Μερικές αλήθειες για το κατά κεφαλή ΑΕΠ της Ελλάδας

Όπως γνωρίζουμε από την εμπειρία μας, το κατά κεφαλή ΑΕΠ μια χώρας, ο πλούτος της δηλαδή, (εδώ gdp), συνδέεται στενά με την ανταγωνιστικότητά της (εδώ GCI), με μια θετική σχέση: όσο πιο ανταγωνιστική, τόσο πιο πλούσια. 

Αν βάλουμε σε ένα γράφημα το gdp στον οριζόντιο άξονα και τον δείκτη ανταγωνιστικότητας στον κάθετο για χώρες απ' όλον τον κόσμο (επάνω) και για χώρες από την Ευρώπη (κάτω), παρατηρούμε ότι αυτές ομαδοποιούνται κατά μήκος της κόκκινης ευθείας γραμμής, η οποία είναι η καλύτερη που μπορούμε να τραβήξουμε, με κάποιες να πέφτουν επάνω της, και κάποιες άλλες να βρίσκονται από πάνω ή από κάτω. 

Η σχέση που συνδέει το κατά κεφαλήν ΑΕΠ με τον δείκτη ανταγωνιστικότητας δεν είναι γραμμική, αλλά πολυωνυμική, ως εξής:

GCI ~(gdp)^α , όπου α=0.1

Αν πάρουμε τους λογαρίθμους κι από τα δυο μέλη της εξίσωσης έχουμε log(GCI)~αlog(gdp), η οποία σχέση υποδηλώνει ευθεία γραμμή και την οποία βλέπουμε στα δυο γραφήματα επάνω, για το λόγο ότι οι άξονες, αν προσέξατε, είναι σε λογαριθμική κλίμακα.

Ο δείκτης ανταγωνιστικότητας όπως φαίνεται στο WEF 2011-2012, κυμαίνεται ανάμεσα στο 5.74 (Ελβετία) και στο 2.87 (Τσάντ). Για την Ελλάδα, (GRE), η οποία καταλαμβάνει την 90η θέση ανάμεσα σε 142 χώρες, είναι στο 3.92.

Τι παρατηρούμε;

Ότι η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από την κόκκινη γραμμή και μάλιστα στο (b) γράφημα πολύ πιο κάτω απ' αυτήν, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο κατά κεφαλή πλούτος που κατέχει, στα περίπου $27000  δεν δικαιολογείται από την ανταγωνιστικότητά της. Με βάση την ανταγωνιστικότητά της, το κατά κεφαλή ΑΕΠ θα έπρεπε να είναι γύρω στα $4000. Όπως φαίνεται καθαρά, και στην περίπτωση αυτή η Ελλάδα είναι κραυγαλέα μοναδική, με μια από τις χαμηλότερες θέσεις στην Ευρώπη, στα ίδια επίπεδα με Σερβία και Βοσνία Ερζεγοβίνη. Η Σλοβενία έχει το ίδιο περίπου κατά κεφαλή ΑΕΠ, αλλά με πολύ μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα. Ενώ η Σερβία με ίδια ανταγωνιστικότητα με την Ελλάδα έχει πολύ χαμήλο gdp per capita.

Αντιθέτως η Γερμανία, η οποία πέφτει πολύ πιο πάνω από την ευθεία γραμμή έχει πολύ μικρότερο πλούτο απ' ότι θα έπρεπε με βάση την ανταγωνιστικότητά της. Κανονικά, το gdp θα έπρεπε να βρίσκεται σο επίπεδο των $100,000. 

Παρατηρούμε επίσης ότι το gdp της Νορβηγίας και Λουξεμβούργου δεν δικαιολογείται από την ανταγωνιστικότητά τους, αλλά εδώ ίσως φταίει το πετρέλαιο για τη Νορβηγία και ο financial sector του Λουξεμβούργου, ελέω ΕΕ, που σημαίνει ότι δεν απαιτείται ιδιαίτερα αυξημένη ανταγωνιστικότητα για να κερδίσουν το ψωμί τους. 

Στο παραπάνω γράφημα βλέπουμε τη μεταβολή του ρυθμού ανάπτυξης των ευρωπαικών χωρών το διάστημα 2008-2011 σα συνάρτηση του δείκτη D, που ισούται με τη διαφορά της πραγματικής ανταγωνιστικότητας μιας χώρας από αυτή που θα έπρεπε να έχει βασει του πλούτου της, δηλαδή το D είναι η κάθετη απόσταση από την κόκκινη γραμμή στα δυο πρώτα διαγράμματα. 

Αυτό που παρατηρούμε είναι ότι χώρες με θετικό D είχαν ταχυτερη ανάπτυξη.

Και τέλος, στο επόμενο διάγραμμα βλέπουμε τη θέση της Ελλάδας με βάση το συντελεστή διαφθοράς, corruption perception index (CPI) ο οποίος μεταβάλλεται από το 10 (μηδενική διαφθορά) ως το 1. Η Ελλάδα για το 2011 βρισκόταν στην 80η θέση.

 

Παρ' όλο που η Ελλάδα στον ευρωπαικό χώρο έχει να δείξει τη μεγαλύτερη διαφθορά, εν τούτοις απολαμβάνει ένα εξαιρετικά υψηλό κατά κεφαλή ΑΕΠ.

Τα συμπεράσματα δυστυχώς είναι αρκετά δυσάρεστα. Το κατά κεφαλή ΑΕΠ, για το 2011 απ' όπου είναι τα στοιχεία, δεν αντιστοιχεί στα επίπεδα ανταγωνιστικότητας και διαφθοράς τα οποία και θα πρέπει να ανέλθουν σε κανονικά για την ΕΕ επίπεδα.

ΥΓ. Τα στοιχεία είναι από 'δω.