Γιατί Δανείζονται τα Νοικοκυριά;

Αυτό που αρχικά θεωρούσα δύσκολη δουλειά, το να ανασκευάζω δηλαδή διαδεδομένες εντυπώσεις για το διάχυτο πλούτο και τις καταναλωτικές αφροσύνες των συμπατριωτών μου, απεδείχθη τελικά ένας απλός περίπατος.

Αν θυμάστε, πριν λίγες μέρες είχα ασχοληθεί με την ανασκευή δυο πολύ διαδεδομένων ιδεοληψιών που υποτίθεται ότι απεδείκνυαν τον κρυφό πλούτο των ελλήνων: το δήθεν υπερβολικό αριθμό πολυτελών αυτοκινήτων που κυκλοφορούν και τη δήθεν υπερβολική κατανάλωση χειμερινών διακοπών. Μια χοντρική εξέταση των συναφών στοιχείων απέδειξε ότι τόσο ο αριθμός των ακριβών αυτοκινήτων που αγοράστηκαν, όσο και τα δωμάτια που νοικιάστηκαν θα μπορούσαν κάλλιστα να είχαν δικαιολογηθεί από τους κατόχους και μόνον του φανερού και φορολογούμενου πλούτου, που ενδιαφέρει ολίγους.

Σήμερα θ’ ασχοληθώ με μια άλλη ιδεοληψία: ότι ο ιδιωτικός δανεισμός και η υπερχρέωση των νοικοκυριών τα προηγούμενα χρόνια αφορούσαν αποκλειστικά σε καταναλωτικές δαπάνες πολυτελών αγαθών, όπως Cayenne, (αμάν πια με το κόλλημα στη συγκεκριμένη μάρκα!), ταξίδια στις Μπαχάμες, αγορές σκαφών κλπ. Δηλαδή ικανοποίηση μικροαστικών φαντασιώσεων και ματαιοδοξιών, με χρέη μεγαλοαστικών προδιαγραφών.

Φυσικά, η επίκληση του πακέτου των τριών προαναφερθέντων επιχειρημάτων δεν εξυπηρετεί τίποτε άλλο παρά τη συνέχιση τόσο του αυτο-μαστιγώματος, ενέργεια που ονομάζεται μαζοχισμός, όσο και του ετερο-μαστιγώματος άλλων κοινωνικών ομάδων, ενέργεια που ονομάζεται σαδισμός.

Ευτυχώς για μένα, ήρθε και με βρήκε μια φρέσκια έρευνα της ΚΑΠΑ Research, μεταξύ 4-8 Μαρτίου, σχετικά με το πώς ξοδεύτηκαν τα δανεικά των νοικοκυριών. Για να μη σας κουράσω, από την έρευνα, την οποία μπορείτε να τη βρείτε στα ΝΕΑ / Τρίτη 16/3/2010, σ. 51, βρέθηκε ότι από αυτούς που δανείστηκαν, το 21.3% το έκανε για να καλύψει έκτακτες ανάγκες, π.χ. για λόγους υγείας, το 13.9% το έκανε γιατί δεν μπορούσε να καλύψει βασικές ανάγκες και το 3.8% δανείστηκε για να πληρώσει σχολεία και φροντιστήρια, δηλαδή ένα 39% δανείστηκε καθαρά από ανάγκη. Ένα άλλο, γύρω στο 30%, τα έχωσε σε στεγαστικά, ενώ μόνο το 31.3% από αυτούς που δανείστηκαν το έκανε με σκοπό να καλύψει την αγορά καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών, και όχι κατ' ανάγκην πολυτελών.

Το συμπέρασμα λοιπόν που βγάζω, είναι ότι τα δάνεια για αμιγώς καταναλωτικούς σκοπούς, για την ευζωία που λέγαμε και την αφροσύνη, δηλαδή για καμιά πλάσμα ΤV και για καμιά ανακαίνιση κουζίνας, και για κάτι λίγο παραπάνω, αποτελούν το 1/3 περίπου του συνόλου των δανείων, γεγονός που δεν δικαιολογεί γενικεύσεις περί γενικευμένης ευζωίας και αφροσύνης.