Δευτέρα 23 Μαΐου 2011

Τα «δώρα» των ιδιωτικοποιήσεων



Η πίεση για ιδιωτικοποίηση βασικών δημόσιων αγαθών, όπως η ενέργεια και το νερό, αποτελεί απόρροια της γενικότερης, εδώ και δεκαετίες, τάσης φιλελευθεροποίησης και απορρύθμισης, η οποία μπορεί να αποδοθεί στην ιδεολογική πίστη και το ιεραποστολικό πάθος όσων ασπάστηκαν τις αρχές της «συναίνεσης της Ουάσιγκτον» και όχι στα οφέλη που προέκυψαν, ειδικά δε σήμερα μετά την ορατή χρεοκοπία των αρχών αυτών.

Η προπαγάνδιση των ιδιωτικοποιήσεων, μέσω κυρίως της λυσσαλέας απαξίωσης των δημοσίων οργανισμών, των υπηρεσιών τους, αλλά και των ιδίων των εργαζομένων σε αυτούς, συνάντησε παρ’ όλα αυτά την καθολική αντίδραση των λαών σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Η υπεράσπιση του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα τους δεν έγινε μόνο στη βάση ιδεολογικών όρων για τη διαφύλαξή τους ως συλλογικών αγαθών, αλλά και στη βάση των πραγματικών δεδομένων: αντί για φθηνές και καλές υπηρεσίες μεγάλα τμήματα φτωχών και εργαζομένων αποκλείστηκαν από τις αναγκαίες υπηρεσίες, οι υποδομές καταστράφηκαν, γιατί βεβαίως οι ιδιώτες ούτε τις συντηρούσαν ούτε έκαναν επενδύσεις και τέλος η “συνέργεια” μεταξύ των ιδιωτών οδήγησε και τις τιμές στα ύψη. Ανάμεσα στα πιο τρανταχτά παραδείγματα, συγκαταλέγονται οι περιπτώσεις της Καλιφόρνιας και της Enron, όσον αφορά την ενέργεια, και η εκμετάλλευση του νερού από ιδιώτες, σε χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής.

Η περίπτωση της ενέργειας στη Βρετανία
Ας δούμε όμως από πιο κοντά την περίπτωση ιδιωτικοποίησης της ηλεκτρικής ενέργειας στη Μεγάλη Βρετανία, η οποία και χαιρετίστηκε στη βάση τού, πολλαπλώς πλέον ακυρωμένου στην πράξη, δόγματος ότι ελεύθερος ανταγωνισμός σημαίνει καλύτερες τιμές και υπηρεσίες. Αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι πολύ σύντομα, οι “ελευθέρως ανταγωνιζόμενες” εταιρίες αποφασίζουν να συνυπάρξουν στα πλαίσια ενός «ωραίου» ολιγοπωλίου.

Σήμερα, στο Ηνωμένο Βασίλειο ο αριθμός των παρόχων ενέργειας από 20 που ήταν στο τέλος του ’90, όταν πρωτοάνοιξε η αγορά, έχει μειωθεί, μέσα από εξαγορές και συγχωνεύσεις, στους 6, οι οποίοι τα καταφέρνουν να συνεννοούνται μεταξύ τους μια χαρά. Ως αποτέλεσμα, η διαφορά στον ετήσιο λογαριασμό ανάμεσα στην ακριβότερη και φτηνότερη εταιρία διαμορφώνεται στο ευτελές ποσόν των 23 λιρών!

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε μια δημόσια εταιρία κοινής ωφελείας και σε μια κερδοσκοπική ιδιωτική έγκειται στον τρόπο αντίδρασης στις διαταράξεις του ευρύτερου οικονομικού περιβάλλοντος και στον τρόπο απορρόφησης των κραδασμών που ανακύπτουν. Το 2009, η Centrica ο μεγαλύτερος πάροχος ηλεκτρικής ενέργειας στο Ηνωμένο Βασίλειο, με 16 εκατ. οικιακούς πελάτες ανακοίνωσε αύξηση της τιμής της κιλοβατώρας κατά 35%, λόγω αύξησης των διεθνών τιμών πετρελαίου. Όταν όμως αργότερα η χοντρική τιμή της ενέργειας έπεσε περίπου στο μισό, οι οικιακοί λογαριασμοί μειώθηκαν μόνο κατά 4%. Δεν χρειάζεται να πάμε όμως μακριά. Ανάλογη εμπειρία υπάρχει κι εδώ με τη λιανική τιμή της βενζίνης σε σχέση με τις διακυμάνσεις των διεθνών τιμών.

