Γιατί Διαβάζουμε Εφημερίδα;

Επ’ ευκαιρία του κλεισίματος του Ελεύθερου Τύπου και του επικείμενου κλεισίματος και άλλων εφημερίδων λόγω μεγάλης πτώσης του αριθμού των αναγνωστών γενικώς, στο ερώτημα «γιατί ο κόσμος δεν διαβάζει πια εφημερίδες;», θα πρόβαλα σαν απάντηση το αντίθετο ερώτημα, «γιατί ο κόσμος συνεχίζει να διαβάζει εφημερίδες;».

Στο βαθμό που οι περισσότεροι μπορούν να έχουν ανά πάσα στιγμή πρόσβαση σε ό,τι πιο φρέσκο αφορά την είδηση, σε οποιαδήποτε ηλεκτρονική εφημερίδα, ενημερωτικό ιστό ή επίσημο πρακτορείο ειδήσεων, σε οποιαδήποτε γλώσσα και για οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, πρόσβαση σε οποιοδήποτε ανάλυση ή άρθρο γνώμης γραμμένο από τον εγκυρότερο δημοσιογράφο έως τον πλέον σεβαστό καθηγητή πανεπιστημίου, μέσα από ημεδαπά ή δορυφορικά κανάλια και το internet, δεν είναι λογικό ν’ αναρωτηθούμε γιατί υπάρχει ακόμα κόσμος (και είναι πολύς), που συνεχίζει ν’ αγοράζει εφημερίδες, κι όταν μάλιστα αυτός ο κόσμος σαν σύνθεση δεν είναι και πολύ διαφορετικός απ’ αυτόν που είναι εξοικειωμένος με τα ηλεκτρονικά μέσα;

Το ερώτημα γίνεται ακόμα πιο επιτακτικό, όταν στη σημερινή εποχή κανείς δεν πρόκειται να ισχυριστεί ότι οι εφημερίδες, σαν αντικείμενο από σκέτο χαρτί, επιτελούν κάποιο χρήσιμο σκοπό, όπως το να τυλίγουν ψάρια, να καθαρίζουν τζάμια ή να υποκαθιστούν το χαρτί τουαλέτας, αντικαθιστώντας την πάλαι ποτέ φυσική και αυθόρμητη ανακύκλωση με την εμβόλιμη και θεσμοθετημένη.

Τις εφημερίδες, θα έλεγα, συνεχίζουμε να τις αγοράζουμε από συνήθεια κι από νοσταλγία. Για όσους ακόμα καπνίζουν, ένα πακέτο τσιγάρα απ’ το περίπτερο δεν νοείται χωρίς τη συνοδεία εφημερίδας, έτσι ώστε οι κυκλοφορίες τους και μόνον να αποτελούν έναν προσεγγιστικό δείκτη του αριθμητικού μεγέθους των καπνιστών. Έτσι ώστε, μια πρόχειρη εξήγηση της πτώσης των εφημερίδων να μπορεί ν’ αποδοθεί στην ελάττωση του αριθμούν των καπνιστών στη χώρα μας, αλλά και παγκοσμίως.

Οι εφημερίδες θα υπάρχουν γιατί υπάρχουν τα πρωινά της Κυριακής. Κυρίως τα χειμωνιάτικα. Μια βόλτα ως το περίπτερο, ένα δυο φλιτζάνια καφές στο τραπέζι, μια, δυο, τρεις εφημερίδες σκορποχώρι στο πάτωμα και τασάκια που στενάζουν, το καθένα τους κι από μια μικρή ευτυχία που όλες όμως μαζί συνθέτουν τον μεγάλο παράδεισο της μέρας.

Οι εφημερίδες θα υφίστανται γιατί υπάρχουν τα καφενεία, τα καφέ, οι καφετέριες και τα πάρκα. Γιατί ο καφές δεν είναι παρά μισός και άνοστος χωρίς το έτερό του ήμισυ, την εφημερίδα. Γιατί καφές ξεροσφύρι δεν πάει. Γιατί η εφημερίδα για να διαβαστεί θέλει τον καφέ να διαστείλει τις κόρες και να θέσει την εγκεφαλική ουσία σε κίνηση.

