Γιατί πρέπει να πούμε ΟΧΙ στον ΕΝΦΙΑ

Το αν ένα κράτος θα επιλέξει να φορολογήσει τους πολίτες τους, ποιους από αυτούς θα φορολογήσει,  πόσο και με ποιο τρόπο, δεν είναι γραμμένο σε κάποιες πλάκες του Μωυσή. Είναι θέμα μιας κάποιας εθιμικής φορολογικής λογικής που έχει καταφέρει να επιβιώσει ανά τους αιώνες, όπως για παράδειγμα η ανταποδοτική φορολόγηση εσόδων και εισοδημάτων, αλλά από κει και μετά, ο κάθε κυβερνήτης μπορεί να φορολογήσει το ο,τιδήποτε, αρκεί να μπορέσει να το πουλήσει σαν αναπόφευκτο, δίκαιο και λογικό.

Φαντάζομαι ότι σε κάποιο βιβλίο που θα πραγματεύεται την ιστορία της φορολογίας, ο συγγραφέας θα έχει να παρουσιάσει κάποια αληθινά μαργαριτάρια, που θα κάνουν τους σύγχρονους να τραβάνε τα μαλλιά τους για τον παραλογισμό τους. Κι όμως εκείνη την εποχή και σ’ εκείνον τον τόπο οι πολίτες πείθονταν ή εξαναγκάζονταν να πληρώσουν.

Σήμερα τα πράγματα, ειδικά στην Ελλάδα,  παραμένουν τα ίδια και χειρότερα. Ο ΕΝΦΙΑ είναι φόρος που φορολογεί τα ακίνητα τα οποία όμως έχουν ήδη φορολογηθεί. Αν έχουν αποκτηθεί με κληρονομιά, ο νέος κάτοχος έχει ήδη πληρώσει (βαρύ) φόρο κληρονομιάς, αν έχει αγοραστεί, ο νέος ιδιοκτήτης πληρώνει ΦΠΑ και αν ενοικιάζονται πληρώνει επιπλέον φόρο επί του ενοικίου. Κάπου πίσω στο μυαλό μου  θυμάμαι ότι είχαν σύρει στα δικαστήρια κάποια εταιρία κινητής τηλεφωνίας γιατί έβαζε φόρο πάνω στο φόρο, περίπτωση που είχε καταδικαστεί, φαντάζομαι βάσει κάποιας νομοθεσίας. Απορώ γιατί κάποια παρόμοια διαδικασία δεν έχει ακόμα κινηθεί και για τον ΕΝΦΙΑ.

Από τη φασαρία που γίνεται στο δημόσιο διάλογο σχετικά με το νέο αυτό φόρο, λείπει μια ουσιαστική συζήτηση για το τι αντιπροσωπεύει, γεγονός που αφήνει ελεύθερο το πεδίο στην κυβέρνηση να διαπραγματεύεται μόνο την πιθανή του ελάφρυνση και όχι τη νομιμότητά του. Στις ερωτήσεις των πορνικών μυαλών των καναλιών, «και από πού θα βρεθούνε τα λεφτά από την κατάργησή του», ή «μα και σε άλλες χώρες υπάρχει φόρος κατοχής», οι ερωτώμενοι συνήθως παραμένουν βουβοί, ή ρίχνουν αλλού τη μπάλα, ή αναγκάζονται να ψιλοέρθουν στα λόγια των δημοσιογράφων. 

Οι απαντήσεις είναι πολύ απλές: Γιατί να νομιμοποιείται ένας φόρος από το γεγονός και μόνο που υπάρχουν και άλλες χώρες που τον επιβάλλουν; Και γιατί τότε ,από την άλλη, να μην νομιμοποιείται η συνολική φοροαπαλλαγή, εφ’ όσον υπάρχουν χώρες που δεν επιβάλλουν καμία φορολογία στους πολίτες τους;  Μια τέτοια περίπτωση, απ’ όσο θυμάμαι, ήταν ο Λίβανος στα καλά του. 

Η απάντηση στην ερώτηση «κι από πού θα βρεθούνε τα λεφτά;» είναι απλούστερη, αρκεί το μυαλό να θυμάται ανά πάσα στιγμή ότι τα ελλείμματα σε ένα κράτος οφείλονται τόσο στα έξοδα όσο και στην υστέρηση εσόδων από φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή και φοροαπαλλαγή.

Στην Ελλάδα η υστέρηση εσόδων είναι ενδημική για διάφορους λόγους, τόσο από τους μικρούς όσο και από τους μεγάλους. Το γιατί φοροδιαφεύγουν οι μικροί το έχουμε γράψει πολλές φορές. Μέχρι και ο Τόμσεν σε κάποια στιγμή ειλικρίνειας παραδέχτηκε ότι σε αυτή τη φάση της μεγάλης ύφεσης καλό είναι να τους φερόμαστε με το μαλακό, γιατί τα «μαύρα» είναι αυτά που θα κρατήσουν την οικονομία λίγο πάνω από τον πάτο. Για να αποκαταστήσει όμως μια κυβέρνηση το αίσθημα αδικίας που δέρνει τους πολίτες από τη χρόνια και ξεδιάντροπη διαπλοκή, θα πρέπει να αρχίσει από τους μεγάλους. Και αυτοί κατά σειρά είναι οι εφοπλιστές, η εκκλησία και οι πολυεθνικές εταιρίες.

