Δημόσιες τράπεζες ανά τον κόσμο

Ποτέ άλλοτε η επίθεση στον δημόσιο τομέα δεν ήταν τόσο σφοδρά συκοφαντική, όσο στις μέρες που ακολούθησαν την κρίση. Και όχι μόνο στην Ελλάδα, όπου κανείς θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ο φταίχτης ήταν το ίδιο το κράτος που καταβαράθρωσε τη χώρα και τις τράπεζες με τα τοξικά του ομόλογα, αλλά το ίδιο συνέβη και σ’ ολόκληρη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, όπου ο τοξικός φορέας ήταν αποκλειστικά και αποδεδειγμένα ο ιδιωτικός τομέας, και δη οι τράπεζες, που για να καθαρίσουν θα πρέπει εφ εξής να αποσύρουν παράγωγα-στοιχήματα ίσα τουλάχιστον με το δεκαπλάσιο του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Και μάλιστα όταν αυτός που έτεινε χείρα βοηθείας με δεκάδες τρις ήταν ο ίδιος ο τρισκατάρατος λεβιάθαν. Θα μπορούσε κάλλιστα να τις είχε αφήσει να καταρρεύσουν, θα μπορούσε να είχε ξηλώσει τις διοικήσεις και να τις είχε στείλει στη φυλακή, θα μπορούσε να είχε αναθεωρήσει το ρυθμιστικό πλαίσιο και να επιβάλλει αυστηρότερους κανόνες, θα μπορούσε τέλος, αντί να τις επιστρέψει πίσω στους μετόχους, να διαπράξει το ανοσιούργημα και να τις κρατήσει ο ίδιος, μετατρέποντάς τες από ιδιωτικές σε δημόσιες, όπως ήταν πριν από δυο δεκαετίες όταν η ανώτερη ράτσα του CEO και του ΜΒΑ δεν είχε ακόμα εμπεδωθεί.

Κι όμως τίποτε από αυτά δεν έγινε, τουλάχιστον στο βαθμό που θα έπρεπε να είχε γίνει. Έτσι, ήταν φυσικό πολλοί σε διάφορες χώρες ν’ αρχίσουν να στρέφουν το βλέμμα προς τα πίσω και να αναλογίζονται τις αρετές των κρατικών και δημόσιων τραπεζών, τις εποχές που αποτελούσαν τη νόρμα και όχι την εξαίρεση.

Ψάχνοντας από δω κι από κει ανακάλυψα ότι μετά την αποφράδα μέρα της πτώσης της Lehman, η βιβλιογραφία σχετικά με την επανασύσταση του δημόσιου τραπεζικού τομέα, των συνεταιριστικών τραπεζών ή των παραδοσιακών αποταμιευτικών ιδρυμάτων και τον επαναπροσδιορισμό του ρόλου των τραπεζών στην ισόμετρη ανάπτυξη και καταμερισμό των πιστώσεων, στην κοινωνική συνοχή και γενικά στην υπηρεσία του κοινού καλού, άρχισε να πολλαπλασιάζεται. Οι λόγοι πολλοί. Οι δημόσιες τράπεζες είναι περισσότερο επιδεκτικές σε λογοδοσία απ’ ότι οι ιδιωτικές, έχουν τη δυνατότητα να κατευθύνουν πιστώσεις σε τομείς απαραίτητους για τις τοπικές κοινότητες, αλλά λιγότερο κερδοφόρους και κατά συνέπεια εκτός ενδιαφέροντος των ιδιωτικών τραπεζών, έχουν μικρότερη εμπλοκή σε κερδοσκοπικές δραστηριότητες και παρουσιάζουν μεγαλύτερη ελαστικότητα και ομαλότερη προσαρμογή στα εξωτερικά σοκ.

Φυσικά υπάρχει και η αντίθετη πλευρά, η οποία υποστηρίζει ότι ο κρατικός τραπεζικός τομέας σχετίζεται με μικρότερη ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος, της οικονομίας, της παραγωγικότητας και συνεπώς, των μισθών. Επιπλέον, οι πόροι δεν κατευθύνονται με «ορθολογικό» τρόπο, αλλά εξυπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες. Είναι όμως εύκολο να αντιγυρίσει κανείς τα παραπάνω επιχειρήματα και προς τις ιδιωτικές τράπεζες, προσφεύγοντας απλώς στην τρέχουσα εμπειρία.