Μικρή επίσης διασπορά τιμών ανάμεσα σε ιδιώτες παρόχους παρατηρείται και στις δικές μας εταιρίες τηλεφωνίας. Η αποδιδόμενη δε πτώση της τιμής της αστικής μονάδας στην είσοδο πολλών παικτών στον κλάδο, και άρα στα καλά του ανταγωνισμού, στην πραγματικότητα δεν οφείλεται παρά στην αλματώδη πρόοδο της τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών, στη δραματική μείωση των τιμών των ηλεκτρονικών συστημάτων που την υποστηρίζουν, όπως επίσης και στη διεύρυνση των προσφερόμενων υπηρεσιών, υπό μορφή «πακέτων», τα οποία και αυξάνουν τη δυνατότητα άντλησης κερδών. Έτσι μια σύγκριση, για παράδειγμα, της σημερινής τιμής της αστικής κλήσης με αυτή προ 20 ή 30 ετών δεν θα είχε κανένα απολύτως νόημα. Αποτελεί επίσης διεθνή πρακτική, όταν μια δημόσια εταιρία βρεθεί σε τροχιά ιδιωτικοποίησης, να αυξάνει εκ των προτέρων τα τιμολόγια, σε βαθμό τέτοιο, ώστε να καταστεί «ελκυστική» στους μελλοντικούς ιδιώτες αγοραστές. Σ’ αυτό ακριβώς στόχευαν και οι τελευταίες αυξήσεις τιμολογίων της ΔΕΗ.

Φυσικά, αν κοιτάξουμε γύρω μας θα διαπιστώσουμε πολλές περιπτώσεις αναίρεσης του βασικού ατού των ιδιωτικοποιήσεων, που είναι οι χαμηλότερες τιμές. Άλλο ένα παράδειγμα αποτελεί η ιδιωτικοποίηση πρώην κρατικών αεροπορικών εταιριών, της Ολυμπιακής συμπεριλαμβανομένης. Ενώ, τον πρώτο καιρό είχε παρατηρηθεί σημαντική μείωση των αεροπορικών ναύλων, στη συνέχεια οι εταιρίες, ως αναμενόταν, προχώρησαν σε συγχωνεύσεις και σε σύσταση συμμαχικών ομίλων, (alliances), με αποτέλεσμα οι ναύλοι να αρχίσουν να παίρνουν την ανηφόρα. Έτσι, σε όλες τις περιπτώσεις ιδιωτικοποιήσεων αυτό που τελικά συμβαίνει είναι η αντικατάσταση ενός κρατικού μονοπωλίου με ένα ιδιωτικό ολιγοπώλιο.

Παρά ταύτα, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας την τελευταία δημοσκόπηση της GPO, (Μάιος 2011), και παρά το γεγονός ότι το ερώτημα αφορά όχι στις αποκρατικοποιήσεις καθ’ αυτές, αλλά στη δυνατότητα άντλησης μέσω αυτών των πολύτιμων 50 δισ., που είναι άλλο πράγμα, ένα σχετικά μεγάλο ποσοστό των ερωτηθέντων, περίπου το 52%, φαίνεται να τάσσεται υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων. Οι διαφαινόμενοι λόγοι για την εν λόγω στάση της κοινής γνώμης, - αν την θεωρήσουμε πάγια και όχι συγκυριακή, εξ αιτίας της πολεμικής στη ΔΕΗ που αυτές τις μέρες διαχέεται από όλα τα ΜΜΕ-, είναι η προσδοκία, όπως καλλιεργείται, καλύτερων τιμών και υπηρεσιών, πράγμα που δεν ευσταθεί. Η εξουδετέρωση του συνδικαλισμού στις δημόσιες επιχειρήσεις, που κατηγορείται ότι ευθύνεται για όλη τους την κακοδαιμονία έχει άμεσες και μακροπρόθεσμες στοχεύσεις. Αφ' ενός να γίνουν αποδεκτές οι ιδιωτικοποιήσεις. Αφ' ετέρου να εξουδετερωθεί η ίδια η έννοια του συνδικαλισμού. Πετώντας όμως μαζί με τα νερά (κρατικοδίαιτος συνδικαλισμός) και το μωρό (ανάγκη ύπαρξης αγωνιστικού συνδικαλιστικού κινήματος), ο εργαζόμενος που καλείται να υιοθετήσει τις ιδιωτικοποιήσεις μένει στο έλεος των αρπακτικών της αγοράς, κι ας νομίζει το αντίθετο, και ως εργαζόμενος και ως καταναλωτής. Οι ιδιωτικοποιήσεις, εκτός του ότι δεν επιφέρουν καλύτερες τιμές και υπηρεσίες, εκτός του ότι τείνουν σταδιακά να αποκλείουν την πρόσβαση στα κοινωνικά αγαθά σε ολοένα και περισσότερα στρώματα, ευθύνονται επιπλέον και για μαζικές απολύσεις και μειώσεις μισθών.

