Μιας και λόγω του ατυχούς συμβάντος στη Φουκουσίμα, φαίνεται να αναβιώνει η συζήτηση περί της ασφάλειας των πυρηνικών εργοστασίων, τα οποία τα τελευταία χρόνια είχαν αρχίσει να παγιώνονται πλέον στην κοινή γνώμη ως εντελώς ασφαλή, (χάρις στους βελτιωμένους «αεροδυναμικούς» σχεδιασμούς, την πρόοδο της τεχνολογίας, η οποία ως γνωστόν μπορεί να ξεπλένει κάθε αμφιβολία, και τη συσσωρευμένη εμπειρία), καλό είναι να μετατοπίσουμε το πρόβλημα της ασφάλειας από την ικανότητα της τεχνολογίας να την εξασφαλίζει, στο να δούμε τα πυρηνικά εργοστάσια αυτό που πραγματικά είναι, δηλαδή σκέτες επιχειρήσεις, οι οποίες επιθυμούν και να μακροημερεύουν και να κερδίζουν.
Και εδώ αρχίζει να εμφανίζεται η εμπλοκή. Ενώ ο μέσος χρόνος λειτουργίας ενός πυρηνικού εργοστασίου είναι τα 30 χρόνια, σήμερα πολλά από αυτά βρίσκονται ακόμα σε λειτουργία, αν και έχουν ξεπεράσει το ανώτερο επιτρεπτό όριο, κατά το 1/3 τουλάχιστον. Το παρακάτω γράφημα δείχνει την κατανομή των πυρηνικών αντιδραστήρων παγκοσμίως, σύμφωνα με την ηλικία τους. Παρατηρούμε δυο συγκεντρώσεις. Μια, η μεγαλύτερη, γύρω στα 27 χρόνια και μια δεύτερη γύρω στα 37. Οι αντιδραστήρες που ξεπερνούν τα 30 χρόνια ανέρχονται σε 153, δηλαδή στο 34% του συνόλου, που είναι 442.
Κοντολογίς το 1/3 των αντιδραστήρων λειτουργούν έχοντας πάρει περίοδο χάρητος. Και εδώ βρίσκεται το κουμπί, για το πώς εξασφαλίζεται η πολυπόθητη αυτή περίοδος χάρητος, αν λάβουμε υπ' όψιν μας το γεγονός ότι τα εργοστάσια είναι επιχειρήσεις, όπου δεν χωράει ανακαίνιση και εκσυγχρονισμός, παρά μόνο γκρέμισμα και ξαναχτίσιμο αλλού, και ότι κάθε νέο εργοστάσιο προϋποθέτει τερατώδεις, αρκετών δις ευρώ, επενδύσεις. Υπάρχει λοιπόν κάθε συμφέρον οι υπάρχουσες επιχειρήσεις να κάνουν το παν για να συνεχίσουν να λειτουργούν, κι όταν λέμε "το παν", εννοούμε "το παν".
Η tepco είναι ένα πρόσφατα παράδειγμα, το οποίο λειτουργούσε έχοντας κάνει το αυτονόητο, δηλαδή απόκρυψη και παραποίηση στοιχείων, απόκρυψη επανειλημμένων αστοχιών και ατυχημάτων, αγνοώντας όλες τις προειδοποιήσεις από τις υπεύθυνες ρυθμιστικές αρχές. Προφανώς, σαν καλή επιχείρηση που ξέρει όλα τα κόλπα της αγοράς, συνέχιζε να λειτουργεί σαν να μην τρέχει τίποτε. Το πώς, επαφίεται στη φαντασία του καθενός. Και προφανώς δεν είναι η μόνη.
Αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ λειτουργούν 23 αντιδραστήρες με το ίδιο ακριβώς σχέδιο, με το όνομα Mark-1, όπως και της Φουκουσίμα, (αποθήκευση των χρησιμοποιημένων ράβδων καυσίμου στο ίδιο μέρος με τον αντιδραστήρα), παρά τις προειδοποιήσεις της Nuclear Regulatory Commission για τον κίνδυνο έκρηξης.
