Δευτέρα 29 Απριλίου 2013

Για τα χθεσινά ας πω δυο παραπάνω λόγια,




Όπως,

για την εντυπωσιακά ομαλή, υπερψήφιση του 4ου μνημονίου, χωρίς ν’ ακουστεί ούτε ένα κιχ, για την για μια ακόμα φορά παράσταση εντός βουλής, έστω και με τις πατροπαράδοτες ενστάσεις, εντάσεις και αντεγκλήσεις, ανέξοδες τελικά και ατελέσφορες, μιας και η όποια αντιπολίτευση στο χώρο τούτο, ουδέν δύναται να κατορθώσει, όπως να διασπάσει τις γραμμές του εχθρού και να ταρακουνήσει κάποιες αντίπαλες συνειδήσεις όπως γίνηκε κάποιες φορές στο παρελθόν, χωρίς τη συνδρομή της έξωθεν λαϊκής πίεσης,  

και χθες, όπως και προχθές και αντι-προχθές, τέτοια πίεση δεν υπήρξε, πίεση, που όσο περνάει ο καιρός όλο και λιγοστεύει, όχι γιατί έχουν εκλείψει οι λόγοι, όσο η ελπίδα, τόσο από αυτούς που καλούνται να δώσουν φωνή στους εντός, όσο κι απ’ εκείνους που είναι σε θέση και έχουν καθήκον να τους καλούν, όπως κόμματα και συνδικάτα.

Κι αυτά τα δυο είναι λίγο πολύ αλληλένδετα, από τη μια τα μεγάλα συνδικάτα, ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ λίγη πια αξιοπιστία έχουν και ακόμα πιο λίγη εκτίμηση απολαμβάνουν, οπότε ανάλογα, και τα καλέσματά τους ελάχιστη ανταπόκριση βρίσκουν, αφ’ ετέρου με τέτοια συνδικάτα, που εκ των περιστάσεων θα έπρεπε να τραβήξουν μπροστά, (τι στο διάολο, χθες για μισθούς και μαζικά πογκρόμ ψηφίζανε στη βουλή), δύσκολα κάποιος να εμπνευστεί και να στοιχηθεί από πίσω.


Όσο για την ελπίδα! Αυτή, όπως έδειξαν τα εκλογικά αποτελέσματα της προηγούμενης χρονιας, εναποτέθηκε για διαχείριση στον ΣΥΡΙΖΑ τελικά, που παρά το αρχικό momentum που απέκτησε και το φούντωμα των προσδοκιών, έχει κολλήσει στα ρηχά, τρέχοντας πίσω από γεγονότα τα οποία, φευ, βρίσκονται πάντα ένα βήμα ίσως και περισσότερα, μπροστά, αδυνατώντας όχι μόνο να τα δημιουργήσει, αλλά και να τα προλάβει. Για να προπορευτεί, όμως, ειδικά σ’ αυτές τις συνθήκες, χρειάζεται κίνημα από κάτω να τον στηρίξει για να τολμήσει. Κίνημα, όμως δεν υπάρχει. Οπότε κι ο ΣΥΡΙΖΑ ασθμαίνει. Μπορεί να φτιάξει κίνημα; Λογικά ναι. Τόσα χρόνια στο κουρμπέτι η αριστερά πρέπει να ξέρει απ’ αυτά. Αν υπάρχει κάτι στο οποίο να έχει αποκτήσει εξειδίκευση και ντοκτορά είναι αυτό: Η οργάνωση και η κινητοποίηση.  

Κι αν υποτεθεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τις προϋποθέσεις, όπως κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων, θέληση και πλατιές οργανωτικές δομές, εν τούτοις του λείπει ο συνδετικός ιστός: η μια και μοναδική δηλαδή πλατφόρμα που πάνω της θα έρθουν και θα συνταχθούν οι απογοητευμένοι και απέλπιδες της χώρας τούτης.

Και μια τέτοια πλατφόρμα, καθαρή, πειστική και διεγερτική απλά δεν υπάρχει. Και στο γιατί, υπάρχουν δυο τινά που υπαγορεύονται από την πραγματικότητα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ για να μπορέσει να υποστρέψει τη μνημονιακή πολιτική θα πρέπει να αυξήσει το εκλογικό του ποσοστό κατά πολύ, ώστε να αποκτήσει κοινοβουλευτική αυτοδυναμία. Στο βαθμό που τα περιθώρια συμμαχιών είναι από πολύ στενά έως ανύπαρκτα, ο ΣΥΡΙΖΑ αναγκαστικά θα πρέπει να τσαλαβουτήσει σε μια πλατειά και αδιευκρίνιστη θάλασσα ψηφοφόρων, προς τους οποίους δεν μπορεί να απευθυνθεί παρά με μια αρκετά λειασμένη και διφορούμενη, αλλά τελικά άσφαιρη γλώσσα. Μοιραία λοιπόν θα αναγκαστεί να κάνει δραστικές μετατοπίσεις προς το κέντρο ώστε να μπορέσει να δρέψει καρπούς τόσο από τα δεξιά, όσο και από τα αριστερά. Αυτό το κάνει εν μέρει, αλλά όχι σταθερά και με συνέπεια, με αποτέλεσμα, βοηθούσης και της κυβερνητικής και μιντιακής προπαγάνδας, οι εν δυνάμει ψηφοφόροι να ταλαντεύονται ανάμεσα στην εικόνα του Τζακ του αντεροβγάλτη και στην εικόνα του άπνοου και ανέραστου σοσιαλδημοκράτη.

