Γιατί συμπαθώ τον Λαυρεντιάδη

Ο Λαυρεντιάδης μού είναι συμπαθής. Το ίδιο συμπαθής μού ήταν και ο Κοσκωτάς. Τι ήταν; Δυο απλά παιδιά, δραστήρια, φιλόδοξα και έξυπνα, που πίστεψαν ότι στον καπιταλισμό υπάρχουν ευκαιρίες, τις οποίες αν εκμεταλλευτούν «σωστά» δεν μπορεί παρά να κερδίσουν. Δεν τους έλλειπε δα και τίποτε. Και όρεξη είχαν, και μυαλό είχαν, και δουλευταράδες ήταν. Γιατί, δηλαδή, να μην ανέβαιναν ψηλά; Οι άλλοι που τους κοίταζαν αφ υψηλού, τι είχαν παραπάνω; 

Η θεωρία είναι σαφής: Γίνε ανταγωνιστικός, βρες/φτιάξε ένα προϊόν καλύτερο απ αυτά που κυκλοφορούν, ανέδειξε τα προτερήματά του και άνοιξε μια καινούργια αγορά ή φρόντισε να πάρεις ένα μερίδιο από την υπάρχουσα, για να το πουλήσεις.  Επειδή όμως η αγορά δεν είναι άδεια, για να μπει ένας καινούργιος μέσα, πρέπει αναγκαστικά να εκτοπίσει κάποιους προηγούμενους. 

Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Διότι η αγορά έχει τους μπάστακές της, τους φύλακες αγγέλους της. Για να μπεις πρέπει να πληρώσεις, όπως άλλωστε συμβαίνει οπουδήποτε αλλού, από το σινεμά, μέχρι το μπουρδέλο. Οι φύλακες της αγοράς, το πολιτικό δηλαδή σύστημα, είναι εκεί για να ρυθμίζει την κυκλοφορία προς όφελος αυτών που ήδη έχουν πιάσει τα πόστα από νωρίς, -οι πέντε νταβατζήδες, που έλεγε ο Κωστάκης ο Μικρός-, και προς όφελος αυτών οι οποίοι πλειοδοτούν στη μίζα. Ο καπιταλισμός, όπως έχουμε πολλές φορές τονίσει, σιχαίνεται τον ανταγωνισμό και κάνει το παν για να τον εξαλείψει, γιαυτό άλλωστε μισθώνει και τους πολιτικούς.  

Πριν από κάμποσα χρόνια, ο Γιωργάκης ο Μικρός, είχε μαζέψει κάποιους φερέλπιδες επιχειρηματίες ή αεριτζήδες, (δεν το συγκράτησα), σκοπεύοντας να φτιάξει, κατά δήλωσή του, τα καινούργια τζάκια, μιας και τα παλιά είχαν αρχίσει φαίνεται ν’ αυτονομούνται και να αυθαδιάζουν. Είχα τότε εντυπωσιαστεί από το γεγονός, πως τα τζάκια δεν τ’ ανάβει ο ανταγωνισμός και το ρίσκο, αλλά ότι αρκεί το επιδέξιο χέρι κάποιου πολιτικού για να εκτοπίσει το μακρύ χέρι της αγοράς. Όπως επίσης, ότι κάθε πολιτικός με βλέψεις, ήθελε να έχει το δικό του, κατάδικο, τζάκι, κι όχι κάποιο παλιό και μεταχειρισμένο.

Πιθανόν, ο Λαυρεντιάδης να μην είχε συμπεριληφθεί στο προηγούμενο kick-off meeting χορήγησης διαβατηρίων, μπορεί να ήταν και γκρινιάρης, αλλά τον άκουσα πολλές φορές να παραπονιέται ότι τα παλιά τζάκια, ούτε που ήθελαν να τον δουν, ούτε να τον ακούσουν, δεν τον «έπαιζαν» δηλαδή. Τα ίδια παράπονα είχε και ο Κοσκωτάς. Οι μεγάλοι, είχαν σηκώσει μύτη και δεν τους έπαιζαν. Άπαξ, κι είχαν πιάσει το στασίδι εκεί στα ψηλά, είχαν φροντίσει να τραβήξουν και τη σκάλα πίσω τους, αφήνοντας τους από κάτω φιλόδοξους και δραστήριους να χτυπιούνται και να βουρλίζονται. 

Και να πεις ότι έκαναν λάθη; Κανένα! Απλώθηκαν όσο πιο πολύ μπορούσαν, αυτό άλλωστε δεν λέει και το εγχειρίδιο του καλού καπιταλιστή; Expand, expand, expand! Έπιασαν τα πόστα στις εφημερίδες, τα κανάλια και τα περιοδικά. Αυτό δεν κάνει άλλωστε ο καλός καπιταλιστής, να φυλάει όσο πιο καλά μπορεί τα νώτα του από αήθεις επιθέσεις; Έπιασαν και τις άκρες στην πολιτική, ο ένας τον μακαρίτη Κουτσόγιωργα, ο άλλος τον Βενιζέλο. Μήπως κι αυτό ήταν λάθος κίνηση; Σύμφωνα με τα προηγούμενα, καθόλου! Προσφέρθηκαν τα παιδιά οικειοθελώς να χτίσουν τα καινούργια prive τζάκια, κι αυτοί θα τους απέρριπταν; Δεν είναι δα και τόσο χαζοί. 

Μα θα μου πείτε, ότι για να βγάλουν τα έξοδα του τζακιού, έβαλαν χέρι στις τράπεζες που είχαν με κόπο στήσει, και ότι αυτό ήταν το λάθος τους. Λάθος! Μήπως έπαψε να ισχύει ότι όποιος θέλει να κλέψει μια τράπεζα, την αγοράζει; Όχι φυσικά ισχύει και παραισχύει. Τα παιδιά, τα έκανα όλα σωστά, ακολουθώντας κατά γράμμα το εγχειρίδιο. 

Γιατί την πάτησαν όμως; 

Γιατί παρά ήταν πολύ ικανοί. Τα παλιά τζάκια, όπως ήταν φυσικό τρόμαξαν και διαμαρτυρήθηκαν. Κάποιος έπρεπε να τους σταματήσει με τη φόρα που είχαν πάρει. Και έτσι ξεθάφτηκε από το παλιό συρτάρι η νομιμότητα και η παράβασή της.  Γιαυτό κι εγώ τον συμπαθώ τον Λαυρεντιάδη. Γιατί ήταν παιδί άξιο, με  όρεξη και ταλέντο, που δεν πρόλαβε ν’ ανθίσει γιατί το έφαγαν η γεροντοκρατία, τα μονοπώλια και η αναξιοκρατία.

Γιαυτό και η χώρα δεν πρόκειται να πάει ποτέ μπροστά. Ούτε ένα καπιταλισμό της προκοπής δεν μπορούν να στήσουν...