Οι εφημερίδες θα υπάρχουν, γιατί πάντα υπάρχουν οι άτυχοι που κάποιοι άκαρδοι τους στήσανε στο ραντεβού, έτσι για να τσουλάνε το χρόνο και να καλύπτουν την ντροπή και την αμηχανία τους.

Οι εφημερίδες θα υπάρχουν όσο βρίσκονται περίπτερα στην κάθε γωνιά και όσο αυτά συνεχίζουν να μένουν ανοιχτά ολημερίς και κάποια οληνυχτίς.

Οι εφημερίδες θα υπάρχουν για να συντροφεύουν την ξάπλα του απομεσήμερου και να εξασφαλίζουν την απαραίτητη συγκέντρωση την ώρα της τουαλέτας.

Επιπλέον, τις εφημερίδες τις ξεφορτώνεσαι τόσο εύκολα, όσο εύκολα και τις αποκτάς. Για την τιμή τους προσφέρουν πολλά, τον κόσμο ολόκληρο δηλαδή, σε μερικά επιτόπια ξεφυλλίσματα.

Η εφημερίδα σε αντίθεση με το internet αποτελεί ένα κλειστό και περιεκτικό σύστημα, το οποίο περιδιαβαίνοντάς το, σε περίπατο μιας ώρας ας πούμε, σού αφήνει μιαν αίσθηση επάρκειας και πληρότητας, του στυλ ότι ό,τι ήταν σημαντικό να μαθευτεί, μαθεύτηκε. To internet, απ’ την άλλη μεριά, ίδιο με απύθμενο πηγάδι, δεν σου παρέχει ποτέ τον εφησυχασμό ότι αυτό που έμαθες ήταν όλο κι όλο αυτό που έπρεπε να μάθεις, αλλά θα σε αφήνει πάντα μ' ένα αίσθημα λειψό, σχετικά με το αν το άλλο, που όσο κι αν έψαξες και δεν τα κατάφερες ποτέ να βρεις και να μάθεις, ήταν εν τέλει και το πιο σημαντικό που σού διέφυγε.

Οι εφημερίδες είναι τα σταυρόλεξα που λύσαμε μόνοι ή με παρέα, τα καραβάκια που φτιάξαμε για τα παιδιά, όταν μας έπαιρναν στα ταξίδια το κεφάλι, τα βρεμένα χαρτιά που μάς ξεστένευαν τα καινούργια μας παπούτσια, και οι ατέλειωτες ώρες που περάσαμε κάνοντας χαρτοκοπτική στις χιλιοδιπλωμένες τους σελίδες.

Με μια εφημερίδα στη βρεμένη μας πλάτη γλιτώναμε το κρύωμα και τις κρυάδες όταν μάς έπιανε στα ξαφνικά η μπόρα του καλοκαιριού. Με μια εφημερίδα στο τζάμι μπλοκάραμε τον ήλιο που μας κάρφωνε στο κούτελο, όταν οι κουρτίνες παρά ήταν λεπτές για να τού αντισταθούν. Μια παλιά εφημερίδα ξεκίναγε την ιεροτελεστία του ανάμματος του τζακιού το χειμώνα, μια εφημερίδα, καλύτερη κι από βεντάλια, έκανε υποφερτή την κάψα, το καλοκαίρι.

Πολύ αργότερα, με τις εφημερίδες φτιάξαμε τις δισκοθήκες μας, κλασσική μουσική με τα κουπόνια της «Καθημερινής», Όπερες από το «Βήμα», και αγαπήσαμε την Ιστορία με τα περίφημα «Ιστορικά» της «Ελευθεροτυπίας». Και παλιές ταινίες είδαμε, αποσυρμένες πια από τις αίθουσες και τα video clubs, και καλά βιβλία διαβάσαμε, και άτλαντες και λευκώματα στολίσανε τα τραπέζια και τις βιβλιοθήκες μας και δόξα τω θεώ ήταν πολλές οι φορές που μάς τάισαν καλή τροφή.

Κρίμα λοιπόν, και διπλοκρίμα, όταν αναλογίζεται κανείς πόσα ωραία πράγματα χάνονται όταν μια εφημερίδα κλείνει !