Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου 2011

Αυξάνουν οι μετανάστες την ανεργία;


Το αντιμεταναστευτικό αίσθημα, παρά το γεγονός ότι περιορίζεται σε μια μειονότητα και όχι στο σύνολο του πληθυσμού, βρίσκεται σε έξαρση όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Αμερική, κυρίως λόγω της δραματικής οικονομικής κατάστασης αμφοτέρων των χωρών. Απόδειξη, ο νόμος που πέρασε στην Αριζόνα, όπου η αστυνομία θα μπορεί να συλλαμβάνει οποιονδήποτε υποπτεύεται ότι είναι ξένος χωρίς χαρτιά. Όπως επίσης και η σκέψη κατάργησης της απόδοσης αμερικανικής υπηκοότητας στα παιδιά τα οποία γεννιούνται σε αμερικανικό έδαφος, ανεξαρτήτως της κατάστασης νομιμότητας των γονιών τους.


Τα αισθήματα αυτά βασίζονται κυρίως στη (λανθασμένη) αντίληψη ότι οι μετανάστες κλέβουν τις δουλειές των γηγενών, και μάλιστα των λιγότερο ευνοημένων, ότι ρίχνουν τους μισθούς και ότι ευθύνονται για την περικοπή των κοινωνικών παροχών, γεγονός όμως που διαψεύδεται από τις μελέτες. Στις σημερινές συνθήκες, ο αριθμός των μεταναστών που φθάνουν κάθε χρόνο στις ΗΠΑ υπολογίζεται στα 1.25 εκατομμύρια, αριθμός ο οποίος αντιστοιχεί στο 40% της αύξησης του πληθυσμού. Το 30%-40% των νεοαφιχθέντων, έχουν όντως περάσει παράνομα στη χώρα, προερχόμενοι από το Μεξικό και την Κεντρική Αμερική.

Ας δούμε λοιπόν κατά πόσον οι μετανάστες κλέβουν όντως τις δουλειές. Η πρώτη εντύπωση είναι ότι όντως έτσι συμβαίνει, βάσει της απλής εφαρμογής του αξιώματος της προσφοράς και της ζήτησης, η οποία όμως κάνει το λάθος να υποθέτει ότι ενώ η προσφορά αυξάνει, η ζήτηση παραμένει σταθερή. Μελέτες δε επί μελετών έδειξαν ότι συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.

Μια από τις πλέον ενδελεχείς μελέτες επί του συγκεκριμένου αυτού ζητήματος έγινε από τον οικονομολόγο του Berkeley, David Card, ο οποίος χρησιμοποιώντας στοιχεία από την απογραφή του 2000 συνέκρινε την κατάσταση της αγοράς εργασίας σε 17 μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα των ΗΠΑ. Οι λόγοι ήταν οι εξής: Πρώτα στις πόλεις αυτές το μεταναστευτικό στοιχείο είναι πολύ υψηλό, κατά μέσο όρο στο 27% του πληθυσμού τους, που αντιστοιχεί στο μισό περίπου του εθνικού μέσου όρου. (Πόσο άραγε είναι διαφορετικό από αυτό της Ελλάδας;). Έτσι οποιαδήποτε επίδραση της μετανάστευσης στην αγορά εργασίας θα γινόταν φανερή κατά κύριο λόγο στις περιοχές αυτές. Επιπλέον, το ποσοστό των μεταναστών διαφέρει από πόλη σε πόλη του δείγματος, με τη Φιλαδέλφεια στο 8%, και το Los Angeles στο 35%.

Επομένως, αν οι μετανάστευες έκλεβαν όντως δουλειές από τους ντόπιους, τα πράγματα θα ήταν χειρότερα στο Los Angeles απ’ ότι στη Φιλαδέλφεια και μάλιστα για τους ντόπιους οι οποίοι απασχολούνται σε δουλειές με χαμηλή ή καθόλου εξειδίκευση όπως σερβιτόροι, οδοκαθαριστές, οδηγοί ταξί, κηπουροί κλπ. Ο Card όμως έδειξε, όπως και άλλοι μελετητές, χρησιμοποιώντας διαφορετική μεθοδολογία, ότι ανεξαρτήτως του πληθυσμού των μεταναστών, δεν υπάρχουν διαφορές από πόλη σε πόλη ανάμεσα στον αριθμό των συγκεκριμένων θέσεων εργασίας και στο ύψος των αντίστοιχων αμοιβών.

