Κυριακή 7 Ιουλίου 2013

Πόσο "Θαύμα" είναι το Γερμανικό Θαύμα;


Η εμμονή της Γερμανίας στην αποτελεσματικότητα των μέτρων λιτότητας που επιβάλλει, όχι μόνο στο χειμαζόμενο Νότο, αλλά και στους συμμάχους της στο Βορά, πέρα από τις ηθικίστικες δικαιολογίες που ξεφουρνίζει, κυρίως για εσωτερική κατανάλωση και χάιδεμα αυτιών των πολυπληθών αναγνωστών της Bild, βασίζεται σε μια λοξή ανάγνωση της δικής της εξαγωγικής επιτυχίας, που ακολούθησε την υιοθέτηση το 2003 από την ίδια και τον σοσιαλδημοκράτη ΥΠΟΙΚ Σρέντερ, της Ατζέντας 2010, η οποία προέβλεπε αύξηση της ανταγωνιστικότητας δια της περιστολής μισθών, απορρύθμισης της εργασίας, φτηνού ευρώ σε σχέση με το μάρκο αν εξακολουθούσε να υπάρχει και για να μη το ξεχνάμε, υπέρβασης των κριτηρίων του Μάαστριχτ για το δημόσιο έλλειμμα.

Τώρα, όμως, που η πραγματικότητα της Ελλάδας, Πορτογαλίας, Ισπανίας και Ιταλίας βγάζει μάτι ως προς την επιτυχία της γερμανικής συνταγής, πληθαίνουν και οι φωνές, λίγο αργοπορημένες είναι αλήθεια, ότι η επιτυχία της Γερμανίας δεν είναι και τόσο επιτυχία, όπως η ίδια θέλει να βαυκαλίζεται.

Χωρίς να το αντιλαμβάνεται, επιστρατεύοντας πριν λίγο καιρό την ΕΚΤ στο να βγάζει μακροσκελείς εκθέσεις σχετικά με τον ελλείποντα πλούτο των Γερμανών σε σχέση με τους ομολόγους τους στο Νότο, και βάζοντας τον Τόμσεν να διαδίδει ότι οι συντάξεις των Ελλήνων κατά μέσο όρο είναι μικρότερες από τις συντάξεις των Γερμανών, η εντύπωση που μένει τελικά δεν είναι ότι οι Νότιοι γδέρνουν τους Γερμανούς, αλλά ότι η Γερμανία γδέρνει τους ίδιους της τους πολίτες. Και πράγματι, παρά το μεγάλα της εμπορικά πλεονάσματα, αδιάλειπτα από το 1952 με εξαίρεση το χρόνο της ενοποίησης με την Ανατολική Γερμανία, ο συσσωρευμένος πλούτος δεν μετακυλίστηκε προς τους εργαζόμενους που έβαλαν πλάτη, αλλά συσσωρεύτηκε στα ανώτερα εισοδηματικά στρώματα, καθιστώντας τη Γερμανία μια από την πρώτες χώρες ως προς την ανισοκατανομή. Το ότι οι γερμανικές συντάξεις είναι τόσο χαμηλές δεν είναι κατόρθωμα για το οποίο πρέπει να υπερηφανεύεται. Τουναντίον μάλιστα.

Επίσης, η Γερμανία αντί να ανακυκλώνει τα πλεονάσματά της στο εσωτερικό, όπως της ζητείται να κάνει σήμερα για να δοθεί μια εξαγωγική ανάσα στην περιφέρεια που ασφυκτιά, προτίμησε όλο αυτό τον καιρό που επωφελούνταν από τα χαμηλά, έως αρνητικά επιτόκια, να τα τοποθετεί σε εξωτικά χρηματιστηριακά προϊόντα στο εξωτερικό και σε οικιστικές φούσκες στην Ιρλανδία και Ισπανία. Το αποτέλεσμα των ενεργειών αυτών ήταν να χαθεί από το 2006 έως σήμερα, έως και το 20% του γερμανικού ΑΕΠ, όπως αποκάλυψε πρόσφατη έκθεση του Marcel Fratzscher από το Ινστιτούτο οικονομικής έρευνας DIW του Βερολίνου. Μεταφραζόμενο σε ευρώ, οι Γερμανοί επενδυτές έχασαν δηλαδή, γύρω στα 400 δις. Αν ήταν περισσότερο προσεκτικοί, και προτιμούσαν να επενδύσουν στο εσωτερικό τις αποταμιεύσεις τους, που είναι από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως, σήμερα θα ήταν σαφώς πλουσιότεροι. Τώρα ποιοι, αυτό είναι άλλο ερώτημα.

