Κυριακή 9 Μαρτίου 2008

Ο γελοίος κ. Μποντριγιάρ


Δεν είναι λίγες οι φορές που καταφέρθηκα εναντίον της τακτικής των επονομαζόμενων μεταμοντέρνων κοινωνιολόγων και φιλοσόφων (Ντεριντά, Κρίστεβα, Ντελέζ, Φουκώ, Μποντριγιάρ κ.α.) να χρησιμοποιούν φύρδην-μύγδην έννοιες δανεισμένες από τη φυσική, κατά προτίμηση από τα πιο δυσνόητα και μοντέρνα πεδία της, τα οποία επειδή ακριβώς δεν είναι προσιτά και κατανοητά, όπως είναι εύλογο στους μη-ειδικούς, θεωρούνται, με αρκετή δόση αλαζονείας και αυθαιρεσίας, ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ερμηνευτική πλατφόρμα οποιουδήποτε περίπλοκου κοινωνικού ή πολιτισμικού φαινομένου.


Η υπερβάλλουσα αυτοπεποίθηση με την οποία φαίνονται να χρησιμοποιούν τις έννοιες αυτές σε περιβάλλοντα εντελώς ξένα από αυτά της φυσικής και η αδυνατότητα να παράξουν νόημα, έστω και με μεταφορικό τρόπο, πράγμα που δείχνει την ογκώδη άγνοια και την αδιαφορία τους επί πλέον να μάθουν στοιχειωδώς τι περίπου οι φυσικές αυτές έννοιες αντιπροσωπεύουν, δημιουργούν τέτοιο γελοίο αποτέλεσμα που μόνο τον οίκτο μπορεί να γεννήσει για την αμετροέπεια, την περιττολογία και την κενότητα των ανθρώπων αυτών.

Έτσι στο βιβλίο «Η Διαφάνεια του Κακού», εκδ. Εξάντας-Νήματα, 1996, του Monsieur Baudrillard, θεωρητικού κοινωνιολόγου, στο πρώτο-πρώτο κεφάλαιο με τον ελκυστικό τίτλο «Μετά το Όργιο», μέσα σε λίγες σελίδες υφιστάμεθα ένα καταιγιστικό όντως όργιο κατάχρησης εννοιών από κάθε πεδίο της φυσικής και βιολογίας, όπως:

στη σελίδα 11,
[...Παίρνοντας κάποια απόσταση μπορούμε να πούμε ότι αναπόφευκτη κατάληξη κάθε απελευθέρωσης είναι να υποθάλπει και να τροφοδοτεί τα δίκτυα. Τα πράγματα που απελευθερώνονται προορίζονται για την ακατάπαυστη μετατροπή/αντιμετάθεση, και άρα για την αύξουσα ακαθοριστία και την αρχή της αβεβαιότητας...]

Στην ίδια σελίδα αναφερόμενος στην εξαφάνιση των πάντων όχι από τον θάνατο και το τέλος αλλά από τον πολλαπλασιασμό και την επιδημία προσομοίωσης λέει: [ Δεν υπάρχει πια μοιραίος τρόπος εξαφάνισης, αλλά μορφοκλασματικός (fractal) τρόπος διασποράς]. Γαμώ τα πτυχία μου!!!

Πάντα στην ίδια σελίδα, μια γραμμή παρακάτω από πριν έχουμε [την ιώδη (viral) τώρα διασπορά των δικτύων], την [..κεντρομόλα ώθηση και την εκκεντρότητα των συστημάτων].