Ο άλλος λόγος είναι η αντικειμενική δυσκολία της διαφυγής από το μνημόνιο, δεδομένης της εξάρτησης από το διεθνές περιβάλλον, τους δανειστές και της έλλειψης αξιόπιστων και δυνατών συμμάχων, στους οποίους και στη δύσκολη στιγμή θα βασιστείς να βάλουν λίγο πλάτη, είτε υλική είτε διπλωματική. Όταν ο Τσίπρας διατείνεται ότι θα διαπραγματευθεί το Μνημόνιο σκληρότερα απ’ ό,τι οι προηγούμενοι, απλώς επαναλαμβάνει τον Σαμαρά της μνημονιακής εφηβείας των αρνήσεων και των πλειοδοσιών. Κι η περίοδος αυτή είναι κοντινή ώστε να την θυμούνται όλοι. Μπορεί να βάλλει εναντίον του μνημονίου και να επιμένει στην αυθημερόν κατάργηση των διατάξεων αυτού, αλλά δεν απαντά στο βασικό ερώτημα του πώς θα κινηθεί στη δεδομένη, πέραν πάσης αμφιβολίας, άρνηση των δανειστών να υπαναχωρήσουν.

Η απάντηση φυσικά είναι μια και μοναδική: Η απειλή και η αποφασιστικότητα για αποχώρηση από την Ευρωζώνη. Είναι το μόνο δυνατό διαπραγματευτικό χαρτί που έχει η χώρα και το μόνο που μπορεί να ταράξει το Βερολίνο.

Κατανοώ με συμπάθεια τη δυσκολία του ΣΥΡΙΖΑ και το σλάλομ που υποχρεώνεται να κάνει σε πεδίο γεμάτο μυτερά βράχια και ερεβώδεις γκρεμούς. Αν βγει και μιλήσει καθαρά για ευρώ και τα ρέστα, τα πιράνχας περιμένουν στη γωνιά να τον εξολοθρεύσουν. Όσο όμως το αποφεύγει, τόσο κινδυνεύει να θαφτεί σε κούφιες ρητορείες και εκ των πραγμάτων να χάσει την ακτινοβολία της ελπιδοφόρας δύναμης.

Φαντάζομαι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να μείνει στον αφρό και να  κερδίσει χρόνο. Όπως άλλωστε κάνουν και οι υπόλοιποι στην Ευρωζώνη. Μετά την αλητεία των ευρωπαίων στην Κύπρο, τα πράγματα στην Ευρωζώνη έχουν αρχίσει να παίρνουν μια διαφορετική τροπή με τις ανοιχτές αμφισβητήσεις στα θεσμικά όργανα των πολιτικών λιτότητας. Χωρίς αμφιβολία μπορεί να δημιουργηθεί κάποια στιγμή ένα καλύτερο περιβάλλον, δεν θα είναι όμως, τίποτε περισσότερο από ένα «Too little, Too late».

Παρεμπιπτόντως παρακολουθώ τις ανοιχτές δημόσιες συζητήσεις που γίνονται χωρίς φόβο και πάθος στην Κύπρο για το ευρώ. Ίσως, να βοήθησε και το’ ότι παρέλαβαν ατόφια τη δική μας εμπειρία όλα αυτά τα χρόνια και να ξεκινούν από διαφορετικό επίπεδο και πιο σοφοί.  Ίσως και να είναι πιο τολμηροί και πιο ρεαλιστές από μας. Εμείς εδώ σταθεροί, παραμένουμε παραδομένοι στους εμπόρους του φόβου και των μονοδρόμων, ψοφοδεείς και αδρανείς στα υπόγεια της απελπισίας μας.


Σάββατο 27 Απριλίου 2013

Κοντά σε κυβέρνηση η Ιταλία;



Όπως φαίνεται η Ιταλία, μετά από δυο μήνες ακυβερνησίας, θα αποκτήσει επιτέλους κυβέρνηση. Στην πραγματικότητα, τόσο το «επιτέλους», όσο και η «ακυβερνησία» έχουν περισσότερο ρητορικό παρά ουσιαστικό χαρακτήρα. Ο Μόντι, αν δεν το πήρατε χαμπάρι, συνεχίζει να προΐσταται μιας κυβέρνησης, έστω προσωρινού χαρακτήρα, ενώ οι αγορές όλο αυτό το δίμηνο δεν έδειξαν το παραμικρό σημάδι ταραχής, τουναντίον μάλιστα πριν από μερικές μέρες η απόδοση του 10-ετούς ομολόγου γλίστρησε κάτω από το 4%, στο 3.89%, ποσοστό που είχε να φανεί από τον Οκτώβριο του 2010, όταν ακόμα η Ιταλία τύρβαζε περί άλλων. Θες το όπλο του «whatever it takes» του Ντράγκι, θες το μέγεθος της οικονομίας της Ιταλίας που καλό είναι να μην τη τσιγκλίζουμε παραπάνω απ’ όσο αντέχει μπας και μας πάρει όλους ο διάολος, θες και η, κατά τα άλλα, ορθή πεποίθηση των αγορών ότι οι μαγκιές της Γερμανίας εξαντλούνται μόνο στους μικρούς, όπως Ελλάδα, Κύπρος κλπ, και ποτέ στους μεγάλους, κανείς πάντως από την Ευρωζώνη δεν έπαιξε ψηλά τον αμανέ της ακυβερνησίας, ούτε κανείς τόλμησε να αμολήσει τους ασκούς του πανικού. Σκεφτείτε μόνο, τι θα συνέβαινε αν στην κατάσταση της Ιταλίας βρισκόταν η Ελλάδα.


Μετά λοιπόν, από τα πολλά σούρτα-φέρτα ανάμεσα σε Μπερλουσκόνι, Ναπολιτάνο και Μπερσάνι, μετά από τη δακρύβρεχτη παραίτηση του τελευταίου από την ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος (PD), ύστερα από την απείθεια που έδειξαν δικοί του βουλευτές στο να ψηφίσουν δυο στη σειρά προτεινόμενους Προέδρους της Δημοκρατίας, και μετά από την αναγκαστική λύση της επιστροφής για δεύτερη φορά του προηγούμενου υπέργηρου Προέδρου στο Palazzo del Quirinale, ο Ναπολιτάνο κατάφερε να βρει, μέχρι στιγμής, συμβιβαστική λύση και να προτείνει για Πρωθυπουργό τον Enrico Letta, πρώην χριστιανοδημοκράτη και νυν σοσιαλδημοκράτη και αντιπρόεδρο του PD αλλά το κυριότερο μικρανηψιό του Μπερλουσκόνι, δηλαδή, όπως καταλαβαίνετε, άνθρωπο με την καταλληλότερη διασταύρωση πολιτικών, αλλά και βιολογικών γονιδίων για να ηγηθεί μιας αριστερο-δέξιας κυβέρνησης, προφανώς βραχείας διαρκείας, μέχρι την προκήρυξη δίχως άλλο νέων εκλογών.

