Η σαλάτα των οικονομικών στοιχείων και οι μπούρδες περί ανταγωνιστικότητας

Η εσωτερική υποτίμηση με όλα τα γνωστά παραλειπόμενα, στην οποία έχει υποβληθεί η χώρα η δική μας και άλλες γείτονες χώρες του νότου, βασίζεται πάνω σε ένα απλοϊκό ορισμό του τι συνιστά ανταγωνιστικότητα ή ακόμα απλούστερα στο τι συνιστά μοναδιαίο κόστος εργασίας, (μκε).

Το μοναδιαίο κόστος εργασίας για ένα προϊόν (q), έχει οριστεί ως ο λόγος του κόστους του εργαζόμενου, (κόστος στο οποίο αθροίζονται ο μισθός, η περίθαλψη, η ασφάλιση, η εισφορά στη σύνταξη, και ό,τι άλλο συνεισφέρει ο εργοδότης), ως προς την παραγωγικότητα της εργασίας, που είναι το ανά εργαζόμενο παραγόμενο προϊόν.

Από την εξίσωση αυτή γίνεται φανερό ότι ο αριθμητής αφορά τον εργαζόμενο, με το μισθό και τις κοινωνικές παροχές εκ μέρους του εργοδότη, ενώ ο παρονομαστής, τον ίδιο τον εργοδότη, μιας και αυτός είναι υπεύθυνος για την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας μέσω επενδύσεων σε τεχνολογικό εξοπλισμό και καλύτερη οργάνωση της παραγωγής.

Η αύξηση λοιπόν της περιλάλητης ανταγωνιστικότητας, δηλαδή η μείωση του μκε, θα μπορούσε να επέλθει είτε από τη μείωση του αριθμητή, είτε από την αύξηση του παρονομαστή. Για τους γνωστούς όμως λόγους σε αυτό το κλάσμα έχει αποφασιστεί με ωραίο και συντονισμένο τρόπο να πειραχτεί ο αριθμητής, δλδ οι μειώσει μισθών, ενώ ο παρονομαστής έχει αφεθεί άθικτος, με το κυριότερο κανείς να μην έχει ασχοληθεί με τις αιτίες που η παραγωγικότητα όλα αυτά τα χρόνια έβαινε φθίνουσα, παρά το γεγονός ότι η κερδοφορία του κεφαλαίου στην Ελλάδα ήταν κατά πολύ υψηλότερη του μέσου όρου της ΟΝΕ.

Οι διάφοροι λοιπόν πολιτικοί, με τα ποικιλόμορφα παραδείσια πτηνά που ως οικονομικοί σύμβουλοι τους περιζώνουν, αποφάσισαν ότι η εσωτερική υποτίμηση προς χάριν της ανταγωνιστικότητας θα έπρεπε να πάει ως το 30%, διότι έτσι έλεγαν τα stoixeia, και η αδιαφιλονίκητη αλήθεια των αριθμών.

Αν η οικονομία ήταν μια οποιαδήποτε επιστήμη, θα ήταν απολύτως θεμιτό κάποιος να παρουσίαζε ένα διάγραμμα, όπως το παρακάτω. Είναι κι αυτό μέσα στον πυρήνα κάθε επιστήμης, να μην υπάρχει συμφωνία για την εξέλιξη ενός φαινομένου, ανάλογα με το μοντέλο και τα data που ο εκάστοτε επιστήμονας διαλέγει για να το προσεγγίσει, ειδικά αν είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο.

Πηγή: εδώ

Το διάγραμμα αυτό δείχνει τη μεταβολή του μκε σε σχέση με τους εμπορικούς μας εταίρους, από τη μέρα εισόδου μας στην ΟΝΕ σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΕΚΤ, του ΟΟΣΑ, του ΔΝΤ, της ΤτΕ, της Eurostat και της Eurobank.