Η καταφυγή σε συγκριτικές επιστημονικές μελέτες, από την άλλη μεριά, δεν οδηγεί σε κάποιο καταληκτικό και πειστικό συμπέρασμα υπέρ της μιας ή της άλλης εκδοχής. Εντύπωση μου έκαναν οι δημοσιεύσεις του Πανίκου Δημητριάδη, πρώην καθηγητή οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Λάισεστερ και νυν διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, οι οποίες από τη μελέτη μεγάλου αριθμού χωρών καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι χώρες με μεγάλο βαθμό κρατικής συμμετοχής στον τραπεζικό τομέα σημείωσαν ταχύτερη ανάπτυξη, συγκριτικά με αυτές με μικρότερη ή καθόλου κρατική συμμετοχή.

Η ουσία όμως είναι ότι οι τραπεζικές υπηρεσίες μπορούν να λειτουργήσουν προς όφελος της κοινωνίας μόνο υπό τους όρους της διαφάνειας και του δημόσιου ελέγχου, προϋποθέσεις οι οποίες a priori δεν μπορούν να ικανοποιηθούν από τα ιδιωτικά ιδρύματα.

Η Λατινική Αμερική είναι το μέρος εκείνο του κόσμου όπου ο κρατικός τραπεζικός τομέας είναι αρκετά ισχυρός, και μάλιστα, με πολύ καλά αποτελέσματα. Στη Βενεζουέλα, Βραζιλία και Αργεντινή αντιστοιχεί στο 52%, 43% και 30% της αγοράς αντιστοίχως. Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κρίσης, ο Τσάβες αντί να διασώσει χρεοκοπημένες τράπεζες, προέβη σε εθνικοποιήσεις: 7 το 2009 και άλλες τόσες το 2010. Η κυβέρνηση συνέλαβε ούτε λίγο ούτε πολύ 16 τραπεζίτες και εξέδωσε διάταγμα σύλληψης για άλλους 40. Επιπλέον, άλλαξε τη νομοθεσία, ώστε να συμπεριλάβει τις τραπεζικές εργασίες στις υπηρεσίας κοινής ωφελείας, θεσμοθέτησε τον κοινωνικό έλεγχο, καθώς και τη διάθεση του 5% των κερδών των τραπεζών σε κοινωφελή προγράμματα.

Αλλά αν η Βενεζουέλα κάνει κάποιους να στραβομουτσουνιάζουν, η Χιλή θα είναι σίγουρα του γούστου τους. Παρά την άγρια φιλελευθεροποίηση της Χιλής, ο τραπεζικός τομέας κυριαρχείται από το κρατικό μεγαθήριο Banco-Estado, το οποίο συνέβαλε τα μέγιστα στην ανάπτυξη της χώρας και το οποίο παρέμεινε αλώβητο και κερδοφόρο κατά τη διάρκεια της κρίσης, συνεχίζοντας την πιστωτική επέκταση όπως και πριν. Τα ίδια μπορεί να πει κανείς και για το κρατικό τραπεζικό σύστημα του Ισημερινού και της Ουρουγουάης.

Στις ΗΠΑ η δημόσια τράπεζα της Βόρειας Ντακότα αποτελεί καμάρι τόσο των φίλων όσο και των εχθρών κάθε τι που ονομάζεται δημόσιο. Και για να μην επεκταθούμε και στην Κίνα, στην Ταιβάν και Κόστα Ρίκα.

Αλλά το κερασάκι στην τούρτα, αποτελεί το δημόσιο τραπεζικό σύστημα της Γερμανίας με τα περίφημα ταμιευτήρια (Sparkassen), (τα οποία εξήγαγε και στην Ελλάδα, πιλοτικά στην Πελοπόννησο και Μακεδονία, αφού πρώτα απαίτησε τη διάλυση του ανταγωνιστικού ΤΤ), και τις τοπικές τράπεζες (Landesbanken). Όλος μαζί ο δημόσιος τραπεζικός τομέας της Γερμανίας αντιστοιχεί στο 40% της αγοράς, το δε ενεργητικό των Sparkassen μόνο, ανέρχεται στο 1 τρις ευρώ, διαθέτει 15600 υποκαταστήματα, απασχολεί 250,000 υπαλλήλους και εξυπηρετεί περί τα 50 εκ. καταθέτες.

Μετά απ’ αυτά τα ολίγα, μπορεί κανείς πλέον να αρχίσει φαντάζεται ότι ζωή υπάρχει και πέρα από τις χρεοκοπημένες ιδιωτικές τράπεζες.

Όταν η Coca Cola δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση με ένα Call Center

Ακούσατε φαντάζομαι χθες σε ολα τα "αντικειμενικά" κανάλια και σήμερα θα διαβάσετε στον εξ ίσου "αντικειμενικό" τύπο για τη μεγάλη τιμή που μάς επιφύλαξε το enfant gâté των εταιρικών κολοσσών με το να έρθουν και να επενδύσουν στη χώρα μας, με προιόντα και υπηρεσίες "υψηλής προστιθέμενης" αξίας.

