και τους ξαναζωντάνεψε. Πέρα από τον σκεπτικισμό που αναδύθηκε σχετικά με την καλοσύνη του ευρώ και τα οφέλη παραμονής του σε αυτό, με ένα σημαντικό ποσοστό της κοινής γνώμης να τάσσεται πλέον υπέρ του παλιού καλού γερμανικού μάρκου, αναζωπυρώθηκε επίσης και το αντιπυρηνικό κίνημα. Θα έλεγα ότι οι κατευθύνσεις προς τις οποίες κινήθηκε η οργανωμένη αντίδραση ήταν τρεις.

Κινητοποιήσεις με πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό περιεχόμενο από τα συνδικάτα και την αριστερά, κινητοποιήσεις ενάντια στη νέα πολιτική περί πυρηνικών, και κινητοποιήσεις με αφορμή το περιβάλλον.

Κινητοποιήσεις για την κρίση

Τα προεόρτια άρχισαν ήδη από τον Ιούνιο με την ανακοίνωση της Μέρκελ ενός τσουχτερού πακέτου λιτότητας, ύψους 80 δις ευρώ μέχρι το 2014, το οποίο σε ό,τι αφορά στις κοινωνικές παροχές και στην εργασία περιελάμβανε απολύσεις 10,000 κυβερνητικών υπαλλήλων, μείωση του δώρου των Χριστουγέννων, περικοπή των οικογενειακών επιδομάτων, και διακοπή του επιδόματος ανεργίας σε 2.2 εκατ. δικαιούχους, κυρίως ανύπαντρες μητέρες και ανέργους άνω των 50 ετών.

Έτσι λοιπόν στις 12 του Ιούνη, με σύνθημα «δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση σας» και δηλώνοντας αλληλέγγυοι προς την Ελλάδα, 100,000 γερμανοί και με τη συμμετοχή πολλών εργατικών συνδικάτων από όλο το φάσμα της αριστεράς κατέβηκαν στους δρόμους της Στουτγάρδης και του Βερολίνου και διαδήλωσαν.

Στις 12 Νοεμβρίου, αθετώντας την υπόσχεση που είχε δώσει ότι δεν θα βάλει χέρι στην Υγεία, η κυβέρνηση αποφάσισε την περικοπή σημαντικών κονδυλίων, σκοπεύοντας στην ελάττωση του υπέρογκου ελλείμματος των 11 δις ευρώ, συνάμα όμως επιβαρύνοντας με αυξημένα κόστη τους ασφαλισμένους, από 7.9% του μισθού τους, στο 8.3% και αφήνοντας στα ίδια επίπεδα την εισφορά των εργοδοτών. Γεγονός, άκρως εξοργιστικό. Το αποτέλεσμα ήταν, την επομένη κιόλας, 100,000 γερμανοί υπό την αιγίδα του συνδικάτου IG Metall να βγούνε πάλι στους δρόμους, με αιτήματα υψηλότερους μισθούς, την θεσμοθέτηση κατώτατου μισθού και την ανάκληση της εξαγγελίας για αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 χρόνια.

Κινητοποιήσεις για τα πυρηνικά

Εν τω μεταξύ, απόφαση της Μέρκελ να επεκτείνει για άλλα 12 χρόνια, πέρα από το όριο που ίσχυε αρχικά, τη λειτουργία των 17 πυρηνικών αντιδραστήρων της χώρας, αφύπνισε τα πάλαι ποτέ αντι-πυρηνικά αντανακλαστικά των γερμανών. Το Σεπτέμβρη ξεσηκώθηκε το Βερολίνο, τον Οκτώβρη, το Μόναχο. Στις 6 δε του Νοέμβρη, 50,000 εξαγριωμένοι ακτιβιστές προσπάθησαν να σταματήσουν το τρένο που μετέφερε πυρηνικά απόβλητα από Γαλλία προς το βορρά της Γερμανίας. 17,000 αστυνομικοί, άγριες συμπλοκές, δακρυγόνα, μάνικες με νερό και ξυλοδαρμοί ήταν το αποτέλεσμα της ατυχούς αυτής εκστρατείας. Το τρένο έφτασε τελικά στον προορισμό του, όμως λίγοι ήταν αυτοί που πίστευαν ότι τα πράγματα δεν θα είχαν και συνέχεια. Ήδη, για τις 12 του Δεκέμβρη ακτιβιστές σε 50 πόλεις ετοιμάζονται να καταλάβουν εκ νέου τις γραμμές απ’ όπου θα περάσει ένα παρόμοιο τρένο, με στόχο την ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας. Ε!, νομίζω ότι ήταν πια καιρός να μπούνε κάποια πράγματα στη θέση τους, μιας και η πυρηνική ενέργεια είχε φτάσει να εξισώνεται λίγο πολύ με την «πράσινη».