Αν λάβει κανείς υπ’ όψιν την ηλικία του Letta στα 46, και την αντιδιαστείλει μ’ αυτή του Ναπολιτάνο, στα 87, πιθανώς και να υποψιαστεί ότι στην επιλογή του πρώτου, ρόλο έπαιξε και το ηλικιακό, μιας και θα ήταν μεγάλη χοντράδα τόσο ο πρόεδρος, όσο και ο Πρωθυπουργός μιας μεγάλης χώρας να είναι κι οι δυο με το ενάμισι πόδι στον τάφο. Ο ηλικιακά νεώτερος, αλλά και λαοφιλής δήμαρχος της Φλωρεντίας Matteo Renzi, από το PD, κρατήθηκε στην άκρη, ρεζέρβα προφανώς για τις καλύτερες μέρες.

Ο Letta θα προχωρήσει σε σχηματισμό κυβέρνησης, μέχρι τη Δευτέρα, και πριν ανοίξουν οι αγορές,-οι οποίες μπορεί και να νευριάσουν που θα ξυπνήσουν σε μια ακέφαλη Ιταλία-, με στελέχη από το κόμμα του Μπερλουσκόνι, του Μόντι και των κεντρο-αριστερών, ενώ ο Βepe Grillo, oι Οικολόγοι και η Λέγκα του Βορρά δήλωσαν ότι θα παραμείνουν στην αντιπολίτευση. Αν φυσικά σχηματιστεί κυβέρνηση…

Πέμπτη 25 Απριλίου 2013

Ευρωβαρόμετρο: Εκτόξευση του ευρωσκεπτικισμού


Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου, τον Νοέμβριο του 2012, η απώλεια εμπιστοσύνης στην Ευρωπαική Ένωση χτυπάει κόκκινο. Στο παραπάνω διάγραμμα αποτυπώνονται οι διαθέσεις των πολιτών τόσο από τις πιστώτριες, όσο και από τις δανειζόμενες χώρες, εντός και εκτός της Ευρωζώνης, (π.χ. Πολωνία), σε δυο χαρακτηριστικές περιόδους, πριν από την κρίση (Μάιος 2007)  και μετά (Νοέμβριος 2012).

Από τις προηγούμενες χώρες, τα μεγαλύτερα ποσοστά σημειώνονται στην Ισπανία, και ΗΒ. Για το δεύτερο δεν περιμέναμε και τίποτε διαφορετικό. Αλλά και στη Γερμανία, τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά, παρά το γεγονός ότι μια πρόσφατη (αν και σε μικρό δείγμα, μόλις 1000 ατόμων) δημοσκόπηση της Handelsblatt δείχνει τους Γερμανούς διχασμένους ως προς το ευρώ. Αντίθετα στο ευρωβαρόμετρο,  ένα σημαντικό ποσοστό, 59%, εμφναίζεται με σοβαρούς ενδοιασμούς ως προς το συνολικό εγχείρημα.

Μόνο η Μέρκελ, συνεχίζει να τα βλέπει όλα ακόμα καλά.

Πηγή: Guardian


Σάββατο 20 Απριλίου 2013

Η στατιστική στην υπηρεσία της προπαγάνδας





Δυο οικονομικές εκθέσεις, τη βδομάδα που μας πέρασε, ήρθαν να δείξουν, με τρόπο που πιο εύγλωττος δεν θα μπορούσε να γίνει, τον ιδεολογικό χαρακτήρα της οικονομικής επιστήμης, που εξ αιτίας αυτού του λόγου και μόνο, θα έπρεπε να διαγραφεί από τις τάξεις των επιστημών, τη γκεμπελικής έμπνευσης παραχάραξη και χειραγώγηση των υποτιθέμενων ουδέτερων αριθμών και στατιστικών στοιχείων με σκοπό την προώθηση συγκεκριμένου πολιτικού αποτελέσματος, και το βρώμικο ρόλο «ευυπόληπτων» και αντικειμενικών δημόσιων οργανισμών και επιστημόνων, ως αγωγών για τη διοχέτευση δήθεν αδιάβλητων συμπερασμάτων σε μια πολιτική εξουσία, που χρειάζεται το επιστημονικό λούστρο για να ξεπλένει τις σκληρές και άδικες πολιτικές της, και σε ένα ήδη δασκαλεμένο στη μισαλλοδοξία και τον κανιβαλισμό, κοινό, που ψάχνει για εξωτερικούς εχθρούς. Ειδικά το γερμανικό.

Η πρώτη εξ αυτών [1], προερχόμενη από το παραμάγαζο του Βερολίνου, την ΕΚΤ, βιάζοντας με ξεδιάντροπο τρόπο τη στατιστική και την κοινή εμπειρία, εμφανίζει το διάμεσο γερμανικό νοικοκυριό, από άποψη φτώχειας, στον πάτο της ευρωζώνης, με τα ισπανικά και ιταλικά στη δεύτερη και τρίτη θέση αντιστοίχως και με τα ελληνικά σε ιδιαίτερη περίοπτη θέση, τέσσερεις θέσεις πάνω από τα γερμανικά, και με διπλάσιο πλούτο στα 100,000 ευρώ. Ο στόχος φυσικά προφανής, ο εκβιασμός, δηλαδή, της γερμανικής κοινής γνώμης ενάντια στη χρηματοδότηση του Νότου, με τρόπο δανεισμένο από τα βορβορώδη δημοσιεύματα των κίτρινων φυλλάδων Bild και Focus.

