Προϋπολογισμοί, έσοδα και ελλείμματα τη δεκαετία 2000-2009

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η μελέτη "Οικονοµική κρίση και ελληνική οικονοµία: το τέλος των δηµοσιονοµικών αποκλίσεων και επιπτώσεις" των Σταύρου Ζωγραφάκη και Παύλου Σπαθή, όπως δημοσιεύτηκε στις 22 Μαρτίου 2010, σε μια ημερίδα με πρωτοβουλία της Τράπεζας της Ελλάδας, με θέμα "Η Ελληνική αγορά εργασίας: Χαρακτηριστικά, εξελίξεις και προκλήσεις".

Από την εν λόγω εργασία μεταφέρω:

το έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης στα έτη 2000-2009 όπως προγραμματίστηκε και όπως τελικά προέκυψε,

το σύνολο των εσόδων, όπως προβλέφθηκαν και τελικά όπως εισπράχτηκαν,

τις δαπάνες δημοσίων επενδύσεων, την πρόβλεψη και την υπέρβαση αυτών, καθώς επίσης και

την πορεία του χρέους, του προβλεπόμενου και του τελικού.

Έλλειμμα Κεντρικής Κυβέρνησης

Τα ποσά είναι σε δις ευρώ.

Το χαρακτηριστικό από το εν λόγω γράφημα, είναι ότι για όλη τη δεκαετία οι προϋπολογισμοί σχεδιάζονται ελλειμματικοί από τα γεννοφάσκια τους. Μέχρι το 2002, την χρονιά που μπήκαμε στο ευρώ, παρατηρούμε μια συντηρητική αντιμετώπιση ως προς τα ελλείμματα, και οι υπερβάσεις είναι οριακές. Από το 2002 και μετά, τους δίνουν και καταλαβαίνουν, υποθέτω, λόγω της πρόσβασης σε φτηνότερο χρήμα δανεισμού και λόγω της πίστης ότι με το ευρώ μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Το άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι το 2004 (Ολυμπιακοί αγώνες), έχουμε την μεγαλύτερη υπέρβαση του προϋπολογισμού κατά 6,6 δις, ενώ ήδη είχε προβλεφθεί ένα ισόποσο έλλειμμα με 6,3 δις ευρώ. Από κει και μετά βλέπετε την πορεία των ελλειμμάτων, με αποκορύφωμα το 2009, όπου το πρόσθετο έλλειμμα ανέρχεται στα 20,6 δις, ενώ το συνολικό στα 29,4 δις.

Τα γραφήματα που ακολουθούν, με τα έσοδα/έξοδα της κεντρικής κυβέρνησης, δείχνουν αναλυτικά την προέλευση των ελλειμμάτων.

Έσοδα Προϋπολογισμού

Οι στήλες με γκρι χρώμα αντιστοιχούν στα προγραμματισμένα έσοδα, οι πορτοκαλί στην υστέρηση εσόδων, ενώ οι πράσινες στην υπέρβαση, η οποία συμβαίνει μόνο για δυο χρονιές, το 2000 και 2007, κατά 4,4 δις και 1 δις ευρώ αντίστοιχα. Από την ανάλυση των αστοχιών στη συλλογή εσόδων, η οποία φτάνει στα 14,4 δις μόνο για το 2009, προκύπτει ότι η μεγαλύτερη υστέρηση προκύπτει από τη μη συλλογή του ΦΠΑ, από τους φόρους των νομικών προσώπων και της περιουσίας, που δεν εισπράχτηκαν σύμφωνα με τις προβλέψεις.

Δημόσιες Δαπάνες

Από την ανάλυση των ερευνητών προκύπτει ότι ο σημαντικότερος παράγοντας για τις υπερβάσεις στις δαπάνες, ήταν οι δαπάνες για την υγεία, όπως έχει αναφερθεί και σε άλλη ανάρτηση.

Δημόσιο Χρέος

Η γκρι περιοχή αντιστοιχεί στο προγραμματιζόμενο χρέος, ενώ η πορτοκαλί στο απρόβλεπτο. Χαρακτηριστικό είναι το μεγάλο πήδημα κατά 31 δις στο προβλεπόμενο χρέος τις χρονιές ανάμεσα στο 2004-2005, λόγω και πάλι των ολυμπιακών αγώνων. Καθώς επίσης και το απρόβλεπτο των 35 δις το 2009 λόγω κρίσης.

Τώρα, κάποιος με μεγαλύτερη υπομονή και γνώσεις, ίσως μπορέσει να βγάλει πολλά περισσότερα συμπεράσματα. Αυτό που έβγαλα εγώ ήταν το αρχικό, δλδ, η ανεμελιά με την οποία καταρτίζονταν από όλες τις κυβερνήσεις, οι προϋπολογισμοί, όντες εξ αρχής ελλειμματικοί, κατά αρκετά δις, ιδίως μετά το 2004, περίοδος η οποία και συσσώρευσε και τα μεγάλα χρέη.