Ποια όμως εξήγηση υπάρχει γιαυτό;

Η εξήγηση βρίσκεται στο ότι οι μετανάστες δεν αυξάνουν απλώς την προσφορά εργασίας, αλλά και τη ζήτηση, διότι ταυτόχρονα καταναλώνουν, νοικιάζουν σπίτια και γραφεία, αγοράζουν αυτοκίνητα, γεγονός που ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να επενδύουν. Επιπλέον, οι μετανάστες στήνουν δικές τους επιχειρήσεις σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι οι γηγενείς. Και είναι γεγονός ότι πόλεις όπως το Miami, το Los Angeles και η Νέα Υόρκη έχουν να επιδείξουν αυξημένη επενδυτική δραστηριότητα. Επικαιροποιημένα δε στοιχεία για την περίοδο 2008-2009, δείχνουν την ίδια ακριβώς εικόνα.

Τι γίνεται όμως με το επιχείρημα ότι οι μετανάστες χρησιμοποιούν τις κοινωνικές παροχές, όπως εκπαίδευση και υγεία, χωρίς την αντίστοιχη καταβολή φόρων; Κι εδώ, τα στοιχεία πάλι δείχνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση: οι περισσότεροι από τους μετανάστες χωρίς χαρτιά πληρώνουν περισσότερους φόρους από τις παροχές που απολαμβάνουν. Σύμφωνα με μελέτη των πανεπιστημίων Princeton και Γκουανταλαχάρα, τα ¾ των παράνομων μεξικανών είχαν κρατήσεις φόρων και κοινωνικής ασφάλισης, ενώ μόνο το 10% εξ αυτών έστελνε το παιδί του σε δημόσιο σχολείο και μόνο το 5% εξ αυτών έκανε χρήση των κουπονιών διατροφής και των επιδομάτων ανεργίας. Ο δε οργανισμός κοινωνικής ασφάλισης δήλωσε ότι για το 2007 το καθαρό κέρδος από τους παράνομους μετανάστες ανερχόταν σε $240 δις, στο 10% δηλαδή του ενεργητικού του. Η εξήγηση είναι απλή και αποδίδεται στην επισφαλή θέση που κατέχουν και στην εκμετάλλευση που υφίστανται.

Όσον αφορά λοιπόν τις ΗΠΑ, χώρα παραπλήσια με τη δική μας στα ποσοστά ροής παράνομων μεταναστών, οι μελέτες δείχνουν ότι δεν είναι οι τελευταίοι υπεύθυνοι για τη μαζική ανεργία και τις περικοπές κοινωνικών παροχών. Οι πραγματικοί υπεύθυνοι είναι αυτοί οι οποίοι πασχίζουν να καταστήσουν υπεύθυνους τους μετανάστες.

Στην Ελλάδα, υπάρχει καμιά αντίστοιχη μελέτη;;;

Στοιχεία από το άρθρο του Τruth-out: «Can We Please Stop Blaming Immigrants?» του Robert Pollin, who is a professor of economics and co-director of the Political Economy Research Institute (PERI) at the University of Massachusetts-Amherst.

12 σχόλια:

Κλαζoμένιoς είπε...

Για άλλους λόγους (αλλά ΚΑΙ γιά αυτούς) εγώ προτείνω:

Nα αντικαταστήσουμε όλες τις σχετικές βρισιές με την καινούρια:

Άντε ρέ, ...υπουργέ!!!

Διαδώστε το, καθιερώστε το!

Αναλυτικά οι λόγοι στο: kakiokakies.blogspot.com

Unknown είπε...