Κινητοποιήσεις για το περιβάλλον(;)

Από την άλλη, το έργο μαμούθ υπογειοποίησης του σιδηροδρομικού σταθμού της Στουτγάρδης, με τον κωδικό «Stuttgart 21», άναψε άλλου είδους φωτιές. Η προβλεπόμενη κατεδάφιση του παλιού σταθμού, κυρίως όμως το τεράστιο κόστος της κατασκευής του, που θ’ απορροφήσει κονδύλια του κρατιδίου προοριζόμενα για κοινωνικούς σκοπούς, υγεία και παιδεία, έβγαλε στο δρόμο άλλες 100,000, κι αυτό, όχι μια, αλλά πολλές φορές. Η άγρια καταστολή της αστυνομίας, με ξυλοδαρμούς, τραυματισμούς κ.λ.π., στη διαμαρτυρία της 30ης του Σεπτέμβρη, προκάλεσε μια νέα μαζικότατη διαδήλωση την 1^η του Οκτώβρη. Μετά δε το πράσινο φως του διαμεσολαβητή για τη συνέχιση των εργασιών, η Στουτγάρδη θα ξαναμπεί σύντομα στο «κόκκινο».

Είναι λοιπόν φανερό ότι οι γερμανοί ξαναμπαίνουν δυναμικά στο παιχνίδι της κοινωνικής διαμαρτυρίας. Παρ’ όλη όμως τη φαινομενική διαφοροποίηση των αιτιών και των αιτημάτων, πίσω απ’ όλα αυτά υπάρχει μια κοινή συνισταμένη: «Δεν μας δίνουν πια καμιά σημασία. Αποφασίζουν χωρίς να ρωτηθούμε καν».

Κι εδώ νομίζω ότι βρίσκεται το κλειδί. Το αίτημα της δημοκρατίας!

Παιδεία ίσον Οικονομία

Ο Μάικλ Μπλούμπεργκ της γνωστής οικογενείας και δήμαρχος της Νέας Υόρκης, πρότεινε για «υπουργό παιδείας», (school chancellor) της πόλης της Νέας Υόρκης, στην ευθύνη της οποίας θα είναι γύρω στο 1.1 εκατ. παιδιά, την Κάθυ Μπλακ, CEO των εκδόσεων Harper. Αν τα περιοδικά τα οποία εξέδιδε, (αναφέρουμε ενδεικτικά, το Cosmogirl και το Oprah Magazine) είχαν κάποια ελάχιστη σχέση με την εκπαίδευση, θα μπορούσαμε να της συγχωρέσουμε την προηγούμενη μηδενική σχολική εμπειρία. Οι νεοϋορκέζοι φυσικά δεν το μάσησαν και άρχισαν να μαζεύουν υπογραφές για να τη διώξουν, με το αιτιολογικό του «τι θέλει η αλεπού στο παζάρι». Υπογραφές μέχρι τώρα μαζεύτηκαν γύρω στις 10,000 όμως το κυνήγι είναι εν εξελίξει.

Κάποιος δημοτικός σύμβουλος, υπεύθυνος επί των εκπαιδευτικών, ο οποίος αρνήθηκε να εκδώσει χαρτί εξαίρεσης ώστε η κ. Μπλακ, να παρακάμψει το νόμο, ο οποίος απαιτεί βεβαιωμένη επαγγελματική σχέση με την εκπαίδευση, παρακάμφθηκε ο ίδιος, και το πολύτιμο χαρτί εκδόθηκε από κάποιον άλλον προθυμότερο, που θεώρησε περισσότερο προς το συμφέρον του να ικανοποιήσει τον δήμαρχο, παρά το νόμο. Έτσι η κ. Μπλακ θα μπορεί πλέον να κατέχει τη θέση αυτή και νομίμως.

Είχαμε ξαναγράψει και σε προηγούμενη ανάρτηση (charter schools) για το δρόμο που παίρνει η προ-πανεπιστημιακή εκπαίδευση στην Αμερική, με την παραχώρησή της σε επιδοτούμενους με κρατικά χρήματα ιδιωτικούς φορείς, οι οποίοι κάτω από το μανδύα του μη-κερδοσκοπικού τους χαρακτήρα, όχι μόνο απολαμβάνουν σημαντικές φοροαπαλλαγές, αλλά και προφανώς κερδοσκοπούν μέσω της μεθόδου του outsourcing μέρους των δραστηριοτήτων τους σε έτερους, καθ’ όλα κερδοσκοπικούς φορείς.