"Coca Cola, Nokia Siemens Networks και Delhaize επενδύουν στην Ελλάδα"

"Κοινό σημείο των 3 επενδύσεων η ανάπτυξη προϊόντων καιυπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας",  των Δήμητρας Μανιφάβα, Βαγγέλη Μανδραβέλη (του γνωστού πατέρα), γράφει σήμερα η "Καθημερινή" στην πρώτη της σελίδα.

Όσοι όμως κάνουν τον κόπο να διαβάσουν δυο-τρεις γραμμές παρακάτω μαθαίνουν ότι η βαρύγδουπη επιστολή με την οποία ο ίδιος ο επικεφαλής του ομίλου της Coca Cola κ. Μουχτάρ Κεντ γνωστοποίησε στον πρωθυπουργό την απόφασή του, δεν αφορά παρά ένα "call center", τέτοια που βρίσκει κανείς με το κιλό στην Ινδία, και εσχάτως και στην Ελλάδα, και δεν θα αφορά παρά μονάχα 10 νοματαίους υψηλής εξειδίκευσης στο χειρισμό του FB του twitter κλπ, για τους οποίους χειρισμούς, ως γνωστόν, απαιτείται διδακτορικό από το Χάρβαρντ.

Αποφεύγει όμως να υπενθυμίσει ο κ. Μουχτάρ καθώς και οι κ.κ. αρθρογράφοι ότι η Coca Cola τον Φεβρουάριο του 2012 έκλεισε τις γραμμές πραγωγής σε Θεσσαλονίκη και Πάτρα, ενώ τον Οκτώβριο μάς άφησε χρόνους για Ελβετία μεριά.

Στο ίδιο κλίμα και η Ελένη Μπότα από το bankingnews για την Coca Cola και τον Παπαστράτο, στο άρθρο: “Οι επενδύσεις στην Ελλάδα δεν φέρνουν και προσλήψεις εργαζομένων – 10 νέες θέσεις εργασίας στην Coca Cola και 4 στην Παπαστράτος”.  "Η χθεσινή επένδυση που ανακοίνωσε η Coca Cola για την δημιουργία νέου Κέντρου Διαδραστικής Επικοινωνίας Πολιτών για την Κεντρική και Νότια Ευρώπη στην Αθήνα, αφορά την δημιουργία μόλις 10 νέων θέσεων εργασίας μέχρι το 2015, ενώ τέσσερις μόλις προσλήψεις έχουν γίνει από την καπνοβιομηχανία Παπαστράτος για την μεγάλη επένδυση της στο Αγρίνιο".

  

Να ελπίσουμε μόνο ότι η ανακοινωθείσα επένδυση της Νokia Siemens Networks (NSN) δεν θα είναι το καθρεφτάκι που προσφέρεται στους ιθαγενείς, αν και όπως διαβάζουμε αλλού, οι εξαγγελθείσες 150 νέες θέσεις εργασίας θα αναπτυχθούν σε ορίζοντα διετίας, αν και εφ όσον εξακολουθούμε να υπάρχουμε σαν χώρα. 

Σχετικά με την επικοινωνιακή διαχείριση των επενδύσεων αυτών από τα κανάλια, έχει ενδιαφέρον να εστιάσουμε στην επικοινωνιακή διαχείριση που επεφύλαξαν στην NSN. Στην αρχή αναφέρονταν σ' αυτή σαν ξέχωρη επένδυση της Siemens από τη Nokia, λόγω όμως της αρνητικής πρόσληψης της πρώτης από το κοινό, στις επόμενες ανακοινώσεις έφυγε εντελώς από τη μέση και έμεινε σκέτο το Nokia, που ακόμα έχει την έξωθεν καλή μαρτυρία. 

Προσοχή στα κενό ανάμεσα στο πρωτογενές πλεόνασμα και στο πλεονάζον πρωτογενές πλεόνασμα

Ακόμα δεν τον είδαμε, Γιάννη τον εβγάλαμε...

Για το πρωτογενές πλεόνασμα, ο λόγος, που ακόμα δεν το βγάλαμε, κι αρχίσαμε κιόλας να το μοιράζουμε. Δεν θ' ασχοληθώ με το ύψος αυτού. Είναι τόσο,  όσο αποδέχεται η τρόικα.  

Πριν αρχίσει όμως το σφάξιμο, για το ποιος θα το πρωτοπάρει, στρατιωτικοί, απόστρατοι, χαμηλοσυνταξιούχοι ή άνεργοι, ας δούμε πρώτα τι είναι αυτό που τάζει ο Σαμαράς, ο Μιχελάκης, ο Στουρνάρας, κι οι λοιποί απατεώνες. 

Γιατί περί αυτού ακριβώς πρόκειται. Απατεώνες!