Θα μπορούσε κάποιος να προβάλει το επιχείρημα, ότι αν όλοι οι αντιδραστήρες είχαν αντικατασταθεί από αυτούς της καινούργιας γενιάς, τότε δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Εκτός από το γεγονός ότι κάτι τέτοιο είναι στη σφαίρα της φαντασίας, εν τούτοις λογικό είναι ότι κάποτε και αυτοί θα γερνούσαν, και τότε θα εμφανιζόταν το ίδιο ακριβώς πρόβλημα.
Επιπλέον, αν υποτεθεί ότι η συχνότητα μείζονος ατυχήματος παγκοσμίως είναι ένα κάθε τριάντα χρόνια, ευκόλως γίνεται αντιληπτό, από στατιστική και μόνο άποψη, ότι όσο θα πολλαπλασιάζονται, τόσο θα αυξάνεται και ο αριθμός των συμβάντων με παγκόσμιες επιπτώσεις.
Προς το παρόν δεν θ' αναφερθώ στο ακόμα σοβαρότερο θέμα της αποθήκευσης των πυρηνικών αποβλήτων. Επ' αυτού θα επανέλθω κάποια άλλη στιγμή.
Αναρτήσεις
13 σχόλια:
Αν και γενικά συμφωνώ με τη θέση που διατύπωσες cynical, εντούτοις σε κάποιες περιπτώσεις οι πυρηνικοί σταθμοί δεν είναι ακριβώς "επιχειρήσεις" αλλά πηγές φτηνής ενέργειας. Στο σύγχρονο παρασιτικό καπιταλισμό βέβαια αυτές οι περιπτώσεις (αμιγώς κρατικά-δημόσια εργοστάσια) είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Το θέμα είναι τα εργοστάσια αυτά δεν είναι ποτέ 100% ασφαλή, πόσο μάλλον όταν λειτουργούν ως επιχειρήσεις κέρδους (όπως στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων) που τα τυχόν προβλήματα που εμφανίζονται συγκαλύπτονται με συνοπτικές διαδικασίες.
Δυστυχώς, και χωρίς να θέλω να θεωρηθώ ιδεολογικά ταυτισμένος με κάποιο χώρο - δεν είμαι άλλωστε-, ο καπιταλισμός και κυρίως ο νεοφιλελευθερισμός χτίζουν τις βάσεις για κάθε λογής τέτοιες κερδοσκπικές επενδύσεις συχνά χωρίς έλεγχο και πάντα με τους άγραφους νόμους της αγοράς. Νόμους που καθορίζουν οι ίδιοι βέβαια, καθώς σήμερα η εξουσία και η νομοθετικές πράξεις βρίσκονται υπό τον έλεγχο αυτών που κατέχουν τον πλούτο.
G.S.
το προβλημα ειναι οχι η τεχνολογια αλλα τα θεωρηματα του φιλελευθερισμου , η σχεση του προιντος με τον ανθρωπο που κατα τον φιλελευθερισμο λεγεται απλως χρημα.
αυτο χρειαζεται να μεταβληθη.
Δηλαδή, καθόμαστε σαν τις πάπιες στο νερό και περιμένουμε τον κυνηγό να πυροβολήσει. Και είμαστε και σίγουροι πως θα πυροβολήσει. Ωραίαααα.....
θανάση πλάκα δεν έχει;
G.S.
με το επιχειρησεις (κρατικες, ιδιωτικες, ή μεικτές), εννοω ότι δεν πρεπει να εχουν ελλειμματα. και για να το επιτυχουν ειναι ελευθερες να κανουν οσο σκοντο θελουν, υποθετοντας οτι δεν παραβιαζουν καποια ορια ασφαλειας. Μονο που το συνορο μπορει να μετατοπιζεται κατα το δοκουν, και κατα το υψος της επιθυμητης κερδοφοριας.
