Κβαντική Μεταφυσική

Η Κβαντομηχανική, αφ’ ότου εισήχθη σαν θεωρία εκεί γύρω στις αρχές του 20ου αιώνα με πολύ συγκεκριμένες βλέψεις και στοχεύσεις, είναι αλήθεια ότι ευτύχησε με τα χρόνια να δει το πεδίο εφαρμογής της να διευρύνεται τόσο πολύ, ώστε να συμπεριλάβει στους κόλπους της οτιδήποτε νοητό και ανόητο του κόσμου τούτου.

Με το περιορισμένο μου μυαλό, τέτοια εξέλιξη ήταν αδύνατον να τη φανταστώ εκ των προτέρων, μέχρι που ένα βροχερό απόγευμα με την πλήξη να καιροφυλαχτεί από παντού, είχα την φαεινή ιδέα, στο παιχνιδάκι «search the internet», να προτάσσω σε οποιαδήποτε λέξη μου ερχόταν στο μυαλό τη μαγική φράση «quantum». Η έκπληξη και η χαρά μου ήταν αφάνταστες, όταν το σύστημα ανταποκρινόμενο σε κάθε λήμμα που του έδινα, ξεδίπλωνε στο λεπτό μπροστά στα μάτια μου μυριάδες ιστοσελίδες έμπλεες πληροφορίας, ανεξάρτητα από το πόσο παράξενο ή τυχαίο ήταν αυτό που του ζητούσα. Εντυπωσιάστηκα από την πρόοδο της επιστήμης, και συνάμα ένοιωσα πολύ προδομένη που το πανεπιστήμιο στα τόσα χρόνια των σπουδών μου μού είχε στερήσει όλη αυτή τη σπουδαία γνώση. Σκέφτηκα ότι θα ήταν πάλι καμιά καινούργια συνομωσία των Εβραίων και χάρηκα που βρήκα την απάντηση τόσο γρήγορα.

Εκτός λοιπόν από την πολυ-εμπεδωμένη «κβαντική θεραπεία», σύμφωνα με την οποία θεραπεία του μυαλού συνεπάγεται και θεραπεία πάσης νόσου και μαλακίας, διαπίστωσα ότι υπήρχαν ακόμα η «κβαντική συνείδηση», το «κβαντικό μυαλό» και φυσικά το «κβαντικό σώμα». Δεν παραξενεύτηκα όμως καθόλου, γιατί εφ’ όσον στην πρωτοποριακή αυτή κβαντική ιατρική, απαιτείται αλληλεπίδραση όλων των μερών του ανθρώπου, τόσο των σωματικών όσο και των ψυχικών ή νοητικών, δεν μπορεί παρά τα μέρη αυτά να είναι κβαντωμένα. Δεν είναι δυνατόν λ.χ η συνείδηση να είναι κβαντισμένη και το σώμα να είναι αυτό που είναι. Λογικά πρέπει και αυτό να λειτουργεί ανάλογα. Είναι αλήθεια, όμως, ότι αυτό το τελευταίο με ταλαιπώρησε αρκετά στο να το συλλάβω εννοιολογικά. Ώσπου, ως δια μαγείας έπεσε στα χέρια μου το τεύχος 76 του έγκυρου επιστημονικού περιοδικού «ΑΒΑΤΟΝ», με εκτενές αφιέρωμα στην νέα επιστήμη της «ΚΒΑΝΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗΣ». Γούρλωσα τα μάτια από την έκπληξη και την καλή μου τύχη. Κάρμα το λένε με πληροφόρησε κάποια στενή φίλη, ξεφτέρι στο μεταφυσικό λεξιλόγιο.

Σύμφωνα λοιπόν, με τα λεγόμενα, στη σελ. 55, του εισηγητή της ιδιότυπης αυτής ιατρικής Deepak Chopra, περιώνυμου «καθηγητή» της κβαντικής ιατρικής και κβαντικής ψυχολογίας στα πανεπιστήμια του Harvard και Tufts, (παρεμπιπτόντως όσο και να έψαξα δεν τον βρήκα στους καταλόγους των σχολών αυτών), το «quantum body» δεν περιορίζεται από χρόνο και χώρο αλλά είναι μια δυναμική πραγματικότητα, ένα πεδίο που εκτείνεται προς πάσαν κατεύθυνση. Εδώ προς στιγμήν τρόμαξα και έτρεξα να κοιταχτώ στον καθρέφτη μπας και με τη σκέψη και μόνο το σώμα μου θα άρχιζε να ξεχειλώνει και να καταβροχθίζει βουλιμικά το χωρόχρονο. Ευτυχώς, τα πράγματα ήταν ακόμα ομαλά και η κυματοσυνάρτησή μου στη θέση της και μαζεμένη. Για σιγουριά δε, τη διπλασφάλισα με ακόμα μια παραμάνα.