Η δεύτερη κατά σειρά πρόσληψη στη θέση αυτή προσώπου από τον κόσμο των επιχειρήσεων, (ο απερχόμενος ήταν δικηγόρος, του ιδίου μάλιστα φυράματος), δείχνει με εύγλωττο τρόπο πόσο πολύ η οικονομία και οι επιχειρηματικές πρακτικές έχουν επηρεάσει την εκπαιδευτική πολιτική. Ήδη από το 2002 ο Μπλούμπεργκ είχε προσλάβει δικηγόρους, εταιρίες συμβούλων και ανθρώπους από τον κόσμο των επιχειρήσεων για να εκπαιδεύσουν δασκάλους και να «αναμορφώσουν» σύμφωνα με τα επιχειρηματικά πρότυπα της απόδοσης, της ανταγωνιστικότητας, της υπευθυνότητας, της ανταποδοτικότητας και άλλων παπαριών, το σχολικό σύστημα και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα των σχολείων της Νέας Υόρκης.

Η «αναμόρφωση» που αυτή τη στιγμή επιχειρείται όχι μόνο στα καθ’ ημάς, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο δείχνει το ασφυκτικό στένεμα των οριζόντων των υπευθύνων, και την άκρως μονοδιάστατη αντίληψη του κοινωνικού φαινομένου σαν οικονομικού. Η ψυχανώμαλη εμμονή τους στη σύνδεση της εκπαίδευσης και της γνώσης με την οικονομία και την ανάπτυξη, αν μη τι άλλο, όχι μόνο διαψεύδεται από την πραγματικότητα, αλλά από την άλλη τους εκθέτει κιόλας, με το να τους φέρει να αγνοούν τους βασικούς νόμους συσσώρευσης του κεφαλαίου.

Η παιδεία δεν είναι ποσότητα να μετριέται με επιδόσεις σε τεστ, ούτε κατακτιέται μέσα από αποπνικτικά προγράμματα διδασκαλίας, προσανατολισμένων στη συγκέντρωση καλών βαθμών. Η παιδεία δεν είναι οικονομία, ούτε πρέπει να συνδέεται με την οικονομία. Παιδεία είναι η απροϋπόθετη εξερεύνηση του κόσμου της γνώσης, η υπόδειξη τρόπων κατάκτησης αυτής, η καλλιέργεια του πνεύματος και της ψυχής, η εμφύτευση ανθρωπιστικών και δημοκρατικών αξιών, αρετές πέρα και μακριά από το ασφυκτικό, στενόχωρο και μισαλλόδοξο μονοπάτι της οικονομίας.

Και αν ο Μπλούμπεργκ επαίρεται ότι το σύστημά του απέδωσε καρπούς και ότι οι μαθητές συγκέντρωσαν καλύτερους βαθμούς, τώρα πια θα πρέπει να ντρέπεται, μιας και ξέρουμε ότι οι βαθμοί αυτοί ήταν καθαρά πληθωριστικοί. Όπως άλλωστε γίνεται παντού και πάντα νομοτελειακά, όταν πρέπει για διάφορες σκοπιμότητες να ικανοποιούνται πάση θυσία οι αριθμοί. Το μόνο εύκολο!

Όπως εύκολο είναι και να απαλλαγούμε από όλους αυτούς τους μικρόνοες, απαίδευτους, ανόητους, εκφυλισμένους, στενόμυαλους, επηρμένους, αλλά δυστυχώς θρασύτατους, που μπλέχτηκαν στα ποδάρια μας.

Ο μαύρος πάνθηρας

Πριν από χρόνια είχα βρεθεί σε ένα ζωολογικό κήπο, δεν θυμάμαι που. Χαζεύοντας τα ζώα, κάποια στιγμή πέρασα μπροστά από ένα σιδερόφρακτο κλουβί, θα 'ταν δε θα 'ταν δέκα μέτρα, με μοναδικό ένοικο ένα μυώδη ενήλικα πάνθηρα, με γυαλιστερό μαύρο τρίχωμα. Το ζώο πήγαινε πέρα δώθε, πέρα δώθε, έφτανε στη μια άκρη του κλουβιού, κι αμέσως μετά έκανε μεταβολή και κατευθυνόταν προς την άλλη. Κι ύστερα, χωρίς στάση, πάλι πίσω και πάλι απ' την αρχή. Σαν μετρονόμος, που δεν υπήρχε περίπτωση να λαθέψει.

Προσπάθησα να πιάσω το βλέμμα του, μα στάθηκε αδύνατον. Ούτε που με πρόσεχε καθόλου. Αλλά, ούτε και που φαινόταν να έχει στραμμένη την προσοχή του σε κάτι άλλο αλλού, μέσα ή έξω. Τίποτα. Ούτε έβλεπε, ούτε άκουγε, ούτε αισθανόταν. Θα 'χει περάσει πάνω από μισάωρο, που τον παρατηρούσα.