Όπως ήταν φυσικό η έκθεση της ΕΚΤ αναπαράχθηκε επιλεκτικά και με κραυγές χαιρεκακίας από διατεταγμένους δημοσιογράφους των WSJ, Financial Times, Frankurter Allgemeine κ.ά, ταυτόχρονα όμως ξεσήκωσε και ένα κύμα οργής ανάμεσα σε όσους διέθεσαν αρκετή θέληση και υπομονή για να εντοπίσουν και να ξεσκεπάσουν τη λαθροχειρία. Και πίσω απ’ αυτή και τα γερμανικά άπλυτα, όπως οι πολύ χαμηλοί μισθοί, στα επίπεδα των €400 για το 19% των επισφαλώς εργαζομένων, η στασιμότητα των μισθών καθ’ όλη τη δεκαετία του ευρώ, και η εκρηκτική ανισότητα στην κατανομή του πλούτου.

Ο Wolfgang Münchau [2] σε κείμενό του στους FT (14/4), εντοπίζει τους παράγοντες από τους οποίους προκύπτει η εικόνα του Γερμανού, ως φτωχού συγγενή της ευρωζώνης, αφ’ ενός στην υπερπροβολή απ’ όλες τις μεριές μόνο του διάμεσου και όχι του μέσου πλούτου, και αφ’ ετέρου στις υπαρκτές διαφορετικές συναλλαγματικές ισοτιμίες του ευρώ εντός της ίδιας της Ευρωζώνης, και συγκεκριμένα στο υποτιμημένο γερμανικό ευρώ σε σχέση με τα υπερτιμημένα του Νότου. Προφανώς, κάτι τέτοιο δεν συνιστά νομισματική ένωση, το φάσμα διάλυσης της οποίας, τώρα και με την πραγματικότητα του «κυπριακού ευρώ», γίνεται ακόμα πιο έντονο.

Ο διάμεσος, ως στατιστικό μέγεθος έχει νόημα κυρίως για την ανάδειξη της κατανομής πλούτου στο εσωτερικό μιας χώρας, π.χ. ο πλούτος του άνω 10% σε σχέση με το κάτω 10%. Όταν πρόκειται, όμως, για συγκρίσεις μεταξύ διαφορετικών χωρών, η ποσότητα που έχει νόημα είναι η μέση τιμή. Με βάση αυτό το μέγεθος, η εικόνα για το μέσο γερμανικό νοικοκυριό γίνεται εντελώς διαφορετική, μιας και εμφανίζεται με τετραπλάσιο πλούτο, και ως εκ τούτου η ιεραρχία εντός της ΕΖ αλλάζει δραματικά.

Με την κριτική της έκθεσης της ΕΚΤ και την πολιτική της εκμετάλλευση, καταπιάνονται και οι Paul De Grauwe (LSE) και Yuemei Ji (Uni. of Leuven) [3],  σε άρθρο τους στο Voxeu (16/4), από το οποίο, μέσω της μεγάλη διαφοράς ανάμεσα στο διάμεσο και μέσο πλούτο του γερμανικού νοικοκυριού, προκύπτει και η μεγάλη ανισότητα στην κατανομή του, κάτι για το οποίο, ως φαίνεται, οι απλοί Γερμανοί δεν είναι επαρκώς πληροφορημένοι. Υπάρχει πλούτος στη Γερμανία, μόνο που αυτός συνωστίζεται στα ανώτερα εισοδηματικά κλιμάκια και δεν γίνεται εύκολα ορατός από την πλειοψηφία. Για παράδειγμα, το εισοδηματικά ανώτερο 20% είναι πλουσιότερο κατά 149 φορές από το κατώτερο 20%. Τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει η Γαλλία, με την απόσταση να μειώνεται στις 84 φορές.

Το δεύτερο γεγονός της εβδομάδας ήταν ο σάλος που ξεσηκώθηκε από την «ατίμωση» του πολυβραβευμένου και πολυδιαβασμένου βιβλίου «This Time is Different», των  Reinhart & Rogoff από το Ηarvard, περί της ιστορίας των δημοσιονομικών κρίσεων, το οποίο με τα συμπεράσματά του για τον optimum λόγο εξωτερικού χρέους προς ανάπτυξη στο 90%,  έδινε ουσιαστικά άλλοθι στις κυβερνήσεις για την δικαιολόγηση του μονόδρομου των πολιτικών λιτότητας. Κοντολογίς, οι Herndon, Ash and Pollin [4], (Uni of Massachusetts) (16/4), στην προσπάθειά τους να αναπαράγουν τα αποτελέσματα των R&R, αντιλήφθηκαν παράταιρη στάθμιση και επιλεκτική χρήση των δεδομένων, ώστε να ταιριάζουν με προειλημμένα συμπεράσματα, καθώς και λάθη στο υπολογιστικό τους πρόγραμμα. Είναι άλλωστε γνωστή η περιστρεφόμενη πόρτα ανάμεσα στο Harvard και τα υπόλοιπα πανεπιστήμια της Ivy League και τον Λευκό Οίκο. Ξανακάνοντας τους υπολογισμούς από την αρχή, οι ΗΑP κατέληξαν σε αντίθετο συμπέρασμα, ότι δηλαδή ένα δημόσιο χρέος που υπερβαίνει το 90% μπορεί να φέρει ανάπτυξη 2.2% και όχι ύφεση.

Οι δυο περιπτώσεις που εκθέσαμε θα λογίζονταν ως απόλυτα κοινές και τετριμμένες αν παρέμεναν εντός των ακαδημαϊκών πλαισίων, όπου και θα εντάσσονταν στις συνηθισμένες επιστημονικές διαμάχες. Όπως είδαμε όμως, δεν είναι έτσι. Το ξεσκέπασμά τους δεν έχει να κάνει με την αυτογνωσία των λαών, αλλά  με την αποκάλυψη της νοθείας των υπεράνω πάσης υποψίας εργαλείων που χρησιμοποιεί η εξουσία για να χειραγωγεί.



