Δευτέρα 26 Δεκεμβρίου 2011

Το παράδοξο των εκλογών στην εποχή της Τρόικα



Η κρίση δεν άλλαξε μόνο το οικονομικό τοπίο των περισσοτέρων χωρών της ευρωπαϊκής ένωσης, αλλά επηρέασε καθοριστικά και την εκλογική συμπεριφορά όσων εκλογικών σωμάτων μπήκαν στην περιπέτεια της αλλαγής των κυβερνήσεών τους την χρονιά που διανύσαμε. Συγκεκριμένα τόσο τα εκλογικά σώματα της Ιρλανδίας, στο τέλος Φεβρουαρίου, όσο και της Πορτογαλίας στις αρχές Ιουνίου, και της Ισπανίας τον περασμένο μήνα, κλήθηκαν να αποφασίσουν για μια νέα κυβέρνηση, η οποία όμως δεν θα έφερνε τίποτε το νέο και το ελπιδοφόρο, μιας και απαράβατη προϋπόθεση της εκταμίευσης των κονδυλίων «διάσωσης» από την Τρόικα, ήταν η νέα κυβέρνηση που θα προέκυπτε, και ήταν λίγο πολύ γνωστή ποια θα ήταν αυτή, να είχε εκ των προτέρων δεσμευτεί, και μάλιστα εγγράφως, στους «διασώστες» ότι θα εφάρμοζε πιστά τους σκληρούς όρους που τα συνόδευαν.

Έτσι οι δεξιές κυβερνήσεις των Enda Kenny στην Ιρλανδία, Coelho στην Πορτογαλία, και Rajoy στην Ισπανία, που προέκυψαν είχαν ήδη ένα βαρύ συμβόλαιο λιτότητας να εκτελέσουν, συμβόλαιο, το οποίο και επικύρωσαν, εν γνώσει τους, οι ψηφοφόροι εκλέγοντάς τους.

Το καινούργιο, όσο και παράδοξο στοιχείο των εκλογικών αυτών αναμετρήσεων ήταν ότι οι ψηφοφόροι καλούνταν να επιλέξουν όχι ανάμεσα σε διαφορετικά πολιτικά προγράμματα, όπως γίνεται συνήθως, αλλά να αναδείξουν το πολιτικό εκείνο σχήμα που θα εφάρμοζε το ένα και μοναδικό πρόγραμμα όπως είχε υπαγορευτεί από την Τρόικα. Οι ψηφοφόροι ανταποκρίθηκαν, ψήφισαν με τη θέλησή τους αυτούς που ψήφισαν και δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα, αν λίγους μήνες αργότερα δεν έπαιρναν τους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για τα αποτελέσματα των μέτρων, τα οποία οι ίδιοι είχαν προ ολίγου ψηφίσει.

Οι Πορτογάλοι κατέβηκαν σε γενική απεργία, κάτι που είχαν να κάνουν από αρκετές δεκαετίες πριν, και οι Ιρλανδοί προσφάτως, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, απέσυραν τη στήριξή τους στον Kenny και τον κυβερνητικό συνασπισμό. Για τους Ισπανούς είναι ακόμα νωρίς, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι με την καινούργια χρονιά το ίδιο θα συμβεί κι εκεί.

Η ίδια ακριβώς παγίδα οιονεί δημοκρατίας που στήθηκε στις παραπάνω χώρες, στήνεται τώρα και στη χώρα μας, αλλά με κάποια μεγαλύτερη, είναι αλήθεια δυσκολία. Έφτυσαν αίμα οι Τροϊκανοί μέχρι να αποσπάσουν την ενυπόγραφη δέσμευση Σαμαρά ότι θα ασπαστεί την ορθόδοξη οικονομική τους σκέψη. Όχι ότι ο Σαμαράς είχε κάτι διαφορετικό στην ατζέντα του, αλλά η συγκυρία ήταν τέτοια που οι δημοσκοπήσεις τελευταία τού έκλειναν πονηρά το μάτι και τον άφηναν να ελπίζει ότι θα μπορούσε και να γινόταν ο χαλίφης στη θέση του χαλίφη Παπανδρέου.

