Η Γερμανία εγκαταλείπει τις ιδιωτικοποιήσεις

Η Ελλάδα, με το τροϊκανό μαχαίρι στον κρόταφο έχει συλλάβει ένα φαραωνικό σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων από τις οποίες, με διαδοχικές εκπτώσεις ως προς τα τελικά έσοδα, προσδοκά να ξεπληρώσει το δημόσιο χρέος. Φυσικά, βάζοντας κάτω τα νούμερα σε ένα πρόχειρο υπολογισμό, τα εκτιμώμενα προς το παρόν έσοδα για όλο το project, για όλη δηλαδή την τετραετία μέχρι και το 2016, δεν ξεπερνούν τα 10 δις ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν στο 3% του χρέους, ή κάπου εκεί γύρω. Δεν χρειάζεται δε να υπενθυμίσουμε ότι κάθε δεκάρα από τις ιδιωτικοποιήσεις πηγαίνει εντός 10 ημερών, αυστηρά, σε ειδικό λογαριασμό της ΤτΕ και από κει με το πρώτο αεροπλάνο στους δανειστές.

Με αυτά τα δεδομένα γίνεται φανερό ότι οι ιδιωτικοποιήσεις δεν συνεισφέρουν ούτε στην απομείωση του χρέους, ούτε στην εξασφάλιση μισθών και συντάξεων, όπως οι κυβερνητικοί απατεώνες διακηρύσσουν για να ρίχνουν στάχτη στα μάτια και να διατηρούν την αποδοχή του ξεπουλήματος από την κοινή γνώμη σε υψηλά επίπεδα. Απλώς, με τον τρόπο αυτό δίνουν χέρι βοηθείας στα αρπαχτικά, να εφορμήσουν στα  έτοιμα στημένα κρατικά μονοπώλια, να τα ξεζουμίσουν, μιας και οι διαδοχικοί εφαρμοστικοί και χατζηδάκειοι αναπτυξιακοί νόμοι τους παρέχουν ύδωρ και γην, και μετά, όταν καταστούν ασύμφορα να τα εγκαταλείψουν.

Ο πυρετός των ιδιωτικοποιήσεων όμως, ενώ εδώ στην Ελλάδα ανεβαίνει, στην υπόλοιπη Ευρωζώνη κατεβαίνει, σε σημείο μάλιστα υποθερμίας.  Έχοντας ήδη περάσει από την ιδεολογική πρέσα του μεγαλείου του ιδιωτικού έναντι του δημοσίου, εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες, και έχοντας νοιώσει στο πετσί της τα εξ αυτών αποτελέσματα, αλλάζει πλώρη και επανακρατικοποιεί με ρυθμούς ανάλογους με αυτούς που επικρατούσαν όταν ιδιωτικοποιούσε. Οι τομείς που έρχονται πίσω στους δήμους, τις περιφέρειες και τα κρατίδια (π.χ. Γερμανία) περιλαμβάνουν κυρίως την ύδρευση και την ηλεκτροδότηση, και επεκτείνονται και στις μεταφορές, τα σκουπίδια, την αποχέτευση, την καθαριότητα και τη στέγαση. 

Στον παρακάτω πίνακα βλέπουμε στην πρώτη στήλη τους τομείς που έρχονται ξανά σε δημόσια χέρια, στη δεύτερη στήλη τον τρόπο και τον φορέα, στην τρίτη στήλη τις χώρες που γυρίζουν την πλάτη στις ιδιωτικοποιήσεις  και στην τέταρτη, τους λόγους που οι ιδιωτικοποιήσεις αποδείχτηκαν ασύμφορες. Αυτοί, όπως έχουν καταγραφεί είναι:

1) η αστοχία του ιδιώτη,

2) η αύξηση του κόστους,

3) ο ελλιπής έλεγχος,

4) η λήξη του συμβολαίου,

5) η αναποτελεσματικότητα,

6) η μείωση των θέσεων εργασίας και 

7) οι κακές εργασιακές σχέσεις,

Σχετικά με την αύξηση του κόστους των υπηρεσιών και της ανεργίας ασχοληθήκαμε, με βάση μια διαφορετική έρευνα, στις "Επιπτώσεις των Ιδιωτικοποιήσεων". 