Υπάρχει κανείς που δεν τους έχει ακούσει να επαναλαμβάνουν με τη μέγιστη δυνατή σαφήνεια ότι το 70% του ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΟΣ θα δοθεί υπέρ κάποιων αναξιοπαθούντων κοινωνικών ομάδων; Οχι. 

Ποια είναι όμως η αλήθεια;

Μας τη λέει με σαφέστατο τρόπο η απόφαση του περσινού Eurogroup του Νοεμβρίου:

27 Νοvember 2012

"...Greece will transfer all privatizations revenues, the targeted primary surpluses as well as 30% of the excess primary surplus to this account, to meet debt service payment on a quarterly forward-looking basis..."

27 Noεμβρίου 2012

"...Η Ελλάδα θα μεταφέρει όλα τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις , τα προβλεπόμενα πρωτογενή πλεονάσματα, καθώς και το 30% του Πλεονάζοντος Πρωτογενούς Πλεονάσματος στο λογαριασμό αυτό για την εξυπηρέτηση του χρέους σε τριμηνιαία βάση..."

Τι θέλει να πει ο ποιητής; 

Απλά, ότι η άδεια από την τρόικα για το μοίρασμα δεν δίνεται για το 70% του πρωτογενούς πλεονάσματος, αλλά για το 70% του πλεονάζοντος πρωτογενούς πλεονάσματος (και αυτό δεν είναι πλεονασμός!), το οποίο προκύπτει από τη διαφορά του πρωτογενούς πλεονάσματος που επιτεύχθηκε από το πρωτογενές πλεόνασμα που εγγράφηκε στον προυπολογισμό. 

Αν για το 2013 η πρόβλεψη πρωτογενούς πλεονάσματος είναι στα 812 εκ και για το 2014 στα 2.9 δις, και η επαλήθευση τον Απρίλιο του 2014 δείξει ότι για το 2013 το πλεόνασμα ήταν 1 δις, τότε οι Σαμαροβενιζέλοι δεν θα μοιράσουν το 0.7 του 1 δις, αλλά το 0.7 των 188 εκ.  που προκύπτει αν από το 1 δις αφαιρέσουμε τα 812 εκ.

Αν το προκύπτον πλεόνασμα είναι μικρότερο του προβλεφθέντος 812 εκ, τότε οι Σαμαροβενιζέλοι δεν θα μοιράσουν τίποτε...

Είμαι περίεργη να δω τι θα πούνε όταν θα έρθει η ώρα.

Οι 314 συνεπωνυμίες του ΕΚΠΑ: Θαύμα!

Με μεγάλη συμπάθεια άκουγα χθες το βράδυ τον κ. Αρβανιτόπουλο να εκθέτει το δράμα του στην κ. Σία του ΣΚΑΙ αναφερόμενος στον μεγάλο πολύποδα των 314 με το ίδιο επώνυμο συγγενών, που εδώ και καιρό πνίγει το ΕΚΠΑ, εισχωρώντας σε κάθε του ρωγμή.

Είναι αλήθεια ότι αγανάκτησα με την τόση ξεδιαντροπιά, (των συγγενών να εξηγούμαστε). Αλλά και εξεπλάγην με την ευκαρπία και αναπαραγωγική άνθηση του ελληνικού στοιχείου των τελευταίων δεκαετιών.

Κάθισα λοιπόν και πήρα μολύβι και χαρτί να υπολογίσω το θαύμα.

Ας υποθέσουμε ότι ένας άνδρας και μια γυναίκα, ηλικίας μικρότερης των 65 και 60 ετών, αμφότεροι υπάλληλοι του ΕΚΠΑ ερωτεύονται, έρχονται εις γάμου κοινωνία και γεννούν μπόλικα παιδιά, ας πούμε 4, αριθμός που σαφώς είναι πάνω απ' τον μέσο όρο της ελληνικής οικογένειας. Αλλά ας μην κάνουμε σκόντο και τσιγκουνιές.

Αυτά τα 4 παιδιά παντρεύονται και το κάθε ζευγάρι κάνει άλλα 4 παιδιά.  Και ας υποθέσουμε ότι όλοι αυτοί επίσης, γυναίκες, άνδρες και παιδιά, έχουν άπαντες προσληφθεί και δουλεύουν στο ΕΚΠΑ ως διοικητικοί υπάλληλοι. 

Ας καθίσουμε λοιπόν, κι ας τους μετρήσουμε:

2 = ο παππούς και η γιαγιά.

8 = τα 4 παιδιά και οι 4 σύζυγοι

32 = τα 16 εγγόνια και οι 16 σύζυγοι αυτών.

Κάνουμε τη σούμα και μάς βγαίνουν: 42 διοικητικοί υπάλληλοι από ένα και μόνο πυρήνα. Και μάλιστα, υπό την προυπόθεση ότι όλα τα παιδιά των δυο γενεών έχουν βγει αποκλειστικά αρσενικά, έτσι ώστε και οι γυναίκες τους να έχουν το ίδιο επίθετο με τους άνδρες τους.