Συνεχίζοντας παρακάτω ο συγγραφέας γίνεται περισσότερο διαφωτιστικός και μας αποκαλύπτει ότι με τη διείσδυση στο κβαντομηχανικό σώμα είναι δυνατόν να εισχωρήσουμε στη ίδια τη φύση του νου μας. Δηλαδή, μπορούμε να δούμε σε απευθείας μετάδοση τον μετασχηματισμό της ύλης σε πνεύμα, και του πνεύματος σε ύλη, και όλα αυτά σε συσκευασία του ενός. Μπροστά σ’ αυτή την προοπτική ομολογώ ότι έκλασα πάλι μέντες, γιατί δεν θα ήταν καθόλου ευχάριστο το θεσπέσιο σώμα μου να υφίστατο όλους αυτούς τους εξαντλητικούς μετασχηματισμούς, δηλαδή μια να μεταφέρεται στις εσχατιές του σύμπαντος, και μια να εξαερώνεται και να γίνεται νους και πίσω πάλι απ’ την αρχή. Άσε και που φοβόμουν την κυτταρίτιδα από τα πολλά σούρτα-φέρτα και πλύνε-βάλε.

Η έκπληξη όμως, το κερασάκι της τούρτας, βρισκόταν κρυμμένη στο τέλος της παραγράφου, όπου επί τέλους αποκαλυπτόταν η σύνδεση του σώματος με τη κβαντική φυσική. Έτσι όπως με κόπο διασαφήνισα τον χρησμό, ο Chopra θα πρέπει να εννοούσε ότι εφ όσον ο νους πέρα από κάθε αμφισβήτηση δημιουργεί την πραγματικότητά μας, και επειδή είναι εντελώς διακριβωμένο ότι και στην κβαντική θεωρία ο παρατηρητής, δηλαδή η συνείδησή του, δηλαδή το σώμα του, (εφ’ όσον η συνείδηση πρέπει να εδράζεται κάπου με υλική υπόσταση), δημιουργεί εξ ίσου την πραγματικότητά του, δεν μπορούμε παρά να θεωρήσουμε ότι και ο νους είναι κβαντικός. Και με τον ίδιο συλλογισμό και το σώμα και η συνείδηση πρέπει να είναι κβαντικά. Είναι αλήθεια ότι τέλειωσα το εμπνευσμένο αυτό κείμενο λίγο ζαλισμένη, αλλά εντελώς θαμπωμένη από τη λεπτότητα των συλλογισμών και την ακρίβεια της αποδεικτικής διαδικασίας. Ένα κβαντικό κομψοτέχνημα!

Παρακάτω, στη σελίδα 56, αναπτύσσει σε πέντε σημεία, όχι την κβαντική συνείδηση όπως θα περίμενα, αλλά τη «συνείδηση των κβάντων». Εδώ είναι αλήθεια ότι με κόλλησε στον τοίχο, τόσο που λίγο έλειψε να βάλω φωτιά στο πτυχίο μου. Συγκεκριμένα αποφαίνεται ότι στον κόσμο των κβάντων, δηλαδή κάπου τρίτη πόρτα δεξιά, στον αστροδιάδρομο JW7S, δεν υπάρχουν υλικά πράγματα, ότι τα κβαντικά γεγονότα συμβαίνουν ταυτόχρονα σε διαφορετικά μέρη, ότι τα μόρια διακτινίζονται και παρ’ όλα αυτά συνεχίζουν το κουβεντολόι τους σαν να μην συνέβη τίποτε, ότι τα σωματίδια γενικώς πηδάνε, (μην πάει ο νους σας στο κακό), χωρίς να περπατάνε από το ένα μέρος στο άλλο, αλλά στο τέλος μας τα χαλάει αποδίδοντάς στα κβάντα υλική υπόσταση, μιας και τα θεωρεί ως τις δομικές μονάδες του σύμπαντος. Εκτός κι αν εννοεί ότι το σύμπαν δεν είναι Ύλη αλλά Νους, οπότε κι ερχόμαστε πάλι στα συγκαλά μας.