Στη σελίδα 12,
ορίζοντας την τριλογία της αξίας, δηλαδή, την αξία χρήσης, την ανταλλακτική αξία και την αξία-σημείο (?), ξαφνικά εισάγει από το πουθενά και το τέταρτο στάδιο αξίας, το μορφοκλασματικό ή και ιώδες ή και ακτινοβολούν. (Θεέ μου, Θεέ μου!!!). Στο δε μορφοκλασματικό στάδιο της αξίας δεν υπάρχει κανένας νόμος της αξίας, αλλά ένα είδος επιδημίας της αξίας, καθολική μετάσταση της αξίας, πολλαπλασιασμός και κυβευτική(???) διασπορά.
Συνεχίζοντας το παραλήρημα ορίζει μάλιστα αυτό το τέταρτο στάδιο κάτι σαν το φυσικό ανάλογο ενός καινούργιου σωματιδίου, τα οποία όπως διατείνεται παράγονται καθημερινά και με τη σέσουλα από τους φυσικούς. Άκουσον, άκουσον!!

Στη σελίδα 13,
[...To κακό δεν κείται πια καθέτως προς το καλό, τίποτε δεν τίθεται πια σε τεταγμένες και τετμημένες. Κάθε σωματίδιο ακολουθεί τη δική του κίνηση, κάθε αξία λάμπει για μια στιγμή στον ουρανό της προσομοίωσης κι έπειτα χάνεται στο κενό ακολουθώντας μια τεθλασμένη γραμμή που μόνο κατ’ εξαίρεση συναντά τη γραμμή των άλλων. Αυτό είναι ακριβώς το σχήμα του μορφοκλασματικού, (του fractal), το τωρινό σχήμα της κουλτούρας μας].


Έλεος, κ. Μποντριγιάρ μας!
Επειδή η δόση ασυναρτησίας και γελοιότητας που πήραμε σε δυο μόνο σελίδες είναι παραπάνω από αρκετή, θεωρώ ότι δεν έχει νόημα να προχωρήσω παραπέρα. Ο Monsieur Baudrillard δεν είναι ένας τυχαίος άνθρωπος, διετέλεσε καθηγητής διαφόρων πανεπιστημίων στο Παρίσι, όπως στα Université de Paris-X Nanterre και Université de Paris-IX Dauphine, απέκτησε μεγάλη φήμη, έγραψε πλειάδα βιβλίων και έγινε ένας από τους φιλοσόφους του γαλλικού star system, ένας απ’ αυτούς που εκτρέφουν και λατρεύουν οι Γάλλοι. Πέθανε πριν ένα ακριβώς χρόνο.


Όσο ο κ. Μποντριγιάρ διατηρούσε κάποια επαφή με τη γη και τον Μαρξ μπορώ να πω ότι είχε μια σημαντική συνεισφορά. Η "Καταναλωτική Κοινωνία" κάνει ενδιαφερούσες αναλύσεις και ελκύει ακόμα και σήμερα. Με το πέρασμά του στην άλλη όχθη του μεταμοντέρνου και της αχαλίνωτης ασυναρτησίας το νόημα άρχισε πια να γίνεται δυσεύρετο. Ας ελπίσουμε ότι το παρόν βιβλίο ήταν το ατυχέστερο όλων της περιόδου αυτής του συγγραφέα.

28 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Επέτρεψε μου να διατηρώ τις αμφιβολίες μου κατά πόσο ο Ντεριντα και ο Μποντριγιαρ μπαίνουν στο ίδιο καζάνι.
Πάντως το κλειδί είναι ακριβώς στη φράση που χρησιμοποιείς, φιλόσοφος του star system και δη του Γαλλικού ,
Πάντως και οι Φυσικοί δεν αποτελούν κάποιο ιερατείο όπου αυτοί και μόνο αυτοί κατέχουν την απόλυτη γνώση και μόνο αυτοί την χρησιμοποιούν.(εξαιρείται η οικοδέσποινα του ιστόχωρου)
Μακριά από ελιτίστικα ιερατεία.
Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων οι απόψεις σου για το μεταμοντέρνο με καλύπτουν απόλυτα ,όπως ο επίλογος σου, εγκρίνω και επαυξάνω.
Επειδή λοιπόν εκτός από το μεταμοντέρνο(και τους τελισμους) υπάρχει και η Λιακάδα και η Ταραμοσαλάτα ,θα συνεχίσω αργότερα.

cynical είπε...