Μου κάνει εντύπωση η τόσο επιλεκτική μεταχείριση των εφοπλιστών, γεγονός που δεν δικαιολογείται από τη συνεισφορά τους στην οικονομία σε σχέση με άλλους κλάδους. Από το Οικονομικό Δελτίο της ALPHA BANK (οκτ. 2009)

βλέπουμε ότι η ναυτιλία συνεισφέρει ανάμεσα στο 5% και στο 8% του ΑΕΠ στις καλύτερες χρονιές, ενώ οι κατασκευές το 2006 αντιπροσώπευαν το 8% του ΑΕΠ. Ο τουρισμός συμβάλει σχεδόν το διπλάσιο.

Αντ’ αυτού βλέπουμε την υπερφορολόγηση της οικοδομής μέχρι την τελική της εξάλειψη. Πόσο δίκαιο είναι αυτό; Γιατί κανείς δεν κάνει τη σύγκριση και να ζητήσει τα ρέστα; Μήπως γιατί οι εφοπλιστές κάνουν κι άλλα πράγματα που δεν τα κάνουν οι μικρο-εργολάβοι κατοικιών;

Ακόμα κι αν λάβουμε υπ’ όψιν την απασχόληση ο αριθμός των ναυτικών σε ελληνικά πλοία βαίνει σπαραχτικά μειούμενος, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα. Και προσοχή, δεν είναι οι αλλοδαποί ναυτικοί που τους αναπληρώνουν. Μειώνονται ταχύτατα και αυτοί.

 

Επομένως όλα τα επιχειρήματα που συντηρούν την ιδιαίτερη μεταχείριση των εφοπλιστών είναι αρκετά έωλα.

Αν πάμε στο θέμα Εκκλησία, και αν θέλουμε να γίνουμε «Ευρώπη», όπως διατείνονται οι κυβερνώντες, πολύ απλά θα πρέπει να καταργήσουμε τη μισθοδοσία των κληρικών από τον προϋπολογισμό. Στη Γερμανία, οι κληρικοί κάποιου δόγματος πληρώνονται από τις εισφορές των αντίστοιχων πιστών. Πολλοί όταν θέλουν να θίξουν την πανταχού παρουσία και ανάμιξη των ρασοφόρων στα πολιτικά πράγματα, σπεύδουν να παρομοιάσουν την Ελλάδα με Ιράν. Η σύγκριση αυτή είναι όμως εντελώς λανθασμένη γιατί οι σιίτες κληρικοί ΔΕΝ μισθοδοτούνται από το κράτος, αλλά από τις εισφορές των πιστών, οι οποίες και επιστρέφουν στις κοινότητες. Μισθό από το κράτος παίρνουν μόνο οι σουνίτες ιερείς.

Γιατί δεν ανοίγει μια τέτοια συζήτηση; Γιατί οι ιερείς στην Ελλάδα να είναι κρατικοδίαιτοι; Γιατί ο Σύριζα που διατεινόταν για χωρισμό κράτους εκκλησίας δεν λέει κουβέντα επ’ αυτού; Γιατί ο κόσμος να απαιτεί από το κράτος ορθολογική διαχείριση των πόρων (που είναι και της μόδας) και δεν αντιλαμβάνεται ότι το ίδιο πρέπει να απαιτήσει και από την εκκλησία η οποία διαχειρίζεται τεράστια ποσά και μεγάλη ακίνητη περιουσία; Δεν θα μπορούσαν να το δουν αυτό οι πιστοί, οι οποίοι σίγουρα θα αντιδρούσαν, σαν μια προσφορά της εκκλησίας στην ελάφρυνση των φόρων τους;

Και ερχόμαστε στις πολυεθνικές οι οποίες είναι συνυφασμένες με τις τριγωνικές συναλλαγές και τις εξοχώριες εταιρίες. Ποιος έχει ασχοληθεί με το ξεψάχνισμα των ισολογισμών τους. Ποιος έχει ελέγξει αν τα τυχόν πρόστιμα που έχουν επιβληθεί, έχουν κιόλας εισπραχθεί; Δεν μπορούμε να πάρουμε παράδειγμα από τους Βρετανούς που έχουν κάνει σημαία τους τη φοροδιαφυγή μεγάλων εταιριών όπως Vodaphone, Top Shop, Starbucks κλπ, σηκώνοντας ψηλά ένα θέμα μέχρι πρότινος ανέγγιχτο; Γιατί τα κοινοτικά όργανα μιλούν για 1 περίπου τρις φοροδιαφυγή στην ΕΕ και κανένας δεν ασχολείται; Και γιατί τα θύματα συνεχίζουν να πιστεύουν ότι αν δεν μπει ο τάδε έξτρα φόρος «από πού θα βρεθούν τα χρήματα για να πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις;».

Δεν είναι καιρός πια να πούμε ΟΧΙ, έχοντας κι όλο το δίκαιο επάνω μας;