Περί της διαφύλαξης του "πολιτικού κόστους"

Ο Παπαδήμος απ’ ότι φαίνεται δεν θα κάνει ευρύ ανασχηματισμό, όπως προέτρεχαν οι φήμες, αλλά παρ’ όλα αυτά η κουβέντα για κυβέρνηση τεχνοκρατών δεν λέει να εγκαταλείψει το προσκήνιο, γεγονός που προμηνύει ότι και τελικά δεν θα την αποφύγουμε.

Ένα από τα ατού μιας τέτοιας κυβέρνησης, όπως προβάλλεται μετ’ επιτάσεως στο δημόσιο λόγο, είναι η απουσία μέριμνας για το περίφημο πολιτικό κόστος, το οποίο και ανάγεται σε πρωταρχικό εμπόδιο για την απρόσκοπτη λειτουργία και, για την κατ’ αυτούς, αποτελεσματικότητά της. Και λέγε, λέγε αρχίζει και περνάει και σε μεγαλύτερα ακροατήρια η αντίληψη αυτή, που εδώ που τα λέμε δεν είναι δα και πολύ δύσκολο.

Με τον τρόπο που κυβερνήθηκε η Ελλάδα τουλάχιστον από τη μεταπολίτευση και μετά, το πολιτικό κόστος, το οποίο ανάγεται στη δυνατότητα επανεκλογής ενός πολιτικού, συνδέθηκε με το φαινόμενο της πελατοκρατείας, της αχρειότητας και της διαφθοράς, γεγονός που είναι πέρα για πέρα αληθές.

Αυτό όμως αποτελεί την μια πλευρά του φαινομένου. Διότι η άλλη πλευρά, η οποία παραμένει στο σκοτάδι, και η οποία είναι και η πιο ουσιαστική, είναι ότι η εν δυνάμει ανάληψη του πολιτικού κόστους δεν είναι παρά το συστατικό στοιχείο του δημοκρατικού πολιτεύματος και το πρωταρχικό του αντίβαρο στον αυταρχισμό, την ολιγαρχία και τη δικτατορία, πολιτεύματα τα οποία δεν έχουν καμία ανάγκη να σηκώνουν το βάρος του πολιτικού κόστους, διότι ακριβώς δεν χρειάζεται να λογοδοτούν, μιας και κυβερνούν ερήμην και ενάντια μάλιστα της κοινωνίας.

Αιτήματα, λοιπόν, για εκχώρηση της εξουσίας σε άτομα τα οποία θα είναι αποσυνδεδεμένα από το «βάρος» του πολιτικού κόστους, ουσιαστικά είναι αιτήματα για αίρεση του στοιχείου της λογοδοσίας από τους κυβερνώντες και της δυνατότητας ελέγχου αυτών από την κοινωνία. Τουτέστιν αιτήματα άρσης της ουσίας του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Είπαμε ότι η δημοκρατία διολισθαίνει όλο και πιο πολύ σε ολιγαρχικά υβρίδια. Τουλάχιστον ας προσέξουμε να μην βγάλουμε τα ματάκια μας με τα ίδια τα χεράκια μας στο όνομα μιας φαινομενικά αφηρημένης, μα πολύ στοχευμένης, αποτελεσματικότητας.