Για να βρούμε, λοιπόν 314 διοικητικούς υπαλλήλους με το ίδιο επίθετο, θα πρέπει μόνο ο παππούς του αρχικού πυρήνα να έχει εφτά αδέλφια και όλα αυτά να είναι κατ' αποκλειστικότητα αρσενικά, και φυσικά να κάνουν μόνο αρσενικά παιδιά, κι όχι λιγότερα από 4 το ζευγάρι.

Είναι αλήθεια ότι απ' το αποτέλεσμα των υπολογισμών μου, δυσκολεύτηκα να πιστέψω τον κ. Αρβανιτόπουλο. Αλλά, σαν καθηγητής Πανεπιστημίου που είναι δεν μπορεί να κάνει λάθος, σκέφτηκα.

Ίσως γεννιούνται τόσες τερατώδεις οικογένειες, επειδή είναι τόσο διεφθαρμένα τα πανεπιστήμιά μας. Δεν ξέρω. Μάλλον. Ίσως. Σίγουρα. Για να το λέει ο Υπουργός!

Ο τυφώνας Haiyan: Όπου φτωχός κι η μοίρα του

Οι μεγάλες φυσικές καταστροφές σχεδόν πάντα προκαλούνται από τη συνέργεια διαφόρων παραγόντων. Ένας μεγάλος σεισμός για παράδειγμα στην Καλιφόρνια είναι πιθανό να προκαλέσει πολύ λιγότερα θύματα απ’ ότι ένας σεισμός, αντίστοιχης έντασης σε μια λιγότερο προνομιούχα περιοχή του πλανήτη, ας πούμε στην Αιτή, όπου το 2010 σεισμός, περί τα 7 ρίχτερ άφησε πίσω του γύρω στους 300,000 νεκρούς. Το ότι αυτό είναι σχεδόν απίθανο να συμβεί στην Καλιφόρνια οφείλεται σε γενικές γραμμές, στην καλύτερη ποιότητα των κτιρίων, στην συνεχή εκπαίδευση των πολιτών, στην προετοιμασία και την έγκαιρη αντίδραση και κινητοποίηση της πολιτείας. Για όλα αυτά απαιτούνται χρήματα και οργάνωση.

Οι Φιλιππίνες δεν έχουν τίποτε απ’ όλα αυτά. Έτσι, ένα ιδιαίτερα ισχυρός τυφώνας, από τους πιο ισχυρούς που πέρασαν ποτέ από την περιοχή, και αρκετά ισχυρότερος του τυφώνα Κατρίνα, σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια του κυβερνητικού μηχανισμού αντιμετώπισης έκτακτων φαινομένων, καθώς και οι ελλιπέστατες υποδομές προκάλεσαν την καταστροφή που βλέπουμε εδώ και μια βδομάδα στις οθόνες μας. Αν και η κυβέρνηση για ευνόητους λόγους υποβιβάζει τον αριθμό των νεκρών, σε μόλις 2,300, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας τους αγνοούμενους που εκτιμώνται στους 20,000 και την έλλειψη επικοινωνίας με απομακρυσμένες περιοχές, ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά.

Οι Φιλιππίνες είναι μια φτωχή χώρα, με μεγάλη διαφθορά και μεγάλες ανισότητες στην κατανομή του πλούτου. Γιαυτό ακριβώς το λόγο είναι και φτωχή. Μια μόνο οικογένεια ελέγχει το 18% του χρηματιστηρίου, οι 10 πλουσιότερες οικογένειες ελέγχουν το 56% των επιχειρήσεων, ενώ πάνω από το 50% του ΑΕΠ ελέγχεται από 15 μόνο οικογένειες. Οι περιοχές που χτυπήθηκαν σκληρότερα απ’ τον τυφώνα συμβαίνει να είναι και οι φτωχότερες με το 45% των κατοίκων να επιζεί με λιγότερο από 2 δολάρια την ημέρα. Δεν χρειαζόταν και πολύ να το αντιληφθούμε. Οι γειτονιές που ισοπεδώθηκαν στο Tacloban δεν ήταν τα shopping malls και τα κτίρια των επιχειρήσεων και τραπεζών. Αλλά οι φτωχογειτονιές με τις ήδη ετοιμόρροπες παράγκες, οι οποίες στέγαζαν και την πλειοψηφία του πληθυσμού, που πλήρωσε και το μεγαλύτερο φόρο αίματος.