[1] ECB, «The Eurosystem Household Finance and Consumption Survey»,  http://www.ecb.int/home/pdf/research/HFCS_Statistical_Tables_Wave1.pdf?93617b19d03b9491c9e7adde682e7688

[2] Wolfgang Münchau, «The riddle of Europe’s single currency with many values», http://www.ft.com/intl/cms/s/0/67f9afde-a2c5-11e2-bd45-00144feabdc0.html#axzz2QkNdJ81e

[3] Paul De Grauwe, Yuemei Ji, «Are Germans really poorer than Spaniards, Italians and Greeks?»,  http://www.voxeu.org/article/are-germans-really-poorer-spaniards-italians-and-greeks

[4] HAP, «Does High Public Debt Consistently Stifle Economic Growth? A Critique of Reinhart and Rogoff»,
http://www.peri.umass.edu/fileadmin/pdf/working_papers/working_papers_301-350/WP322.pdf

Κυριακή 14 Απριλίου 2013

Το κόμμα του μάρκου στη Γερμανία




Όσο η κρίση στην Ευρωζώνη βαθαίνει, όσο η λιτότητα, παρά την αγριότητά της αποδεικνύεται ατελέσφορη, όσο ο διαλυτικός ρόλος του ευρώ αρχίζει να γίνεται κατανοητός από όλο και περισσότερους πολίτες, και όσο η ύφεση αρχίζει να απειλεί και τις μητροπόλεις του κέντρου, τόσο ο ευρωσκεπτικισμός θα ανεβαίνει και η ισορροπία της Ευρωζώνης θα γίνεται ολοένα και πιο ασταθής.

Κόμματα που πρεσβεύουν την επιστροφή στα εθνικά νομίσματα αποκτούν σημαντικό πολιτικό βάρος με τάσεις αυξητικές του εκτοπίσματός τους. Και δεν είναι μόνο τα ακροδεξιά, όπως στη Γαλλία και την Ολλανδία. Ο Bepe Grillo σαρώνει στην Ιταλία, το ίδιο και το Ukip στη Βρετανία που οι τελευταίες δημοσκοπήσεις το φέρνουν τρίτο στη σειρά μετά τους Τόρυς και τους Εργατικούς, ενώ και στην Κύπρο η πιθανότητα αποχώρησης από το ευρώ συντονίζεται με μεγάλο τμήμα της κοινωνίας. Στην Ελλάδα, το ίδιο, σύμφωνα πάλι με τελευταίες δημοσκοπήσεις, και ο πολιτικός φορέας που θα μπορούσε να πραγματοποιήσει το πήδημα εκτός ευρώ δείχνει για πρώτη φορά να αμφιταλαντεύεται χωρίς να προσπαθεί να το κρύψει.

Παρόλο που το γενικό αίσθημα στην Ευρωζώνη δεν έχει γύρει καθαρά υπέρ της διάλυσής της, τούτο κατά κύριο λόγο οφείλεται στο φόβο που προκαλεί το άγνωστο, καθ’ ότι τα ανώτερα θεσμικά όργανα αρνούνται (ακόμα) να θέσουν το θέμα μιας συντεταγμένης διάλυσης στο δημόσιο διάλογο, παρά στη δυσαρέσκεια για την απώλεια ενός παραδείσου.

Μόλις σήμερα, ο ευρωσκεπτικισμός αποκτάει και επισήμως πολιτική έκφραση και στη Γερμανία με την ιδρυτική διακήρυξη του κόμματος Alternative for Germany σε πολυτελές ξενοδοχείο του Βερολίνου, ύστερα από πρωτοβουλία  ομάδας ευυπόληπτων οικονομολόγων, ακαδημαϊκών, καθηγητών πανεπιστημίου και επιχειρηματιών. «Με τα τόσα Dr. και Prof. να προηγούνται των ονομάτων των προσκεκλημένων, κανείς είχε την εντύπωση ότι βρισκόταν σε επιστημονικό συνέδριο», ανέφερε κάποιος σχολιαστής.

Το κεντρικό στίγμα του κόμματος είναι η συντεταγμένη διάλυση της ευρωζώνης, και η επιστροφή στα εθνικά νομίσματα, για το λόγο ότι η σημερινή κατάσταση με τις συνεχείς διασώσεις αφ’ ενός έχει κουράσει τους γερμανούς, αφ’ ετέρου αποτρέπει και τις περιφερειακές χώρες από το να ορθοποδήσουν. Επιπλέον για να μην γίνει καμιά σύγχυση με τους νεοναζί δηλώνει ότι ούτε εθνικιστικό είναι, ούτε εναντίον της μετανάστευσης.

Αν και οι Γερμανοί σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, δηλώνουν σε μεγαλύτερα ποσοστά λάτρεις του ευρώ, εν τούτοις, σε δημοσκόπηση της Handelsblatt (2-3 Απριλιου), ένα 27% δήλωσε ότι πιθανόν και να το ψήφιζε στις επικείμενες εκλογές. Οι ιδρυτές του, λογικό είναι να προσβλέπουν ακόμα και σε διψήφια ποσοστά. Κάποιοι αναλυτές όμως θεωρούν ότι θα είναι δύσκολο να πιάσει ακόμα και το 5%, το όριο που απαιτείται για την είσοδο στην Bundestag, παρά το γεγονός ότι στην πολιτική αρένα, όπως παραδέχονται, υπάρχει αρκετός κενός χώρος για να ένα ευρωσκεπτικιστικό κόμμα. 