Κοίτα να δεις τώρα όμως που ούτως ή άλλως οι οικονομολογικές μελέτες δεν είναι και οι πιο αξιόπιστες μιας και εν τέλει δεν λαμβάνουν υπ’ όψη τους πολλές παραμέτρους καθώς και πολλές αλληλεπιδράσεις…
Πάντως οι μετανάστες δεν κλέβουν δουλειές, αλλά τη βιωσιμότητα ενός τόπου, με πραγματικά και όχι οικονομολογικά κριτήρια, τη θίγουν. Και εκεί υπάρχει ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα…
Βέβαια και οι γηγενείς τη θίγουν με τη συμπεριφορά τους – δε χρειάζεται να είσαι μετανάστης γι’ αυτό, οπότε βράσε όριζα…

cynical είπε...

darthiir,

το τι κανουν οι μεταναστες στην Ελλαδα, το βγαζει ο καθενας απ' το μυαλο, και αναλογα σε ποια γειτονια ζει και αναλογα τη δυναμη της φωνης του. Εδω ουτε η Νταλαρα δεν ξερει ποσοι υπαρχουν, ποσο μαλλον ποια επιπτωση εχουν.

Οι παραγοντες οι αλλοι στην μελετη του Berkeley εχουν συνυπολογιστει, αλλα δεν ειναι επι του παροντος να αναλυσουμε τη μεθοδολογια τους.

Εδω, εχει ασχοληθει κανεις σοβαρα με το θεμα;

Θανασης Ξ. είπε...

Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση Cynical.

Εδώ, έναντι μελετών, επικρατεί ο λαϊκισμός.
10 ευρώ τη βραδιά 'το κεφάλι' εισπράτουν οι έλληνες ιδιοκτήτες ακινήτων, ώς ενοίκιο (περίπου 300 ευρώ τον μήνα). Εάν αυτό αφορά, έστω 200.000 μετανάστες (τους πιό πρόσφατους, γιατί οι παλιοί έχουν εγκατασταθεί σε κανονικά διαμερίσματα, για να μην πω πως πολλοί θα έχουν και δικό τους σπίτι πια), μιλάμε αμέσως-αμέσως για 0,7 δις τον χρόνο, που 'πέφτει' σε ελληνικές τσεπούλες (μαύρο και αφορολόγητο). Και βέβαια, όλοι -πόσες εκατοντάδες χιλιάδων;;- (παλιοί και νέοι) θα φάνε, θα ντυθούν, θα μετακινηθούν, τεράστια δηλαδή οικονομική δραστηριότητα.

Και εν πάσει περιπτώσει, μόνο η πλήρης νομιμοποίησή τους θα έλυνε το πρόβλημα του 'ανταγωνισμού'. Τότε μόνο θα 'βλέπαμε', πόσοι, τάχα, 'ιθαγενείς' θα έτρεχαν να κάνουν ΑΥΤΕΣ τις δουλειές που σήμερα κάνουν οι μετανάστες....

cynical είπε...

Θαναση, πολυ εντυπωσιακο το νουμερο που δινεις.

Οταν μιλαμε για μεταναστες, η εικονα που φερνουν οι περισσοτεροι ειναι ενος εξαθλιωμενου ατομου, αν οχι μιας εγκληματικης προσωπικοτητας.

Ποσοι ειναι ομως αυτοι με αυτα τα χαρακτηριστικα στην πραγματικοτητα; Ειναι τοσοι ωστε να κρυβουν τη θεα στους αλλους οι οποιοι αν και χωρις χαρτια συμμετεχουν ενεργα στην οικονομικη ζωη;

ο δείμος του πολίτη είπε...

Αυτή τη μελέτη δεν τη γνώριζα. ήξερα άλλες ανάλογες. Μάλιστα σύμφωνα με την ΕΣΥ η κατανάλωση προ κρίσης αυξήθηκε κατά 12% (οι μετανάστες τότε ήταν 8-9%). Μάλιστα ενισχύθηκαν τα ασφαλιστικά ταμεία κλπ (κάποια στοιχεία έχω εδώ).