Μπορεί η χώρα να πορεύεται τα τελευταία χρόνια με ρυθμούς ανάπτυξης γύρω στο 7%, το 20% όμως του πληθυσμού δεν έχει ηλεκτρικό ρεύμα, ενώ το 30% αδυνατεί να εξασφαλίσει επαρκή στέγη και τροφή. Το δε προσδόκιμο ζωής για τους άνδρες του νησιού Samar που χτυπήθηκε περισσότερο από τον τυφώνα ανέρχεται στα 64.5 χρόνια, 15 δηλαδή χρόνια λιγότερα από ό,τι στην Ευρώπη (τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα). Από την άλλη, το υπανάπτυκτο οδικό δίκτυο, με ένα μικρό μόνο ποσοστό των δρόμων ασφαλτοστρωμένους, εμπόδισε στις παρούσες συνθήκες την έγκαιρη άφιξη της βοήθειας, αφήνοντας τον πληθυσμό για μέρες χωρίς τροφή και νερό.

Δυο είναι τα ερωτήματα: Πρώτον, δεδομένης της πρωτοφανούς έντασης του τυφώνα, υπήρχε περίπτωση οποιαδήποτε κυβέρνηση, όσο καλά προετοιμασμένη και να ήταν να περιορίσει την καταστροφή; Και δεύτερον, πόσο φταίξιμο μπορούμε να δώσουμε στην υπερθέρμανση του πλανήτη για την εμφάνιση ενός τόσο έντονου καιρικού φαινομένου;

Όσον αφορά το πρώτο, ήδη αναφερθήκαμε στην ποιότητα των κατοικιών και του οδικού δικτύου καθώς και στην έλλειψη υποδομών όπου θα μπορούσαν να καταφύγουν οι κάτοικοι για να προστατευθούν. Η κυβέρνηση είχε όντως, απομακρύνει εγκαίρως από τις επικίνδυνες περιοχές γύρω στους 800,000 κατοίκους, αλλά για όσους παρέμειναν δεν είχαν προβλεφτεί ασφαλείς χώροι. Για παράδειγμα, το στάδιο του Τacloban πλημμύρισε ευθύς εξ αρχής παρασέρνοντας σε πνιγμό αρκετούς που το είχαν εμπιστευθεί.

Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημα, κανείς δεν μπορεί να αποδώσει με σιγουριά τον συγκεκριμένο τυφώνα στην κλιματική αλλαγή. Αυτό όμως που συμβαίνει με βεβαιότητα είναι ότι η αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών συντελεί στην επιτάχυνση και ενδυνάμωση τέτοιων φαινομένων, τα οποία και στο μέλλον θα τείνουν να γίνουν η νόρμα.

Η ανταπόκριση της διεθνούς κοινότητας ήταν άμεση τόσο σε χρήματα, όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι οι ΗΠΑ έσπευσαν να αποστείλουν 2,000 πεζοναύτες καθώς και το μεγαλύτερο αεροπλανοφόρο που διαθέτουν, ανακινώντας υποψίες ότι οι αμερικανοί, ευκαιρίας δοθείσης, ίσως και να επεδίωκαν και κάποια στρατιωτική συμφωνία με την κυβέρνηση των Φιλιππίνων, στοχεύοντας σε ποιον άλλον, παρά στην Κίνα. Μόλις πέρσι, οι Φιλιππίνες την προσήγαγαν στο δικαστήριο των Ηνωμένων Εθνών εξ αιτίας των αξιώσεων της τελευταίας σ’ όλη σχεδόν τη θαλάσσια έκταση της Νότιας Κίνας.

Κατά παρόμοιο τρόπο, η Ιαπωνία ανέπτυξε περί τους 1000 στρατιώτες, τρία πολεμικά πλοία και κάμποσα ελικόπτερα και μεταγωγικά, καθιστώντας την αποστολή μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της στο εξωτερικό. Πολύ πιθανόν, κι εδώ ο γεωπολιτικός παράγοντας να έπαιξε κάποιο ρόλο. Ενδεικτικό είναι ότι αντιθέτως η Κίνα φάνηκε αρκετά κατώτερη των περιστάσεων: Η βοήθεια που υποσχέθηκε ανέρχεται στις μόνο 100,000 δολάρια, ποσό μικρότερο κι από τη βοήθεια που έστειλε μόνο του το ΙΚΕΑ!

Fracking: Ο νέος εφιάλτης

Δεν γνωρίζω αν έχουμε φτάσει στο χρονικό σημείο του μέγιστου ρυθμού εξόρυξης πετρελαίου, (peak oil), πέρα από το οποίο η παραγωγή θα αρχίσει να παίρνει την κατιούσα, μέχρι της ολοκληρωτικής εξαφάνισης των αποθεμάτων. Σύμφωνα με κάποιους το έχουμε φτάσει και μάλιστα περάσει, σύμφωνα με κάποιους άλλους, το φτάνουμε οσονούπω. Όποια και να είναι η κατάσταση, το σίγουρο είναι ότι κάποια μέρα, όχι στον πολύ μακρινό μέλλον, τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων θα εξαντληθούν, τώρα μάλιστα που στο παιχνίδι έχουν μπει για τα καλά χώρες ιδιαίτερα ενεργοβόρες όπως Κίνα, Βραζιλία και Ινδία.

