Μέρα, τη μέρα, στα ίχνη της Αργεντινής

Τα κυριότερα και πλέον κρίσιμα γεγονότα, σε χρονολογική σειρά, από το τέλος του 1999 μέχρι τη μέρα παραίτησης του de la Rua δυο χρόνια μετά, παρουσιάστηκαν από τον GUARDIAN στο φύλλο της 20ης Δεκεμβρίου του 2001.

Διαβάζοντάς τα προσεκτικά, ο καθένας μπορεί να βρει πολλές αναλογίες με τα γεγονότα όπως εξελίσσονται και σε μας.  Και πιθανόν να προδικάσει και την αντίστοιχη δική μας σημαδιακή «21 Δεκεμβρίου».

Τα βασικά σημεία-κλειδιά είναι παρόντα και στις δυο χώρες, καθώς επίσης και η αλληλουχία των γεγονότων: Σταδιακές περικοπές, οι οποίες όσο περνάει ο καιρός όλο και γιγαντώνονται. Ελλείμματα που δεν τιθασεύονται, παρά τις περικοπές δαπανών. Δάνεια από ΔΝΤ. Swap ομολόγων, το οποίο πυροδοτεί bank run, πολύ μικρό όμως σε σύγκριση με το δικό μας, που βρίσκεται σε εξέλιξη. Παραιτήσεις βουλευτών, καθώς και υπ. Οικονομικών. Πτώση χρηματιστηρίου. Διακοπή δόσης δανείου από ΔΝΤ. Νέο bank run, πλαφόν στις αναλήψεις, χέρι στις καταθέσεις, και από κει και πέρα τα γνωστά…

Τα δικά μας μεγέθη είναι πολύ χειρότερα από αυτά της Αργεντινής, και θα μπορούσαμε να  πούμε ότι χρεοκοπία αυτού του τύπου κανονικά θα έπρεπε να είχε ήδη συμβεί. Αυτό που μας σώζει (ή δεν μας σώζει) προς το παρόν, είναι η εύθραυστη κατάσταση στην ευρωζώνη και οι μολυσματικές συνέπειες μιας δικής μας άτακτης χρεοκοπίας.  Η μεγάλη διασπορά που υπάρχει στις εκτιμήσεις των ζημιών στην ΕΖ από μια ελληνική χρεοκοπία δείχνει ακριβώς αυτό: ότι οι συνέπειες δεν είναι δυνατόν να αποτιμηθούν. Έτσι κάποιος θα πρέπει να πάρει το ρίσκο να τραβήξει τα σωληνάκια και να χρεωθεί το όποιο αποτέλεσμα. Γνώμη μου είναι ότι δύσκολα θα βρεθεί.

Αλλά, ας δούμε αναλυτικά τα γεγονότα της Αργεντινής

1999

10 Δεκεμβρίου  Ο Fernando de la Rua ανακηρύσσεται πρόεδρος της Αργεντινής. Ανάμεσα στις προεκλογικές του υποσχέσεις ήταν η σωτηρία της οικονομίας και η πάταξη της διαφθοράς μετά τη δεκαετή κυβέρνηση του Carlos Menem.

2000

29 Μαΐου Η Αργεντινή ανακοινώνει περικοπές 649 εκατ. λιρών Αγγλίας. Δυο μέρες μετά 20,000 διαδηλωτές κατεβαίνουν στο δρόμο. 

24 Αυγούστου Ο τότε υπουργός οικονομικών, Jose Luis Machinea ανακοινώνει ότι το έλλειμμα θα φτάσει τα 3.6 δις λίρες Αγγλίας, 346 εκατ. περισσότερα από τον αρχικό στόχο.

18 Δεκεμβρίου Η Κυβέρνηση ανακοινώνει πακέτο βοήθειας 28 δις λιρών, από το ΔΝΤ. Στις αγορές γίνεται τρελό ράλι και παρατηρείται κάποια αναπτέρωση του ηθικού. 

2001

Μάρτιος Ο κ. Machinea παραιτείται και αντικαθίσταται από τον Ricardo Lopez Murphy. Δυο βδομάδες αργότερα ανακοινώνει ένα σκληρό πρόγραμμα λιτότητας 3 δις λιρών για τα επόμενα δυο χρόνια, με τις σοβαρότερες περικοπές στην εκπαίδευση. (Προσέξτε ότι το δικό μας πρόγραμμα είναι 11.5 δις ευρώ για το ίδιο διάστημα και για μια μικρότερη οικονομία).

