Η Πολιτική ως Ξέπλυμα και ως Επάγγελμα

Είναι πολύ συνηθισμένο στις μέρες μας να μεμφόμαστε τους πολιτικούς που δεν ξέρουν τίποτε άλλο να κάνουν πέρα από το να μηρυκάζουν στερεότυπες άνευ λόγου και σημασίας εκφράσεις και να εκφέρουν έναν ανέμπνευστο και ξύλινο λόγο, που δεν έχουν δουλέψει ποτέ στη ζωή τους, που δεν έμαθαν ούτε ένα περίπτερο, βρε παιδί μου, να κουμαντάρουν, όχι βέβαια αυτά τα μεγαθήρια του κέντρου, καθ’ ότι γι αυτά, με την ποικιλία της πραμάτειας τους, χρειάζονται γνώσεις τουλάχιστον διακεκριμένων σχολών διοίκησης επιχειρήσεων, αλλά μιλάμε γι αυτά τα ταπεινά της γειτονιάς.

Έχει όμως, νόημα σήμερα να ρωτάμε ποιο επάγγελμα κάνουν στην πλειονότητά τους οι πολιτικοί ή αν ποτέ είχαν κάποιο επάγγελμα για να ψωμίζονται; Μάλλον όχι, διότι η πολιτική συνιστά επάγγελμα αφ’ εαυτής. Δηλαδή, οι πολιτικοί γίνονται πολιτικοί για να βγάλουν κυρίως το ψωμάκι τους, δηλαδή το παντεσπάνι τους και να καρπωθούν επιπλέον τα πλούσια ελέη του ιδιαίτερου αυτού επαγγέλματος και όλοι οι άλλοι λόγοι είναι για να ρίχνουν στάχτη στα μάτια των απονήρευτων.

Στο παρελθόν, φερ’ ειπείν στην Αγγλία, οι συντηρητικοί προέρχονταν παραδοσιακά από τις τάξεις των επιχειρηματιών που είχαν βγάλει αρκετά χρήματα στη ζωή τους και ήθελαν να ξοδέψουν τα χρόνια της σύνταξης με τον πλέον δημιουργικό τρόπο. Οι εργατικοί δε βουλευτές προέρχονταν είτε από τα συνδικάτα, είτε από τα πανεπιστήμια, κι αφού είχαν ξοδέψει αρκετά χρόνια εκεί. Και όλα καλά, διότι δεν έβλεπαν το βουλευτιλίκι σαν την παχιά αγελάδα που προσφερόταν για ατέλειωτο και πλούσιο άρμεγμα.

Όχι πλέον, διότι σήμερα, σε περιόδους μάλιστα επαγγελματικής κρίσης, η πολιτική προσφέρει μια καλή επαγγελματική διέξοδο. Ο δρόμος δε εισόδου είναι μια σύντομη θητεία προθέρμανσης σε συγγενικά πολιτικά γραφεία, σε ποικιλόμορφα lobbies, σε συγκοινωνούντα ινστιτούτα και think-tanks, ή σε εταιρίες συμβούλων. Και από κει, με μια καλή κουβέντα από δω, με μια καλή κουβέντα από κει, με λίγο σπρώξιμο και καλή διαγωγή, η πόρτα των ανωτέρω γραφείων μπορεί να βγάλει και στην πόρτα της βουλής. Ε, θα μου πείτε, αφού ο λαός ψηφίζει! Αλλά θα σας δυσαρεστήσω αν σας απαντήσω ότι ο λαός ψηφίζει αυτόν που του υποδεικνύουν. Κι αυτό είναι μια άλλη κουβέντα. Φυσικά μιλάμε ακόμα για την Αγγλία και την Αμερική.

Στη Γαλλία, με την ισχυρή κεντρική διοίκηση και την εξ ίσου ισχυρή παράδοση που θέλει τους δημοσίους υπαλλήλους ανθρώπους ταγμένους στην υπηρεσία του κράτους, τα υψηλόβαθμα στελέχη, οι υπουργοί και οι πολιτικοί προέρχονται κατά πλειοψηφία από την τρομερή ENA (ανώτερη σχολή δημόσιας διοίκησης), από την οποία αποφοιτούν γύρω στους 100 κάθε χρόνο και στους οποίους μαζί με την τελετή της αποφοίτησης κληρώνονται ταυτόχρονα και οι υψηλόβαθμες θέσεις στελεχών στη δημόσια διοίκηση, σαν σε κανονικό παζάρι. Ο Σαρκοζύ, κατ’ εξαίρεση δεν προήρθε από αυτήν, αντίθετα με τη Ρουαγιάλ.

Στην Ιταλία έχουμε τον πληθωρικό Καβαλιέρε, ο οποίος είδε την πολιτική σαν μια άλλη επικερδή επιχειρηματική δραστηριότητα, ειδικά τώρα, με τη σχολή πολιτικής επιμόρφωσης που άνοιξε για ορφανές και καλλίγραμμες κοπέλες. Φυσικά, συνδύασε το τερπνόν μετά του ωφελίμου, γιατί αλλάζοντας τη νομοθεσία προς το ευνοϊκότερο, μπόρεσε να ξεφύγει κάμποσες φορές από τη δαγκάνα του νόμου.

Αν ο Καβαλιέρε ήταν ο πρώτος που βρήκε το κόλπο και τα κατάφερε σε μια ώριμη δημοκρατία, όπως της Ιταλίας, οι νεόπλουτοι μεγιστάνες, δηλαδή οι μαφιόζοι και γκάγκστερς των νέων δημοκρατιών της ανατολικής Ευρώπης, χρησιμοποίησαν πλειστάκις τη βουλή για να νομιμοποιήσουν τα κλοπιμαία και να εξαγνιστούν, ώσπου το Κρεμλίνο αποφάσισε να τους βάλει χέρι, οπότε και αυτόματα έχασαν το ενδιαφέρον τους για την εξυπηρέτηση του κοινού καλού.

Στην Ινδία, όμως φαίνεται πως η ασυλία που παρέχει η βουλή συνεχίζει να υφίσταται, μιας και εκτιμάται ότι το 23% των βουλευτών είναι μπλεγμένοι σε άνομες και παράνομες πράξεις.

Βάσει λοιπόν των ανωτέρω παραδειγμάτων, η ελληνική βουλή αποτελεί μοναδικό φαινόμενο, αφού και ασυλία προσφέρει και επαγγελματική αποκατάσταση τόσο στους γόνους, όσο και στους απογόνους, μόνο που αποτελεί ερωτηματικό αν μπορεί να καταταγεί στις ώριμες δημοκρατίες.

Υ.Γ. Περισσοτερα στοιχεία από το άρθρο "There was a lawyer, an engineer and a politician...", απο τον Economist Apr. 18th 2009.