Είτε έτσι, όμως, είτε αλλιώς, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αρπάξει αρκετές ψήφους από το κόμμα της Μέρκελ, κυρίως όμως από το κόμμα των φιλελευθέρων, που έτσι κι αλλιώς πνέει τα λοίσθια, με αποτέλεσμα, η Μέρκελ να μην μπορέσει τον Σεπτέμβριο να σχηματίσει κυβέρνηση και να στραφεί στους σοσιαλδημοκράτες και στον γελοίο Steinbrück, για έναν ακόμα Μεγάλο Συνασπισμό. Όπως δηλώνουν πάντως οι ιδρυτές του νέου κόμματος, το ¼ των μελών τους προέρχεται από το SPD και τους Πράσινους, γεγονός που δείχνει ότι ο ευρωσκεπτικισμός και ο φόβος ότι και η δική τους οικονομία τελικά θα απειληθεί,  αγγίζει τους Γερμανούς πέρα και πάνω από πολιτικές παρατάξεις.

Το κομβικό σημείο πάντως είναι η πορεία της Ιταλίας και Ισπανίας. Αν κάποια από αυτές τις δυο οικονομίες χρειαστούν τους επόμενους μήνες κονδύλια «διάσωσης», τότε πες ότι η Μέρκελ τις έχει χάσει κιόλας τις εκλογές. Κι επειδή δεν υπάρχει καμιά περίπτωση να το θελήσει, θα συνεχίσει να κάνει για λίγο ακόμα καιρό τα στραβά μάτια χαλκεύοντας τα νούμερα και υποβιβάζοντας τους κινδύνους. Οι μαγκιές είναι μόνο για τις μικρές χώρες, όπου μπορεί αβρόχοις ποσί να βγάζει το μαστίγιο και να δείχνει πυγμή. Στις μεγάλες, «μούγγα στη στρούγκα».

Πάντως το κλίμα στην ευρωζώνη είναι τόσο εύθραυστο, που κάποιο τυχαίο και φαινομενικά ασήμαντο γεγονός, ας πούμε κάποιος αντίστοιχος του Φραγκίσκου Φερδινάνδου, να γυρίσει το κλίμα και να φέρει το πάνω-κάτω.



Διαβάστε επίσης σχετικά στον Economist (13/4/2013) "Germany and the Euro: Don't make us Fuhrer. Germans are losing patience with being cast as the eurozones'scapegoats


  
  

Παρασκευή 12 Απριλίου 2013

Πέντε (+1) τραγουδάκια για την κηδεία της Θάτσερ


The Larks - Maggie Maggie Maggie (out out out)




Maggie Maggie Maggie
Out! Out! Out!

Heffner - The Day That Thatcher Dies
We will laugh the day that Thatcher dies,
Even though we know it's not right,
We will dance and sing all night.

Elvis Costello - Tramp the Dirt Down
Oh I'll be a good boy, I'm trying so hard to behave
Because there's one thing I know, I'd like to live
Long enough to savor
That's when they finally put you in the ground
I'll stand on your grave and tramp the dirt down

Newtown Neurotics - Kick out the Tories
Lets kick out the Tories
the rulers of this land
for they are the enemies
of the British working man
and it shows, while that bastard is in unemployment grows
and it shows, in hospitals, factories and the schools that they've closed.

V.I.M - Maggie's Last Party
(sampling Maggie:)
It's a party, It's a party... yes, yes, yes!
ΠΗΓΗ: Red Pepper

Και το περίφημο "Ding Dong the Witch is Dead"
το οποίο θα παίξει και το BBC μιας και θα χτυπήσει πρωτιά στα βδομαδιάτικα charts!





Πέμπτη 11 Απριλίου 2013

Μύδροι της Glenda Jackson εναντίον της Θάτσερ στο κοινοβούλιο






¨Η μεγαλύτερη ζημιά που προκάλεσε ήταν ότι μετέτρεψε αυτά που ως τότε θεωρούνταν βίτσια σε αρετές: εγωισμός, απληστία..." 


Δευτέρα 8 Απριλίου 2013

Το «Ολλανδικό σάντουιτς» των $13 τρισεκατομμυρίων




Χθες, προχθές πήρε το μάτι μου δημοσίευμα εφημερίδας με τις δηλώσεις κάποιου Κύπριου μεγαλοδικηγόρου, σύμφωνα με τις οποίες πίσω από την οικονομική καταστροφή της Κύπρου βρίσκεται κυρίως η Ολλανδία. «Με την Ολλανδία βρισκόμαστε σε ένα πολύ σοβαρό ανταγωνισμό όσον αφορά την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και εργασίες από τη διεθνή επιχειρηματική κοινότητα», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Θα το είχα προσπεράσει αν δεν θυμόμουν ότι σε  σχετικά πρόσφατο κείμενο, «Ο Καπιταλισμός είναι ένα υπέροχο σύστημα…» είχα αναφερθεί ξανά στην Ολλανδία, η οποία σύμφωνα με στοιχεία που παρέθετε ο Nicholas Shaxson στο βιβλίο του «Offshore τα Νησιά των Θησαυρών», εμφανιζόταν ως ένας περίοπτος αγωγός μαύρου χρήματος προς υπεράκτια κέντρα,  ύψους  $18 τρις ετησίως. Κάποιοι που το διάβασαν θεώρησαν ότι το «τρις» ήταν πέρα από κάθε φαντασία και ότι πιθανόν να είχε γίνει κάποιο λάθος στη μεταφορά. Για παράδειγμα εκ παραδρομής, τα δις να έγιναν τρις. Πήγα πίσω στο βιβλίο και ξανατσέκαρα το νούμερο. Όχι δεν είχε γίνει κάποιο λάθος.

Μιας και η Ολλανδία, λόγω Ντάισελμπλουμ και υπερχρέωσης ξαναήρθε στο προσκήνιο, είπα να το ξαναψάξω το θέμα. Δεν χρειάστηκε πολύ: ψάχνοντας με τις λέξεις κλειδιά «Netherlands, tax haven», το google στέναξε από το βάρος των ευρημάτων! Άρα, τόσο ο Κύπριος μεγαλοδικηγόρος, όσο και ο Shaxson είχαν απόλυτα ακριβείς πληροφορίες.