Ένα σκάλισμα λίγο πιο κάτω από τις ρητορείες και την επιφάνεια, δείχνει ότι το γερμανικό θαύμα οφείλεται περισσότερο σε μια καλοσερβιρισμένη αφήγηση παρά στην απτή πραγματικότητα. Ας δούμε κάποιες λεπτομέρειες, όπως τις εκθέτει το Spiegel, σε άρθρο του με τίτλο «Η πάσχουσα υποδομή».

«Καθ’ ένας που περιδιαβαίνει τη χώρα θα παρατηρήσει δρόμους γεμάτους τρύπες, παρατημένες σιδηροδρομικές γραμμές, ερειπωμένα σχολεία, εργοστάσια που εγκαταλείπονται για να μεταφερθούν στο εξωτερικό, γερασμένες γέφυρες, φθαρμένες πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις και πεπαλαιωμένα τηλεφωνικά δίκτυα».

Όπως αναφέρει ο Υπουργός Μεταφορών του κρατιδίου της Βεστφαλίας, πολλές από τις γέφυρες της χώρας χρονολογούνται από το 1970, σε πολλά σημεία είναι σάπιες και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην αυξανόμενη κίνηση. Συγκεκριμένα, από τις 100 γέφυρες, οι 80 βρίσκονται σε ελεεινή κατάσταση, και χρειάζονται περί τα 4 δις ευρώ για να ξαναγίνουν ασφαλείς. Επίσης, το 20% των autobanhs και το 40% των ομοσπονδιακών δρόμων χρειάζονται ομοίως επισκευές.

Πριν από 15 περίπου χρόνια η αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων της χώρας ανερχόταν στο 20% του ΑΕΠ, ή στα 500 δις ευρώ, ενώ,  το 2011 τα περιουσιακά στοιχεία λόγω παλαιότητας και παραμέλησης δεν αξίζουν πάνω από 13 δις ευρώ, ή το 0.5% του ΑΕΠ. 

Κοντολογίς, όπως δείχνει και η έκθεση DIW, η Γερμανία πάσχει από χρόνια έλλειψη επενδύσεων σε υποδομές, που είναι και η κύρια αιτία για τη μειωμένη παραγωγικότητα, για την αντιστάθμιση της οποίας επιστρατεύτηκε όλα αυτά τα χρόνια η πολιτική μείωσης του εργατικού κόστους. Για παράδειγμα, το 1999 οι συνολικές επενδύσεις (ιδιωτικές και δημόσιες) ανέρχονταν στο 20% του ΑΕΠ, ενώ σήμερα αντιπροσωπεύουν το 17%, το οποίο σημαίνει ότι περίπου 1 τρις ευρώ έχουν αποσυρθεί από τη συντήρηση δρόμων, σιδηροδρομικών γραμμών και μηχανημάτων. Το γεγονός αυτό, καθώς και η διόγκωση του εργατικού δυναμικού με άτομα χαμηλής εξειδίκευσης, (το 17% αποτελείται από mini jobbers),  προβλέπεται να μειώσουν ακόμα περισσότερο τη γερμανική ανταγωνιστικότητα.

Στο παρακάτω γράφημα φαίνεται η θέση της Γερμανίας ως προς τις δημόσιες επενδύσεις, που είναι από τις χαμηλότερες του ΟΟΣΑ, στο 1.5% του ΑΕΠ, πολύ χαμηλότερες δηλαδή, και από αυτές της Μ. Βρετανίας και των ΗΠΑ.




«Είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς», συνεχίζει η έκθεση, «αλλά, όταν έρχεται η συζήτηση στις πιο σημαντικές τεχνολογίες του 21ου αιώνα, όπως στα high-speed δίκτυα του ιντερνετ, η Γερμανία βρίσκεται πολύ πίσω, πιο πίσω ακόμα και από τη Βουλγαρία, τη Λιθουανία και τη Ρουμανία».

Η έκθεση DIW συνεχίζει ανατέμνοντας πολλούς ακόμα από τους αναχρονισμούς και τις δυστοκίες του γερμανικού οικονομικού μοντέλου. Πριν από ενάμισι χρόνο, όταν η Ελλάδα βαλλόταν από παντού για το πλήθος των προστατευόμενων επαγγελμάτων της, είχαμε θέσει το ερώτημα για το "Πού βρίσκονται τα περισσότερα κλειστά επαγγέλματα". Η απάντηση ήταν ανέλπιστη: Στη Γερμανία, φυσικά!

