Πώς μοιράστηκε ο πλούτος

Τα μάθατε τι έγινε την προηγούμενη βδομάδα στις ΗΠΑ. Οι δημοκρατικοί δεν μπόρεσαν να τα βρουν με τους τρελαμένους ρεπουμπλικάνους, που ελέγχουν τη βουλή, όσον αφορά τις περικοπές στον προϋπολογισμό. Τέλος πάντων στο παρά πέντε, κι ενώ ήταν έτοιμος να προβεί σε στάση πληρωμών, ο «καημένος» ο Ομπάμα έσκυψε το κεφάλι, και συμφώνησε (για μια βδομάδα δηλαδή) σ’ ένα πενιχρό κόψιμο 38 δις δολαρίων, τα οποία θα αφαιρεθούν από μισθούς συντάξεις, επιδόματα ανεργίας, κοινωνικές παροχές, και τα λοιπά γνωστά.

Εν τω μεταξύ αν θυμόσαστε εκεί γύρω στο Νοέμβριο, ο και πάλι καημένος Ομπάμα αναγκάστηκε να επεκτείνει για άλλα δυο χρόνια τη χαμηλή φορολογία των super-rich, που ίσχυε από την εποχή του αείμνηστου Μπους του νεότερου. Υπολογίζεται ότι το δημόσιο από αυτή τη «γενναία πράξη» χάνει ετησίως γύρω στο 1 τρις, της ιδίας περίπου τάξης όσο και ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός, ($3.8 τρις) και 100 περίπου φορές περισσότερο από όσο έχει προγραμματίσει να περικόψει από τα φτωχά στρώματα.

Δεν χρειάζεται και πολύ μυαλό για να καταλάβει κανείς πώς σε αυτόν τον αντεστραμμένο κόσμο είναι οι φτωχοί εκείνοι που έρχονται για να ελεήσουν τους πλούσιους.

Ας δούμε λοιπόν πώς εξελίσσεται διαχρονικά, συγκεκριμένα από το 1913 μέχρι σήμερα ο συντελεστής φορολόγησης των υψηλότερων (κόκκινη καμπύλη) και χαμηλότερων (μπλε καμπύλη) εισοδημάτων. Αυτό φαίνεται πολύ παραστατικά στο επόμενο γράφημα. Παρατηρούμε ότι η μεγαλύτερη διαφορά εμφανίζεται μεταπολεμικά, στα λεγόμενα golden years, που έδωσαν και τους μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης και ευημερίας και τη μικρότερη ανεργία, ενώ από τη δεκαετία του ’70 και εντεύθεν βαίνει συνεχώς μειούμενη, και προσέξτε, στα ίδια επίπεδα με την περίοδο 1925-1930, δηλαδή, λίγο πριν από το μεγάλο κραχ. Σε απόλυτα νούμερα ο φορολογικός συντελεστής έφτανε τότε το 90%, ενώ σήμερα χτυπάει ταβάνι στο 35%.

Και τι έγινε αυτό το χρήμα που κερδήθηκε επειδή δεν φορολογήθηκε; Επενδύθηκε, στην παραγωγή για ν’ αυγατίσει και να δώσει δουλειές; Ούτε γι αστείο! Το χρήμα αυτό πήγε κατευθείαν στις τσέπες των ευεργετημένων οι οποίοι το μετέτρεψαν σε εισόδημα. Δείτε το παρακάτω γράφημα, το οποίο δείχνει καθαρά τη σταδιακή άνοδο του μεριδίου του εθνικού εισοδήματος που καρπώθηκε το 1%, το 0.1% και το 0.01% των περισσότερο πλουσίων, άνοδος η οποία παρατηρείται να συμβαίνει από τα τέλη της δεκαετίας του ’70, τότε δηλαδή που άρχισε και η φορολογία να παίρνει την κατηφόρα.

Στο επόμενο γράφημα φαίνεται ακόμα πιο καθαρά πόση ήταν αυτή η αύξηση του εισοδήματος αθροιστικά από το 1979 μέχρι το 2005. Για παράδειγμα το κατώτερο 5% είδε τα εισοδήματά του ν’ αυξάνουν κατά τι λιγότερο του 10%, ενώ το υψηλότερο 1% κατά 175%.

Πολλοί θιασώτες της παγκοσμιοποίησης, κατ’ ουσίαν της ασυδοσίας των κεφαλαίων, επαίρονταν ότι τα χρόνια μετά το ’80, ήταν χρόνια μεγάλης ανάπτυξης και πλούτου. Αν και τώρα έχουμε μάθει από πρώτο χέρι τι σόι πράγμα ήταν τα χρόνια αυτά, αλλά και πριν που δεν τα είχαμε ακόμα γνωρίσει, με μόνο αυτό το γράφημα, θα μπορούσαμε να πούμε με ασφάλεια ποιους και πόσο ωφέλησε η παγκοσμιοποίηση.

Τώρα γιατί αυτή η ιδιαίτερη περιποίηση προς τα μεγάλα πορτοφόλια… Ε! δεν χρειάζεται να μπούμε καν στον κόπο ν’ απαντήσουμε. Αν ήταν αλλιώς τα πράγματα ποιος θα βρισκόταν να χρηματοδοτεί τις εκλογικές εκστρατείες των φιλόδοξων πολιτικών, και ποιος θα προθυμοποιείτο να αγοράζει κρατικά χρέη, που όλως παραδόξως είναι ο ίδιος που τα δημιουργεί;

Και φυσικά, το σενάριο που περιγράψαμε προηγουμένως βρίσκει τέλεια εφαρμογή και στη δική μας πατρίδα. Οι περικοπές που υφιστάμεθα είναι άμεση απόρροια της φορολογικής ελάφρυνσης, φοροαπαλλαγής και φοροδιαφυγής του υψηλότερου εισοδηματικού στρώματος. Έτσι εξηγείται το παράδοξο, τα φτωχομάγαζα στις συνοικίες να κλείνουν και το Golden Hall σε χρονιές κρίσης να εκτοξεύει τα κέρδη του.

Υ.Γ1. Το παρόν βασίστηκε σε άρθρο του R. Wolff στον Guardian 1/3/2011