Από το ενδελεχές ξεσκόνισμα των ετήσιων εκθέσεων και ισολογισμών των 100 μεγαλύτερων εταιριών του πλανήτη και των Ολλανδικών θυγατρικών τους, η εφημερίδα Volkskrant έφτασε στο συμπέρασμα ότι η Ολλανδία αποτελεί προσφιλές φορολογικό καταφύγιο ήδη από το 2005. Από τις 100 πολυεθνικές που εξετάστηκαν, οι 91 διατηρούν στη χώρα θυγατρικές, εκ των οποίων οι 60 για λόγους φοροαποφυγής, ενώ άλλες 17 είναι ύποπτες για τον ίδιο λόγο.

Σ’ όλα τα μεγάλα σκάνδαλα των τελευταίων ετών, όπως αυτά των Enron, Parmalat, Trafigura κλπ, εμπλέκονται Ολλανδικά τραστ και συνεργαζόμενες εταιρίες στην Καραϊβική. Ακόμα χειρότερα, η Ολλανδία αποτελεί τον ενδιάμεσο αγωγό για τη μεταφορά και ξέπλυμα μαύρου χρήματος της Ιταλικής μαφίας, Κινέζικων εγκληματικών οργανώσεων (Chinese triads), Ρώσων πετρελαιάδων και Κολομβιανών ναρκο-οίκων.

Μικρές αγροικίες στα περίχωρα του Άμστερνταμ και άδεια, χωρίς υπαλλήλους, γραφεία στο αεροδρόμιο Σκίπχολ αποτελούν έδρες-γραμματοκιβώτια κολοσσών όπως η BP, η Vietnam BV, η Amoco Chemical Malaysia Holding BV, η AA Holdings Argentina BV, η Rio Tinto's Mali Diamond Exploration BV, ενώ σύμφωνα με έρευνα της Νορβηγικής οργάνωσης «Publish What You Pay» η Ολλανδία αποτελεί τον δεύτερο πιο δημοφιλή προορισμό των μεταλλευτικών εταιριών, από τα πλέον μακρινά και γεωγραφικά διασκορπισμένα μέρη, (358 εν συνόλω θυγατρικές),   για το λόγο ότι κρατάει εφτασφράγιστες τις ιδιοκτησιακές λεπτομέρειες των τραστ, δεν απαιτεί δημοσιοποίηση ισολογισμών και γενικά παρέχει ασύγκριτες διευκολύνσεις εχεμύθειας.

Μόνο τον τελευταίο καιρό έχουν ιδρυθεί πάνω από 10,000 εταιρίες-σφραγίδα, ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγονται κολοσσοί όπως η Google, Yahoo, Wal-Mart, Starbucks, Microsoft, Gazprom, Dell Inc., Merck  & Co, για τι άλλο, παρά για να ελαττώσουν τα φορολογικά τους βάρη και να αποφύγουν ν’ αποδώσουν αυτό που τους αναλογεί στις χώρες όπου λειτουργούν και πραγματοποιούν πωλήσεις. Χρησιμοποιώντας τεχνικές με μαφιόζικου τύπου υποκοριστικά όπως «Ολλανδικό σάντουιτς», οι πολυεθνικές αλλά και μεμονωμένοι κροίσοι, όπως για παράδειγμα οι U2, διοχέτευσαν μέσω ολλανδικών «ειδικών χρηματοπιστωτικών εργαλείων», μόνο για το 2010, 10.2 τρις ευρώ σε εξωτικούς προορισμούς, όπως αποκαλύπτουν στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ολλανδίας.
Η Google για παράδειγμα, όπως αναφέρει το Bloomberg, σε πρόσφατο εκτενές ρεπορτάζ έσπρωξε το 2011 στις Βερμούδες, μέσω του ολλανδικού της παραμάγαζου, $10 περίπου δις. Το αποτέλεσμα ήταν να ελαττώσει τις φορολογικές της υποχρεώσεις κατά $2 δις μόνο γιαυτή τη χρονιά.


Τη στιγμή που οι λαοί της Ευρώπης συντρίβονται κάτω από την πρέσα της αδικίας και της ένδειας, η κατάπτυστη Ολλανδία προσφέρει ξεδιάντροπα χείρα βοηθείας στους θύτες και κερδίζει.  


Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά του Ολλανδικού μοντέλου διευκολύνσεων, που το καθιστούν ανάρπαστο;
1.      Το μεγάλο δίκτυο των συμφωνιών αποφυγής διπλής φορολόγησης με πάνω από 100 χώρες, ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγονται και πατενταρισμένοι φορολογικοί παράδεισοι. Χρήση του απλόχερου αυτού  δικτύου ελαττώνει σημαντικά, έως μηδενίζει, το φόρο παρακράτησης σε μερίσματα, τόκους και πνευματικά δικαιώματα που πρέπει να πληρώσουν οι εταιρίες που έχουν σαν βάση τους την Ολλανδία στις offshore θυγατρικές. Όσες ευυπόληπτες χώρες δεν έχουν συνάψει συμφωνίες διπλής φορολόγησης με Κέιμαν ή Βερμούδες, για παράδειγμα, επιβάλουν υψηλή φορολογία, έως και 33% στις συγκεκριμένες δοσοληψίες. Όχι όμως και η Ολλανδία. Ως αντάλλαγμα δε για τη διακριτικότητα και τις διευκολύνσεις που τους παρέχονται, οι απανταχού φοροφυγάδες αφήνουν στη χώρα το κάτι τις τους, δηλαδή ένα μικροσκοπικό ποσοστό των κερδών τους. Φασούλι, το φασούλι όμως η Ολλανδία μαζεύει κοντά στο 1 δις, χώρια τις θέσεις εργασίας και τις καινοτομίες στοο χώρο του finance.

