Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2010

Περί αξιολογήσεων


Ποτέ μια αξιολόγηση δεν είναι αντικειμενική και ουδέτερη, αλλά εξαρτάται από το ποιος τη διεξάγει και από το σκοπό που η δεδομένη αξιολόγηση θέλει να εξυπηρετήσει. Μέσα από το πρίσμα αυτό διαμορφώνονται και τα κριτήρια αξιολόγησης.


Αν αυτό ισχύει για τους αξιολογητικούς μηχανισμούς των κρατών, άλλο τόσο ισχύει και για τους αντίστοιχους των πανεπιστημίων. Για μεν τους πρώτους, με τα όσα αποκαλύφθηκαν τον τελευταίο καιρό, ότι δηλαδή πληρώνονται για να αξιολογούν τους ίδιους τους πελάτες τους, όπως τράπεζες, ομόλογα, hedge funds και τα λοιπά, η αξιοπιστία έχει πέσει στο ναδίρ, για δε τα δεύτερα, ο μηχανισμός ή μάλλον οι μηχανισμοί, γιατί δεν είναι ένας αλλά πολλοί, που καταρτίζουν τις λίστες με τα καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο, παραμένουν προς το παρόν εκτός ελέγχου και στο απυρόβλητο, ίσως γιατί τα συμφέροντα δεν είναι τόσο μεγάλα, όσο των κρατών, ίσως γιατί ο ακαδημαϊκός χώρος, χωρίς να το αξίζει και τόσο, διατηρεί ακόμα μια στάλα αίγλης.


Για παράδειγμα, η υπεραντιπροσώπευση των αγγλοσαξονικών πανεπιστημίων στις ποικιλώνυμες λίστες, και δεν εννοώ στις πρώτες δέκα, με είκοσι θέσεις, αλλά στο σύνολό τους, δεν αποτελεί παρά απόρροια των κριτηρίων αξιολόγησης, τα οποία τυχαίνει να ικανοποιούνται από τα εν λόγω πανεπιστήμια εξ αιτίας του τρόπου που είναι δομημένα και λειτουργούν.


Με τα δεδομένα αυτά, θα ήθελα έτσι να επισημάνω την αντίφαση ανάμεσα στην απογοήτευση που εκφράζεται από όλες τις μεριές για την απουσία ελληνικών πανεπιστημίων από τις λίστες αυτές και στην επιθυμία για ενός "άλλου τύπου" πανεπιστήμιο, που θα υπηρετεί τη γνώση, την καλλιέργεια, τη δημοκρατική παιδεία και τα λοιπά.


Έτσι όμως όπως τα αντιλαμβάνομαι τα πράγματα, οι δυο αυτές επιθυμίες είναι από τη φύση τους αλληλο-αποκλειόμενες. Είτε θα θέλεις ένα πανεπιστήμιο που θα υπηρετεί τη γνώση, την καλλιέργεια, τη δημοκρατική παιδεία και τα λοιπά, και δεν θα περιλαμβάνεται στις λίστες, είτε θα θέλεις ένα επιχειρηματικού τύπου πανεπιστήμιο, το οποίο και θα περιλαμβάνεται.


Το αν η μεταρρύθμιση του ΓΑΠ ευοδωθεί και παράξει ένα πανεπιστήμιο που θα πηδήξει από τη 200η θέση που είναι ας πούμε σήμερα, στην 100η, αυτό δεν θα σημαίνει απαραίτητα ότι το πανεπιστήμιο αυτό θα έχει γίνει και καλύτερο. Καλύτερο, με την ακαδημαϊκή πάντα έννοια, όπως το εννοούσαν οι γενιές πριν από μας.


Αυτά, για να ξεκαθαρίζουμε τα "θέλω" μας...


9 σχόλια:

Leo Kastanas είπε...

Δηλαδή για να καταλάβω, δεν γίνεται να μορφωνόμαστε δημοκρατικά και ταυτόχρονα νάμαστε και σωστοί τεχνοκράτες, να ξέρουμε το αντικειμένο μας και γιαυτό να μπορούμε να δουλέψουμε και να πληρωθούμε; Γιατί το ένα αποκλείει το άλλο;
Ενώ αν μπορούμε να σπάμε το πανεπιστήμιο, ή να αγοράζουμε την πτυχιακή μας όπως γίνεται τώρα, είναι το πανεπιστήμιο δημοκρατικό;

cynical είπε...