Καμιά αλλαγή, μα μόνο αυτό το επίμονο, αδιάκοπο και αυτόματο πήγαινε-έλα μέσα στα όρια ενός κόσμου που του είχαν επιβληθεί, και τα οποία, αν και είχε καταλάβει ότι ήταν πέρα από τις δυνάμεις του να παραβιάσει, εν τούτοις, έδειχνε ότι δεν ήταν και διατεθειμένος να τα αποδεχτεί. Ίσως και να χρειαζόταν την κίνηση για να διευκολύνει το μυαλό του να δουλέψει μιαν απόφαση: αν έπεφτε στα σίδερα με ορμή ή θα τα διέλυε και θα έφευγε στην ελευθερία, ή θα τον διέλυαν. Αν έμενε, θα ζούσε, αλλά αυτό θα λογιζότανε ζωή;

Περίεργο που τον ξαναθυμήθηκα μετά από τόσα χρόνια...

Ο «Δρόμος της Αριστεράς» εκτάκτως Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου

ANAKOINΩΣΗ

Σεβόμενη το χαρακτήρα της εφημερίδας και την κρισιμότητα της συγκυρίας η Συντακτική Επιτροπή του Δρόμου αποφάσισε να μην συνταχθεί ούτε με τους «πειρατές», ούτε με τους απεργοσπάστες. Όπως είναι ήδη γνωστό, τα σωματεία των εργαζομένων στα ΜΜΕ, εκτός από τη συμμετοχή στην 24ωρη γενική απεργία της Τετάρτης 15 Δεκέμβρη έχουν εξαγγείλει και 48ωρη απεργία για την Παρασκευή 17 και το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου.

Οι διαπλεκόμενοι μεγαλοεκδότες ετοιμάζονται, σπάζοντας την απεργία, να κυκλοφορήσουν την Παρασκευή τα κυριακάτικα φύλλα για να πουλήσουν την πραμάτεια τους (dvd και λοιπές προσφορές), πακετάροντάς τη σε κυριολεκτικά μπαγιάτικη ενημέρωση.

Αν και η απεργία δεν αφορά το «Δρόμο της Αριστεράς», ο οποίος ούτε επιχείρηση είναι, ούτε στο κέρδος αποβλέπει, αποφασίσαμε ως ελάχιστη αλληλεγγύη στους εργαζόμενους που αγωνίζονται και πιστοί στις αρχές μας για το ποιους υπηρετεί η εφημερίδα, ο «Δρόμος» να κυκλοφορήσει τη Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου και όχι την Παρασκευή -μια μέρα, δηλαδή, πριν την κανονική κυκλοφορία του, όπως κάνουν οι μεγαλοεκδότες και -δυστυχώς- όχι μόνο.

To ΠΡΙΝ κυκλοφορεί εκτάκτως την Παρασκευή. Δείτε ΕΔΩ:

Τι ήτανε τούτο το σημερινό!

Οι φωτογραφίες είναι από το www.newsbeast.gr

Είναι δυνατόν να του κόβει τόσο λίγο; Κοτζάμ υπουργός; Βγαίνεις για περίπατο βρε αγόρι μου, στο Σύνταγμα τέτοια μέρα; Να πεις ότι ήταν και ο καιρός καλός, άντε ας πάει στο διάολο.

Φαντάζομαι ότι τώρα θα έμαθε, ότι σ' αυτή τη χώρα κάποιοι δεν μπορούν να αλωνίζουν όπως παλιά. Αν δεν παθαίνεις, δεν μαθαίνεις, όπως λέει και η γιαγιά μου.

Τον άλλο, τον ακατανόμαστο, που σώνει και καλά θέλει να διαδηλώνει μαζί με τον κόσμο, γιατί δεν τον πήρε το μάτι μου σήμερα; Δεν ήταν ο λαός Του αυτός που διαδήλωνε, δεν ήταν αυτός ο ίδιος που Τούδωσε την εντολή; Τέτοια αγένεια; Να μην κατέβει ούτε ένα ευχαριστώ να πει;

"Παχύδερμο, ξεπαχύδερμο, αλλά μέχρι εκεί,τουλάχιστον του κόβει", συμπλήρωσε πάλι η γιαγιά.

Δείτε βίντεο από την πορεία στο site του BBC: ΕΔΩ

ΧΡΕΟΣ: Όλα στο Φως!

Του Γιωργάκη του αρέσει πολύ η διαφάνεια. Από τη μέρα που άρπαξε το θρόνο βράχνιασε η φωνή του να μας το εξηγεί και πιάστηκαν τα χέρια του να το κάνει και στην πράξη. Κάμερες στο υπουργικό συμβούλιο, κάμερες στους δρόμους, κάμερες στα σπίτια, ως και στις κρεβατοκάμαρες. Πες, πες, λοιπόν, άρχισε να μου αρέσει κι εμένα.

