Σχετικά με τη θέση των ελληνικών πανεπιστημίων στους διεθνείς πίνακες κατάταξης

Συνεχίζοντας την έρευνα για την ποιότητα των ελληνικών πανεπιστημίων ας κοιτάξουμε λιγάκι από πιο κοντά και τους πίνακες κατάταξης, για τους οποίους το υπουργείο παιδείας τρέφει ιδιαίτερα μεγάλη εκτίμηση, και εξ αυτού, ας μη γελιόμαστε και οι γονείς, οι οποίοι και αυτοί βλέπουν το πανεπιστήμιο σαν μια επένδυση, οικονομικής φύσεως, για τα παιδιά τους.

Τέτοιους πίνακες συντάσσουν διάφοροι οργανισμοί και πανεπιστήμια, που όσο πάνε και πληθαίνουν, ο καθένας βέβαια με τη δική του μεθοδολογία και ανάλυση δεικτών, στοχεύοντας στη χάραξη ενός εύπεπτου χάρτη πορείας στην τεράστια παγκόσμια εκπαιδευτική αγορά, τζίρου πολλών δις δολαρίων παρεμπιπτόντως.

Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικούς από τους πιο γνωστούς, όχι αναγκαστικά με την σειρά κατάταξης που παρουσιάζονται εδώ:

Academic Ranking of World Universities (Shanghai Jiao Tong University rankings) (500)

Higher Education Evaluation and Accreditation Council of Taiwan (500)

International Professional Ranking of Higher Education Institutions (Paris Mines Tech) (376)

Leiden Ranking (500)

QS World University rankings (616)

Scimago Institutions Ranking (2,833)

THE World University Rankings (400)

Webometrics Ranking of World Universities (12,300)

Ο αριθμός σε παρένθεση δεξιά, δείχνει τον αριθμό των πανεπιστημίων τα οποία έχουν συμπεριλάβει και αξιολογήσει οι εν λόγω οργανισμοί, και ο λόγος που τον αναφέρω είναι απλά για να δείξω ότι τα πανεπιστήμια που αξιολογούνται, λιγότερα τελικά από 500, είναι πολύ λιγότερα από το σύνολο των πανεπιστημίων του κόσμου, για παράδειγμα με 12,300 καταπιάνεται ο webometrics και με 2,833 ο Scimago, και γιαυτό το λόγο όσα κοσμούν τους περισσότερους πίνακες, δεν μπορούν παρά να θεωρηθούν ότι ανήκουν στην παγκόσμια αφρόκρεμα!

Το ελληνικό πανεπιστήμιο έχει κατασυκοφαντηθεί ακόμα και με τα κριτήρια των διεθνών κατατάξεων, αλλά αμφιβάλω αν οι καθ’ έξιν συκοφάντες έχουν ιδίαν αντίληψη για το πώς λειτουργεί η «επιχείρηση κατάταξη», και τι πράγμα αξιολογεί.

Για να πάρουμε μια ιδέα για το τι συζητάμε, σήμερα θα εξετάσουμε την κατάταξη των ελληνικών πανεπιστημίων σύμφωνα με τον οργανισμό QS World University rankings.

Ο QS κατατάσσει τα πανεπιστήμια σύμφωνα με τα εξής 6 κριτήρια:

Α. Ακαδημαϊκή φήμη και αξιολόγηση από άλλα πανεπιστήμια, με στατιστικό βάρος 40%

Β. Γνώμη των εργοδοτών, με στατιστικό βάρος 10%

C. Βιβλιογραφικές αναφορές ανά μέλος ΔΕΠ, με στατιστικό βάρος 20%

D. Αναλογία φοιτητών/καθηγητών, με στατιστικό βάρος 20%

E. Αριθμός ξένων καθηγητών, με στατιστικό βάρος 5%

F. Αριθμός ξένων φοιτητών, με στατιστικό βάρος 5%

Από τα ελληνικά πανεπιστήμια στις θέσεις από 1-300 βρέθηκαν μόνο το Καποδιστριακό, η ΑΣΟΕΕ και το Αριστοτέλειο.

Ας τα δούμε αναλυτικά.

Α. Σύμφωνα με το κριτήριο της ακαδημαϊκής φήμης

Το πανεπιστήμιο Αθηνών κατέχει την 215 θέση και το Αριστοτέλειο την 234.

Το πολύ ενδιαφέρον όμως της υπόθεσης είναι ότι τα υπόλοιπα στον πίνακα, που βρίσκονται κάτω από τα ελληνικά, χαίρουν ιδιαίτερα μεγάλης φήμης παγκοσμίως. Ποιος δεν θα ‘θελε πτυχίο από την Εκόλ Νορμάλ της Λυών, ή από το πανεπιστήμιο Stony Brook;

Τα πανεπιστήμια που παραθέτω αποτελούν ένα τυχαίο δείγμα ανάμεσα στο 215^ο και το 300^ο. Ανάμεσα σ’ αυτά, που λόγω χώρου παρέλειψα, υπάρχουν πολλά εξ ίσου αξιόλογα ή αξιολογότερα.

