Πω, πω τι έπαθε το Εκουαδόρ!

Η ιστορία της αθέτησης πληρωμών του Εκουαδόρ είναι αρκετά γνωστή. Εν περιλήψει, ο Πρόεδρος Κορέα, άμα τη αναλήψει των καθηκόντων του τον Ιανουάριο του 2007, και αφού τον Απρίλιο του ιδίου έτους φρόντισε να στείλει στην «ευχή του θεού» τους αξιωματούχους του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, πήρε την πρωτοβουλία να συστήσει ανεξάρτητη διεθνή επιτροπή λογιστικού ελέγχου για τη διερεύνηση της νομιμότητας όλων των δανειακών συμβάσεων από το 1976 έως και το 2006. Η επιτροπή κατέθεσε πόρισμα σύμφωνα με το οποίο ένα μέρος του χρέους θα μπορούσε να χαρακτηριστεί παράνομο και ως εκ τούτου να μην πληρωθεί. Ο Κορέα ευθύς αμέσως, τον Δεκέμβριο του 2008, κήρυξε στάση πληρωμών αναφορικά με τους τόκους ομολόγων που έληγαν το 2012 και το 2030, και άρχισε κύκλο διαπραγματεύσεων με ιδιώτες κατόχους. Το αποτέλεσμα ήταν ότι τον Απρίλιο του 2009, από το συνολικό εξωτερικό χρέος των 10,2 δις δολαρίων, (25% του ΑΕΠ), να πετύχει να επαναγοράσει τα 3,9 δις στο 30% της αξίας τους, γλιτώνοντας έτσι χρεολύσια, καθώς και μελλοντικούς τόκους.

«Έχω χάσει τον ύπνο μου μέχρι να πάρω αυτή την απόφαση. Θα μας κοστίσει δάκρυα και ιδρώτα, αλλά πιστεύω ότι κάνουμε το σωστό. Η ζωή είναι πάνω από το χρέος».

Αυτά είπε ο Ραφαέλ Κορέα σε ραδιοφωνικό διάγγελμα την ημέρα κήρυξης της στάσης πληρωμών, περιγράφοντας το χρέος συνολικά ως ανήθικο, απότοκο δωροδοκιών και μιζών.

Πόσα όμως «δάκρυα και ιδρώτα» κόστισε η πράξη αυτή στον λαό του Ισημερινού; Τι έπαθε λοιπόν, σε σύγκριση με τις εποχές που οι κυβερνήσεις του κατάπιναν τα δάνεια σαν καραμέλες και που η εξυπηρέτησή τους μόνο κόστιζε τα 2/3 του κρατικού προϋπολογισμού εις βάρος της εξυπηρέτησης των κοινωνικών αναγκών;

Ας δούμε λοιπόν την εξέλιξη της ιστορίας και ας προετοιμαστούμε να απογοητεύσουμε τους αδιάβαστους ανόητους τραμπούκους της δημοσιογραφίας που πολύ θα ήθελαν, αγνοώντας ή παραποιώντας την πραγματικότητα, τα πράγματα να είχαν πάει αλλιώς.

Ναι αγαπητοί μου, τα ομόλογα του Εκουαδόρ όντως στέκονται πολύ χαμηλά στην εκτίμηση των «επενδυτών». Στην κατηγορία Caa2, όπου βρέθηκαν πρόσφατα, αφού προηγουμένως αναβαθμίστηκαν(!) μάλιστα κι από τη Moody’s. Φυσιολογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι η αθέτηση πληρωμών είναι ακόμα πρόσφατη. Δυο μόλις χρονών.

Αλλά ποιος στ’ αλήθεια στο Εκουαδόρ νοιάζεται να βγει για δανεικά στις αγορές; Το νέο σύνταγμα που ψηφίστηκε με ποσοστό 64% το Σεπτέμβριο του 2008, φρόντισε να περιλάβει αρκετά άρθρα με στόχο τον περιορισμό της εξάρτησης της εκάστοτε κυβέρνησης από εξωτερικό δανεισμό, ειδικά δε από τις αγορές. Για παράδειγμα περιγράφονται πολύ αναλυτικά οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι κεντρικές και τοπικές κυβερνήσεις μπορούν να συνάπτουν νέα δάνεια, καθώς επίσης και το μέγιστο ποσό, σαν ποσοστό του ΑΕΠ, που θα πρέπει να διατίθεται για την εξυπηρέτησή τους. Το άρθρο 290 μεριμνά ώστε τα νέα δάνεια να συνάπτονται μόνο για τη χρηματοδότηση οικονομικά ανταποδοτικών προγραμμάτων, τα οποία προηγουμένως οφείλουν να υπόκεινται σε οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανάλυση.