2.      Η εξαίρεση από τη φορολογία όσων εταιριών εισάγουν τα κέρδη τους στην Ολλανδία για να τα επαναεξάγουν σε μια από τις παραδεισένιες χώρες όπου ο κάθε είδους φόρος θεωρείται απαράβατο ταμπού. Εξού και το όνομα «σάντουιτς». Για τους φιλομαθείς και τους πιο προχωρημένους, αν το «Ολλανδικό σάντουιτς» φέρνει σοβαρά αποτελέσματα, σε συνδυασμό με το «Ιρλανδικό σάντουιτς», μπορεί να κάνει θαύματα. Σχετικό γράφημα υπάρχει στους NYT, όπου δείχνει βήμα-βήμα τη λειτουργία του θαυμαστού αυτού σχήματος για την Apple.
Αλλά ας δούμε κι ένα χειροπιαστό παράδειγμα, παίρνοντας σαν πρότυπο τη Google. Όταν μια εταιρία οπουδήποτε στον κόσμο αγοράζει μια διαφήμιση μέσω Google στέλνει τα χρήματα στην Google Ιρλανδίας, όπου ο εταιρικός φόρος είναι χαμηλός στο 12.5%. Δώρον άδωρον φυσικά, διότι η Google δηλώνει πάρα πολύ χαμηλά κέρδη. Τα πράγματα θα τελείωναν εδώ, αν η αχαριστία είχε κάποια όρια. Δεν έχει όμως, κι έτσι η Google πασχίζει με κάθε τρόπο να στείλει τα κέρδη της στις παιδικές χαρές της Καραϊβικής. Αν το κάνει απ ευθείας από την Ιρλανδία, θα χαρατσωθεί ακριβά, διότι δεν υπάρχει συμφωνία αποφυγής διπλής φορολόγησης. Μπορεί να το κάνει όμως μέσω Ολλανδίας, καθ’ ότι η Ιρλανδία δεν φορολογεί ορισμένες πληρωμές εντός της ΕΖ. Έτσι λοιπόν και το χρήμα πατήσει στην Ολλανδία, πες πως έφτασε κιόλας στις Βερμούδες! Η ολλανδική θυγατρική Google Netherlands Holdings, που είναι φυσικά μόνο στα χαρτιά αναλαμβάνει να περάσει το 99.8% των πληρωμών από Ιρλανδία στις Βερμούδες. Το υπόλοιπο πάει στα φορολογικά ταμεία της Ολλανδίας, κι ούτε γάτα, ούτε ζημιά!



   
Τι κάνει η ΕΕ γι αυτό; Τα στραβά μάτια! Ξεφεύγει με μια χαλαρή σύσταση, για τα μάτια του κόσμου όπως πάντα, ότι οι διακρατικές συνθήκες θα πρέπει τουλάχιστον να λαμβάνουν τα μέτρα τους ώστε τα κέρδη να φορολογούνται σε κάποιο μέρος τελικά, κι όχι πουθενά. Για να μπορέσει όμως  η σύσταση να γίνει συνθήκη, θα πρέπει να επικυρωθεί κι από τα 27 κοινοβούλια, συμπεριλαμβανομένου και του Ολλανδικού. Και όπως αντιλαμβάνεστε, το πράγμα θα μείνει γι άλλη μια φορά στα χαρτιά!




Κυριακή 7 Απριλίου 2013

Γιατί το όριο των €100,000 στις καταθέσεις σύντομα θα παραβιαστεί




Παρά τις όποιες διαβεβαιώσεις της ευρωελίτ, έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι τα λόγια της δεν έχουν περισσότερη βαρύτητα από ό,τι οι πορδές της.

Παράδειγμα 1ο.
Η απόφαση του 1ου eurogroup όπου σύσσωμοι και οι 17 ΥΠΟΙΚ επικύρωσαν με βουλοκέρι και χωρίς κανένα ενδοιασμό το κούρεμα κάτω των 100,000 στις κυπριακές τράπεζες ανεξαιρέτως. Αγνοούσαν την ύπαρξη ευρωπαϊκής συνθήκης που ορίζει το όριο προστασίας στις 100,000; Φυσικά και το γνώριζαν. Αλλά στο βαθμό που δεν υπάρχει κανένα σώμα να τους ελέγχει, και στο βαθμό που οι λαοί ακόμα ψάχνονται, η Γερμανία και οι υποτακτικοί της μπορούν να αλωνίζουν ελεύθερα.

Παράδειγμα 2ο.
Μετά την κυπριακό ΟΧΙ, η επόμενη σκέψη που η ευρωελίτ κατέβασε άμεσα στο τραπέζι ήταν η προστασία των καταθέσεων μέχρι του ορίου των 20,000, ποσό, που κατά τη γνώμη μας αποτελεί και το defacto νέο όριο προστασίας. Οι όποιες συνθήκες, αναθεωρούνται είτε αυτοστιγμή, είτε εκ των υστέρων για τη διατήρηση του προσωπείου, τάχαμ δήθεν, της νομιμότητας.

Παράδειγμα 3ο.
Εφ’ όσον το δόγμα bail-in αποτελεί πλέον γεγονός, διότι η λιτότητα, ως όπλο καταστροφής κεφαλαίων αρχίζει να πνέει τα λοίσθια, πολλοί σπεύδουν να τακτοποιήσουν τις αποταμιεύσεις τους με τρόπο τέτοιο ώστε να εξασφαλίσουν την προστασία τους βάσει του ορίου των 100,000, με αποτέλεσμα, σε ενδεχόμενο μελλοντικό κούρεμα να μην βρεθούν τα απαραίτητα κεφάλαια από τις ανασφάλιστες καταθέσεις για το bail-in. Ο μόνος τρόπος να εξασφαλιστούν είναι απλά να κατεβεί το όριο ασφάλειας. Στοιχειώδες!

Υπενθυμίζουμε ότι κάτω από αυτές τις συνθήκες, και λόγω του γεγονότος ότι οι περισσότερες τράπεζες στο δυτικό κόσμο είναι κατ’ ουσίαν πτωχευμένες, το να προσπαθήσεις να πιαστείς από λόγια, συνθήκες και υποσχέσεις, αποτελεί το άκρον άωτον της ηλιθιότητας.