Table 1.                     Recent re-municipalisation in selected European countries

Sector	Process	Countries	Factors
Water	Municipalisation of services	France, Hungary	Private failure, cost, control, contract expiry
Electricity	New stadtwerke, purchase of private companies,	Germany	Private failure, cost, control, contract expiry
Public transport	Municipalisation of contracts and concessions	UK, France	Cost, private failure, public objectives, control
Waste management	Contracts brought inhouse, Inter-municipal incinerators	Germany, UK, France, etc	Cost, control, contract expiry
Cleaning	Contracts brought inhouse	UK, Finland	Cost, effectiveness, employment, contract expiry
Housing	Contracts brought inhouse	UK, Germany	Cost, effectiveness

πηγή: PSIRU  (Public Services International Research Unit) Re-municipalisation in Europe

Μιας και η Γερμανία αποτελεί τον ιθύνοντα νου των ιδιωτικοποιήσεων στην πατρίδα μας, καλό είναι να ρίξουμε μια ματιά τι κάνει ως προς αυτό στην δική της πατρίδα: Το εντελώς ανάποδο, όπως άλλωστε απεικονίζεται και στον προηγούμενο πίνακα.

Η τάση επαναφοράς σε δημόσια χέρια είναι περισσότερο έντονη στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Όπως μαθαίνουμε από την ίδια πηγή, από το 2007 μέχρι σήμερα έχουν συσταθεί 44 νέοι φορείς παροχής δημόσιων αγαθών και περισσότερα από 100 δικαιώματα εκμετάλλευσης δικτύων και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας έχουν περάσει στο δημόσιο. Τα περισσότερα συμβόλαια στον τομέα αυτό πρόκειται να λήξουν ως το 2016, και προς το παρόν τα 2/3 των κοινοτήτων της Γερμανίας προτίθενται να επαναγοράσουν τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τα δίκτυα διανομής, καθώς και τις μετοχές σε περίπου 850 μονάδες, οι οποίες αντιστοιχούν στο 50% της αγοράς. 

Επιπλέον κάποιοι δήμοι και κρατίδια έχουν ήδη εξαγοράσει μεγάλες εταιρίες. Για παράδειγμα η κυβέρνηση της Βάδης-Βιρτεμβέργης εξαγόρασε για 4.7 δις ευρώ το 45% της EnBW, από τη Γαλλική πολυεθνική EDF, ενώ η Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία πήρε πίσω την πέμπτη μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, Evonik-Steag για 649 εκ. ευρώ.

Γερμανικοί δήμοι έχουν επίσης επαναφέρει στον έλεγχό τους κι άλλες υπηρεσίες όπως στέγαση, αποκομιδή σκουπιδιών και συγκοινωνίες. "Σ' όλη την περίοδο των ιδιωτικοποιήσεων των δημόσιων μεταφορών, οι υπηρεσίες υποβαθμίστηκαν και οι τιμές εκτοξεύτηκαν".Από το σύνολο των δήμων της Γερμανίας, το 41% κινείται προς μια κατεύθυνση συνεργασίας με άλλους δήμους ως προς τη διαχείριση των δημοσίων αγαθών, το 36% κινείται αυτόνομα, ενώ μόνο το 3% ξανασκέφτεται την ιδιωτικοποίηση. Είναι φανερό ότι η Γερμανία προσπαθεί να διορθώσει τα λάθη του παρελθόντος.

Στον επόμενο πίνακα, αποτυπώνεται συνοπτικά ο βαθμός μεταφοράς στους δήμους των μονάδων ηλεκτρικής ενέργειας από το 2007 και εντεύθεν: 64 νέα έργα από τους δήμους, 14 περιπτώσεις εξαγοράς, 192 περιπτώσεις δικτύων που πέρασαν στους δήμους, και 4 περιπτώσεις μεγάλων μονάδων, αξίας 8.2 δις, που αγοράστηκαν πίσω από κρατίδια.

Table 2.                     New and re-municipalised stadtwerke in energy, Germany, 2007-2012

	New stadtwerke	Re-municipalised stadtwerke	Re-municipalised distribution networks	Municipal or regional purchases of major assets
Number of cases	63	14	192	4
Value	-	>€700million	-	>€8200million

Source: press reports, VKU

Όλα αυτά βέβαια δεν συνέβησαν από μόνα τους, αλλά μετά από επίμονες κινητοποιήσεις, εκστρατείες, και δημοψηφίσματα στις περισσότερες μεγάλες πόλεις, όπως Αμβούργο, Στουτκγάρδη, Μπίλεφελντ, Φρανκφούρτη, Βρέμη και Βερολίνο. Προς την ίδια δε κατεύθυνση βοήθησαν και οι βουλευτές με αλλαγή της νομοθεσίας, ώστε να διευκολύνονται οι εξαγορές από τους ιδιώτες.