Και γεννάται το ερώτημα: Σε τι θα ωφελήσει τον εργαζόμενο του ιδιωτικού τομέα η μαζική ανεργία των δημόσιων υπαλλήλων και η επιδιωκόμενη μισθολογική εξίσωση προς τα κάτω; Στο ότι θα βρεθούν στην ίδια κακή μοίρα, χωρίς συνδικαλιστικό κίνημα να υπερασπίζεται στοιχειωδώς τα δίκια τους, στην ίδια ουρά ανεργίας, στην ίδια μιζέρια;

20 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Τι καλό περιμένεις να δεις από δαύτους; πόσες φορές δεν έχεις συναντήσει στην ζωή σου άχρηστο με περιουσία που τα έχασε όλα σε 1 χρόνο[έκαψα την καλύβα μου να μην με τρων οι ψύλλοι]
Η δεη πχ εταιρία , εργαζόμενοι έσοδα ,έξοδα,δωστη να την ξεκρεμάσουμε απο τον λαιμό μας να κάνουμε και κάνα παιχνιδάκι σαν αυτό που πήγε να γίνει στο Ελληνικό με τον Ασεμπιγιο και τους άρχισαν στα χαστούκια οι Γερμανοί.
Δεν τον είδες σήμερα στο σκαι τον Φιλιππινέζο, οι ξένοι και οι ξένοι και τι θα πουν οι ξένοι λες και θα τον κάνουνε γαμπρό.
Αυτό που με φόβισε πολύ είναι που έχει βάλει πείσμα να μας σώσει.
Το χουν οι γιωργηδες απο το 67 και μετά.
αγοράκι μου

Unknown είπε...

Η αλληλεγγύη πέθανε, από εδώ και πέρα αλληλοϋποφέρουμε!

Και άντε, πες, τα ασημικά τα πουλάει κάποιος όταν έχει ανάγκη, τα εργαλεία κερδοφορίας του όμως ποτέ. Γιατί λοιπόν ιδιωτικοποιούνται κερδοφόρες επιχειρήσεις; Αυτό δεν θα οδηγήσει σε αύξηση των ελλειμμάτων; Το φορτηγό του το πουλάει άραγε ο φορτηγατζής για να ξελασπώσει, ή σταματά να πουλά όταν τελειώσουν τα άχρηστα ασημικά;

Ανώνυμος είπε...

To Tαχυδρομικό Ταμιευτήριο που ξεπουλιέται πρώτο πρώτο θυμίζω πως είχε έρθει 1ο στα stress tests (αντοχές τραπεζών) και 14ο αναμεσα σε όλες τις τράπεζες της Ευρώπης !!! Υγιής και κερδοφόρα επιχείρηση που δίδει μερίσματα στο κράτος, ενισχύει τη κοινωνική προστασία ( είχε δώσει δάνεια με 0% επιτόκιο στους σεισμοπληκτους) και μπορεί να αποτελέσει εργαλείο στα χέρια του κράτους για τον έλεγχο των επιτοκίων και λειτουργιών του τραπεζικού συστήματος.

Τυχαίο που οι "ξένοι" επενδυτές ζήτησαν να μπει 1ο στη λίστα ?

Δεν νομίζω.

GS

Ανώνυμος είπε...