215=University of Athens

216 = University of Colorado at Boulder United States

225 = University of Reading United Kingdom

226 = Universität Innsbruck Austria

234 = Aristotle University of Thessaloniki

243 = École Normale Supérieure de Lyon France

244 = George Washington University

249 = Newcastle University United Kingdom

258 = Stony Brook University United States

260 = Vanderbilt University United States

281 = University of Strathclyde United Kingdom

287 = University of Essex United

Β. Σύμφωνα με το κριτήριο της γνώμης των εργοδοτών.

Εδώ βρίσκεται μόνο η ΑΣΟΕΕ, και ο λόγος που τα άλλα απουσιάζουν βρίσκεται στην προηγούμενή μας ανάρτηση Είναι τα πτυχία χωρίς αντίκρισμα;».

Κι εδώ, αν ρίξετε μια ματιά στα πανεπιστήμια που ακολουθούν το δικό μας, θα πάθετε ένα μικρό σοκ,

179 = Athens University of Economics And Business

184 = University of Southern California

195 = Texas A&M University

192 = Aarhus University

201 = University of Oslo Norway

229 = University of Helsinki Finland

245 =Tufts University United States

252 =Technische Universität Berlin Germany

258= Sapienza University of Rome

269 = McMaster University Canada

C. Σύμφωνα με το κριτήριο των αναφορών ανά μέλος ΔΕΠ।

231= University of Athens Greece

241= École Normale Supérieure de Lyon France

246=Delft University of Technology Netherlands

252=George Washington University United States

257=University of Reading United Kingdom

278=Technische Universität München

Στα υπόλοιπα πεδία D-E-F, που αφορούν την αναλογία φοιτητών/καθηγητών και την συμμετοχή ξένων φοιτητών και καθηγητών, τα ελληνικά πανεπιστήμια απουσιάζουν από τις πρώτες 300 θέσεις.Τα 3 αυτά κριτήρια συνεισφέρουν ένα 30% στην τελική συνολική κατάταξη, ποσοστό που εμείς το στερούμαστε για λόγους που έχουν να κάνουν με τη γεωγραφική θέση, την οικονομία, και τη γλώσσα.

Σαν συμπέρασμα, αναφορικά με τις ακαδημαϊκές επιδόσεις, το πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά και το Αριστοτέλειο, τα δυο μεγαλύτερα πανεπιστήμια της χώρας, που απορροφούν και τους περισσότερους φοιτητές, δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα τα φημισμένα αλλοδαπά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής.

Αμφιβάλω αν το υπουργείο έχει καθίσει να μελετήσει τους πίνακες κατάταξης και τα κριτήρια που εφαρμόζονται. Ομοίως αμφιβάλω, αν έχει στοιχειώδη συναίσθηση με τι θέλει να συγκρίνει τα ελληνικά πανεπιστήμια. Αν τα συγκρίνει με το Harvard ή τα Oxbridge, τότε πάμε πάσο, διότι πάντοτε θα τα βρίσκει ελλειμματικά. Αλλά φαντάζομαι να έχει επίγνωση ότι οι συγκρίσεις γίνονται πάντα ως προς τους μέσους όρους. Γι αυτό υπάρχουν οι Μ.Ο του ΟΟΣΑ, της ΕΕ-27, της ΕΕ-15 κ.λ.π. Οι επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας, για παράδειγμα, συγκρίνονται με τους μέσους όρους μιας κοινότητας, ΕΕ ή ΟΟΣΑ, και όχι με την οικονομία της Νορβηγίας ή της Ελβετίας.

Φυσικά όλα και όλοι φροντίζουν να γίνονται καλύτερα/οι σ’ αυτή τη ζωή, και με το ίδιο σκεπτικό και τα πανεπιστήμια οφείλουν να βελτιώνονται Ως προς ποια κατεύθυνση, αυτό αποτελεί κουβέντα άλλης στιγμής. Πάντως η παρούσα θέση που καταλαμβάνουν τα δυο μεγαλύτερα πανεπιστήμια στο παγκόσμιο στερέωμα, το 2010, δεν δικαιολογούν ούτε στο ελάχιστο την υστερία και την ανοησία , αυτών που νυχθημερόν το λοιδωρούν.

Κι ένα τελευταίο:

Βάσει ποιας έκθεσης σοφών και ειδικών έχει χαράξει τις μεταρρυθμίσεις της η υπουργός; Όταν προσλαμβάνονται ειδικοί απ’ όλο τον κόσμο και με το τσουβάλι μάλιστα, για το πώς θα βελτιωθεί το πήδημα του ψύλλου, πώς και δεν έτυχε να προσληφθούν μερικά κιλά από δαύτους και στο ΥΠΕΠΘ; Δεν το αξίζει δηλαδή, η Παιδεία μας;

Στο θέμα, φυσικά, θα επανέλθουμε.