Κι όσον αφορά τις δομικές μεταρρυθμίσεις για την ενθάρρυνση των επενδύσεων, όπως για παράδειγμα το σύστημα φορολόγησης, την απάντηση τη δίνει ο ΟΟΣΑ, ο οποίος την κατατάσσει σε μια από τις χαμηλότερες πάλι θέσεις μεταξύ των μελών του.

Και να σκεφτείς, ότι μόλις αντιγράψαμε το γερμανικό φορολογικό σύστημα! 


ΥΓ. Για το "Γερμανικό Θαύμα" δείτε και το άρθρο του Economist, "Dissecting the Miracle". 



5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Πόσο ακόμα μπορούν να συνεχίζουν να “ντοπάρουν” τις μπλοκαρισμένες οικονομίες με κρατικό χρέος; Η BIS λέει ότι αυτό πρέπει άμεσα να σταματήσει και ο Μπερνάνκι δηλώνει έτοιμος να αρχίσει να κλείνει την στρόφιγγα. Αυτό σημαίνει ότι όταν αυτό αρχίσει, το “χρήμα” θα γίνει όχι μόνο πιο λίγο, αλλά και πολύ πιο ακριβό. Παράδειγμα τα ελληνικά spreads που επανήλθαν σε επίπεδα κοντά στα 1000 bp. Και επιπλέον αυτοί που έχουν τα κεφάλαια θα διστάζουν πολύ να διαλέξουν σε ποιόν θα δανείσουν αφού θα γνωρίζουν πλέον ότι η επιστροφή τους κάθε άλλο παρά ασφαλής υπόθεση θα είναι...
Τα όρια των αντοχών θα συνεχίζουν να δοκιμάζονται τροφοδοτώντας το πολιτικό αδιέξοδο των κυβερνήσεων, κυρίως στην Ευρωζώνη.
Και αυτό γιατί αυτή πιέζεται με πρωτοφανή τρόπο, λόγω της αδυναμίας της να προωθήσει εδώ και ένα χρόνο την περιβόητη “ασπίδα” της τραπεζικής ενοποίησης. Για ποια “ασπίδα” όμως μιλάμε όταν η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή τράπεζα, η γερμανική Deutsche Bank, θεωρείται από τις αμερικανικές εποπτικές αρχές πως είναι η πλέον υποκεφαλαιοποιημένη (δηλαδή δεν έχει επαρκή κεφάλαια) τράπεζα στον πλανήτη; Μόνη αυτή θα χρειαζόταν πάνω από 50 δισ. ευρώ για να καλύψει τις ανάγκες της. Και ο Οργανισμός που θα φροντίσει αυτό, ο ESM, έχει διαθέσιμα το μέγιστο 60 δισ. ευρώ, από τα οποία υπολογίζεται ότι θα χρειασθεί τουλάχιστον 7 – 8 για την Ελλάδα στο άμεσο μέλλον.
http://www.eek.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=1746%3A2013-07-01-06-56-54&catid=41%3Aeconomy&Itemid=73

spiral architect είπε...


«Είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς», συνεχίζει η έκθεση, «αλλά, όταν έρχεται η συζήτηση στις πιο σημαντικές τεχνολογίες του 21ου αιώνα, όπως στα high-speed δίκτυα του ιντερνετ, η Γερμανία βρίσκεται πολύ πίσω, πιο πίσω ακόμα και από τη Βουλγαρία, τη Λιθουανία και τη Ρουμανία».

Να πω την αλήθεια ούτε κι εγώ θέλω να πιστέψω το παραπάνω!
Αυτό όμως που πιστεύω ακράδαντα είναι ότι τις επιλογές της εντός της χώρας της αλλά και στις χώρες-πελάτες της του Νότου ενδεχομένως η Γερμανία να το πληρώσει με άλλο τρόπο (όχι δλδ όπως στον A' & B'ΠΠ) αλλά με κάποια οικονομική κατάρρευση. Πόσο θα κρατάει αυτό το κλείσιμο παραγωγικών μονάδων, τα μίνιτζομπς και η εισαγωγή εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού και επιστημόνων από τις λιμασμένες χώρες του Νότου; Πόσο ακόμα θα παρακολουθούν άπραγοι οι Γερμανοί μικροαστοί όταν θα έχουν χάσει τη δουλειά τους επειδή το Χ γερμανικό εργοστάσιο πήγε στην Κίνα ή στην Ινδία και τα headquarters της εταιρείας που δούλευαν ως τότε πήγαν στο Δουβλίνο γιατί το τελευταίο έχει χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή;

