Το Τέλος της Γνώσης

Τόχουν οι καιροί να μην είμαστε και πολύ αισιόδοξοι. Το έδειξε η προηγούμενη δεκαετία με τις μυριάδες φοβίες που σκόρπισε στον αέρα, και σ’ αυτή που ξημερώνει δεν έχουμε προς το παρόν κάποιο σημάδι που να μάς κάνει να σκεφτούμε διαφορετικά.

Ίσα, ίσα, που αφήνει ελεύθερο το πεδίο να καλλιεργήσουμε νέες φοβίες που δεν τολμούσαμε προηγουμένως, ή να επεκτείνουμε το βαθμό και έκταση καταστροφής παλαιότερων. Αν και μέχρι τώρα έχουν παίξει διάφορα σενάρια περιορισμένης έκτασης καταστροφών, διστακτικά μόνο και περιφερειακά, ας πούμε από μικρούς αστεροειδείς ή από την τοπική άνοδο της στάθμης των θαλασσών, σαν ασκήσεις κυρίως αναψυχής για να περνάει η ώρα, το τελευταίο σενάριο περί κολοσσιαίας καταστροφής του πλανήτη, τώρα μόνο αρχίζει να ξεμυτίζει δειλά απ’ τα συρτάρια των ειδικών γραφείων καταστροφολογικών ερευνών. Ναι, υπάρχουν και τέτοια.

Ας πούμε ότι ο αστεροειδής είναι πολύ πολύ μεγάλος, ας πούμε ότι ο επόμενος ιός ξεπαστρεύει μερικά δις, τους περισσότερους δηλαδή, ας πούμε ότι η οικονομική κρίση γονατίζει τα 99.99% των τραπεζών και το σύνολο των χρηματιστηρίων, και ότι δεν μένουν ζωντανοί παρά καμιά χιλιάδα άνθρωποι και καμιά χούφτα κτίρια. Έστω ότι οι εναπομείναντες καταφέρνουν και επιβιώνουν. Τι θα γίνει με τον πολιτισμό μας τότε; Τι θα γίνει με την τόση γνώση που αποκτήσαμε; Πώς θα τα ξαναφέρουμε όλα αυτά πίσω; Θα πάει στράφι λοιπόν όλη αυτή η προσπάθεια;

Κι όμως αγαπητοί μου, τόσα χρόνια πάνω στην άμμο χτίζαμε ρημάδια παλάτια, διότι, όσο πιο πολύπλοκη και μοναδική γνώση γεννούσαμε τόσο περισσότερο εύθραυστα και προσωρινά τα μέσα φύλαξής της γίνονταν. Τι εννοώ;

Οι περισσότερες γνώσεις που μας μεταφέρθηκαν από παλιότερες αρχαϊκές εποχές με άμεσο τρόπο ήταν είτε χαραγμένες πάνω σε πηλό, είτε γραμμένες σε χαρτί. Οι παλιότερες γραφές μπορεί να πάνε και 2500 χρόνια πίσω, ενώ το παλιότερο βιβλίο που διασώθηκε ήταν από το 868 μΧ.

Οι σημερινές γνώσεις είναι αποθηκευμένες ως επί το πλείστον σε μαγνητικές ταινίες ή οπτικούς δίσκους, μέσα τα οποία έχουν πολύ περιορισμένο χρόνο ζωής.

Οι σκληροί δίσκοι ποτέ δεν σχεδιάστηκαν να διαρκούν αρκετά, μιας και εξ αρχής αποτελούσαν ένα μεταβατικό αποθηκευτικό εργαλείο, και έτσι ποτέ κανείς δεν μπορεί γνωρίζει πότε θα σκάσουν.

Τα άλλα οπτικά μέσα όπως CD, DVD με όλες τις W και R παραλλαγές τους, κάτω από κανονικές συνθήκες δεν μπορούν να επιζήσουν πάνω από 20 με 25 χρόνια. Άντε ας θεωρήσουμε μια μόνη επιχρυσωμένη παραλλαγή σε πειραματικό ακόμα στάδιο, η οποία μπορεί να επιζήσει για 100 περίπου χρόνια. Η φύλαξη βέβαια υπό ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας θα μπορούσε να αυξήσει το όριο ζωής, αλλά ποια η χρησιμότητα αν στο συγκεκριμένο σενάριο όλα αυτά τα ειδικά δωμάτια δεν θα αποτελούν παρά μια μακρινή ευχάριστη ανάμνηση;

Το χαρτί ακόμα και της χείριστης ποιότητας μπορεί να φτάσει τα 100 χρόνια. Μπορεί κιτρινισμένο, μπορεί ξεφτισμένο, μπορεί σαρακοφαγωμένο, μα τη δουλειά του θα μπορέσει να την κάνει. Κάποιος από τους επιζήσαντες θα βρεθεί να κάτσει, βρε παιδί μου, να το διαβάσει και να το περισώσει.

Έτσι, μετά από μια μεγάλη πλανητικής έκτασης καταστροφή, τα περισσότερα απ’ όσα φτιάξαμε και σκεφτήκαμε, με τα υπάρχοντα μέσα αποθήκευσης, θα εξαφανιστούν στα πενήντα το πολύ χρόνια, ενώ ό,τι πρόφτασε και από σπόντα γράφτηκε σε χαρτί, άντε να αντέξει ακόμα άλλα τόσα.

Κρίμα λοιπόν και διπλοκρίμα η εξυπνάδα μας και η εφευρετικότητά μας!

ΥΓ. Digital Doomsday: The End of Knowledge