Στην τελευταία σας παράγραφο, υπονοείτε ότι οι αγώνες του δημόσιου συνδικαλισμού που πέτυχαν τόσα χρόνια όσα πέτυχαν για τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα (μισθοί, μονιμότητα, εργασιακές σχέσεις, κτλ), έγιναν με γνώμονα ΚΑΙ το συμφέρον του ιδιωτικού τομέα; Σοβαρολογείτε;
Παρακαλώ μην μου απαντήσετε, ότι κι αυτοί (οι παρίες του ιδιωτικού) έπρεπε να κάνουν αντίστοιχους αγώνες για να σας φτάσουν - γιατί θα αυτοαναιρεθείτε, και δεν το θέλετε.

Ανώνυμος είπε...

Ασχέτως του δήθεν λόγου περί μείωσης των τιμών που επικαλούνται οι πολίτες, η ειλικρινής και μη ομολογούσα απάντηση, είναι πολύ πιο πεζή.
Δεν είναι τίποτ άλλο, από την απλή ζήλεια.
Ζήλεια για τους δημόσιους υπάλληλους (δεν το κατάφερα κι έμεινα στην απέξω), ζήλεια για τους των ΔΕΚΟ (διπλάσιοι μισθοί), ζήλεια για τους εκπαιδευτικούς (τρείς μήνες το χρόνο λούφα, χώρια οι 12 ώρες εργασίας εβδομαδιαίως), ζήλεια των δημοσίων κατά τωνΔΕΚΟ λόγω μεγαλύτερων αμοιβών, ζήλεια των ΔΕΚΟ για τους εκαπαιδευτικούς και τη λούφα τους, ζήλεια για τις κοπάνες του δημοσίου και πάει λέγοντας.
Ποταπά τα αίτια, μακάrι να είμασταν εμείς στη θέση τους κλπ κλπ (στη σκέψη), εξυγείανση και φθηνότερο δήθεν ρεύμα στο προφορικό.
Απλά, να ψοφήσει κι η κατσίκα του γείτονα...

mbiker

cynical είπε...

Ανωνυμε 1:26

μες τη χαρα θα ειναι τα παιδια σημερα, (αλλα οχι για πολυ ακομα). Οι βρυξελλες τους μηνυσαν κουνωντας το κεφαλι με ικανοποιηση οτι βρισκονται σε καλο δρομο.

Παντως, αν δεν ξεπουλησουν και το τελευταιο κοκκαλακι, τα σπρεντς δεν προκειτα να κατεβουνε. Με τετοιον, και τετοιυς (εμας) που βρηκανε, γιατι να κανουν πισω;

cynical είπε...

Αχ βρε darthiir! Τον κατιμά θα πουλήσουν;

Εσυ πουλησες ποτε κουτση καμηλα;

cynical είπε...

GS,

στο παζαρι, θα κοιταξεις να παρεις το καλυτερο κομματι, αφου ολα ειναι σε καλη τιμη.

Το δρομο τον βλεπω με μεγαλη ακριβεια. περσι τετοια εποχη λεγαμε οτι θα ερθουν να μας αγορασουν κοψοχρονια, τα ελεγε και ο Καζακης συνεχεια. Σε ενα χρονο μας αγοραζουν. Να σου πω τι θα γινει μετα; Και βαζω στοιχημα.

Αφου τα παρουν ολα, και αφου δεν θα εχουμε να πουλησουμε τιποτε, αφου δεν θα μπορουνε να παρουν φραγκο απο τους φορους λογω καταρρευσης των εισοδηματων, τοτε θα πουνε: τώρα μπορειται να πτωχευσετε. και τοτε θα κηρυξουμε σταση πληρωμων, αφου δεν εχει αδειασει το σπιτι.

Τωρα, ειναι η ωρα για σταση πληρωμων. Πριν ειναι αργα...

cynical είπε...

Ανωνυμε 7:37

θα στο βαλω το ερωτημα αναποδα: Εστω οτι δεν υπηρχε συνδικαλισμος. Καθολου. Οι ιδ. υπαλληλοι θα ηταν σε καλυτερη μοιρα απο τωρα;

cynical είπε...

mbiker,

σε περιοδους δυσκολες οπου ο ψυχισμος ειναι πιο ευαλωτος,ευκολα μπορεις να στρεψεις τον εναν εναντια στον αλλον.

Παντως σε ολοκληρο τον κοσμο, 1ο,2ο και 3ο υπαρχει πολυ μεγαλη αντιδραση στις ιδιωτικοποιησεις. Δεν μπορει ολοι αυτοι να κανουν λαθος. Κατι στραβο και αθλιο υπαρχει σ' αυτο το αλισβερισι...