Αν αφήσω στην άκρη το θολό τζάμι που καλύπτει το σπίτι και τα λοιπά του Τσοχατζόπουλου, εκεί φαίνεται ότι του τέλειωσε το Άζαξ του Γιωργάκη, κι αν δεν δώσω βάση στις φήμες που κυκλοφορούν, (όχι δεν πρόκειται για γυναικοδουλειά), κι αν κάνω ότι ξεχνάω τα λόγια του Μπεγλίτη, και τα μαύρα κιτάπια του Πασόκ, μετά κι από τη δήλωση Τσουκάτου, τότε τι μένει ακόμα σκοτεινό;

Μα το χρέος! Αν κάνουμε την υπόθεση ότι δεν το ξεκοκαλίσαμε παρέα, που δεν το ξεκοκαλίσαμε, απόδειξη τα περιουσιακά μου στοιχεία που δεν συγκρίνονται με κάποιων αλλονών που αλωνίζουνε ακόμα σε υπουργικά γραφεία και ζεσταίνουν με τους κώλους τους βουλευτικά έδρανα, τότε πού πήγαν τα λεφτά. Γιατί προφανώς λεφτά υπάρχουν. Το είπε και ο χαλίφης.

Πώς θα μάθουμε λοιπόν ποιος και τίνι τρόπω έκανε τα λεφτά παστάλια; Και άντε και τα βρήκαμε. Τι πρόκειται να κερδίσουμε από αυτή τη γνώση; Πολλά, αν ακούσετε την ιστορία που θα σας πω.

Στην Ελλάδα το χρέος άρχισε να παίρνει την ανιούσα από το ογδοντακάτι και μετά. Ακόμα κι όταν το ΑΕΠ ανέβαινε, το χρέος παρέμενε σταθερό, πράγμα που σημαίνει ότι εν όσω εμείς συνεχίζαμε να χρεωνόμαστε, τα λεφτά συνέχιζαν να καταλήγουν σε κάποια άπατα βαθιά λαρύγγια.

Και πώς θα βρούμε ποια ήταν τα λαρύγγια αυτά, και πόσα τάλιρα κατάπιαν; Εύκολο, πανεύκολο! Ζητώντας το άνοιγμα όλων των δανειακών συμβάσεων του κράτους από το ’80 και μετά. Όχι φυσικά από κάποια βουλή, μην τρελαθούμε. Δεν είμαστε δα και τόσο αυτόχειρες. Αλλά, από μια διεθνή επιτροπή κύρους, πλαισιωμένη και από ντόπιους αξιόπιστους κυρίους και κυρίες. Ας έρθει εκείνη η ώρα κι αυτό θα το βρούμε

Ν’ ανοίξουν για παράδειγμα όλα τα μπαούλα, και όλα τα συρτάρια του υπουργείου εθνικής άμυνας. Του υπουργείου δημοσίων έργων, του υπουργείου βιομηχανίας, του υπουργείου οικονομικών κ.λ.π.

Πόσο αγόρασες παιδί μου τη φρεγάτα; Τόσο; Μα οι Ολλανδοί την πήρανε μισοτιμής. Πόσο πλήρωσες γλυκέ μου την γέφυρα του Καλατράβα; Τόσο; Μα γιατί οι αμερικάνοι την στήσανε με το εν τρίτον της τιμής, που είναι και πιο χουβαρντάδες; Πόσα πασά μου έσκασες για το C4I; Τόσα; Παπάς εδώ, παπάς εκεί, πού είναι το C4I;

Κάθεται λοιπόν η επιτροπή, πιάνει μολύβι και χαρτί και αρχίζει να αφαιρεί, να αφαιρεί και να μειώνει, να μειώνει το χρέος. Μας το ανεβάζει η Eurostat; Το κατεβάζουμε εμείς. Δηλαδή η έγκυρη και διεθνής επιτροπή.

Μαζεύουμε λοιπόν τα χαρτιά και πάμε σε ένα διεθνές δικαστήριο, σε κάτι διεθνές τέλος πάντων και τα καταθέτουμε: Κύριοι αυτά τα χρέη ΔΕΝ μας ανήκουν. Ανήκουν στον Άκη, στον Τάκη, στον Σάκη, αλλά όχι σε μας. Ψάξτε τα να τα βρείτε. Κι αυτό δεν είναι δικιά μας δουλειά.

Μα θα τα κάνει όλα αυτά ο Γιωργάκης; Είπαμε διαφάνεια, διαφάνεια, αλλά όχι και τόσο πολύ. Και ποιος είπε ότι θα το κάνει ο Γιωργάκης; Φυσικά και δεν το κάνει όποιος έχει τη φωλιά του χεσμένη. Μπορεί όμως αυτό, το ότι ο Γιωργάκης, ο άμεμπτος, ο ηθικός, ο άσπιλος, ο καθαρός, ο δίκαιος, ο υποψήφιος πρόεδρος ανώτατων διεθνών οργανισμών, ο ήδη πρόεδρος της σοσιαλιστικής διεθνούς, έχει όντως τη φωλιά του χεσμένη. να ακουστεί παντού, από βορά σε νότο, κι από δύση σε ανατολή. Θα βουίξει το σύμπαν. Δεν είναι δα και τόσο δύσκολο.

