Περί Μηδενικού Διαλόγου, το Ανάγνωσμα Σήμερον

Περί «Παιδείας» ο λόγος λοιπόν, κι αυτό εν όψει της επικείμενης έναρξης, ξανά μανά, του διαλόγου για τη θεραπεία της. Έχω την εντύπωση ότι, όπως η σύσταση μιας Εξεταστικής Επιτροπής είναι το βολικότερο άλλοθι για να μην βγει κανένα πόρισμα, για να μην επιμεριστούν σε κανέναν οι ευθύνες και για να μην ληφθεί καμιά ενιαία και υλοποιήσιμη απόφαση, έτσι και η διεξαγωγή ενός ατέρμονος και επί παντός επιστητού διαλόγου, χωρίς μάλιστα να υπάρχει και καμιά ατζέντα στο τραπέζι για ν’ αποτελέσει τη βάση του, είναι καταδικασμένη να γίνει για τις εντυπώσεις και μόνον, για να δώσει το άλλοθι της συμμετοχής στους διάφορους κοινωνικούς εταίρους, και για να διευκολύνει τη μετάθεση από τον έναν στον άλλον των ευθυνών για την προδιαγεγραμμένη αποτυχία του.

Όλη η προηγούμενη εμπειρία έχει δείξει ότι οι «διάλογοι» σ’ αυτή τη χώρα στήνονται στο όνομα μιας κατ’ επίφασιν δημοκρατικότητας, μιάς και όλοι οι συμμετέχοντες, χωρίς να έχουν καμιά ουσιαστική πρόθεση, αλλά και ικανότητα να διαλεχτούν, προσέρχονται οχυρωμένοι, στην καλύτερη περίπτωση στις θέσεις τους, στην χειρότερη δε, που είναι και η συνηθέστερη, στην απουσία θέσεων και επεξεργασμένου προγράμματος. Η πρωτοτυπία της πρόσφατης πρόσκλησης σε διάλογο επί μηδενικής βάσεως, είναι τουλάχιστον μια ειλικρινής ομολογία παραδοχής του γεγονότος ότι κάθε διάλογος στη χώρα μας που βασίζεται σε θέσεις είναι προορισμένος de facto να αποτύχει, εγκαινιάζοντας με αυτό τον τρόπο ένα νέο είδος διαλόγου, τον διάλογο εν κενώ, όπου στην πραγματικότητα τίποτε δεν θα συζητηθεί, αφού ο οποιοσδήποτε θα μπορεί να θέτει προς συζήτηση το ο,τιδήποτε, έχοντας την ευχέρεια να παρεκκλίνει κατά το δοκούν και να αερολογεί.

Δεν μπορώ να εξηγήσω αλλιώς το γεγονός, πώς συμβαίνει δεκαετίες επί δεκαετιών το θέμα της Παιδείας να βρίσκεται πάντοτε στο προσκήνιο, να καταναλώνονται από κάθε πλευρά τόνοι επί τόνων μελάνης και φαιάς ουσίας και στο τέλος όλα να ξεκινούν πάλι από την αρχή και το μηδέν. «Όποιος δεν θέλει να ζυμώσει, όλη μέρα κοσκινίζει», λέει μια παροιμία και νομίζω ότι όλοι καταλαβαίνουμε τι θέλει να πει.

Βασικές προϋποθέσεις του διαλόγου είναι αυτοί που προσέρχονται, να είναι προετοιμασμένοι να ελιχθούν, να συναινέσουν ακόμα και να υποχωρήσουν αν χρειαστεί. Να ακούσουν προσεχτικά και απροκατάληπτα τις θέσεις των άλλων, να τις σκεφτούν, να τις υποβάλλουν στη βάσανο της λογικής εξέτασης και να τις υιοθετήσουν ή να τις απορρίψουν, πάντα κάτω από μια αυστηρή αιτιολόγηση και επιχειρηματολογία. Για να γίνει δε αυτό, τόσο οι προτάσεις όσο και τα επιχειρήματα θα πρέπει να είναι εστιασμένα, αναλυτικά και λεπτομερώς διατυπωμένα.

Τι απ’ όλα αυτά συμβαίνει σήμερα σ’ ένα ελληνικό τραπέζι διαλόγου, πέρα από την αφοριστική και ανόητη γενικολογία, τη στενοκεφαλιά, τις άναρθρες κορώνες εντυπωσιασμού και την εξυπηρέτηση μικρο- και ενδοκομματικών σκοπιμοτήτων; Είχε ποτέ κανείς σ’ αυτή τη χώρα το θάρρος ν’ αναγνωρίσει έστω και ένα σωστό που να έχει ειπωθεί από άλλο κόμμα; Είχε ποτέ κανείς το θάρρος να σκεφτεί κατ’ ελάχιστον αυτόνομα και να κρίνει με μόνη τη λογική το συλλογικό και όχι το μικροκομματικό, και κατ’ αναλογίαν το ίδιον συμφέρον; Είναι δυνατόν ποτέ, και ποιος λογικός άνθρωπος θα το αποδεχόταν αυτό, ότι ο,τιδήποτε λέγεται από την όποια άλλη πλευρά να είναι πάντοτε λάθος και ο,τιδήποτε από την ημετέρα, πάντοτε σωστό; Πώς λοιπόν τολμούν να λένε ότι προσέρχονται σε διάλογο, όταν καμιά από τις προηγούμενες προϋποθέσεις δεν πρόκειται να τηρηθεί;

Τους βαρέθηκα πια όλους αυτούς, με τους ανόητους τακτικισμούς τους, τις κωλυσιεργίες τους, τις προφάσεις τους, τις παιδαριώδεις ευθιξίες τους, τα κόλπα τους, τη μυωπία τους και τον ναρκισσισμό τους, τον φανφαρονισμό και την υποκρισία τους, την ανευθυνότητα και ασυνειδησία τους, την εγκληματική τους άγνοια, τη χοντροκεφαλιά και τη δειλία τους να κοιτάξουν κατάματα και τα προβλήματα και τους συνομιλητές τους.

Υ.Γ. Δείτε και την πολύ καλή ανάρτηση του Homo Sapiens για το ίδιο θέμα ΕΔΩ.