Για να προλάβουν το αναπόφευκτο, οι μεγάλες εταιρίες πετρελαίου έχουν αναδυθεί σε αγώνα δρόμου εξεύρεσης νέων πηγών σε όλο και μεγαλύτερα βάθη και σε περιοχές, όπως η Αρκτική, οι οποίες μέχρι πρόσφατα παρέμεναν εκτός εμβέλειας και στη δικαιοδοσία των πάγων μόνο και των ψαριών τους. Αυτά όμως αποτελούν πλέον παρελθόν.

Μόλις πρόσφατα, κι αυτό χάρις στους ακτιβιστές της Greenpeace, που κατέληξαν στις ρωσικές φυλακές αντιμετωπίζοντας βαριές ποινές για πειρατεία, πληροφορηθήκαμε την  ύπαρξη μιας γιγάντιας πλατφόρμας άντλησης πετρελαίου, της πρώτης στο είδος της, που έστησε η Gazprom βαθιά στην Αρκτική σε μια περιοχή μέχρι πρότινος απροσπέλαστη λόγω των πάγων, αλλά πλέον προσπελάσιμη, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η συγκεκριμένη εταιρία σχεδιάζει να ανοίξει στην περιοχή άλλα 40 πηγάδια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το ευαίσθητο οικοσύστημα σε περίπτωση ατυχήματος, το οποίο εξ αιτίας των ακραίων καιρικών συνθηκών που επικρατούν εκεί καθίσταται όλο και πιο πιθανό. Αν το ατύχημα της BP στον κόλπο του Μεξικού εν πάση περιπτώσει αντιμετωπίστηκε σε κάποιο βαθμό, σκεφτείτε ποιά θα ήταν τα περιθώρια αντιμετώπισης αν αυτό συνέβαινε κοντά στο Βόρειο Πόλο. Πρακτικά μηδέν, και για το λόγο ότι το πετρέλαιο που θα διέρρεε θα παρέμενε παγιδευμένο κάτω από τους πάγους εσαεί.

Θα ήταν περίεργο αν η Gazprom ήταν η μόνη. Σε παρόμοιες τυχοδιωκτικές ενέργειες στα ανοιχτά των βόρειων ακτών της Αλάσκας έχει επιδοθεί και η Shell με επενδύσεις δισεκατομμυρίων, αλλά και μπόλικα ατυχήματα στο ενεργητικό της, ένεκα των οποίων αναγκάστηκε προσωρινά να αναθεωρήσει.

Πιθανόν, κάτι να έχει πάρει τα’ αυτί σας και για το fracking, (υδραυλική ρωγμάτωση στα ελληνικά) κυρίως από τις εκτεταμένες και επεισοδιακές διαμαρτυρίες των τοπικών κοινωνιών στις ΗΠΑ κυρίως, αλλά και στη Μ. Βρετανία εσχάτως, με την άρση της απαγόρευσης εφαρμογής της μεθόδου αυτής, τη στιγμή που η Βόρεια Θάλασσα αρχίζει να εμφανίζει «σημάδια κόπωσης». Το fracking αποτελεί μέθοδο εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου από μεγάλα βάθη, που φτάνουν μέχρι και τα 3 χμ, με τη διοχέτευση μεγάλων ποσοτήτων νερού σε υψηλή πίεση, πρώτα καθέτως και μετά οριζοντίως σε αποστάσεις επίσης χιλιομέτρων. Το νερό, αναμεμειγμένο με άμμο και επικίνδυνα χημικά δημιουργεί μικροσκοπικές ρωγμές, κάπως όπως μια βόμβα napalm, σ’ όλη την έκταση των σχιστολιθικών πετρωμάτων που περιβάλλουν τους υδρογονάνθρακες, αναγκάζοντάς τους να εισέλθουν στα πηγάδια απ’ όπου και αντλούνται στην επιφάνεια.

Η ραγδαία άνοδος τα τελευταία χρόνια της τιμής του πετρελαίου βοήθησε δραματικά στην εξάπλωση του fracking. Υπολογίζεται ότι μόνο για το 2012 έχουν γίνει περί τα 2.5 εκ. γεωτρήσεις, εκ των οποίων το 1 εκ. στις ΗΠΑ, αυξάνοντας τα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα κατά 35% μόνο στη διετία 2006-2008 και κατά συνέπεια κρατώντας τις τιμές χαμηλά.