6 αξιωματούχοι του αριστερού κόμματος Frepaso, που μετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, παραιτούνται σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις περικοπές. Ο Murphy παραιτείται στις 19 Μαρτίου.

Στις 20 Μαρτίου ο De la Rua διορίζει νέο υπ. Οικονομικών τον Domingo Cavallo, ο οποίος την επόμενη μέρα ανακοινώνει νέο σχέδιο ανταγωνιστικότητας και μέτρα για την προστασία των μικρών επιχειρήσεων.

17 Απριλίου Ο Cavallo αποφασίζει να συνδέσει το πέσο στο μέσο όρο ευρώ-δολαρίου.

3 Ιουνίου Η Αργεντινή ανταλλάσσει χρέος 20 δις λιρών, το οποίο ελαττώνει το κόστος εξυπηρέτησης των δανείων κατά 5 δις το 2002 και κατά 11 δις μέχρι το τέλος του 2005. 

15 Ιουνίου Η Αργεντινή ανακοινώνει νέα συναλλαγματική ισοτιμία του πέσο.

3 Ιουλίου Οι μετοχές πέφτουν στο χαμηλότερο των 28 μηνών, εξ αιτίας φημών παραίτησης του de la Rua.

30 Ιουλίου Ψηφίζεται το νομοσχέδιο για τη λιτότητα το οποίο προβλέπει μηδενικό έλλειμμα μέσα από περικοπές συντάξεων (κατά 13%) και μισθών ΔΥ.

21 Αυγούστου Το ΔΝΤ συμφωνεί να αυξήσει κατά 5.5 δις το ήδη συμφωνηθέν δάνειο των 10 δις.

3 Οκτωβρίου Η Αργεντινή πρέπει να πληρώσει ένα μεγάλο ποσό σε τοκοχρεολύσια που λήγουν.

1 Νοεμβρίου Ο Πρόεδρος και ο Υπ. Οικονομικών ανακοινώνουν λεπτομέρειες από τα νέα οικονομικά μέτρα, ανάμεσα στα οποία είναι και ανταλλαγή του μεγαλύτερου μέρους των 90 δις λιρών χρέους της Αργεντινής.

30 Νοεμβρίου Ο Cavallo ανακοινώνει ότι η νέα ανταλλαγή χρέους ανέρχεται στα 34.6 δις λίρες. Οι Αργεντίνοι αποσύρουν 900 εκατ. λίρες από τις τράπεζες.

1 Δεκεμβρίου Ο Cavallo ανακοινώνει περιορισμούς στις αναλήψεις (το περίφημο corallito). Το μηνιαίο όριο είναι στις 690 λίρες μετρητά, ενώ όριο μπαίνει και στις εξαγωγές συναλλάγματος.

5 Δεκεμβρίου Το ΔΝΤ ανακοινώνει ότι δεν θα εκταμιεύσει τα 900 εκατ. της αναμενόμενης δόσης. Η απόφαση αυτή φέρνει την Αργεντινή πιο κοντά στη χρεοκοπία.

6 Δεκεμβρίου Ο Cavallo ανακοινώνει ότι οι προθεσμιακές καταθέσεις θα μετατραπούν σε κρατικά ομόλογα ΗΠΑ ή σε εγγυημένα ομόλογα Αργεντινής.

13 Δεκεμβρίου Η ανεργία φτάνει στο 18%, ( η δική μας είναι 23%) η υψηλότερη από την αρχή της ύφεσης στα μέσα του 1998. Τα μεγαλύτερα συνδικάτα καλούν σε απεργία.

17 Δεκεμβρίου Η κυβέρνηση ανακοινώνει τον προϋπολογισμό για το 2002 με προβλεπόμενες περικοπές στο 20% του ΑΕΠ.

18 Δεκεμβρίου Το ΔΝΤ ανακοινώνει ότι θα καθυστερήσει την αποπληρωμή δανείου 650 εκατ. που λήγει τον Ιανουάριο. Συμπληρώνει ότι η οικονομική πολιτική δεν είναι βιώσιμη.

19 Δεκεμβρίου  Η κυβέρνηση ανακοινώνει κατάσταση πολιορκίας για ν’ αντιμετωπίσει τις ταραχές και τη λεηλασία καταστημάτων εξ αιτίας της φτώχειας.

20 Δεκεμβρίου Παραίτηση του υπ. οικονομικών και της κυβέρνησης

21 Δεκεμβρίου Παραίτηση του προέδρου de la Rua εξ αιτίας εκτεταμένων ταραχών. Τουλάχιστον 22 είναι οι νεκροί από τα πυρά αστυνομικών.