Αξιολόγηση των Blogs

Πέρασε κάμποσος καιρός από τότε που γράφαμε για τη μανία αξιολόγησης που έχει κατακλύσει τον πλανήτη, είτε με τη μορφή του ταπεινού ISO που ξεκίνησε από προϊόντα και επιχειρήσεις για να επεκταθεί κατόπιν σε υπηρεσίες και εκπαιδευτικά ιδρύματα, είτε με τη μορφή παντοδύναμων οίκων που αξιολογούν ολόκληρες χώρες, όπως καλή ώρα τη δική μας αλλά και άλλες ακόμα πιο σπουδαίες.

Η αξιολόγηση για να πραγματοποιηθεί, για να καταλήξει δηλαδή σε κάποιο νούμερο, σε κάποια βαθμολογία, προϋποθέτει ότι λαμβάνονται υπ’ όψιν ιδιότητες οι οποίες είναι μετρήσιμες. Αυτό έχει σαν συνέπεια να αγνοούνται όλες οι μη μετρήσιμες ιδιότητες, δηλαδή οι ποιότητες, όπερ, μεθερμηνευόμενο σε κοινά ελληνικά, σημαίνει: «who gives a damn about quality».

Ο λόγος δε που κάτι αξιολογείται, συνεπώς μετράται, συνεπώς βαθμολογείται είναι ότι έτσι καθίσταται «ανταγωνίσιμο», όπερ σημαίνει ότι όταν το βλέπεις στα ράφια μαζί με άλλα ομοειδή προϊόντα το αγοράζεις αν έχει ένα καλό βαθμό.

Το ίδιο συμβαίνει και με τα κράτη. Μια χώρα με χαμηλό βαθμό κινδυνεύει να μείνει στα αζήτητα, δηλαδή εκτός αγορών, όπως για παράδειγμα η δική μας. Η ίδια αντίληψη μεταφέρεται και στα σχολεία. Σχολεία με χαμηλό βαθμό θα μείνουν άδεια από μαθητές, δηλαδή από πελάτες. Με τη μετατροπή του μαθητή σε «πελάτη» και με το τι αυτό μπορεί να σημαίνει έχουμε επίσης ασχοληθεί στο «Φοιτητής Πελάτης».

Ας δούμε λοιπόν τα περί αξιολόγησης από πιο κοντά με ένα παράδειγμα που είναι κατανοητό σε όλους. Πρόκειται για τα blogs. Μέχρι τώρα έχουν επινοηθεί διάφορα εργαλεία τα οποία προσπαθούν να τα αξιολογήσουν και να τα κατατάξουν. Τέτοια είναι η Alexa, η Τechnorati, το Page Rank, κάποιοι αλγόριθμοι που σου υπολογίζουν την αγοραία του τιμή και τα ελληνικά, όπως το Syncblog, και άλλα.

Οι αλγόριθμοι αυτοί εφ’ όσον κατατάσσουν χωρίς να διαβάζουν τα κείμενα, λαμβάνουν υπ’ όψιν τον αριθμό των αναγνωστών, τον αριθμό των συνδέσεων που έχουν προς αυτά άλλα blogs, και τον αριθμό των αναπαραγωγών του υπό εξέταση blog από άλλα blogs. Οποιοιδήποτε άλλο εργαλείο φαντάζομαι ότι θα χρησιμοποιεί κάποιον πιο έξυπνο συνδυασμό όλων αυτών.

Το αποτέλεσμα αυτής της αξιολόγησης, που βασίζεται σε αριθμητικά και μετρήσιμα κριτήρια βγάζει σαν το καλύτερο blog, για παράδειγμα, το «troktiko», και στις πάνω-πάνω θέσεις κάποια άλλα ομοειδή του. Εφ’ όσον συμφωνείτε με την κατάταξη αυτή, εγώ δεν έχω να προσθέσω τίποτε περισσότερο.

Ο λόγος δε που τα blogs αξιολογούνται και κατατάσσονται είναι γνωστό ότι γίνεται για την κατανομή των διαφημίσεων, δηλαδή για καθαρά εμπορικούς λόγους.

Προσπαθώντας λοιπόν οι bloggers, ή κάποιοι από αυτούς να σκαρφαλώσουν στη λίστα αξιολόγησης, ώστε να καρπωθούν μεγαλύτερο μερίδιο αναγνωστών και άρα μεγαλύτερο μερίδιο από την αγορά των διαφημίσεων χρησιμοποιούν διάφορα τεχνάσματα, τα οποία όμως είναι προσαρμοσμένα στο να ικανοποιούν τα κριτήρια αξιολόγησης και όχι την ποιότητα των κειμένων τους, διότι έτσι κι αλλιώς αυτή δεν αξιολογείται. Έτσι χρησιμοποιούν διάφορα κόλπα που αυγατίζουν τις συνδέσεις, ή προσαρμόζουν τα περιεχόμενα και τη γλώσσα προς τις απαιτήσεις ενός πιο αγοραίου κοινού. Ή κάνουν ο,τιδήποτε άλλο προς την ίδια κατεύθυνση, που δεν είναι επί του παρόντος.

Αν το marketing, μια καθ’ όλα κατανοητή πρακτική, είναι μια τεχνική παρέλκυσης εκ μέρους των επιχειρήσεων για την προσέλκυση πελατών, η χρήση της από πανεπιστήμια είναι θεμιτή μόνο στο βαθμό που τα τελευταία θέλουν να βλέπουν τους φοιτητές σαν πελάτες, και από τα blogs, μόνο στο βαθμό που αυτά θέλουν να ψαρεύουν πελάτες αντί για αναγνώστες.

Και μη νομίζετε, τρωκτικά υπάρχουν παντού, και στα κράτη και στα πανεπιστήμια. Και κάτι άλλο. Πριν αρχίσουμε να παίρνουμε θέση στους υπέρ ή στους κατά της αξιολόγησης γενικώς, ας αναλογιστούμε για λίγο ποιές είναι οι αξίες που θέλουμε να αξιολογούνται, αν περιλαμβάνονται ανάμεσα σ' αυτές που τώρα αξιολογούνται, αν συνιστούν όντως ανθρώπινες αξίες, και αν υπάρχει εκεί έξω κάποιος αλγόριθμος που να μπορεί να τις αξιολογεί.