Δεν ξερω πως ειναι το "αλλου τυπου" πανεπιστημιο αλλα βλεπω πως λειτουργουν και κυριως ποια ειναι η ταση εξελιξης των πανεπιστημιων παγκοσμιως:
ελαττωση των χρονων σπουδων, προσανατολισμος σε ειδικοτητες που συνδεονται με την αγορα. (αυτο δεν ειναι κακο απο μονο του, αλλα γινεται κακο γιατι διαμορφωνει και το αναλογο προγραμαμ σπουδων που ειναι λιγο απο εδω, λιγο απο εκει, γρηγορες, χρηστικές, και πακεταρισμενες γνωσεις).
εξευρεση ιδιων πορων απο εταιριες και χορηγους, οι οποιοι και καθοριζουν και το πλαισιο λειτουργιας.

Εδω δεν μιλαμε για τεχνοκρατικο πανεπιστημιο απλα, αλλα για εταιρικο fast food πανεπιστημιο.

Υπαρχει παγκοσμιως μια παραφροσυνη αναμορφωσης των πανεπιστημιων, παντου και προς την κατευθυνση που εν συντομια περιεγραψα.

Οποιος εχει εμπειρια γερμανικου πανεπιστημιου πριν απο μερικες δεκαετιες και σημερινου αγγλικου, μπορει να καταλαβει το μεγεθος της μετατόπισης.

Διευκρινιζω οτι δεν μιλαω για τα ελιτ πανεπιστημια. Μιλαω για ολα τα υπολοιπα που μπαινουν πια στον ιδιο ντορβα.


leo, πιστευω οτι οι εξελιξεις σε ενα τομεα, εν προκειμενω στην παιδεια, δεν μπορει να μην ακολουθουν τη γενικοτερη στροφη. Δυστυχως, δεν μπορεις να στησεις αλλου τυπου πανεπιστημιο σε ακρως νεοφιλελευθερο περιβαλλον. Αυτο ομως δεν εμποδιζει απο το να το αντιστρατευεσαι.

στελιος είπε...

Οι Αγγλοσάξωνες διακρίνονται για το πρακτικισμό τους.
Σήμερα, εποχή κατ΄εξοχήν εμπορευμα-
τοποίησης των πάντων, το Αγγλικό μοντέλο Πανεπιστημίου είναι το πιο κατάλληλο για να την εκφράσει.
Γι ΄αυτό και οι πάντες το αντιγρά-
φουν.Οι απόφοιτοι θα είναι μάλλον
εξειδικευμένοι παρά επιστήμονες.
Οι πραγματικοί επιστήμονες θα είναι στο ντοκτορά.
Πάμε μπροστά η πίσω?
Σε μια εποχή παρακμής και εμπορευ-
ματοποίησης των πάντων η Επιστήμη
μπορεί να προοδεύσει?
Το βρίσκω αδύνατον.Θα στρέφεται ολοένα και περισσότερο σε άλλους σκοπούς και όχι να ανοίγει δρόμους για την ανθρωπότητα.
Γειά σου Cynical

Πολυβώτης είπε...

Θαυμάσιος σκοταδισμός! Πώς ακριβώς «υπηρετεί τη γνώση, την καλλιέργεια, τη δημοκρατική παιδεία και τα λοιπά (sic)» ένα πανεπιστήμιο χαμηλού επιπέδου; Μήπως με «δημοκρατική» εννοείς την ΠΑΣΟΚικού/σοβιετικού τύπου εξίσωση των πάντων; Μήπως «καλλιέργεια» είναι η καλλιέργεια στη μετριότητα και τη μιζέρια;

Ανώνυμος είπε...

Καλημέρα cynical,
πολύ σωστά: καλή θέση στην παγκόσμια κατάταξη και καλό πανεπιστήμιο δεν συμβαδίζουν. Δεν θα έφτανα να πω ότι είναι εντελώς αντιφατικά πράγματα μεταξύ τους - όπως δεν θα έφτανα να πω ότι κι ο νεοφιλελευθερισμός είναι 100% απορριπτέος αλλά πρόκειται μάλλον για λεπτομέρεια στη συνολικά σωστή σου θέση.

ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΤΕΡΓΙΟΣ είπε...

Εγώ ήμουν πάντα υπέρ των αξιολογήσεων.

Να ρε παιδί μου, ένα πανεπιστήμιο που διδάσκει Μαρξ για τη κρίση και ένα που διδάσκει Χάγιεκ και Φρίντμαν να παίρνει μηδέν ο Μάρξ και δέκα ο Φρίντμαν!