Από παλιότερο αφιέρωμα στην Ε
[…] 5. Το μεγαλύτερο και άλυτο πρόβλημα της πυρηνικής ενέργειας είναι η συσσώρευση των πυρηνικών αποβλήτων των αντιδραστήρων. Η ραδιενέργεια των χιλιάδων τόνων αυτού του πυρηνικού αποβλήτου είναι άκρως επικίνδυνη, έχει μεγάλη διάρκεια ζωής και η διαχείρισή του είναι άκρως δαπανηρή, σε σημείο που χώρες όπως η Βουλγαρία, μη διαθέτοντας τους αναγκαίους πόρους, να το συσσωρεύουν στις δεξαμενές αποβλήτων των πυρηνικών τους σταθμών σε σημείο κινδύνου διαρροής. Πρακτικά, σήμερα περισσότερο στοιχίζει η σωστή διαχείριση ενός κιλού πυρηνικού αποβλήτου απ' ό,τι η αγορά ενός κιλού φρέσκου καυσίμου ουρανίου. Το γεγονός του μεγάλου κόστους διαχείρισης έδωσε αφορμή για παράνομους τρόπους αντιμετώπισής του, όπως η καταβύθισή του σε θάλασσες με περίεργα ναυάγια (Μεσόγειος) ή η εναπόθεσή του σε χώρους χωρίς τα αναγκαία μέτρα ασφάλειας.
Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες γηράσκουν επικίνδυνα
6. Ενα σοβαρότατο και μακροπρόθεσμο πρόβλημα που δεν έχουμε ακόμη «ζήσει» τις συνέπειές του, είναι το γεγονός ότι κάθε πυρηνικός αντιδραστήρας έχει περιορισμένο χρόνο λειτουργίας τα 30 χρόνια. Μετά απ' αυτό το διάστημα, αντικειμενικά απαγορεύεται να λειτουργεί λόγω υπερβολικής ραδιενεργού ακτινοβολίας που ουσιαστικά τον μετατρέπει σε πυρηνικό απόβλητο. Επιβάλλεται να σταματήσει, να διαλυθεί και να γίνει πυρηνικό απόβλητο. Ηδη, πολλές δεκάδες σταθμοί έχουν κλείσει λόγω γήρατος και μελετάται η διάλυσή τους. Είναι πλέον πυρηνικά απόβλητα. Το κόστος διάλυσης ανά 1.000 μεγαβάτ ισχύος εκτιμάται σε 300 εκατομμύρια έως 2 δισ. δολάρια. Σήμερα, από τους περίπου 430 πυρηνικούς αντιδραστήρες οι μισοί θα φτάσουν στο γήρας τους σε 5-6 χρόνια και το πρόβλημα της διάλυσής τους θα διογκωθεί ακόμη περισσότερο λόγω αδυναμίας αποτελεσματικής λύσης.[…]
Τα συμπεράσματα προφανή. Εξαιτίας του κόστους διάλυσης των αντιδραστήρων και διαχείρισης των πυρηνικών αποβλήτων, θα το τραβάνε όσο τους παίρνει, γιατί πρέπει να συνεχίσουν να γράφουν κέρδη. Ο καπιταλισμός, σε συνδυασμό με τη χρήση επικίνδυνων «παιχνιδιών» που τα χρησιμοποιούμε για όσο μας φέρνουν κέρδη και μετά τα αφήνουμε στην τύχη τους, θα είναι ο επιτάφιος μας.
Αν δεν αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπομε την πρόοδο, τον τρόπο ζωής μας με τις όποιες ανέσεις μας έχει φέρει αυτή, τον ίδιο τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας μας, δε βλέπω να έχουμε πολύ μέλλον ακόμα σε αυτό τον πλανήτη.