Η Γερμανία ακολούθησε αλλά και επέβαλλε άκριτα την οικονομική πολιτική των ΗΠΑ, αυτή τη πολιτική που (κάποιοι) Αμερικανοί οικονομολόγοι έλεγαν να μην ακολουθήσει η ΕΟΚ και μετέπειτα η ΕΕ μετά την πτώση του τείχους.
(όχι αν ακολουθούσε τη μέχρι τότε κεϋνσιανή πολιτική δεν θα φτάναμε πάλι σε κρίση, αλλά θα φτάναμε σίγουρα με πιο αργούς ρυθμούς)

Γι' αυτό η Γερμανία προσπαθώντας να αγοράσει χρόνο επιτείνει το διάστημα ως τον (οικονομικό) θάνατο της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, κάνει λυκοσυμμαχίες με Ρωσία και Κίνα, που υπό Κ.Σ. (πολιτικά) δεν θα έκανε συμμαχία με τους εν δυνάμει παραγωγικούς ανταγωνιστές της, μαγειρεύει οικονομικά και στατιστικά στοιχεία και κοροϊδεύει με διάφορους τρόπους τους υπηκόους της.


Y.Γ.: Ψάχνοντας στοιχεία για τη στρατιωτική ισχύ της Γερμανίας, έπεσα σε ΑΥΤΟ!
Πιστεύεις στα μάτια σου;
Η Γερμανία της Μερτσέντες της ΦάΒε και της Ζήμενς στρατιωτικά κρέμεται απ' τα @@ του Πούτιν και του Γραφείου Μικογιάν.

Καθρεφτάκια πουλάνε ρεεε!

cynical είπε...

Spiral,

πορίσματα της έκθεσης DIW αναπαράχθηκαν ευρεως, χωρις να υπάρξει αμφισβήτηση των ευρημάτων της, κι αυτό δείχνει, αν μη τι άλλο, μια διάθεση να βρεθει ένα αξιόπιστο πάτημα για να τα "χώσουν" στη Γερμανία. Το DIW όντως είναι αξιόπιστο, σύμφωνα με άλλα δημοσιεύματα.

Σήμερα για παράδειγμα, όλα τα πρακτορεία παίζουν τη πτώση των εξαγωγών κατά -2.5% περίπου, με χαρά θα έλεγα.

Μόλις υποβάθμισε η S&P την DB. Αν δεν καταλάβει την κίνηση η Μερκελ, θα ακολουθήσει κι άλλη.

Η Γερμανια ειναι απο τους μεγαλύτερες εξαγωγεις οπλων. Το αεροπλανακι ειναι ρούσικο?


spiral architect είπε...

Ρούσικο (σοβιετικό συγκεκριμένα) και κατά τη βίκι θα το αντικαταστήσει το Γιουροφάιτερ, λόγω παλαιότητας.
Οι κακές γλώσσες όμως λένε ότι επειδή οι σχεδιαστές του τελευταίου προέρχονται από 3-4 ευρωπαϊκές χώρες (μαζί και τη Γερμανία) δεν έχουν τη λογική της Λόκχιντ, (ΗΠΑ) ή του γραφείου Μικογιάν (Ρωσία)που αναλαμβάνουν από τη σχεδίαση ως το τερνκί του τελικού προϊόντος έχοντας εμπειρία και την τεχνογνωσία δεκαετιών.

Σε στρατηγικά όπλα η Γερμανία είναι λίγο πίσω ως προς τους ΗΠΑ και Ρωσία.

TNS είπε...

Η φράση "οι Γερμανοί έχουν χαμηλότερες συντάξεις από τους Έλληνες, άρα πρέπει να..." έχει δύο πιθανές συνέχειες:
α) ανέβουν και στη Γερμανία
β) κατέβουν και στην Ελλάδα.
Στη χρυσή εποχή του κουτόχορτου, η πρώτη εκδοχή θάβεται επιμελώς, κάτω από το συγκλονιστικό επιχείρημα ότι "δεν υπάρχει χρήμα" στη κατά κεφαλή πλουσιότερη ήπειρο του κόσμου.
Το ίδιο δήθεν πνεύμα ισότητας προς τα κάτω ακούμε συχνά και στο Τζατζικιστάν, κάθε φορά που ανακαλύπτονται κάποια "προνόμια" μισθωτών και συνταξιούχων και ζητείται η κατάργηση αντί για την επέκτασή τους, κατά το "να πεθάνει και η κατσίκα του γείτονα…"