Καλά όλα αυτά, θα έλεγε κανείς, αλλά με τι κόστος;  Κι εδώ τα πράγματα δεν είναι καθόλου απλά. Πλήθος επιστημονικών μελετών προειδοποιούν για τους κινδύνους που η τεχνική αυτή συνεπάγεται όχι μόνο για το οικοσύστημα, αλλά και για τους ανθρώπους. Δυστυχώς υπάρχουν κι αυτοί! Οι κίνδυνοι αφορούν στη μόλυνση, ακόμα και στην κένωση, του υδροφόρου ορίζοντα από διαρροές επικίνδυνων τοξικών, στη μόλυνση του αέρα και της επιφάνειας από χημικά, κυρίως μεθάνιο που συμβάλλει κατά 20 φορές περισσότερο απ’ ότι το CO2 στην υπερθέρμανση του πλανήτη, στην αύξηση της σεισμικής δραστηριότητας, στην έκλυση ραδιενεργών υλικών, όπως ραδόνιο, στην αποψίλωση τεράστιων εκτάσεων με αποτέλεσμα την καταστροφή του τοπίου και της βιοποικιλότητας, και όλα αυτά, (εδώ είναι η διαφορά) όχι εντοπισμένα σε κάποιο σημείο τοπικά, αλλά σε τέτοια έκταση, όπου όσο καλοπροαίρετος και να είναι κανείς, τα μέτρα ασφαλείας θα παραμένουν πάντα ανεπαρκή και οι κίνδυνοι ατυχήματος αυξημένοι. Για τους λόγους αυτούς πολλές χώρες έχουν απαγορεύσει στο έδαφός τους το fracking, όπως για παράδειγμα η Γαλλία.

Αυτό λοιπόν, που παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια, είναι, ότι εξ αιτίας της πίεσης των μεγάλων εταιριών και της επιρροής που αυτές ασκούν στις κυβερνήσεις, οι τελευταίες συναινούν στην υιοθέτηση μεγάλης έκτασης πρακτικών με γνώμονα μόνο το άμεσο στενό όφελος, παραβλέποντας τα ενάντια πορίσματα των επιστημονικών εκθέσεων και παίζοντας στην ουσία, στα ζάρια τους κινδύνους που αυτές ενέχουν βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Κίνδυνοι, που και μόνο από οικονομική άποψη, δεν είναι χωρίς κόστος, μόνο που αυτό πέφτει στους ώμους των πολιτών και κατ’ ελάχιστον στις εταιρίες που τους προκαλούν. Έτσι, πέρα από το fracking, το ίδιο συμβαίνει και με την εξαγωγή πετρελαίου από πισσούχο άμμο (tar sands oil), αλλά και με την καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων φυτών, για να μην αναφερθούμε και στην επιπόλαιη αντιμετώπιση των κινδύνων από την αποθήκευση ραδιενεργών καταλοίπων. Σύμφωνα με το επικρατούν δόγμα, τίποτα δεν είναι πλέον χωρίς κίνδυνο: Ας μάθουμε να ζούμε με αυτούς για το καλό πάντα της Προόδου, (των εταιριών, φυσικά).

     

Χρόνοι αναμονής στα επείγοντα του Καναδά: Οι χειρότεροι!

Μπορεί οι μηχανές αναζήτησης να έχουν κάνει κόσκινο την προσωπική μας ζωή και τις προτιμήσεις μας, αλλά, έχουν και τα καλά τους.

Για παράδειγμα, η πληκτρολόγηση και η απάντηση της ερώτησης "πόσος είναι ο χρόνος αναμονής στα επείγοντα του Καναδά" δεν παίρνουν πάνω από ένα λεπτό. 

Και τι πληροφορούμαστε από την πρώτη-πρώτη επιλογή; 

Μαθαίνουμε ότι, 

"Οι αναμονές στα Καναδικά επείγοντα είναι οι μεγαλύτερες και οι ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΣ συγκριτικά με άλλες χώρες. Μια σύγκριση ανάμεσα σε 11 απ' αυτές βρήκε ότι ο Καναδάς όχι μόνο είχε το μεγαλύτερο ποσοστό ασθενών με τουλάχιστον μια επίσκεψη στα επείγοντα, αλλά και το μεγαλύτερο ποσοστό που περίμενε πάνω από 4 ώρες, χρόνο μεγαλύτερο κατά 19% από το μέσο όρο των 11 χωρών που εξετάστηκαν ".

και για του λόγου το αληθές δείτε τα κάτωθι λινκς: 

• Canada's ER wait times among world's worst

και

• Waits for Emergency  Department Care

Απ' ότι φαίνεται η τσιριχτή μαϊμού όταν μιλάει και πηδάει πέρα δώθε αποκτά και την ικανότητα να αποκοιμίζει...