Η αποδόμηση του γερμανικού μοντέλου

Είναι πολύ διασκεδαστικό το γεγονός τώρα, που η Μέρκελ, επιδιώκοντας πλέον ανοιχτά και με περίσσεια ηγεμονικών προθέσεων να επιβάλει το γερμανικό μοντέλο διάρθρωσης της οικονομίας και στην υπόλοιπη ευρωζώνη προτού υποσχεθεί ο,τιδήποτε, να βλέπεις να ξεπετάγονται από παντού άρθρα και αρθράκια που να θέτουν κάτω από το μικροσκόπιο και εν αμφιβόλω, τα καλώς ή κακώς κείμενα της γερμανικής οικονομίας και να τήν ξεψειρίζουν όσο ποτέ άλλοτε, προσπαθώντας να βγάλουν στη φόρα όλα όσα με επιμέλεια είχαν κρυφτεί κάτω απ’ το γερμανικό χαλί. Όχι φυσικά από τους Γερμανούς, (τα στοιχεία ήταν ανέκαθεν ανοιχτά και σε όλους προσβάσιμα), αλλά από αυτούς τους ίδιους, οι οποίοι όσο καιρό η Γερμανία δεν έκανε challenge τις ηγεμονικές βλέψεις άλλων χωρών, δεν έμπαιναν καν στο κόπο να τα ψάξουν και να τα καταστήσουν ευρέως γνωστά.

Η Γερμανία πέρασε πολύ καιρό υφαίνοντας και πουλώντας το παραμύθι περί των αιτίων του γερμανικού θαύματος μετά το οικονομικό downturn της ενοποίησης με την πρώην Ανατολική Γερμανία. Τα βασικά συστατικά στοιχεία αυτής της αφήγησης συμπυκνώθηκαν στη μαγική φρασούλα «structural reforms», οι οποίες και απετέλεσαν το πλέον προωθούμενο εξαγωγικό της προιόν.  Φυσικά, οι αγοραστές ήταν πολλοί και πρόθυμοι, καθ’ ότι το παραμύθι αυτό βασιζόταν σε ένα άκρως επιθυμητό ιδεολογικό υπόστρωμα. Ενώ ως structural reforms θα μπορούσε κανείς να εννοήσει υψηλότερη φορολογία στα μεγαλύτερα εισοδήματα, ή φορολογία επί συγκεκριμένων χρηματιστηριακών συναλλαγών, των υψηλής συχνότητας για παράδειγμα, οι οποίες είναι άκρως κερδοσκοπικές και επιβλαβείς, εν τοίτοις structural reforms έμεινε να εννοείται μείωση των κατώτατων μισθών, πετσόκομμα των κοινωικών παροχών και εκμηδένιση της διαπραγματευτικής δυνατότητας των εργαζομένων. Πολύ ωραία και βολικά αυτά τα τελευταία.

Πόση αλήθεια όμως εμπεριέχεται στην απόδοση της καλύτερης οικονομικής κατάστασης της Γερμανίας κατά τη διάρκεια της κρίσης, στις συγκεκριμένες δομικές μεταρρυθμίσεις; Υπάρχει τεκμηριωμένη εμπειρική απόδειξη γιαυτό και σε ποια κιτάπια βρίσκεται καταχωρημένη;

Δυστυχώς τα γεγονότα μαρτυρούν μόνο περί του αντιθέτου.

Το ΔΝΤ σε εσωτερική του έκθεση (από εδώ) γράφει ότι:

«Ο ρόλος των δομικών μεταρρυθμίσεων στις ανισορροπίες της ΕΖ παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα. Η συνολική επίδραση του ευρέως συνιστώμενου πακέτου πολιτικών, όπως απελευθέρωση προιόντων, υπηρεσιών και χρηματαγορών, ελάττωση της εργασιακής προστασίας και κατάργηση της ακαμψίας στην αγορά εργασίας, καθώς επίσης και ελάττωση της φορολογίας των επιχειρήσεων, παραμένει αδιευκρίνιστη και ατεκμηρίωτη».

Στην πραγματικότητα όπως αναλύεται στην επισυναπτόμενη έκθεση «The changing German labour market», η διάσωση των θέσεων εργασίας στη Γερμανία δεν οφειλόταν στην ευκολία με την οποία οι γερμανοί επιχειρηματίες μπορούσαν να απολύουν και να προσλαμβάνουν, αλλά στην ευκαμψία στο εσωτερικό των επιχειρήσεων, σχετικά με μεταβλητά ωράρια εργασίας, κλπ.

Όσο ξεσκαλίζει κανείς, είναι πέρα από βέβαιο, ότι θα βρεθούν πολλά στοιχεία που ν’ αποδομούν την κυρίαρχη αφήγηση.

Εκεί όμως που θέλω, για ακόμα μια φορά να καταλήξω, είναι ότι δεν υπάρχει ούτε μια οικονομική πολιτική που να στέκεται ξεκρέμαστη και πέρα από πολιτικές σκοπιμότητες, οι οποίες με τη σειρά τους να μην υπαγορεύονται από συγκεκριμένες ιδεολογικές προτιμήσεις.

Πάντα θα υπάρχουν καλοθελητές, υποτίθεται καλοπροαίρετοι και αντικειμενικοί τεχνοκράτες, οι οποίοι θα αραδιάζουν πίνακες επί πινάκων με στοιχεία, στην πραγματικότητα κομίζοντας μισές αλήθειες,  για να πουλήσουν σε επιστημονικό περιτύλιγμα τις ιδεολογικές τους εμμονές. Καθώς επίσης και ξεπουλημένα ΜΜΕ για να τις προωθήσουν.

Κι εμείς ως ακροατήριο αυτής της μασημένης και δηλητηριώδους τροφής θα πρέπει επιτέλους να γίνουμε πιο υποψιασμένοι και να αντιπαραθέτουμε σε κάθε ρήση υποτίθεται τεχνοκρατική το εξής ερώτημα:

«Τι αποδείξεις υπάρχουν γιαυτό που λες; Υπάρχουν αντίθετες γνώμες και ποιες είναι οι αποδείξεις που αυτές κομίζουν;»