Ανώνυμος είπε...

Αυτός ο Καζάκης έστειλε επιστολή στον σπίθα πως είναι προσυλωμένος στον αγώνα για ένα νέο ΕΑΜ.

Η προσπάθεια του να περάσει την οικονομική του άποψη δεν προκύπτει από μια γνήσια οικονομική θεώρηση αλλα από την πάγια κομουνιστική λογική "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο"

cynical είπε...

Δεν κρινω τη ν πολιτικη σταση καζακη . Οι αναλυσεις του ομως για το ελληνικο χρεος, και οι προβλεψεις του, ηταν πολυ καλες. Αυτο.

Ανώνυμος είπε...

"θα στο βαλω το ερωτημα αναποδα: Εστω οτι δεν υπηρχε συνδικαλισμος. Καθολου. "


Εστω οτι δεν υπηρχε κρατικοδιαιτος συνδικαλισμος
Δε θα υπηρχαν περισσοτερες επιχειρησεις και περισσοτερες δουλειες?


"ευκολα μπορεις να στρεψεις τον εναν εναντια στον αλλον. "

Εσυ πως κρινεις τη δικη σου τη σταση?

Ανώνυμος είπε...

"Δεν μπορει ολοι αυτοι να κανουν λαθος."


και η πλειοψηφια ειναι υπερ του πασοκ ειναι δυνατον να κανουν λαθος?

και η πλειοψηφια ειναι υπερ του να θεσμοθετηθει κατωτερος μισθος 3000ευρω
Ειναι δυνατον να κανουν λαθος?

cynical είπε...

Αν δεν υπηρχε το κρατος, δεν θα υπηρχαν και επιχειρησεις να το αρμεγουν. Επισης χωρις το κρατος, ολες θα ειχαν φουνταρει.

Ανώνυμος είπε...

φυσικα αφου ο σοσιαλισμος επιβαλλει κρατικοδιαιτη επιχειρηματικοτητα

επιδοτησεις μιζες και σκληρος κρατικος ελεγχος

η λογικη των πλουσιοτερων κοκκαλη βαρδινογιαννη μπομπολα που αναγκαζονται να λαδωσουν το κρατος για να ζησουν μου θυμιζει σοβιετικη ενωση του 80
εσενα?

cynical είπε...

οι ΗΠΑ μαλλον δεν ηταν ουτε ειναι σοσιαλιστικες.
και αν η επιχειρηματικοτητα δεν ειναι κρατικοδιαιτη στις ΗΠΑ, γιατι ακουμπανε δισεκατομμυρια στις εκλογες;

στις ΗΠΑ δεν νοειται μεγαλη επιχειρηση που να μην εχει σχεση, που να μην παιρνει συμβολαια απο το στρατο. Αλλα και με τα αντιστοιχα ΣΔΙΤ

Ανώνυμος είπε...

@ cynical 11:58
Δεν μου απαντάτε καθόλου σ΄αυτό που σας ρώτησα.

Τι σχέση έχει ο δικός σας συνδικαλισμός (στο δημόσιο) με το συνδικαλισμό της ΓΣΕΕ; Πότε κατεβήκατε εσείς σε απεργία - πάντα εκ του ασφαλούς λόγω μονιμότητος - διεκδικώντας κάτι για τον ιδιωτικό τομέα; Οι αγώνες σας πάντα αφορούσαν και αφορούν αποκλειστικά και μόνο τη τσέπη σας και τα κεκτημένα σας και πάντα γίνονταν χωρίς κόστος για σας και με μεγάλο κόστος για τους άλλους.
Το να ισχυρίζεσθε ότι το συνδικαλιστικό κίνημα γενικώς υπερασπίζεται τα συμφέροντα όλων και να το επικαλείστε σαν επιχείρημα για να μη θιγούν τα εξωφρενικά σας προνόμια - είναι εκτός από ψευδές και ανήθικο.
Αυτά.

Unknown είπε...

Ναι, αλλά ούτε τις γερές πουλάω!

Dyer είπε...

Πραγματικά απορώ που σε μια τέτοια ανάρτηση CYNICAL υπάρχουν σχολιαστές που διαφωνούν. Η πλύση εγκεφάλου έχει κάνει τη δουλεία της.