Ένα πανεπιστήμιο που βγάζει μπόλικο χρήμα από χορηγούς και ένα που βγάζει επιστήμονες να παίρνει δέκα το χρήμα και μηδέν οι επιστήμονες. Το τελευταίο θα κλείνει και ως επικίνδυνο για το «κρατούν κοινωνικό καθεστώς»… Αυτό θα πει αξιολόγηση κινδύνου!

Ένα πανεπιστήμιο που βγάζει στην «έρευνα» αυτό που θέλουν οι πολυεθνικές και οι κυβερνήσεις να παίρνει δέκα.

Οι κομμουνιστές καθηγητές να παίρνουν μηδέν και να αποβάλλονται πάραυτα γιατί δεν «αποκηρύσσουν μετά βδελυγμίας και αποτροπιασμού το ΚΚ και τας παραφυάδας αυτού» ενώ αρνούνται την καλή πρακτική του ανταγωνισμού και της ζούγκλας.

Φοιτητές που δεν δουλεύουν δωρεάν για «πρακτική» προσφέροντας στους χορηγούς θα αποβάλλονται πάραυτα ως τεμπέληδες και μη ανταγωνιστικοί. Ομοίως θα αποβάλλονται και όσοι φοιτητές διαδηλώνουν.

Εγώ ήμουν πάντα υπέρ των αξιολογήσεων. Γι αυτό τους αξιολογητές τους αξιολογώ με μηδέν…

Στέργιος

Θανασης Ξ. είπε...

Τώρα, εσύ cynical, θελεις ο ΓΑΠ να αναρωτηθεί τί λίστες είναι αυτές, τι προκαλούν, τι είναι παιδεία, ποιός είμαι, πού πάω, ποιό είναι το νόημα της ζωής, τέτοια;;..
Μήπως του ζητάς πολλά του παιδιού;;;...

Καλημέρα..

LeftG700 είπε...

Φίλε Herr K,


Γράφεις σε κάποιο σημείο στο σχόλιό σου: "[...] όπως δεν θα έφτανα να πω ότι κι ο νεοφιλελευθερισμός είναι 100% απορριπτέος [...]".

Μπορείς να διευκρινίσεις λίγο; Κατά την άποψή σου, ποια στοιχεία πρέπει να κρατήσουμε από τον νεοφιλελευθερισμό;


Τα λέμε

latecomer είπε...

Καλημέρα,

καταρχήν συμφωνάω με το κοινωνικό κονστρουκτιβιστικό του επιχειρήματος!

"η υπεραντιπροσώπευση των αγγλοσαξονικών πανεπιστημίων"

Επιπρόσθερος λόγος γι' αυτό είναι και η γλώσσα. Πήγα σε βρετανικό αντί για γερμανικό πανεπιστήμιο για μεταπτυχιακό αφενός μεν γιατί οι αγγλοσάξονες είναι λίγο καλύτεροι σ' αυτό που κάνω και αφετέρου επειδή απλούστατα το μόνο γερμανικό πανεπιστήμιο που προσέφερε σπουδές στα αγγλικά είχε ένα θέμα που δεν με κάλυπτε απόλυτα. Αυτά που με κάλυπταν θέλανε γερμανικά επιπέδου proficiency (και καλά κάνανε) τα οποία δεν είχα. Φαντάζομαι πως αυτό είναι σημαντικός λόγος για πολλούς διεθνείς φοιτητές.

Τώρα σχετικά με τις λίστες:

τείνουνε να αξιολογούν πανεπιστήμια συνολικού εύρους και στην Ελλάδα δεν έχουμε πολλά τέτοια. Έτσι ενώ το ΕΜΠ μπορεί να πιάνει μια 70η θέση στα πολυτεχνικά, σε όλα τα υπόλοιπα μηδενίζεται με αποτέλεσμα η συνολική του κατάταξη να είναι κάπου κοντά στον πάτο.

επίσης υπάρχει μια σύνδεση της αξιολόγησης με μια ποσοτικώς εννοούμενη παραγωγικότητα που προκαλεί μειδιάματα, ειδικά στις ανθρωπιστικές σπουδές. Ένας καθηγητής ας πούμε για να πάρει προαγωγή πρέπει να γράψει ένα-δυο βιβλία κτλ. Το αν αυτά αξίζουνε είναι άλλο ζήτημα, είναι αναγκασμένος να τα γράψει.