@ καλημέρα de Profundis. Δεν γνωρίζω λεπτομέρειες γιατί ο Ντεριντά και Μποντριγιάρ δεν μπαίνουν στο ίδιο καλάθι. Ειλικρινά μιλά. Αν θες γράψε δυο λόγια για να το κοιτάξω καλύτερα. Ότι έχουν ISO του postmodern αυτό είναι σίγουρο, πάντως.

Οι φυσικοί είναι οι μόνοι που γνωρίζουν και ανακοινώνουν τα περιθώρια σφάλματος αυτών για τα οποία μιλάνε. Έχω γράψει παρόμοιες σκέψεις στα δοκίμια "Περί Επιστήμης" και "Ψευδοεπιστήμης".

Εγώ σήμερα θα χορτάσω με Ντεριντά. Ταραμοσαλάτα! Μου αρέσει πολύ αλλά κάποιος πρέπει να την κάνει σαυτή τη ζωή. Α! υπάρχει κάποιος γαύρος στην κατάψυξη..

Ανώνυμος είπε...

Δεν μπαίνουν στο ίδιο καλάθι λόγω ειδικού βάρους και όχι επί της ουσίας αυτό εννοούσα.
Βλέπω υπερασπίζεσαι σθενάρα την συντεχνεία σου,ετσι μπράβο.

Γαύρο δεν τρώω θα ήταν κανιβαλισμός για μένα.

cynical είπε...

δεν είναι η συντεχνία που υπερασπίζομαι αλλά έναν συγκεκριμένο τρόπο σκέψης. Λίγο πολύ πειθαρχημένο και σαφή.

Εξ αιτίας των ιδεολογικών σας προσκολήσεων (περί ιερότητας του Γαύρου, κ.λ.π.), χάνεται μια σημαντική γεύση της ζωής.

Xavier είπε...

Εγώ ευχαρίστως θα κατακεραύνωνα και τον Lefebvre και τον Castells και τον Virilio και όλους αυτούς, αλλά μετά θα διαταραχθούν οι σχέσεις μου με το χώρο της αριστεράς, με άμεσες συνέπειες στην ερωτική μου ζωή...

cynical είπε...

@Xavier κάνεις κακές παρέες! Πρέπει να κάνεις κάποια πιο φιλελεύθερη στροφή.

Ανώνυμος είπε...

@xavier Μην ακούς κράτα γερά.

gerasimos είπε...

Δες κι αυτό. Το έμαθα σ' ένα μεταπτυχιακό που έκανα πριν καμιά δεκαριά χρόνια. Και μου φάνηκε ενδιαφέρον, ως πλάκα και όχι μόνον. Κάνε κλικ και στο Sokal Affair. ;-)

cynical είπε...

Xavier, μην εμπιστεύεσαι τον de Profundis. Αυτός θέλει σιγά σιγά να σε σπρώξει ίσαμε την KNE.
Για πείτε μου. Τουλάχιστον σουλουπώθηκαν σήμερα οι Κνίτισσες; Παλιά δεν βλέπονταν.

Τί μαθαίνει κανείς; Ώστε η αριστερά σήμερα Ντεριντο-κρατείται;

cynical είπε...

@Γεράσιμε, καλημέρα. Ο Sokal είναι το μεθεπόμενο κείμενο που έχω ετοιμάσει. Με πρόλαβες. Το είχα για έκπληξη. Πολύ γερό χουνέρι τους έκανε ο άτιμος!!!
Έχεις δει το κείμενο που ανέβασα πριν λίγο καιρό "Η Πραγματικότητα της Ανοησίας";;

gerasimos είπε...

Όχι δεν το είδα αλλά ενδεικτικός ο τίτλος...:-)

gerasimos είπε...

Πάω να πετάξω το χαρταετό μου. Καλή Σαρακοστή!

cynical είπε...