Οι εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου θα μπορούσαν να ιδωθούν και σαν μια παραχώρηση της τρόικας, ως αντίδοτο, ας πούμε, στο πραξικόπημα Παπαδήμου, μιας και το πραξικόπημα Μόντι, την ίδια ακριβώς περίοδο, δεν συνοδεύτηκε από κάτι τις το ανάλογο. Οι Ιταλοί θα δούνε τις κάλπες μόνο στο κλείσιμο της τετραετίας, απαλλαγμένοι για την ώρα από φιλοσοφικές αναζητήσεις περί του νοήματος των εκλογών σε περιόδους σημαδεμένες από εξωτερικούς οικονομικούς επικυρίαρχους και νομοθέτες.

Οι εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου, κουβαλούν τόσες δεσμεύσεις επάνω τους που αναμφίβολα δεν έχουν να δώσουν κάτι διαφορετικό από τον μνημονιακό μονόδρομο, παρά μονάχα αν τα δυο μεγαλύτερα κόμματα της αριστεράς κάνουν την έκπληξη και ανατρέψουν άρδην το σκηνικό. Οι δημοσκοπήσεις όμως συστηματικά δεν δείχνουν κάτι τέτοιο, κι ούτε υπάρχει κανένα σημάδι στον ορίζοντα για κοινή τους κάθοδο και συνεργασία. Η Νέα Δημοκρατία παίζοντας ανάμεσα στη συμμετοχή, τη συγκυβέρνηση και την αντιπολιτευόμενη συγκυβέρνηση κατορθώνει να συγκρατεί τα ποσοστά της, ενώ δεν θα δυσκολευτεί να βρει τους μαϊντανούς για να σχηματίσει κυβέρνηση όταν έρθει εκείνη η ώρα. Το Πασόκ, ή μάλλον μέρος του Πασόκ, όπως Χρυσοχοΐδης, Λοβέρδος, Βενιζέλος κλπ, προσπαθεί εναγωνίως να απεκδυθεί τον μνημονιακό του μανδύα, και να παρουσιαστεί στις εκλογές με το παλιό «αντεξουσιαστικό» του προσωπείο. Ίσως και να προσδοκά σε ένα θαύμα.

Γι αυτό το λόγο λοιπόν, επειδή το παιχνίδι είναι εξ αρχής σικέ, δεν υπάρχει και μεγάλη προθυμία από τη μεριά των ψηφοφόρων να προσέλθουν σύντομα στις κάλπες. Το ποσοστό αυτών που θέλουν την κυβέρνηση Παπαδήμου να εξαντλεί την τετραετία, με εξαίρεση τη δημοσκόπηση της MRB (15/12) που δίνει ένα 11,8%, είναι αρκετά υψηλό: η MARC (18/12) δίνει ένα 40,3%, η ΜETRON ANALYSIS (9/12), ένα 44,5% και η PUBLIC ISSUE (8/12), ένα 48%. Και δεν είναι γιατί ο Παπαδήμος χαίρει αρκετής δημοφιλίας και καλλιεργεί προσδοκίες. Το χαρτί της προ μηνός ευφορίας έχει ήδη αρχίσει να καίγεται με γοργούς ρυθμούς, όπως οι ίδιες δημοσκοπήσεις δείχνουν.

Οι εκλογές, το μόνο νομιμοποιημένο εργαλείο το οποίο θα μπορούσε να ανατρέψει το σκηνικό της φρίκης, έχει ήδη νοθευτεί με τους περιορισμούς που έθεσε η Τρόικα στα μεγαλύτερα κόμματα ως προς το είδος της πολιτικής που επιτρέπεται να ακολουθήσουν και τους οποίους έχουν ρητά αποδεχτεί. Η δυστυχία είναι ότι στους όρους αυτούς έχει παγιδευτεί και ένα μεγάλο κομμάτι του εκλογικού σώματος, ωστε να αποζητά κυβερνήσεις με κριτήρια αποτελεσματικότητας και συμμόρφωσης προς τις τροικανές επιταγές, όπως συνέβη και στις χώρες που προαναφέραμε. Αν η σύγχυση αυτή δεν διαλυθεί, τότε δεν θα έχουμε να περιμένουμε πολλά από τις επικείμενες εκλογές.

10 σχόλια:

ο δείμος του πολίτη είπε...

Στη δημοκρατία οι εκλογές ήταν πάντα νοθευμένες. Η νοθεία έρχονταν είτε με τη στάση των ΜΜΕ, είτε τη χειραγώγηση μέσω του ρουσφετιού. Δεν είναι πρωτότυπο πια, αλλά κάτι δείχνει που ίσως κάποιους τους βοηθήσει να συνειδητοποιήσουν την πολιτική ζωή της χώρας...

Unknown είπε...