Συνεχίζοντας το παιχνιδάκι, και ευρισκόμενη σε μια ημι-τρανς κατάσταση, που εν μέρει δικαιολογείτο μετά από την πολύωρη περιήγησή μου στον κόσμο των κβάντων, ζήτησα πληροφορίες για τις σχέσεις της κβαντομηχανικής με ζητήματα θεολογικού περιεχομένου και για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα αυτό, αν φυσικά υπήρχε. Σαν όραμα, είδα στο λήμμα «κβαντική θεολογία» να πετάγονται μπροστά στα μάτια μου σελίδες επί σελίδων, η μια μετά την άλλη ασταμάτητα. Και μετά, νάσου άλλες τόσες σελίδες στο «κβαντική προσευχή», και στο «κβαντικά θαύματα» επίσης. Στο τέλος δεν άντεξα και με τρεμάμενα χέρια, και την καρδιά να πάει να σπάσει από την αγωνία, κατάφερα να πληκτρολογήσω το «κβαντικός Θεός», περίεργη να δω αν η κβαντική θεωρία είχε πια φτάσει στο απόλυτο όριό της, το όριο όλων των πραγμάτων, την κβάντωση δηλαδή του ίδιου του απόλυτου, του ίδιου του Θεού. Και ώ του θαύματος, ΝΑΙ, ήταν εκεί, μπροστά μου όλη η πληροφορία, όλος ο θρίαμβος της ανθρώπινης διάνοιας. Η Επιστήμη ΝΑΙ είχε κατορθώσει να κβαντώσει ακόμα και τον Θεό!
Σύντομα όμως απογοητεύτηκα.

Με μια προσεκτικότερη ματιά και ύστερα από ενδελεχή ανάγνωση των αντίστοιχων σελίδων έβγαλα το συμπέρασμα ότι δεν επρόκειτο περί μιας νέας θεωρίας, αλλά ότι ο κβαντικός θεός δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ο κλασσικός, ο λιγότερο hi-tech θεός με τον οποίον μεγαλώσαμε, τοποθετημένος όμως στον κβαντικό κήπο της αβεβαιότητας, του δυϊσμού, της πιθανότητας και των άλλων φρούτων και φυτών. Κρίμα! Η νέα επιστημονική θεολογία παρά τον μεγάλο θόρυβο που κάνει και τις προσδοκίες που καλλιεργεί, εμμένει ακόμα στις ersatz αναλογίες, αντί στις hard core αποδείξεις.
Για ποιόν κβαντικό θεό μιλάτε αγαπητοί μου, αν δεν μπορείτε να μου δώσετε ένα τόσο δα νουμεράκι με την zero-point Ενέργεια του Θεού;

Τον ίδιο τοίχο συνάντησα όταν προσπάθησα να αποσαφηνίσω και το περιεχόμενο της κβαντικής προσευχής. Η μόνη εξήγηση που βρήκα ήταν ότι στον κβαντικό κόσμο που ζούμε όλες οι δραστηριότητες νομιμοποιούνται να φέρουν τον επιθετικό προσδιορισμό «κβαντικός», την οποία εξήγηση βρήκα άλλωστε πολύ λογική.

Έτσι, κατ’ αναλογία και τα παπούτσια που φοράμε μπορούμε να τα ονομάζουμε κβαντικά, καθώς και τα εσώρουχα και τα σπίτια και τα αλυσοπρίονα και τις πετονιές και ότι μας περάσει από τον νου. Πληκτρολογώντας λοιπόν το λήμμα «κβαντικό παπούτσι», το Google κάθε άλλο παρά σιωπηλό και αμήχανο έμεινε, το ίδιο και στο «κβαντικό σπίτι», και στο «κβαντικό καλάμι», στο δε «κβαντικό sex» το μηχανάκι χτύπησε κόκκινο! Τρελή από χαρά πληκτρολογούσα και πληκτρολογούσα όλο το απόγευμα και τη νύχτα όλη, μέχρι το άλλο το πρωί και με μάτια ορθάνοιχτα από έκπληξη δεν χόρταινα ν’ ανακαλύπτω τον θαυμαστό καινούργιο κόσμο που ως τότε παρέμενε στη σκιά.

Υπήρχαν βέβαια και πολλές ιστοσελίδες που απαντούσαν στα λήμματα «quantum quackery» και «quantum flapdoodle», αλλά μέσα στην ευφορία των ωρών, ποιος τους έδινε σημασία;

Όταν όμως στο λήμμα «quantum ass» το google αντί άλλων μου έκανε τη γνωστή χειρονομία με το μεσαίο δάχτυλο του χεριού τεντωμένο προς τα πάνω, τότε κατάλαβα ότι κάπου έπρεπε να σοβαρευτώ και να σταματήσω την περαιτέρω αναζήτηση εξηγήσεων.

Οι πίνακες είναι του Ολλανδού κβαντικού ζωγράφου Rob van Kooten