Δεν φτάνει όμως αυτό. Αν ρίξουμε μια ματιά στους μακροοικονομικούς δείκτες του Εκουαδόρ βλέπουμε ότι για το 2010 το ΑΕΠ μεγάλωσε κατά 3,7%, ξεπερνώντας μάλιστα και τις προσδοκίες του ΒΜΙ, (Business Market International), το οποίο είχε προβλέψει ένα ταπεινό 2,2%. Η δε πρόβλεψη της κεντρικής τράπεζας για τα επόμενα 5 χρόνια είναι ανάπτυξη μεγαλύτερη του 5% και πληθωρισμός κάτω του 4%. Εν τω μεταξύ, η ανεργία έπεσε στο 6,1% στο τέλος του 2010, από το 7,9% που ήταν το 2009, και τα φορολογικά έσοδα για το 2010 αυξήθηκαν κατά 16,5%.

Οι διαπραγματεύσεις με τις ξένες πετρελαϊκές εταιρίες κατέληξαν επιτυχώς, με τις περισσότερες να συμβιβάζονται με τους όρους Κορέα, αλλάζοντας σημαντικά τους συσχετισμούς ανάμεσα σ’ αυτές και την κυβέρνηση, προς όφελος προφανώς της τελευταίας και των Εκουδοριανών. Οι εξαγωγές πετρελαίου κατά το 2010 σημείωσαν αύξηση κατά 28% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο και επιπλέον αναμένεται να ξεπεράσουν κατά πολύ τα φετινά προϋπολογισμένα έσοδα, (κατά 600 εκατ. δολάρια).

Σχετικά δε με το ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών, μόνο κατά τους 4 πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους παρουσίασε πλεόνασμα 41 εκατ. δολαρίων.

Αλλά ακόμα και για την κάλυψη έκτακτων δανειακών αναγκών, πάντα υπάρχουν οι διμερείς και πολυμερείς διακρατικές συμφωνίες με λατινοαμερικάνικες επενδυτικές τράπεζες και οργανισμούς, και φυσικά η πρόθυμη Κίνα, η οποία με μια τσάντα γεμάτη γουάν φέρνει βόλτες ανά την υφήλιο αγοράζοντας, δανείζοντας και επενδύοντας. Τελευταία, το 2009, κάνοντας μια στάση και στο Εκουαδόρ, συμφώνησε να παράσχει 1 δις δολάρια δανεικά για την κατασκευή εγγειοβελτιωτικών έργων, υδροηλεκτρικών φραγμάτων και για την εξερεύνηση νέων κοιτασμάτων πετρελαίου.

«Με ένα επιπλέον δάνειο, τριών περίπου δις από την Κίνα, για το 2011, με τις εξαγωγές πετρελαίου να ξεπερνούν τις προσδοκίες, και με την οικονομία να βρίσκεται σε ανάπτυξη, οι ξένοι επενδυτές είναι πολύ αισιόδοξοι ότι το Εκουαδόρ θα μπορεί να εξυπηρετεί τα χρέη του», δήλωσε αναλυτής του οίκου S&P από τη Ν. Υόρκη.

«Τα ομόλογα του Εκουαδόρ, με τα κινεζικά δάνεια και τις υψηλότερες τιμές πετρελαίου, παρουσιάζουν την καλύτερη οικονομική επίδοση στη Λατινική Αμερική και αυξάνουν την εμπιστοσύνη των δανειστών». Τάδε έφη το Bloomberg, στις 25/6/2011.

Το πρόβλημα βέβαια με το Εκουαδόρ, δεν είναι ότι δεν μπορεί να εξυπηρετεί τα δάνειά του, αλλά οι προτεραιότητες που έχει θέσει για την εξυπηρέτηση πρώτα των πολιτών και μετά των εξωτερικών δανειστών. Και οι στόχοι στο εσωτερικό είναι όντως μεγάλοι.

Το 2011 βρίσκει το Εκουαδόρ με εξωτερικό χρέος γύρω στο 20% του ΑΕΠ και έλλειμμα στα 3,7 δις δολάρια, ποσά τα οποία δεν προξενούν ανησυχία, αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι η παύση πληρωμών του 2008 είχε ελαττώσει το εξωτερικό χρέος στο 26%.

Πριν αρχίσουμε λοιπόν τις κινδυνολογίες, ας ρίχνουμε καμιά ματιά και στα οικονομικά στοιχεία. Καμιά φορά λένε και την αλήθεια!