Τα Ιδιωτικά Βίτσια της Δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης

Αν νομίζετε, αγαπητοί μου, ότι η Ανώτατη Παιδεία στη χώρα μας συνεχίζει να είναι ακόμη παρθένος ως προς την ιδιωτική διείσδυση, πλανάστε πλάνη μεγάλη. Παρά τις πάλαι ποτέ δημόσιες αρετές της, η Παιδεία μας βρίσκεται ήδη μπλεγμένη στα βίτσια και τις χάρες της ιδιωτείας, τα συνθήματα, τη φιλοσοφία (όπως ανταγωνιστικότητα, κερδοφορία, σκοπιμότητα, χρηστικότητα κ.λ.π.), αλλά και τα χρήματα της οποίας, πασχίζει ασμένως να ιδιοποιηθεί.

ΔΙΟΤΙ,
μπορεί ο δημόσιος χαρακτήρας της να εγγράφεται ακόμα στα
1. κτήρια
2. τη μισθοδοσία του οργανικού και όχι όλου του προσωπικού
3. τη δωρεάν εγγραφή και παρακολούθηση των προπτυχιακών σπουδών
4. τα δωρεάν συγγράμματα, κιαυτό με ερωτηματικό, λόγω μεταρρύθμισης Γιαννάκου,
5. τα δωρεάν κωλόχαρτα για τις προνομιούχες σχολές και τα ιδρύματα. Στα λιγότερο, τα φέρνει ο κόσμος από το σπίτι του και τα διπλαμπαρώνει. Σύμφωνα, δε, με το πρωτοχρονιάτικο μήνυμα του Γ.Γ Έρευνας και Τεχνολογίας, αυτό θα πρέπει να γίνεται κατά προτεραιότητα μάλιστα. Η αμέσως επόμενη είναι να φέρνουν και το μισθό τους.




Αλλά ήδη,

1. η χρηματοδότηση της έρευνας γίνεται σχεδόν αποκλειστικά από εξωτερικές και όχι κρατικές πηγές. Εκεί όπου φαίνεται ότι το κράτος μοιράζει φρέσκο χρήμα, πρόκειται απλώς περί οφθαλμαπάτης, διότι είναι τα ευρωπαϊκά κονδύλια που μοιράζονται, και τούτο για λόγους άσκησης «εγχώριας και υπερήφανης ερευνητικής πολιτικής» υποθέτω. Με ξένα «κόλλυβα» που λένε και στο χωριό μου.

2. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές, όσοι απασχολούνται στα πλαίσια προγράμματος εξωτερικής χρηματοδότησης για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής, πληρώνονται από αυτό και φυσικά ψίχουλα. Όσοι φοιτούν στα μονοετή ή διετή προγράμματα για την απόκτηση διπλώματος εξειδίκευσης, πληρώνουν, σπανίως πληρώνονται (ΕΠΕΑΕΚ) και συνηθέστερα ούτε το ένα ούτε το άλλο.

3. Το διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό συμπληρώνει τον γλίσχρο μισθό του με επιμίσθια επίσης από ανταγωνιστικά και «ανταγωνιστικά» εξωτερικά προγράμματα από εταιρίες και διεθνείς οργανισμούς. Τα «ανταγωνιστικά» προγράμματα δίδονται με άμεση εξυπηρέτηση, συνήθως τηλεφωνικώς και κατά προτεραιότητα στους διαδρομιστές και στο ατέλειωτο σινάφι των «κουμπάρων».



4. Ορισμένα μεταπτυχιακά προγράμματα κυρίως αυτά σε ανταγωνιστικούς τομείς της αγοράς κοστίζουν ουκ ολίγα. Απορώ ποιος πληρώνει αυτά τα χρήματα, μιας και με τα ίδια μπορεί να πάει σε πιο σουλουπωμένες χώρες.

5. Το κράτος ενθαρρύνει τη σύσφιξη των σχέσεων με τον ιδιωτικό τομέα, είτε με τη δημιουργία κοινών εταιριών, είτε με την απ’ ευθείας ανάθεση ερευνητικού έργου επί πληρωμή σε κάποιο πανεπιστημιακό εργαστήριο. Τονίζω ότι οι δραστηριότητες αυτές όχι μόνον ενθαρρύνονται, αλλά και θεωρούνται μονόδρομος για την επιβίωση του πανεπιστημίου. Άλλο, αν οι περισσότερες από τις εταιρίες αυτές ανήκουν στην κατηγορία «μαϊμού» και τα χρήματα της χρηματοδότησης πηγαίνουν σε αλλότριες ιδιωτικές επενδύσεις. Κάποια εποχή με την μέθοδο αυτή φαγώθηκε πολύ χρήμα. Ήταν τόσο ανεξέλεγκτα τα πράγματα που για να κρατήσει κάποιος το χέρι του κοντό ήθελε πολύ προσπάθεια.

6. Οι πανεπιστημιακοί μπορούν να συστήνουν εταιρίες και να εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα, με περιορισμούς οι οποίοι όμως στην πράξη καταστρατηγούνται. Το ότι οι εταιρίες δεν έχουν βάλει ακόμα τα λογότυπά τους στα βιβλία και τα τετράδια των φοιτητών δεν είναι γιατί τους απέτρεψε κάποιο ισχυρό λαϊκό κίνημα, αλλά γιατί οι εταιρίες στη χώρα μας, όπως και όλη η χώρα είναι ένα ράθυμο και αργοκίνητο καράβι. Να είστε σίγουροι ότι άμα βάλλουν στο μάτι αυτό το χώρο, θα μπουκάρουν ανενόχλητες. Προς το παρόν βόσκουν και αρμέγουν σε κάποια άλλα πιο πρόσφορα λιβάδια.

7. Ορισμένοι «πρωτοπόροι» πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, με την Αρβελέρ να πρωτοστατεί, έχοντας καταφέρει με το χρόνο ν’ απαλλαγούν, όχι χωρίς τύψεις, από τα δεσμά της κυρίαρχης μέχρι τούδε δεοντολογίας, ότι το πανεπιστήμιο παρέχει γνώση προς πάσα κατεύθυνση και μάλιστα δωρεάν, έχουν αρχίσει να ανταλλάσσουν την διανοητική τους πραμάτεια αντί αδράς αμοιβής στην ελεύθερη αγορά, ανταποκρινόμενοι στην τελευταία ασθένεια της εποχής, γνωστής και ως «σεμιναριατίτιδας».

Ως προς την επιμονή, δε, της Ε.Ε. να χρηματοδοτεί μόνο έρευνα που οδηγεί σε άμεσα και εκμεταλλεύσιμα αποτελέσματα, αξίζει να αναφερθεί η ακόλουθη σοφή ρήση του εξ ίσου σοφού και μεγάλου Richard Feynman:

‘Physics is like sex: Sure, it may give some practical results, but that’s not why we do it’