Ο προβληματισμός μου αυτός, σε συνάρτηση με την προηγούμενη ανάρτησή σου για το σύνδρομο στέρησης για σούσι των ισραηλινών. Εμείς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα σύνδρομα στέρησης από τόσα άλλα προϊόντα, όπως τους υπολογιστές, τα κινητά και διάφορα άλλα προϊόντα που παράγονται φτηνά λόγω των καπιταλιστικά οργανωμένων μεθόδων παραγωγής; Μήπως πρέπει να στοχαστούμε πρώτα τη δική μας αλλοτρίωση και τον τρόπο που βλέπουμε τον πολιτισμό μας;
υγ. Ξέρω ότι το πάω μακρυά, αλλά αργά ή γρήγορα πρέπει να πάρουμε αποφάσεις, γιατί ΟΛΑ τα ορυκτά καύσιμα μας τελειώνουν μέσα στον 21ο αιώνα και οι ΑΠΕ δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες μας με τις υφιστάμενες συνθήκες (υπερπληθυσμός και κοινωνικοοικονομικός τρόπος οργάνωσης των κοινωνιών μας)
..."για τη ΔΕΗ, που στηρίζει το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της στο λιγνίτη, υπολογίζεται ότι από το 2013 και μετά το ετήσιο κόστος για την αγορά δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα θα ξεπερνά τα 1 δισ. ευρώ"...(http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=238316)
Αναρωτιέμαι ΤΙ ΠΡΟΣΤΙΜΑ πρέπει να καταβάλλουν οι χώρες με τους "χάρους"- τριαντάχρονα και φεύγα-Πηρινικά Εργοστάσια και για πόσες δεκαετίες...
Το link για το αφιέρωμα στην Ε το ξέχασα :(
http://archive.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=22.03.2008,id=49567968,57454176,63387616,79666528
Δεν υπάρχει κανένα ελαφρυντικό επιχείρημα, και μπράβο που ανακινείς το θέμα.
Μια προσπάθεια (κίνημα;) σε παγκόσμιο επίπεδο για την επιβολή απαράβατων διεθνών κανόνων που να αφορούν σε προδιαγραφές ασφάλειας, μέγιστου χρόνου ζωής, ελέγχων κλπ θα ήταν πολύ πιο χρήσιμη (και δύσκολη) από την αυτάρεσκη και παντελώς αναποτελεσματική θέση του «όχι σε όλα».
Η ανάδυση όμως τέτοιων κινημάτων προϋποθέτει αριστερά του 2012 και όχι του 1918 , ‘πράσινους’ που να παίζουν σε ερασιτεχνικές και όχι ‘επαγγελματικές’ ομάδες και πραγματικά ενεργοποιημένους πολίτες. Θα τα δούμε άραγε _εμείς_ αυτά;
.
Έλα μωρέ τώρα, όπως κάθε βιομηχανία, θα πουλήσουν τους αντιδραστήρες για scrap, να βγάλουν και κανά φράγκο. Τί τώρα, να ξοδέψουμε χρήμα για να κάνουμε... τί αλήθεια θα μπορούσαμε να κάνουμε για να είναι ασφαλές;
Scrap, παλιά καλή βιομηχανική πρακτική!
Το πολύ πολύ να λαμπυρίζει λίγο - εντελώς τσάμπα!!!
Πάντως, πάντα σε διαβάζω.
stelios
Το πρόβλημα δεν είναι οι φυσικές καταστροφές. Είναι λάθος να προσανατολιζόμαστε εκεί, επειδή αυτές σε σημαντικό βαθμό (τουλάχιστον για εμάς) μπορούν να προβλεφθούν. Η αμφιβολία τίθεται στην υπόθεση της οιασδήποτε καταστροφής. Οποιαδήποτε καταστροφή ή ατύχημα κοστίζει γενεές ανθρώπων και ζώων και χιλιάδες έτη καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος.
Το πρόβλημα δεν είναι το φυσικό ή ανθρώπινο ατύχημα, αλλά και η οικονομία, η προσπάθεια να κερδίσουν χρήματα οι πυρηνικές επιχειρήσεις. Για παράδειγμα το κόστος φύλαξης των ραδιενεργών υλικών δε συζητιέται πολύ πολύ, παρά τα προβλήματα που ενυπάρχουν στη φύλαξή τους ή τη χρήση τους σε βομβίδια.
Τύφλα να έχει ο πυρηνικός σταθμός που εργάζεται ο Homer Simpson!
Δημοσίευση σχολίου