Αναδυκνύεις ένα σοβαρότατο θέμα που θα αποκτήσει εξαιρετικά κρίσιμα χαρακτηριστικά από δω και στο εξής.
Το Θέμα της Δημοκρατίας.
Γίνεται φανερό οτι σταδιακά η δημοκρατία θα ισχύει μόνο για τις δυνάμεις του οικονομικού κατεστημένου.
Είναι φανερό σε όλους τι είναι αστική δημοκρατία.
Κάθε άλλη μορφή δημοκρατίας που θα υποσtηρίζει τα λαικά στρώματα θα συρρικνώνεται διαρκώς.
Στο τέλος πραγματική δημοκρατία και σοσιαλισμός θα ταυτίζονται συνεχώς.
Πολύ καλό άρθρο.

Ανώνυμος είπε...

Χρόνια πολλά Cynical, υγεία και δύναμη σου εύχομαι, σε σένα και στους δικούς σου :) Mr.Undo

Ανώνυμος είπε...

«Αυτοί που πούλησαν τις γυναίκες και τις αδελφές στον κατακτητή, για να κάνουν τα νταραβέρια μαζί του, και μας σκλάβωσαν διπλά, αυτοί πάνε τώρα να μας πείσουν ότι είναι οι κέρβεροι της τιμής και της ηθικής! Μ' αυτά τα μέσα προσπαθούν να εξαπατήσουν το λαό για να συνεχίσουν το ξεζούμισμα και την εκμετάλλευσή του. Και πολλές φορές το καταφέρνουν αυτό και μας πείθουν μάλιστα ότι έτσι είναι όπως τα λένε»...

ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ
(Από τον Λόγο στη Λαμία, 22 Οκτωβρίου 1944)

firiki2010 είπε...

@ δειμος του πολίτη
Στην δημοκρατία όλοι προσπαθούν να επηρεάσουν ... με θεμιτούς και αθέμιτους τρόπους και μάλιστα προς διαφορετικές κατευθύνσεις. Αλλοι ψηφίζουν έτσι ,άλλοι αλλιώς. Ολοι χειραγωγούμενοι;
Οι πολίτες είναι υπεύθυνοι άνθρωποι δεν είναι πρόβατα. Κρίνουν, αποφασίζουν και υφίστανται τις συνέπειες των όποιων επιλογών τους. Εχετε κάτι καλύτερο να προτείνετε; Να καταργήσουμε τις εφημερίδες, τα κανάλια ; Να ορίσουμε εμείς η φωτισμένη πρωτοπορία το τι να ψηφίζει ο κόσμος για να αποδείξει ό9τι δεν χειραγωγείται;

ο δείμος του πολίτη είπε...

Δηλαδή, firiki2010, όποιος κατηγορεί το υπάρχον σύστημα, αυτομάτως θεωρείς ότι υπερασπίζεται το φασισμός/δικτατορία;

firiki2010 είπε...

Κάθε σύστημα πάντα χρειάζεται βελτιώσεις. Αλλά η φράση σου: "Στη δημοκρατία οι εκλογές ήταν πάντα νοθευμένες." είναι τόσο απόλυτη και ισοπεδωτική ώστε προϋποθέτει την υποστήριξη σε κάποιο άλλο σύστημα. ΠΟΙΟ;;;

ο δείμος του πολίτη είπε...

Συγνώμη, αλλά η διαπίστωση ότι η αστική δημοκρατία είναι καλπονοθευτική, δεν είναι ούτε καινούρια ούτε απαιτεί ένα άλλο σύστημα. όταν η δημοκρατία αριθμοποιείται παύει να είναι δημοκρατία. Οι εκλογές είναι μέσω εξαπάτησης και ανάπτυξης ενός ιδιότυπου λαϊκού φαντασιακού, ότι η πλειοψηφία αποφασίζει...

firiki2010 είπε...

@ δείμος του πολίτη
Ποια είναι η μη αριθμοποιημένη δημοκρατία; Μήπως γυρνάμε στα περί φωτισμένης πρωτοπορίας" που έγραφα σε προηγούμενο σχόλιο μου; Και εν πάση περιπτώσει... ΤΙ ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΕ;;;;

ο δείμος του πολίτη είπε...

Κάνε ένα κόπο και δες τις θέσεις μου για τη "δημοκρατία" στο δοκίμιό μου "η δημαγωγία της δημοκρατίας" και στο πιο προχωρημένες προτάσεις στη μελέτη μου "Τοπική Αυτοδιοίκηση, προοπτικές ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών" (στο πρώτο μέρος).