@Γεράσιμε, είναι μετάφραση ενός κειμένου που γεννάει ένα πρόγρaμμα, "post modern text generator". Φτιάχνει χίλια τέτοια στο λεπτό με δομή paper. Ιδιοφυές. Έχω LINK στο τέλος τέλος του blog.
Καλή πτήση

Ανώνυμος είπε...

αγαπητή cynical με έχεις παρεξηγήσει καμία σχέση με την Τρίτη διεθνή ,με την Τέταρτη ίσως ,αλλά και αυτό τότε που ξεκινούσαμε. Τώρα ούτε που ξέρω. Διαχρονικά όμως τις καλύτερες γκόμενες της είχε ο Ρήγας.

cynical είπε...

@de profundis, οι ομορφότερες γυναίκες ήταν αυτές που έφυγαν από το Ρήγα και πήγαν στη Β! Πανελλαδική. Όχι δηλαδή να μας φάνε και οι παλιοημερολογίτισσες!

Ανώνυμος είπε...

Δεν έχω κανένα λόγο να διαφωνήσω μαζί σου, κάτι παραπάνω θα ξέρεις, Μου έκανε εντύπωση η έκπληξη σου ότι η αριστερά σήμερα Ντεριντοκρατειται αυτό εννοούσα μιλώντας για ειδικό βάρος.

cynical είπε...

@de Profundis, ίσως επειδή Ντεριντικρατείται να ήταν ένας λόγος που έκοψα και τις σχέσεις μου με την αριστερά σαν ομάδα. Πάντα η ανανεωτική αριστερά μεταπολιτευτικά είχε κάποιο life-style, μια γοητεία, ήταν κοσμοπολιτικη, κυρίως Παρίσι και Ρώμη, μια αστική πινελιά, αστική παιδεία. Τι ωραία πάρτυ που κάναμε εμείς οι αριστερές ιδίως στα εξοχικά μας στην Ιο και τη Σαντορίνη!

Xavier είπε...

Cynical μαζί σου είμαι. Ειδικά το τελευταίο σου σχόλιο τα λέει όλα. Απλά υπάρχουν κάποιες συνήθειες της φοιτητικής ζωής που κόβονται πιο δύσκολα κι από το κάπνισμα.

cynical είπε...

@Xavier ευχαριστώ που συμφωνείς. Το ΚΚΕ βρε παιδί μου δεν είχε στυλ κι αισθητική. Άσε που ήταν και σταλινικό. Το ίδιο και η ΠΠΣΠ και τα διάφορα Μαοικά Μ-Λ, Λ-Μ, μ-λ, αυτά με τη "χήρα", τα άλλα που ήταν ενάντια στη "χήρα", κ.α. Α! πα πα. Το ΕΚΚΕ, πως να το κάνουμε ήταν πιο μεγαλοστικό.Αλλά στη κορυφή το εσωτερικό.
Τότε πολύ της μόδας ήταν ο Ρολάν Μπαρτ και ο Σωσύρ και ο Στρως. Ο Ντεριντά και οι συν αυτώ δεν πολυπαίζανε τότε. Μετά έχασα επισόδεια.
Αποδόμηση στην αποδόμηση χάσαμε και το κείμενο και το νόημα.
Αυτά για την ιστορία.

Ανώνυμος είπε...

Παρίσι περισσότερο, η Ρώμη ήταν μικροαστική γι αυτό οι περισσότεροι πήγαν στο Πασοκ τότε που πλακωνόμαστε αν το Πασοκ είναι εργατικό η αστικό κόμμα και κάποιοι «σύντροφοι» στην τότε αφέλεια μιλούσαν και για εισοδισμο.
Εγώ ήμουν πολύ μικρός τότε δεν τα θυμάμαι ,ότι μου έχουν πει οι μεγαλύτεροι.

Το εξοχικό και εγώ Κυκλάδες το έχω ούτε στην Νιο ούτε στη Σαντορίνη κάπου πιο Μεγαλοαστικά για να μην ξεχνιόμαστε.