Και ποιος είπε ότι ο Γιωργάκης θα πιάνει αιωνίως στασίδι στου Μαξίμου; Λίγες είναι οι μέρες του, κι ακόμα πιο λίγες θα γίνουν αν ζητήσουμε εδώ και τώρα το άνοιγμα των βιβλίων του χρέους.

Και ποιος θα έρθει στο κατόπι του Γιωργάκη; Μα όποιος δεχτεί και συμφωνήσει να το κάνει. Κι αν όχι, πάμε για τον επόμενο. Ξέρουμε εμείς τον τρόπο!

"Οι φίλοι των ΜΑΤ"

Άκουσα τις προάλλες ότι υπάρχουν κάποιοι νεαροί χαμηλόμισθοι δημόσιοι υπάλληλοι του υπουργείου προστασίας του πολίτη που αντί να τον προστατεύουν, όπως λέει και η ονομασία του υπουργείου, ορμούν κατά πάνω του και τον ξυλοφορτώνουν. Με άγριο μάλιστα τρόπο που δεν μπορεί να εξηγηθεί από ένα κανονικό μυαλό. Είναι αλήθεια ότι αγριεύτηκα μαθαίνοντας πως υπάρχουν τέτοιοι δημόσιοι υπάλληλοι, και μάλιστα παιδαρέλια, ανάμεσα στα είκοσι και τα εικοσιπέντε, που επιτίθενται άνευ λόγου και αιτίας σε άλλα παιδαρέλια της ίδιας πάνω-κάτω ηλικίας.

Δεν ήξερα τι να υποθέσω. Μάλλον θα είναι από ζήλια, σκέφτηκα. Να, όσο να ‘ναι αισθάνονται μειονεκτικά απέναντί τους, που την πάτωσαν στις πανελλήνιες και δεν μπόρεσαν να περάσουν σε καμιά σχολή της προκοπής, όπως πολυτεχνείο, νομική ή ιατρική. Κι επειδή δεν είχαν μούτρα να παρουσιαστούν ούτε στην κοινωνία, αλλά και ούτε στους γονείς τους, το βρήκαν σαν καλή διέξοδο να ντυθούνε με στολή, να φοράνε κράνη που τους κρύβουνε τη μούρη από φίλους, γειτόνους και συγγενείς, και να ζαλικωθούνε κι από ένα όπλο κι από ένα ματσούκι και να βαράνε τους επιμελείς συμμαθητές τους που τα είχαν καταφέρει καλύτερα στο σχολείο.

Είναι αλήθεια ότι η ντροπή και τα αισθήματα κατωτερότητας δεν είναι καλοί σύμβουλοι. Όσο κι από καλή πάστα να είναι ο άνθρωπος, άμα αισθάνεται έτσι συνεχώς, στο τέλος αγριεύει και μισεί. Νομίζω, ότι πρέπει να τα βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά, να απαλλαγούνε από το κόμπλεξ τους, να ενσωματωθούνε και πάλι στην κοινωνία, και να συμφιλιωθούν με τους συμμαθητές τους από το λύκειο.

Να τα πιάνεις ένα ένα και να τους μιλάς με συμπόνια και με καλοσύνη, δεν γίνεται. Είναι πολλά και δεν υπάρχουν τόσες αδελφές του ελέους. Μπορείς όμως να τα πιάσεις στο facebook. Βάζω στοίχημα, πως όταν δεν δουλεύουν, δηλαδή, όταν δεν δέρνουν, βολοδέρνουνε στο facebook και χαζοβιολίζουν με χαζογκομενίτσες.

Θα μπορούσανε λοιπόν, κάποιες ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στους τομείς της ψυχικής υγείας και της καταπολέμησης της βίας να άνοιγαν από μια σελίδα «Φίλων των ΜΑΤ» στο facebook και να έπιαναν το μπίρι-μπίρι με το μαλακό.

«Γιατί βρε Θανάση; Τι είχες με τον Σάκη, και του άνοιξες προχθές το κεφάλι; Θυμάστε που κάνατε καζούρα με την Αγγλικού; Αμ, και το μεθύσι στην πενταήμερη;». Και άλλα τέτοια παρόμοια καταπραϋντικά και μελιστάλακτα.

«Μπα!», μου είπε κάποιος φίλος, που του εκμυστηρεύτηκα την ιδέα μου. «Τα παιδιά αυτά, μαζί με το γάλα κάθε μέρα, τρώνε και πολύ φανατισμό. Δεν μένει χώρος στο στομάχι για κάτι άλλο».