Στην ανάρτηση δεν είδες ακομα έναν παράγοντα που δεν επιτρέπει την εφαμοργή του νόμου προσφοράς και ζήτησης. Αυτόν του τομέα εργασία. Και το λέω επειδή μονίμως οι οικονομικοί μετανάστες και οι πρόσφυγες καλύπτουν θέσεις εργασίες απομακρυσμένες ή ανειδίκευτες για τις οποίες αδιαφορούν οι γηγενείς. Στη δε Ελλάδα πρόκειται για θέσεις που ούτε υποχρεωτική εκπαίδευση δεν απαιτούν (κατασκευές, αγροτικές εργασίες κλπ).

Gryzor είπε...

Ενδιαφέρουσα μεν η μελέτη (αν και αναμενόμενα τα αποτελέσματα), αλλά παρασάγγας απέχει από τη δική μας πραγματικότητα οπότε και δεν μπορεί επ'ουδενεί να χρησιμοποιηθεί στα δικά μας. Η μελέτη μιλάει για μετανάστες που εντάσσονται κανονικά (more or less) στους θεσμούς του οικονομικού συστήματος.

Αντ'αυτού, εδώ έχουμε μετανάστες οι οποίοι καταναλώνουν ελάχιστα, δεν νοικιάζουν, δεν ανοίγουν επιχειρήσεις, δεν ανοίγουν γραφεία, δεν πληρώνουν φόρους, χρησιμοποιπούν δωρεάν τους φορείς υγείας και κομμάτι αυτών (δεν ξέρω για Αφρικανούς και Ασιάτες, αλλά οι Ανατολικοευρωπαίοι σίγουρα) εξάγουν χρήμα προς τις χώρες τους - κι έχεις έτσι καθαρή αρνητική χρηματική ροή.

Άνθρακες ο θησαυρός της έρευνας, αν υποννοούσες ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σύγκριση με τα δικά μας τεκταινόμενα...

cynical είπε...

Gryzor,

το μεταναστατευτικο αντιμετωπιζεται εδω, στη βαση του ο,τι θυμαμαι χαιρομαι.

Σαν η ολη εικονα να προσδιοριζεται απο τον Αγ. παντελεημονα, τις κραυγες του Αδωνι και το θορυβο των ακροδεξιων βλογς.

Ας δουνε οι σοφοι(!) πόσο μάς κοστιζουν τελος παντων οι μεταμαστες; Ή για να το πω πιο οικονομικα: ποια ειναι η καθαρη τους θεση.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Gryzor, έχεις απόλυτο άδικο. Ούτε σε παγκάκια μένουν ούτε κλέβουν όλοι τους. Όσοι κάρτα παραμονής είναι γραμμένοι σε κάποιο ταμείο κλπ. Όλοι κάπου μένουν, κάπου προσεύχονται. Δες λίγο στο σύνδεσμο που έβαλα προηγουμένως.

Ανώνυμος είπε...

Καλησπέρα. Μια αρκετά ενδιαφέρουσα προσέγγιση σχετική με το θέμα, μπορείτε να διαβάσετε εδώ: http://www.inprecor.gr/index.php/archives/31658

cynical είπε...

Ανωνυμε,

το αρθρο που παραπεμπεις εχει εντονη συνομωσιολογικη χροια, σαν να επροκειτο δηλαδή, η ροη των μεταναστων να ηταν κατευθυνομενη, σαν να επροκειτο οι πολεμοι στις χωρες τους να γινονταν μονο και μονο για να κατεβουν τα ημερομισθια των ευρωπαιων εργατων, σαν να επροκειτο η διασπαθιση του πλουτου των χωρων τους απο δικατατορες τυπου Μπεν Αλι και Μουμπαρακ να γινοταν γιαυτο και μονο το σκοπο...

Δυσκολευομαι να ακολουθησω τη σκεψη του συντακτη του.

ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΤΕΡΓΙΟΣ είπε...

Όποιος έχει υπόψη πως λειτουργεί ο καπιταλισμός ποτέ δεν θέτει μεταναστών. Αυτοί που το θέτουν μόνο κρυφούς σκοπούς υπηρετούν ένας των οποίων είναι να κρατούν σε χαμηλότατα επίπεδα την αμοιβή των μεταναστών παράλληλα με την απόλυτη υποταγή τους. Επί πλέον ο καπιταλισμός παράγει παντού και πάντα την ανεργία με ή χωρίς μετανάστες.

Με τους μετανάστες ακόμη και σε περίοδο κρίσης συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο από τη μείωση των θέσεων εργασίας. Ο μετανάστης αυξάνει τις θέσει εργασίας για τους ντόπιους.

Έτυχε στη δεκαετία του ’90 να συμμετέχω στη διαμόρφωση ορισμένων ΕΣΔΑ (Εθνικά Σχέδια Δράσης για την Απασχόληση) του υπ. Εργασίας. Μεταξύ των στοιχείων που είχαμε στη διάθεσή μας ήταν και η συμβολή των μεταναστών στο ΑΕΠ και στην απασχόληση. Αυτά τα στοιχεία ποτέ δεν δημοσιεύτηκαν αλλά εκεί γινόταν φανερό ότι η ελληνική οικονομία και κυρίως ο ελληνικός καπιταλισμός έκανε πάρτι με την εργασία των μεταναστών.

Δεν είναι τώρα να αρχίσω να αναφέρω την αλυσίδα διάχυσης πλούτου και κερδών από την τζάμπα εργασία μεταναστών. Ούτε ότι αυτοί ήταν έτοιμο δυναμικό χωρίς να ξοδέψει δεκάρα το κράτος για να τους μεγαλώσει. Ούτε ότι καμία απαίτηση δεν θα είχαν από τα ταμεία αφού ήταν ανασφάλιστοι. Τα κέρδη του κεφαλαίου από την ανασφάλιστη εργασία τους ήταν δεκάδες φορές περισσότερα από τα κόστη περίθαλψής τους σε περιπτώσεις που χρειαζόταν. Επί πλέον οι χαμηλές αμοιβές οδηγούσαν το συντριπτικό ποσοστό του μεροκάματου στην άμεση κατανάλωση εδώ και το μέρος που στέλνουν στους δικούς τους στο εξωτερικό είναι πολύ μικρό μέρος.

Σε πολλές περιπτώσεις σε κάθε 100 ευρώ αξία εργασίας, οι μετανάστες έπαιρναν 10 δηλαδή το ποσοστό υπεραξίας και ο βαθμός εκμετάλλευσης ήταν 900%. Από αυτά που κέρδιζε ο εργοδότης ήταν εύκολο και νέες επενδύσεις να κάνει και δουλειά πιο σύνθετη να πληρώσει στο ντόπιο εργατικό δυναμικό. Ο δε αυξημένος όγκος παραγωγής συμπαρέσυρε σειρά από επαγγέλματα σε αυξημένη απασχόληση. Τέλος οι μετανάστης ήταν μάνα εξ ουρανού για τους εργοδότες αφού ήταν μοχλός αύξησης των κερδών τους και μείωσης των μισθών του ντόπιου εργατικού δυναμικού.

Παράλληλα με τη φθηνή εργασία των μεταναστών φθήναινε και το κόστος αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης για όλη την εργατική τάξη ώστε η μείωση του μισθού της να αντισταθμίζεται σε κάποιο βαθμό από τη μείωση του κόστους των αναγκαίων αγαθών και υπηρεσιών που χρειαζόταν.

Σήμερα οι μετανάστες αποτελούν εκτός των άλλων και μοχλό πίεσης της εργατικής τάξης για να αποδεχτεί τα μνημονιακά μέτρα αλλά και για να διαστραφούν οι συνειδήσεις και να αποκτήσουν οι εργαζόμενοι «εχθρό» που «τους παίρνει τη δουλειά» και φταίει για τη κατάντια, τη κρίση και τη φτώχεια τους! Το σύστημα που θα είχε κρίση και ανεργία και χωρίς μετανάστες, πάλι στο απυρόβλητο!