Προσέξτε δε, ότι αφορά την μέτρηση ενός μόνο δείκτη, για τον οποίο έχει συμφωνηθεί ο ορισμός του και για τον οποίο υπάρχουν πραγματικά στατιστικά στοιχεία. Διότι δεν είναι καθόλου αυτονόητο, ούτε υπάρχει καθολική συμφωνία για το πώς ορίζεται η ανταγωνιστικότητα μιας χώρας. Αλλά αυτό ας το αφήσουμε προς το παρόν στην άκρη. Επίσης, το διάγραμμα αυτό δεν αφορά τιμές οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν εξαχθεί από κάποιο μοντέλο για το οποίο θα ήταν εύλογο να υπάρχουν και ενστάσεις. Όχι. Το εν λόγω διάγραμμα προκύπτει από στατιστικά στοιχεία τα οποία έχουν αντικατασταθεί στην ίδια και την αυτή εξίσωση, από την οποία θα περίμενε κανείς να έχει προκύψει και η ίδια τιμή ανταγωνιστικότητας, ανεξάρτητα του ποιος κάνει την αντικατάσταση. Αμ δε!

Όπως είναι φανερό, υπάρχει τόση μεγάλη διασπορά των τιμών, που θαρρείς ότι κάθε καμπύλη απεικονίζει και κάποιο εντελώς διαφορετικό φαινόμενο. Και αυτό συμβαίνει μάλιστα από την creme de la creme των οικονομολόγων που στελεχώνουν τα πλέον ευυπόληπτα μαγαζιά που καθορίζουν τις τύχες μας. Σκεφτείτε λοιπόν τι θα συνέβαινε αν στην εν λόγω εικόνα συμπεριλαμβάναμε τις μετρήσεις (και όχι τις εκτιμήσεις), και άλλων οικονομολόγων από λιγότερο ευυπόληπτα μαγαζιά. Δεν είναι δύσκολο να υποθέσουμε ότι οι καμπύλες θα γέμιζαν όλο το διαθέσιμο χώρο, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να βγει κανένα απολύτως συμπέρασμα για τη μεταβολή της ανταγωνιστικότητας της πατρίδας μας την κρίσιμη αυτή δεκαετία.

Τι θα έλεγε κάποιος για το μκε του 2005; Σύμφωνα λοιπόν, με το ΔΝΤ αυτό θα είχε μειωθεί κατά 5%, ενώ σύμφωνα με την ΤτΕ θα είχε αυξηθεί κατά 16%. Συνολικά όμως, θα πρέπει να δώσουμε εύσημα στο ΔΝΤ, το οποίο δίνει και τη μικρότερη πτώση της ανταγωνιστικότητας σε σχέση με τα άλλα ευαγή ιδρύματα. Αντιθέτως ο ΟΟΣΑ δίνει πτώση γύρω στο 20%.

Κι ενώ κάθε σώφρων θνητός αδυνατεί να βγάλει συμπέρασμα, κάποιοι, με περισσή έπαρση και ανοησία, βγάζουν, και μάλιστα πολύ συγκεκριμένο. Το να γράψουν στ' αρχίδια τους τον κόσμο που είναι πίσω από τους αριθμούς και υφίσταται τις συνέπειες αυτών, το καταλαβαίνω, αλλά να γράφουν ταυτόχρονα στ' αρχίδια τους, (αν φυσικά έχουν), και τα "οικονομικά στοιχεία", έ, αυτό πάει πολύ...

Άραγε, τι θα έλεγε ο θλιβερός Παπακωνσταντίνου αν τον ρώταγε κάποιος για το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας τη δεκαετία; Ποιο νούμερο θα διάλεγε; Είμαι απολύτως σίγουρη ότι θα διάλεγε αυτό το οποίο θα συμφωνούσε με το κόψιμο που εξ αρχής είχε αποφασίσει να κάνει. Έτσι απλά.

Αυτή είναι η οικονομία. Καλή σαν επιστήμη, αλλά όταν συμπλέκεται με την πολιτική, γίνεται η τρισαθλιοτέρα.