Αλλά ποιος λόγος μπορεί να είναι τόσο δυνατός ώστε να τα φανατίζει ανεπιστρεπτί; Το χαρτί του «κομμουνιστή με το κονσερβοκούτι» έχει πια κιτρινίσει, και οι μνήμες, που φτάνουν στην τρίτη γενιά είναι πια ξεθωριασμένες. Αντίθετα στο περιβάλλον σήμερα υπάρχουνε εικόνες πολύ πιο ζωντανές. Οι γονείς που τα κουτσοβόλευαν, και τώρα πια αδυνατούν, οι απολυμένοι που σίγουρα θα υπάρχουν μέσα στην οικογένεια, η αδελφή που δεν βρίσκει δουλειά, η δυσφορία που έτσι κι αλλιώς θα υπάρχει μέσα στο σπίτι. Δεν μπορεί, κάτι θα τους σφίγγει το στομάχι. Κάτι θα οσμίζονται, κάτι θα καταλαβαίνουν.

Υπάρχουν παιδιά εκεί έξω, από αυτά που τις τρώνε, και τα οποία σίγουρα έχουν συμμαθητές που πήγανε στα ΜΑΤ, στον ΔΙΑ και αλλού. Τους ξέρουν με τα ονόματα, τους ξέρουν από παλιά. Ας βρούνε λοιπόν τον Θανάση, και όλους τους Θανάσηδες, μέσα από το facebook και ας τους μιλήσουν.

Ο πάγος ποτέ δεν σπάει με την πρώτη. Άμα τον πριονίζεις σιγά σιγά, κάποια στιγμή θα λιώσει. Κι είπαμε, όπου μπορούμε πριονίζουμε. Με φαντασία και με όλα τα διαθέσιμα μέσα.

Πώς πέφτει μια κυβέρνηση;

Όχι ότι μας νοιάζει, αλλά κάνω την ερώτηση έτσι, για λόγους πληρότητας της βιβλιογραφίας.

Σε όσα βιβλιοπωλεία και να πήγα, σε όσα ράφια και να κοίταξα τέτοιο βιβλίο δεν βρήκα. Τόσα εγχειρίδια κυκλοφορούν, τόσα βιβλία με οδηγίες, από το πώς να καθαρίζεις για παράδειγμα, τον κήπο απ’ τα ζιζάνια, από το πώς να εξολοθρεύεις τη μουχρίτσα, από το πώς να ξεπαστρεύεις τις κατσαρίδες, μέχρι και για το πώς να στρώνεις τα σεντόνια για να έχεις καλό feng sui, αλλά οδηγίες για το πώς ξεφορτώνεσαι μια κυβέρνηση δεν βρήκα.

Δεν θέλω τίποτε πολύπλοκο, με στριμμένα νοήματα και σκοτεινές θεωρίες. Αλλά κάτι απλό, με ταξινομημένες μεθοδολογίες και συγκεκριμένες κατανοητές εντολές. Κάτι σαν manual ανατροπών, ας πούμε, κάτι σαν κι αυτά που βρίσκουμε στο κουτί μαζί με την καινούργια καφετέρια: α) ανοίγουμε το κουτί, β) βγάζουμε το περιτύλιγμα, β) βάζουμε το καλώδιο στην πρίζα. δ) κάνουμε τον καφέ, κ.ο.κ.

Αναγκαστικά, λοιπόν, τις οδηγίες αυτές πρέπει να τις συντάξω μόνη μου και εξ αρχής.

Μέθοδος Α.

Με στρατιωτικό πραξικόπημα. Μαζεύονται κατά κανόνα νεαροί αξιωματικοί, που το ‘χουνε καημό να σώσουνε κι αυτοί την πατρίδα, και αναλαμβάνουν να κάνουν τη βρώμικη δουλειά. Ανοίγουν μια σελίδα στο facebook, βγάζουν για μόστρα τίποτε θεογκόμενους για να μετρήσουνε φιλίες, και όταν ο αριθμός φτάσει ας πούμε στο εκατομμύριο, το σκάνε το μυστικό, περικυκλώνουνε το MEGA και το ΣΚΑΙ, κι αν δεν μπορούν, τις κεραίες του MEGA και του ΣΚΑΙ, καταφθάνουν και οι φίλοι από το facebook για support, και η δουλειά τελειωμένη. Υπάρχει βέβαια, ο κίνδυνος αντί να δώσουνε το MEGA και το ΣΚΑΙ στους φίλους, να κάτσουνε οι ίδιοι στην κονσόλα. Ως γνωστόν τα στρατιωτικά πραξικοπήματα δεν τυγχάνουν καλής φήμης, όπως ας πούμε τα επιχειρηματικά, τα οποία είναι και επιδοτούμενα. Για παράδειγμα το επιχειρηματικό πραξικόπημα, με τη βοήθεια και της δικαιοσύνης μάλιστα, στις τελευταίες ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου για το Κογκρέσο, όχι μόνο δεν ανησύχησε κανέναν, τουναντίον, χαροποίησε πολλούς.

