H Miss Marple και η λίστα

Δεν έχω εντρυφήσει στην αστυνομική λογοτεχνία για να πω ότι οσφρίζομαι τον δολοφόνο με την πρώτη. Μόνο σε κάτι βίπερ της Άγκαθα Κρίστι, τα οποία θυμάμαι ότι έβγαζα μονορούφι τα μεσημέρια, καλοκαιριάτικα, όταν το λιοπύρι σε κάρφωνε αναγκαστικά για ώρες κάτω από κάποια σκιά, ή ακόμα χειρότερα στο κρεβάτι πνιγμένο στον ιδρώτα. Ωραία αναγνώσματα, που σε κρατούσαν σε εγρήγορση μέχρι την τελευταία στιγμή λόγω των πολλαπλών ανατροπών κάθε φορά που νέα στοιχεία ξεπηδούσαν στα ξαφνικά και λόγω του ότι το προφίλ του δολοφόνου διαγραφόταν μόνο λίγες σελίδες πριν το τέλος, μιας και όλα τα πρόσωπα λίγο ως πολύ είχαν κάποιο κίνητρο για να σκοτώσουν.

Η μέθοδος εξιχνίασης ήταν πάνω κάτω η ίδια: Ακριβής καταγραφή, στο χώρο και το χρόνο όλων των λεπτομερειών των κινήσεων όσων βρίσκονταν κοντά στο θύμα, οι σχέσεις τους με όσους δεν ήταν παρόντες, αλλά θα μπορούσαν, θα είχαν το χρόνο να παρευρεθούν και φυσικά το ξεσκόνισμα των πιθανών και απίθανων κινήτρων. Εφ όσον πρόκειται για ορθολογικά όντα, έγκλημα χωρίς κίνητρο είναι αδύνατο να υπάρξει. Αυτό ήταν και το ζουμί που μάς άφησε παρακαταθήκη η Άγκαθα.

Ας έρθουμε λοιπόν και στα δικά μας, στα περί λίστας και ας δούμε τι έχει συμβεί. Σε αντίθεση με την μέθοδο Κρίστι, όπου ο δολοφόνος, μέσα από μια ακολουθία ελέγχων, λογικών συλλογισμών και σταδιακών αποκλεισμών αποκαλύπτεται στο τέλος, εδώ έχουμε το εντελώς αντίθετο, όπου ο δολοφόνος κατονομάζεται χωρίς να έχει προηγηθεί κανένας έλεγχος:

1. για το ποιοι άλλοι παρευρίσκονταν στον τόπο του εγκλήματος,
2. για το χρόνο που είχαν στη διάθεσή τους για να διαπράξουν το έγκλημα και κυρίως
3. για το κίνητρο που εις εξ αυτών είχε.

Το έγκλημα στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι διπλό, αφ ενός η απόκρυψη της λίστας και αφ ετέρου η παραποίηση αυτής, άγνωστο με ποια σειρά, αν και δεν έχει και μεγάλη σημασία γιατί αυτός που την απέκρυψε θα είχε και λόγο για να την αλλοιώσει, ενώ αυτός που την αλλοίωσε θα είχε προφανώς και λόγο για να την αποκρύψει. Άρα στην περίπτωσή μας η αλλοίωση δεν έχει τόση μεγάλη σημασία όσο η απόκρυψη.

Όσον αφορά λοιπόν την απόκρυψη, ένοχοι αποδεικνύονται τόσο ο Παπακωνσταντίνου, όσο και ο Βενιζέλος, κατά δική τους ομολογία, και με μια απλή εξέταση των χρονικών περιόδων που η λίστα έμενε καταχωνιασμένη σε κάποια συρτάρια είτε του πρώτου είτε του δεύτερου. Ο μεν πρώτος είχε βρει κάποια 20αριά ονόματα που άξιζαν τον κόπο, ο δε δεύτερος μόνο κάποιους εβραίους, οι οποίοι και δεν άξιζαν καθόλου. Επειδή η χρονική περίοδος που μεσολάβησε από την έλευση της λίστας στην Ελλάδα μέχρι την αποκάλυψή της, το φετινό Οκτώβριο, είναι πολύ μεγάλη, θεωρητικά πολλοί είναι αυτοί που είχαν πρόσβαση και οι οποίοι θα μπορούσαν να την αποπλανήσουν. Φυσικά, όσα μη πολιτικά πρόσωπα ανακατεύτηκαν με αυτήν, όπως Καπελέρης, Διώτης, διάφοροι υπάλληλοι και γραμματείς κ.α. δεν θα μπορούσαν να πράξουν το παραμικρό χωρίς άνωθεν εντολές, για το λόγο ότι δεν θα είχαν κανένα κίνητρο, παρά μόνο να εκβιάσουν. Αυτό το τελευταίο δεν προκύπτει από πουθενά, οπότε η μόνη ευθύνη πέφτει μόνο σε όσους είχαν κίνητρα.

Ποιοι είναι αυτοί;

1. ο Παπακωνσταντίνου, για λόγους συγγένειας, αν και το κίνητρο αυτό δεν είναι ισχυρό, διότι όντως βγάζει μάτι. Και όπως έχουμε εκπαιδευτεί από την Άγκαθα, αυτός που εξ αρχής βγάζει μάτι, δεν είναι και ο δολοφόνος.
   
   
2. Ο Βενιζέλος, ο οποίος για να αποσείσει ευθύνες που κρατούσε τόσο χρόνο τη λίστα κρυφή, βάζει κάποιον να σβήσει ονόματα που ενοχοποιούν τον Παπακωνσταντίνου, μιας και είναι τα μόνα που τον συνδέουν και είναι φανερά. Τα υπόλοιπα κρύβονται πίσω απο οφσορ και αριθμούς. Τη διαγραφή θα μπορούσε να την έχει κάνει ο οποιοσδήποτε.
   
   
3. Ο Σαμαράς, διότι δεν θέλει να δει να ξετυλίγεται το κουβάρι για μίζες από εξοπλισμούς στις οποίες πιθανόν να είναι μπλεγμένα συγγενικά άτομα πρώην υπουργού και μεγαλοστελέχους της Ν.Δ. Διότι ο αείμνηστος Μιχάλης Παπακωνσταντίνου έσπειρε συγγένειες και προς τα δυο κόμματα. 
   
   
4. Οι ίδιες οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες, οι οποίες δίνουν κατόπιν συνεννοήσεως μόνο όσα ονόματα θέλουν για να μην διαταραχτεί η συγκυβέρνηση και πάει η χώρα σε εκλογές με πιθανό νικητή το Συριζα. Για την αποτροπή μιας τέτοιας εξέλιξης πολλά χειρότερα ας είμαστε προετοιμασμένοι να δούμε.

Όπως φαίνεται λοιπόν, όλοι οι προηγούμενοι έχουν κι από ένα ισχυρό κίνητρο για να φονεύσουν τη λίστα. Το ότι είς μόνον εξ αυτών σπεύδει να κατονομάσει κάποιον άλλον ως τον δολοφόνο, αν μη τι άλλο μάς κάνει να υποψιαζόμαστε ότι αυτός μπορεί να έχει και το ισχυρότερο κίνητρο να τη δει δολοφονημένη...