Βρε κορίτσι μου δεν μας λυπάσαι πολύ στο διάβασμα μας έχεις ρίξει πάνω που ξεμπερδέψαμε με τον Μποντιγιαρ ,άντε να διαβάζουμε για τα κβάντα...........

aerostatik είπε...

Β΄Πανελλαδική, τι μου θύμησες τώρα...
@ de profundis
το εξοχικό στη Σέριφο ή στην Αντίπαρο ?

cynical είπε...

@aerostatik, Β! πανελλαδικάριος; Δεν πειράζει καλέ μου, τώρα θα κάνουμε την Γ! Πανελλαδική των bloggers.
Καλά που ρώτησες εσυ τον de profundis για το εξοχικό. Εγώ τόσο καιρό ντρεπόμουν για να μην με θεωρήσει ότι πάω να τον εκμεταλλευτώ. Αλήθεια, έτσι στο άσχετο, για εγκυκλοπαιδική μόρφωση, πού είναι; Πόσο απέχει από θάλασσα; Έχει πισίνα;

cynical είπε...

@e Profundis καλημέρα, άκουσα την παράκλησή σου και σε λυπήθηκα. Σήμερα ανέβασα μια ιστοριούλα από την πατρίδα μου για να χαλαρώσετε λιγάκι. Απ' αύριο στο μαστίγιο πάλι!
Όντως η Ρώμη ήταν πιο παρακατιανή. Και γω από διηγήσεις της μαμάς μου τα ξέρω αυτά. Δεν είχα καν γεννηθεί τότε.
Για το εξοχικό, δες @aerostatik.

Ανώνυμος είπε...

@aerostatic,cynical Δεν δίνετε την απαραίτητη προσοχή σε αυτά που γράφω.Είπαμε μεγαλοαστικά ,είναι μεγαλοαστικη η Σέριφος? η η Αντιπαρος?
Στην Σύρο είναι. Η θάλασσα απέχει 50 μέτρα.Πισσίνα δεν έχω από άποψη.
Θα Δημοσιευσω και το Ε 9 για να λυθουν όλα τα ερωτηματικά.

Εγώ προετοιμάζω την ΣΤ διεθνή έχω μαζέψει ήδη 3 εμένα τον καθρέφτη μου και τον ευατό μου,

cynical είπε...

@de Profundis,έχεις χάσει επισόδια. Η αντι-Παρος έχει πάρει πολύ απάνω της. Μέχρι και τη Μύκονο τρώει σε κυριλίκι. Μέχρι και ο Tom Hanks έχει εκει εξοχικό...
ναι, ναι όλα στη φόρα. Τώρα δεν δεχόμαστε ταυτότητες. Ταυτότητα είναι μόνο το Ε9!!!

Βλέπω συνιθίσαμε τα κβαντικά άλματα, και από την Γ! διεθνή περνάμε κατευθείαν στην ΣΤ!
Σας έχω καλοεκπαιδεύσει εγώ...

Ανώνυμος είπε...

ξεχνας οτι η τεταρτη εχει γινει ηδη και την Ε την προετοιμαζαν καποιοι αλλοι.

Η μεγαλοαστική τάξη στην Ελλάδα γεννήθηκε στη Σύρο ,εκεί έγινε και η πρώτη απεργία ,γιατί αυτά πάνε μαζί. Εκεί γεννήθηκε και το πρώτο λούμπεν (Βαμβακάρης)

cynical είπε...

@de Profundis. Γράψε λάθος. Το μυαλό μου το είχα στη Β! Πανελλαδική. Και όταν είπες ΣΤ! νόμιζα ότι εκεί αναφερόσουν. Λέω ακόμα δεν κάναμε την Γ! Πανελλαδική...

Ναι την Δ! την ξέρω, άσε που υποπτεύομαι ότι εσύ την ξέρεις καλύτερα! Για την Ε! δεν έχω ακούσει τίποτε. Πάλι αδιάβαστη στην ιστορία του κινήματος!

Ανώνυμος είπε...

Μήπως παρατηρείτε την δική σας αμετροέπεια;