Η ιστορία βέβαια έδωσε και καλά πραξικοπήματα, όπως αυτό του ταγματάρχη Καρβάλιο το 1974 στην Πορτογαλία, που έδιωξε τον Καετάνο, διάδοχο του Σαλαζάρ. Θα ‘ταν και ο Τσάβες το 1992, αν δεν αποτύγχανε. Η μοίρα το ‘θελε να στεφθεί πρόεδρος το 1998 με εκλογές. Να που καμιά φορά κάνουν και οι εκλογές θαύματα, και αλλάζει η σειρά!

Μέθοδος Β.

Με απεργίες. Όχι φυσικά οι απεργίες του «χάσει και του φέξει», ή της μιας μέρας, και «μετά βλέπουμε», αλλά οι συνεχόμενες και οι επίμονες, με τους δρόμους συνεχώς γεμάτους, και τις πλατείες ολημερίς κι ολονυχτίς κατειλημμένες. Με τις φωνές ασίγαστες και τα μεγάφωνα να κελαηδάνε σκοπούς ξεσηκωτικούς. Δεν έχω μελετήσει πολύ την ιστορία για να πω με σιγουριά, βασιζόμενη σε στατιστικές, στις πόσες μέρες απεργίας μπορεί να πέσει μια κυβέρνηση. Φαντάζομαι, ότι θα εξαρτάται από το πόσο παχύδερμη είναι. Και γιαυτό το λόγο δεν μπορούν να υπάρξουν ακριβή προγνωστικά. Πάντως, η τεχνική αυτή δεν μπορεί να επιφέρει από μόνη της ανατροπή. Προς τούτο χρειάζονται είτε η Μέθοδος Γ, είτε η Μέθοδος Δ.

Μέθοδος Γ.

Με προκήρυξη εκλογών. Το έργο αυτό το έχουμε δει πολλές φορές στο παρελθόν, οπότε δεν χρειάζεται να το αναλύσουμε διεξοδικά. Πολλοί ισχυρίζονται ότι έτσι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, οι εκλογές δεν κάνουν τίποτε άλλο σήμερα από το να νομιμοποιούν ειλημμένες αποφάσεις, και προεκλεγμένους κυβερνήτες. Καμιά φορά, όμως, φυσικά σπάνια, μπορεί να μας ξαφνιάσουν και να βγάλουνε λαγό. Όπως όμως λέει και το manual, από μόνες τους οι εκλογές δύσκολα φέρνουν την ανατροπή.

Μέθοδος Δ.

Με επανάσταση. Η μέθοδος αυτή, είναι δομικά παρόμοια με την μέθοδο Α, μόνο που έχουμε διαφορά του υποκειμένου. Αντί να μπει μπροστά το facebook και ο στρατός, μπαίνει το κόμμα και ο λαός. Η διαφορά μεταξύ πραξικοπήματος και επανάστασης βρίσκεται στη λαϊκή βούληση και συμμετοχή. Για να επέλθει αλλαγή κατάστασης σε ένα φυσικό σύστημα χρειάζεται από τη μια το σύστημα να βρίσκεται ήδη σε στρες και από την άλλη να υποστεί μια εξωτερική διαταραχή. Όσο το στρες γίνεται εντονότερο, τόσο η εξωτερική διαταραχή μπορεί να γίνεται μικρότερη. Οι απεργίες, οι αποκαλύψεις σκανδάλων, η αντι-προπαγάνδα, τα πολεμικά κείμενα και τα φλογερά άρθρα, η γελοιοποίηση των, υπό ανατροπή, κυβερνώντων κ.α., φέρνουν το πολιτικό σύστημα σε κατάσταση στρες, οπότε η ανατροπή μπορεί να πραγματοποιηθεί με μικρότερο ενεργειακό δυναμικό, ή από μια τυχαία παρενόχληση, ή από το πέταγμα μιας πεταλούδας, ας πούμε.

Φυσικά από τα παραπάνω λείπει η μέθοδος εκείνη για τις περιπτώσεις, που ούτε κόμμα υπάρχει, ούτε ο λαός είναι διατεθειμένος και διαθέσιμος. Ισως τότε βοηθήσει η Μέθοδος Ε, του «outsourcing», το οποίο σημαίνει ανατροπή δια αναθέσεως με συμβόλαιο σε ιδιωτική εταιρία. Πόλεμοι δια αναθέσεως, γίνονται, βλ. Ιράκ. Σε μια απλή ανατροπή θα κολλήσουν;